1, 2. A yira mun na a kɔrɔtanin lo an ka mɔgɔw jija.

KRISTINA be ni saan 18 ye. ^[1] A ko: “Ne bangebagaw man teli ka ne jija. Nka, u be kuma n’ ka filiw lo koo la tuma bɛɛ. U ka kumaw be digi ne la yɛrɛ le! U b’a fɔ ko ne be koow kɛ i n’a fɔ denmisɛn, ko n’ tɛ foyi le lɔn ani ko n’ cɛ ka jugu. O kama, ne be to ka kasi ani ne t’a fɛ ka kuma u fɛ. Ne b’a jati ko nafa foyi tɛ ne la.” N’u tɛ mɔgɔ jija, a ka ɲɛnamaya be se ka nagasi pewu!

² Nka n’u b’i jija, o b’i nafa kosɔbɛ. Rubɛn y’a fɔ ko: “Saan caaman kɔnɔ, ne tun b’a miiri ko nafa foyi tɛ ne la. Nka loon dɔ, ne ni diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ tun be waajuli kɛra ani a y’a kɔrɔsi ko n’ dusu tun man di. A y’a tulo malɔ koɲuman, ne ye n’ dusukunnataw fɔ a ye. O kɔ, a ye ne hakili jigi n’ ka baara ɲumanw na. A fana ye n’ hakili jigi Yezu ka kumaw na ko an kelen kelen bɛɛ ka fisa ni kɔnɔnin caaman ye. Ne be to ka miiri o vɛrise koo la ani a bele be ne dusukun sɔrɔ. O diinan mɔgɔkɔrɔ ka kumaw ye ne ka miiriya yɛlɛma pewu!”—Mat. 10:31.

3. a) Ciden Pol ye mun lo fɔ ɲɔgɔn jijali koo la? b) An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ barokun nin na?

³ Bibulu b’a fɔ ko an ka to ka ɲɔgɔn jija. O man kan ka bari an na. Kerecɛn minw tun ye Heburuw ye, ciden Pol ye lɛtɛrɛ ci olu ma ko: “Aw bɛɛ k’aw yɛrɛ minɛ aw si kana kɛ mɔgɔjugu ye, lanabaliya kan’a kɛ aw be ban Nitigi Ala la. Nga aw ka ɲɔgɔn ladi [o kɔrɔ, ka ɲɔgɔn jija] loon o loon . . . janko hakɛ kana mɔgɔ si bila tulogwɛlɛya la.” (Eburuw 3:12, 13). N’a sɔrɔ loon dɔ, mɔgɔ dɔ ka jijali kumaw ye barika kura don i la. N’i miirila o la, i ben’a faamu ko a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an ka ɲɔgɔn jija i ko a fɔra an ye cogo min na. O la, an k’a ɲini ka ɲiningali nunu lajɛ: Mun na a kɔrɔtanin lo an ka ɲɔgɔn jija? Jehova, Yezu ani ciden Pol ye mɔgɔw jija cogo min na, an be kalan juman lo sɔrɔ o la? Cogo juman na an be se ka mɔgɔw jija bɛrɛbɛrɛ?

4. Jɔn lo mako be jijali la? Nka, mun na mɔgɔw man teli ka ɲɔgɔn jija bi?

⁴ An bɛɛ mako be jijali la. An mako be jijali la kosɔbɛ n’an be kɔrɔbayara. Timote Evans ye denmisɛnw kalanfa dɔ ye. A y’a fɔ ko: “Denmisɛnw mako be jijali la i ko yiriw mako be jii la cogo min na. N’i be deen jija, a bena a ye ko nafa b’ale la ani ko a koo ka di mɔgɔw ye.” Nka, an be wagati gwɛlɛw lo la. Mɔgɔw be miiri u yɛrɛ nafa dɔrɔn le la, u ka kanuya be dɔgɔyara ani u man teli ka ɲɔgɔn jija (2 Tim. 3:1-5). Bangebagaw dɔw t’u deenw tando sabu olu yɛrɛ wolobagaw ma deli k’u tando. Baarakɛla caaman be ŋunuŋunu sabu u ka patɔrɔnw t’u tando hali dɔɔni baarakɛyɔrɔ la.

5. Ka mɔgɔ jija, o kɔrɔ ko di?

⁵ Ka mɔgɔ jija, tuma caaman na, o kɔrɔ ko ka mɔgɔ dɔ tando a ka wale ɲuman dɔ kosɔn. An be se ka mɔgɔw tando an kɛtɔ k’u hakili sigi ko jogo ɲumanw b’u la. An be se fana ka kuma ka mɔgɔ dusu saalo (1 Tes. 5:14). Kumaden min bayɛlɛmana Gɛrɛkikan na ko “jijali,” o kɔrɔ ko “ka mɔgɔ dɔ weele ka na i kɔrɔ.” Komi an be jɛn ka Jehova bato n’an balimaw ye, sababu caaman b’an fɛ ka jijali kuma dɔ fɔ u ye (Waajulikɛla 4:9, 10 kalan). Yala an be tɛmɛ sababu ɲuman dɔw fɛ k’a fɔ u ye fɛɛn min kama an b’u kanu ani k’u waleɲuman lɔn wa? An ka miiri ntalen kuma nin na ka sɔrɔ k’o ɲiningali jaabi: “N’i ka fɔta fɔwaati ɲana, o ka ɲi dɛ!”—Talenw 15:23.

6. Mun na Sutana b’a fɛ k’an fari faga? Ɲɛyirali dɔ fɔ.

⁶ Sutana Naafigi b’a fɛ k’an fari faga sabu a b’a lɔn ko n’an fari fagara, o be se k’an barika dɔgɔya Alako ta fan fɛ ani cogoya wɛrɛw la. Talenw 24:10 b’a fɔ ko: “Gwɛlɛya loon na, n’i b’i fari faga, i barika ka dɔgɔ dɛ!” Sutana ye gwɛlɛya caaman lase Zɔbu ma ani a ye ngalon caaman tigɛ ka la a kan walisa k’a fari faga. Nka, o nanbarako ma ɲɛ a bolo (Zɔbu 2:3; 22:3; 27:5). An be se ka Sutana ka nanbarakow tiɲɛ, n’an b’an ka denbaya ani kafomɔgɔw jija. O bena an dɛmɛ k’an ka soo ani Masaya boon kɛ hɛɛrɛ ani lafiya yɔrɔw ye.

7, 8. a) Mun lo b’a yira an na Bibulu kɔnɔ ko Jehova fɛ, a kɔrɔtanin lo ka mɔgɔw jija? b) Bangebagaw be se ka Jehova ladegi cogo di? ( Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)

⁷ Jehova. Zaburu sɛbɛbaga ye dɔnkili la ko: “Masaba [Ala] be dusukasibagaw gɛrɛfɛ. A be mɔgɔ jigitigɛninw kisi.” (Zab. 34:19). Tuma min na Zeremi tun  sirannin lo ani a fari tun fagara, Jehova y’o kira kantigi hakili sigi (Zer. 1:6-10). Daniyɛli tun ye kira ye ani a tun kɔrɔla. Miiri ka filɛ a barika bonyana cogo min na, tuma min na Jehova ye mɛlɛkɛ dɔ ci k’a jija. O mɛlɛkɛ y’a fɔ ko Daniyɛli “koo diyara Ala ye.” (Dan. 10:8, 11, 18, 19). Balima dɔw kɔrɔla ani u fanga be dɔgɔyara. Yala i fana be se k’olu ni weleweledalaw ni piyɔniyew jija wa?

⁸ Jehova n’a Dencɛ ye baara kɛ ɲɔgɔn fɛ saan miliyari caaman kɔnɔ. O bɛɛ n’a ta, Jehova m’a miiri ko Yezu mako tɛ tandoli ni jijali la tuma min na a tun be dugukolo kan. Nka siɲɛ fila bɛɛ, Yezu y’a Faa kumakan mɛn ka bɔ sankolo la ko: “Nin ye ne Dencɛ kanunin ye. A koo ka di ne ye haali.” (Mat. 3:17; 17:5). O cogo la, Ala ye Yezu tando ani k’a hakili sigi ko a be baara ɲuman kɛra. Siga t’a la, Yezu barika bonyana tuma min na a y’o kumaw mɛn siɲɛ fila bɛɛ. O kɛra a ka waajuli baara daminɛ na ani a ka saan laban na dugukolo kan. Ka fara o kan, Yezu ka suu laban na dugukolo kan, Jehova ye mɛlɛkɛ dɔ ci ka na a jija sabu a dusu kasinin tun lo (Luka 22:43). N’i ye denfa wala denba ye, i ka Jehova ladegi k’i deenw jija tuma o tuma ani k’u tando n’u ye baara ɲuman kɛ. Ni gwɛlɛya b’u kan lakɔli la, i k’i seko bɛɛ kɛ k’u jija ani k’u dɛmɛ u ka muɲuli kɛ.

9. Yezu y’a ka cidenw minɛ cogo min na, an be kalan juman lo sɔrɔ o la?

⁹ Yezu. A ye hakilijigi lajɛn sigi sen kan suu min na, a y’a ye ko kuncɛbaya tun b’a ka cidenw na. Yezu y’a yɛrɛ majigi k’u seenw ko. Nka, u bele tun be sɔsɔli kɛra k’a lɔn jɔn lo ye u bɛɛ ka ɲɛmɔgɔ ye. Ka fara o kan, Piyɛri tun lanin b’a yɛrɛ la kojugu (Luka 22:24, 33, 34). O n’a ta bɛɛ, Yezu y’a ka ciden kantigiw tando sabu u tora n’ale ye gwɛlɛyaw wagati la. A y’a fɔ ko u bena koobaw kɛ ka tɛmɛ ale taw kan ani a y’u hakili sigi ko Ala b’u kanu (Luka 22:28; Zan 14:12; 16:27). An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Yala ne be Yezu ladegi, n’ kɛtɔ ka n’ deenw ni mɔgɔ wɛrɛw tando u ka baara ɲuman kosɔn wa? Wala n’ be sinsin u ka filiw lo kan?”

10, 11. Ciden Pol tun b’a lɔn ko a balimaw mako be jijali la. A ye mun lo kɛ do?

¹⁰ Ciden Pol. A y’a kerecɛnɲɔgɔnw tɔgɔɲuman fɔ a ka lɛtɛrɛw kɔnɔ. A tun ye tagama kɛ n’u dɔw ye saan caaman kɔnɔ. O kosɔn, a tun b’u ka filiw lɔn. Nka, a ye koo ɲumanw fɔ u koo la. Ɲɛyirali fɛ, a kumana Timote koo la ko: “N deen min koo ka di n ye . . . Mɔgɔsɔbɛ lo Matigi ka sira la.” A fana ko Timote lo be hami kosɔbɛ kerecɛn tɔɔw koo la (1 Kor. 4:17; Filip. 2:19, 20). Ciden Pol ye Tite tando korɛntikaw ka bataki kɔnɔ ko: “Ale kɛra ne taamaɲɔgɔn ani baarakɛɲɔgɔn ye”aw kosɔn (2 Kor. 8:23). Siga t’a la, o kumaw ye Timote ni Tite jija yɛrɛ le!

¹¹ Mɔgɔw tun be ɲini ka Pol ni Barnabasi faga dugu dɔw la. Nka, u y’u niin bila farati la ka kɔsegi yen. Ɲɛyirali fɛ, Lisitirekaw y’u tɔɔrɔ kosɔbɛ. O bɛɛ n’a ta, u kɔsegira yen walisa ka kalanden kuraw jija u ka to kantigiya la (Kɛw. 14:19-22). Efɛzi dugu la, jama dimininba wulila Pol kama. Kɛwaliw 20:1, 2 b’a fɔ ko: “Mankanba nin nɔgɔyara tuma min na, Pɔli ye kalandenw lajɛn ka ladili d’u ma, k’u jaa gwɛlɛya. O kɔ, a ye sira ɲini u fɛ, ka taga Maseduwani mara la. A y’o mara nin bɛɛ yaala ka to ka kalandenw ladi kosɔbɛ. A tora o la fɔɔ ka taga se Girɛsi mara la.” Siga t’a la, a tun kɔrɔtanin lo kosɔbɛ ciden Pol fɛ ka mɔgɔw jija.

12. An ka lajɛnw b’an dɛmɛ cogo di ka ɲɔgɔnw jija?

¹² Fɛɛn minw kama an sankolola Faa Jehova ye labɛn kɛ walisa an ka ɲɔgɔn lajɛn tuma o tuma, o dɔ ye ko an ka ɲɔgɔn jija (Eburuw 10:24, 25 kalan). I ko Yezu ka kalanden fɔlɔw, an be ɲɔgɔn lajɛn walisa ka kalan kɛ ani ka ɲɔgɔn jija (1 Kor. 14:31). Kristina min kofɔra kalan daminɛ na, ale y’a fɔ ko: “Fɛɛn min ka di ne ye kosɔbɛ lajɛnw na, o ye ko mɔgɔw b’i kanu ani u b’i jija. Tuma dɔw la, ne hakili ɲagaminin lo ni n’ sera Masaya Boon na. Nka, balimamuso dɔw be gwɛrɛ n’ na k’u bolo meleke n’ kaan na ani k’a fɔ ko n’ ka fani ɲɛna. U b’a fɔ fana ko u be ne kanu ani k’u dusu ka di k’a ye ko n’ be ɲɛtaga kɛra Alako ta fan fɛ. U ka jijali kumaw be ne dusu saalo yɛrɛ le!” N’an bɛɛ b’an seko kɛ walisa ka “ɲɔgɔn jaa gwɛlɛya,” o be barika don mɔgɔ la yɛrɛ le!—Ɔrɔm. 1:11, 12.

13. Mɔgɔ minw be Ala sago kɛra kabi wagatijan, mun na u mako be jijali la?

¹³ Hali mɔgɔ minw be Ala sago kɛra kabi wagatijan, olu fana mako be jijali la. An ka Zozuwe ka koo lajɛ. A ye kantigiya kɛ Ala ye saan caaman kɔnɔ. Nka, Jehova y’a fɔ Musa ye ko a ka Zozuwe jija. A ko: “Ladili di Zozuwe ma, k’a jaa gwɛlɛya, a kana siran, ko bari ale lo bena Zurudɛn baji tigɛ ni Isirayɛlidenw ye ka don n’u ye jamana nin kɔnɔ.” (Deter. 3:27, 28). Zozuwe lo tun bena Israɛldenw ɲɛminɛ walisa u ka layidu jamana tigiya kɛ. O tun ye baaraba ye dɛ! Dusukasikow ye Zozuwe sɔrɔ ani Israɛl juguw ye see sɔrɔ u kan kɛlɛ la siɲɛ kelen ɲɔgɔn (Zozuwe 7:1-9). Siga t’a la, Zozuwe tun mako b’a la u k’a jija ani ka barika kura don a la! An kelen kelen bɛɛ fana ka ɲi ka diinan mɔgɔkɔrɔw ni kafokulu kɔrɔsibagaw jija sabu u be baaraba kɛ walisa k’u janto kafodenw na (1 Tesalonikaw 5:12, 13 kalan). Kafokulu kɔrɔsibaga dɔ ko: “Tuma dɔw la, balimaw be lɛtɛrɛ dɔw sɛbɛ an ma k’an fo. U b’a fɔ ko an nana bɔ u ye minkɛ, o diyara u ye kosɔbɛ. An b’o lɛtɛrɛw mara ani n’an fari fagara, an b’u kalan. O lɛtɛrɛw kɔnɔkow b’an jija yɛrɛ le!”

14. Mun lo b’a yira ko n’an be mɔgɔ dɔ ladira a ka ɲi an k’a tigi jija ani k’a tando?

¹⁴ Diinan mɔgɔkɔrɔw ni bangebagaw y’a faamu ko walisa ka mɔgɔ dɔ dɛmɛ a ka Bibulu ka ladili dɔ sira tagama, a ka ɲi an k’a tigi jija ani k’a tando. Pol ye Korɛntikaw tando ko u ye ale ka ladiliw sira tagama. Siga t’a la, o ye u jija u tora ka koo tilennin kɛ (2 Kor. 7:8-11). Denmisɛn fila be Andereya fɛ. A ko: “Jijali kumaw b’a to denmisɛnw be kɔgɔ Alako ni dusukunnakow ta fan fɛ. N’i be  deen jija, o b’a to ladiliw b’a dusukun sɔrɔ. Tiɲɛn lo ko an ka denmisɛnw b’a lɔn fɛɛn min ka ɲi. Nka, n’an be to k’u jija, o b’a to koo ɲuman kɛli be kɛ u delinanko ye.”

15. An ka ɲi ka mun lo kɛ walisa ka balimaw jija?

¹⁵ I kerecɛnɲɔgɔnw tando u ka jijaliw n’u ka jogo ɲumanw kosɔn (2 Til. Kib. 16:9; Zɔbu 1:8). Dɔw ka koow cogoya kosɔn, u tɛ se ka dɛmɛ don bɛrɛbɛrɛ Ala ka Masaya koow la. O n’a ta bɛɛ, an kelen kelen bɛɛ be jijali minw kɛ, o ka di Jehova ni Yezu ye kosɔbɛ! (Luka 21:1-4; 2 Korɛntikaw 8:12 kalan). Ɲɛyirali fɛ, an balima minw kɔrɔla, olu be jijaliba kɛ tuma o tuma walisa ka na lajɛnw na, ka lakalitaw kɛ ani ka taga waajuli la. An ka ɲi k’u jija ani k’u tando. Tiɲɛn tɛ?

16. Mun na an man kan ka sigasiga ka tɔɔw jija?

¹⁶ Tɛmɛ sababu bɛɛ fɛ ka tɔɔw jija. Ni mɔgɔ dɔ ye koo dɔ kɛ min ka kan ni tandoli ye, an k’a tigi tando. An k’a filɛ koo min kɛra tuma min na Pol ni Barnabasi tun be Antiyɔsi, Pisidi jamana na. Alabatosoba kuntigiw y’a fɔ u ye ko: “Balimaw, ni kuma dɔ b’aw fɛ k’a lase jama ma k’u ladi [wala k’u jija], kuma b’aw bolo.” Pol sɔnna o ma ani a ye kalan diiman dɔ kɛ (Kɛw. 13:13-16, 42-44). Ni jijali kuma b’an fɛ k’a fɔ mɔgɔ dɔ ye, an k’o fɔ a ye. An bena a ye ko n’an y’o kɛ an delinanko ye, mɔgɔw bena an jija fana.—Luka 6:38.

17. Mun lo bena a to an ka tandoli kumaw be barika sɔrɔ?

¹⁷ I kɔnɔ gwɛ ka kuma tigitigi dɔw fɔ a tigi ye. Tiɲɛn lo ko, n’an ye mɔgɔ jija ani k’a tando dɔrɔn, o b’a tigi nafa. Nka, Yezu ye min fɔ Tiyatire ka kerecɛnw ye, o b’a yira ko a ka fisa an k’a fɔ a tigi ye fɛɛn tigitigi min kama an b’a jijara ani k’a tando ( Yirali 2:18, 19 kalan). Ɲɛyirali fɛ, n’an deenw be ɲɛtaga kɛra Alako ta fan fɛ, an be se k’a fɔ u ye fɛɛn min kama o ka di an ye. A be se ka kɛ ko gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, balimamuso dɔ b’a deenw lamɔna a kelen. An be se k’a fɔ a ye fɛɛn min ka di an ye a deenw lamɔcogo la. O tandoli n’o jijali kumaw be se k’a dusu saalo kosɔbɛ!

18, 19. Minw mako be jijali la, an be se k’u barika bonya cogo di?

¹⁸ Jehova yɛrɛ tɛna a fɔ ko an ka mɔgɔ dɔ jija i ko a y’a fɔ Musa ye cogo min na Zozuwe koo la. Nka, a ka di Jehova ye n’an be jijali kumaw fɔ an kerecɛnɲɔgɔnw ni mɔgɔ wɛrɛw ye (Talenw 19:17; Eburuw 12:12). Ɲɛyirali fɛ, an be se k’a fɔ kalankɛla dɔ ye fɛɛn min kama a ka kalan y’an nafa wala a y’an dɛmɛ ka vɛrise dɔ faamu. Balimamuso dɔ ye lɛtɛrɛ sɛbɛ kalankɛla lonan dɔ ma ko: “Tiɲɛn lo ko an kumana miniti damanin dɔrɔn le. Nka, i y’a ye ko n’ dusu kasinin tun lo ani i ye n’ dusu saalo ani ka barika don n’ na. Ne b’a fɛ i k’a lɔn ko n’i be kuma ɲuman fɔ ten, a ka kɛ tintin kan wala ni mɔgɔ dɔ ye, ne fɛ o be komi Jehova ka nilifɛn.”

¹⁹ An bena sababu caaman sɔrɔ ka mɔgɔw barika bonya Alako ta fan fɛ, n’an be banba ka ciden Pol ka ladili nin sira tagama: “Aw ka ɲɔgɔn jija ka dɔ fara ɲɔgɔn barika kan, i ko aw b’a kɛ cogo min na ka ban.” (1 Tes. 5:11, Bible senuma). Siga t’a la, an bɛɛ bena Jehova dusu diya n’an tora ka ɲɔgɔn jija loon o loon.