1. Ka kɛɲɛ ni Efɛzikaw 6:10-13 ye, Jehova b’a yira cogo kabakoman minw na ko a b’a janto an na, u la dɔ ye juman ye? A ɲɛfɔ.

JEHOVA b’a janto an na cogo kabakoman na. A b’o kɛ cogo minw na, u la dɔ ye ko a b’an dɛmɛ ka lɔ kelen kan an juguw ɲɛ. An jugubaw ye Sutana n’a ka jinaw ye. Jehova b’an lasɔmi u koo la. An mako be min na walisa ka lɔ kelen kan u ɲɛ, a b’o fana di an ma (Efɛzikaw 6:10-13 kalan). N’an sɔnna Jehova ka dɛmɛ na ani n’an y’an jigi bɛɛ la a kan, Sutana tɛna se an kɔrɔ. I ko ciden Pol, an hakili bena sigi. Ale y’a sɛbɛ ko: “Ni Ala b’an fɛ, jɔn be wili an kama tugu?”—Ɔrɔm. 8:31.

2. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

² Komi an ye kerecɛn sɔbɛw ye, an tɛ kabakoya Sutana n’a ka jinaw koo la. Nka, an ɲɛnako fɔlɔ ye k’a ɲini ka Jehova lɔn ani ka baara kɛ a ye (Zab. 25:5). O bɛɛ n’a ta, an mako b’a la k’a lɔn Sutana b’a ɲini k’an lafili cogo minw na. Mun na do? An mako b’a la k’o lɔn walisa Sutana kana se k’an lafili (2 Kor. 2:11). Sutana n’a ka jinaw be tɛmɛ fɛɛrɛ jɔnjɔn minw fɛ k’a ɲini k’an lafili, an bena o fɛɛrɛw dɔ lo lajɛ barokun nin na. An bena a ye fana cogo min na an be se ka lɔ kelen kan u ɲɛ.

3-4. a) Jinamoriya n’a ɲɔgɔnnakow ye mun lo ye? b) Yala mɔgɔ caaman lanin be jinamoriya n’a ɲɔgɔnnakow la wa? A ɲɛfɔ.

³ Sutana n’a ka jinaw be tɛmɛ fɛɛrɛ jɔnjɔn minw fɛ k’a ɲini ka mɔgɔw lafili, u la dɔ ye jinamoriya n’a  ɲɔgɔnnakow ye. Minw b’o koow kɛ, olu b’a fɔ k’u be ni setigiya kabakoman dɔ ye min ɲɔgɔn tɛ adamaden tɔɔw fɛ. Ɲɛyirali fɛ, dɔw b’a fɔ k’olu be se ka tɛmɛ lagwɛri n’a ɲɔgɔnnakow fɛ ka sinikow lɔn. Dɔ wɛrɛw b’a kɛ i n’a fɔ u be kumana ni mɔgɔ saninw ye. Dɔw fana be subagaya wala jinamoriya kɛ ani u be mɔgɔ wɛrɛ bon ni kɔrɔti ye. *

⁴ Yala mɔgɔ caaman lanin be jinakow la wa? Sɛgɛsɛgɛri dɔ kɛra jamana 18 kɔnɔ Ameriki Latine ni Karayibu maraw la. O sɛgɛsɛgɛri y’a yira ko mɔgɔ saba kan, mɔgɔ kelen lanin be jinamoriyakow, subagaya n’a ɲɔgɔnnakow la. Mɔgɔ saba kan fana, mɔgɔ kelen ɲɔgɔn b’a miiri ko mɔgɔ be se ka kuma ni jinaw ye. Sɛgɛsɛgɛri wɛrɛ kɛra jamana 18 kɔnɔ Afiriki. U ye mɔgɔ minw ɲininga, minw k’olu lanin be subagayakow la, u ka ca n’o mɔgɔw tilancɛ ye. Tiɲɛn na, an mana kɛ yɔrɔ o yɔrɔ, an ka ɲi k’an yɛrɛ kɔrɔsi jinakow ma. An k’a lɔn ko Sutana b’a ɲinina ka mɔgɔw bɛɛ lafili “dugukolo kan.”—Yir. 12:9.

5. Jehova be mun lo miiri jinakow la?

⁵ Jehova ye “tiɲɛtigi” Ala ye (Zab. 31:6). Ale be mun lo miiri jinakow la do? U ka gwo a ye! A tun y’a fɔ Israɛldenw ye ko: “Mɔgɔ kana sɔrɔ aw cɛma min b’a dencɛ, walima a denmuso kɛ saraka ye k’a jɛni. Filɛlikɛla kana sɔrɔ aw cɛma fana, ni kolonfilila, ni sirinantigi, ani subaga, walima kɔrɔti bonbaga, walima sukɔrɔ welebaga, ani lagwɛlikɛla. O koo ɲɔgɔn kɛbagaw koo man di Masaba ye fewu.” (Deter. 18:10-12). Jehova tun ye sariya min di Israɛldenw ma, kerecɛnw t’o sariya kɔrɔ. Nka, an b’a lɔn ko Jehova ka miiriya ma yɛlɛma jinakow la.—Mal. 3:6.

6. a) Sutana be tɛmɛ jinakow fɛ cogo di ka koo jugu kɛ mɔgɔw la? b) Ka kɛɲɛ ni Waajulikɛla 9:5 ye, mɔgɔw saninw be cogo di tiɲɛn tiɲɛn na?

⁶ Jehova b’an lasɔmi jinakow la sabu a b’a lɔn ko Sutana be tɛmɛ o fɛ ka koo jugu kɛ mɔgɔw la. Sutana be tɛmɛ o fɛ ka ngalonw jɛnsɛn. O ngalonw dɔ ye ko mɔgɔ saninw be niin na yɔrɔ dɔ la (Waajulikɛla 9:5 kalan). Sutana be tɛmɛ jinakow fɛ fana ka siranya bila mɔgɔw la ani k’u yɔrɔ janya Jehova la. A ka laɲinita ye ko mɔgɔw ka la jinaw na sanni u ka la Jehova la.

7. Jehova ye mun lo fɔ an ye?

⁷ I ko an y’a fɔ daminɛ na cogo min na, an ka ɲi ka min lɔn walisa Sutana n’a ka jinaw kana se k’an lafili, Jehova y’o fɔ an ye. An k’a filɛ an be se ka koo minw kɛ walisa ka Sutana n’a ka jinaw kɛlɛ.

8. a) Fɛɛrɛ jɔnjɔn juman lo b’an dɛmɛ ka lɔ kelen kan mɛlɛkɛ juguw ɲɛ? b) Zaburuw 146:4 be Sutana ka ngalon kalanw yira kɛnɛ kan cogo di mɔgɔ saninw koo la?

⁸ Ala ka Kuma kalan ani miiri a kan. O ye fɛɛrɛ jɔnjɔn ye min b’an dɛmɛ ka ban mɛlɛkɛ juguw ka ngalon kalanw na. Ala ka Kuma be i ko muru dadiman min be se ka Sutana ka ngalon kalanw fɛrɛn, o kɔrɔ, k’u yira kɛnɛ kan (Efɛz. 6:17). Ɲɛyirali fɛ, Ala ka Kuma b’a yira  ka gwɛ ko mɔgɔ saninw tɛ se ka kuma ni mɔgɔ ɲɛnamaw ye (Zaburuw 146:4 kalan). A b’a fɔ an ye fana ko Jehova kelenpe lo be se ka sinikow fɔ tigitigi (Ezayi 45:21; 46:10). N’an be Bibulu kalan ani ka miiri a kan tuma o tuma, an bena se ka mɛlɛkɛ juguw ka ngalon kalanw kɔniya ani ka ban u la.

9. An tɛ sɔn ka koo jumanw lo kɛ?

⁹ Kana sɔn ka koo si kɛ min ɲɛsinna jinaw ma. Komi an ye kerecɛn sɔbɛw ye, an tɛ sɔn ka jinakow kɛ cogo si la. Ɲɛyirali fɛ, an t’a ɲini ka kuma ni mɔgɔ saninw ye lagwɛrikɛlaw sababu fɛ wala cogo wɛrɛw la. Mɔgɔw be sanga landako dɔw kɛ sabu u b’a miiri ko mɔgɔ saninw be niin na yɔrɔ dɔ la. I ko an y’a ye barokun tɛmɛnin na cogo min na, an t’an seen don o landakow la. An tɛ tɛmɛ ɔrɔsikɔpu wala filɛlikɛlaw fɛ walisa ka koo nataw lɔn fana (Ezayi 8:19). An b’a lɔn ko faratiba b’o koow bɛɛ la ani u be se k’a to an be kumaɲɔgɔnya kɛ ni Sutana n’a ka jinaw ye.

10-11. a) Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, mɔgɔ dɔw ye mun lo kɛ tuma min na u ye tiɲɛn lɔn? b) Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 10:21 ye, mun na an ka ɲi ka saan kɛmɛkulu fɔlɔ kerecɛnw ladegi? An be se k’o kɛ cogo di?

¹⁰ Fɛɛn o fɛɛn ɲɛsinna jinaw ma, kana o si mara. Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, Efɛzi dugumɔgɔ dɔw tun be jinamoriya n’a ɲɔgɔnnakow kɛ. Nka u ye tiɲɛn lɔn tuma min na, u ye kooba dɔ kɛ. Bibulu b’a fɔ ko: “Minw tun be jinamoriya kɛ, olu caaman nana n’u ka sɛbɛ ye k’u jɛni jama bɛɛ ɲana.” (Kɛw. 19:19). O mɔgɔw y’u seko bɛɛ kɛ walisa ka lɔ kelen kan ka mɛlɛkɛ juguw kɛlɛ. U tun be jinamoriya kɛ ni sɛbɛ minw ye, u tun y’o san sɔngɔ gwɛlɛ na. Nka, sanni u k’o gafew di wala k’u feere mɔgɔ wɛrɛ ma, u y’u jɛni. U ka miiriya tun ye min ye, o ye k’u koo  diya Jehova ye sanni ka miiri o gafew sɔngɔ la.

¹¹ An be se ka saan kɛmɛkulu fɔlɔ kerecɛnw ladegi cogo di? Fɛɛn o fɛɛn ɲɛsinna jinakow ma, a ka ɲi an k’u bɛɛ halaki wala k’u fili. O be se ka kɛ kirisi sɛbɛ, bololanɛgɛ, cɛsirilan wala mɔgɔw be fɛɛn o fɛɛn don wala k’a mara walisa k’u yɛrɛ latanga jinaw ma.—1 Korɛntikaw 10:21 kalan.

12. An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la an ka ɲɛnagwɛ fɛɛnw koo la?

¹² I b’i yɛrɛ ɲɛnagwɛ ni fɛɛn minw ye, u sɛgɛsɛgɛ koɲuman. I yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ be gafew, zurunaliw wala barokun dɔw kalan ɛntɛrɛnɛti kan minw ɲɛsinna jinakow ma wa? N’ be miziki minw lamɛn, n’ be videwo ni fɛɛn minw filɛ telewisɔn na wala n’ be videwo tulon minw kɛ do? Yala jinakow be sɔrɔ n’ ka ɲɛnagwɛko dɔw la wa? Yala u be vanpiriw (sujaw) wala jinako wɛrɛw yira wa? Yala u b’a yira ko farati tɛ jinamoriyakow wala subagayakow la wa?” Ɲɛnagwɛko dɔw be fɛɛn dɔw yira minw tɛ tiɲɛnko ye ani dɔw fana ye nsiirinw ye. O fɛɛnw bɛɛ tɛ jinakow ye. N’i b’i ka ɲɛnagwɛkow sɛgɛsɛgɛra, minw tɛna a to i be don Jehova gasi la ani k’i yɔrɔ janya a la, i jija k’olu lo sugandi. An b’a fɛ k’an seko bɛɛ kɛ walisa an “jusukun gbɛnin ye to, [an] jarakibari ye kɛ” an ka Ala ɲɛɛ kɔrɔ.—Kɛw. 24:16, Biblu Ala ta Kuma. *

13. An t’a fɛ ka mun lo kɛ?

 ¹³ Kana to ka maanaw lakali jinaw koo la. An ka ɲi ka Yezu ladegi o koo la (1 Piyɛri 2:21). Yezu tun be koo caaman lɔn Sutana ni jinaw koo la sabu a ye ɲɛnamaya kɛ sankolo la ka sɔrɔ ka na dugukolo kan. O bɛɛ n’a ta, a m’o mɛlɛkɛ juguw ka kɛwalew lakali. Yezu tun b’a fɛ ka seereya kɛ Jehova lo koo la, a tun t’a fɛ ka Sutana ka koow wangola. Walisa ka Yezu ladegi, an kana to ka maanaw jɛnsɛn jinaw koo la. Nka, an k’a yira an ka kumaw fɛ ko an dusukun fanin lo “kuma diman” na, o min ye tiɲɛnko ye.—Zab. 45:1, 2.

14-15. a) Mun na an man ɲi ka siran jinaw ɲɛ? b) Dalilu jumanw lo b’a yira ko Jehova b’a sagokɛlaw latanga bi?

¹⁴ Kana siran jinaw ɲɛ. Bi duniɲa kɔnɔ, koo juguw be se k’an sɔrɔ. Kasaraw, banaw wala saya be se ka cun an kan. Nka, an man ɲi ka miiri k’o ye mɛlɛkɛ juguw nɔɔ lo ye. Bibulu b’a ɲɛfɔ ko ‘barinako be se k’an bɛɛ sɔrɔ.’ (Waaj. 9:11). Ka fara o kan, Jehova y’a yira ko ale fanga ka bon ni jinaw ta ye fɔɔ ka taga ka na. Ɲɛyirali fɛ, a m’a to Sutana ka Zɔbu faga (Zɔbu 2:6). Musa tile la, Jehova y’a yira ko Ezipitikaw ka jinamoriw fanga tɛ se ka suma ni ale ta ye (Ɛkiz. 8:14; 9:11). Tuma min na Yezu kɛra Masacɛ ye, Jehova ye setigiya di a ma a ye Sutana n’a ka jinaw gwɛn ka jigi dugukolo kan. Yanni dɔɔni, Yezu bena u datugu dingɛ dunba kɔnɔ. K’u to o yɔrɔ la, u tɛna se ka koo jugu kɛ mɔgɔ si la tugun.—Yir. 12:9; 20:2, 3.

¹⁵ Dalilu caaman b’a yira ko Jehova b’a sagokɛlaw latanga bi fana. An ka miiri nin na: An be waajuli kɛ ani an be mɔgɔw kalan tiɲɛn koo la dugukolo kuru bɛɛ kan (Mat. 28:19, 20). O sen fɛ, an be Sutana ka kɛwale juguw yira kɛnɛ kan. Siga t’a la, ni see tun be Sutana ye, a tun bena daan sigi an ka waajuli baara la. Nka o see t’a ye. O kama, kuun t’a la an ka siran mɛlɛkɛ juguw ɲɛ. An b’a lɔn ko Jehova “ɲaa be diɲɛ bɛɛ la, a ka koo be mɔgɔ minw dusu la, a be barika don olu la.” (2 Til. Kib. 16:9). N’an be kantigiya kɛ Jehova ye, jinaw tɛna se k’an mako sa pewu!

16-17. Ɲɛyirali dɔ fɔ min b’a yira ko walisa ka lɔ kelen kan mɛlɛkɛ juguw ɲɛ, fɔɔ an k’an jaa gwɛlɛya.

¹⁶ Walisa ka lɔ kelen kan mɛlɛkɛ juguw ɲɛ, fɔɔ an k’an jaa gwɛlɛya. Mun na do? An teriw n’an somɔgɔw be se k’an kɛlɛ sabu u b’a miiri ko koo jugu bena an sɔrɔ n’an tɛ jɛn n’olu ye u ka landakow la. Nka, mɔgɔ minw b’u jaa gwɛlɛya ka Jehova sago kɛ, a b’olu duga. An ka balimamuso dɔ ka ɲɛyirali lajɛ. A tɔgɔ ko Erica ani a be Gana. Tuma min na a tun be ni saan 21 ye, a sɔnna bibulukalan na. A facɛ tun ye jotigiba ye. O kama, a facɛ be fɛɛn minw saraka sukɔrɔw ye, Erica somɔgɔw tun b’a fɛ a k’o dumu. Erica banna minkɛ, a somɔgɔw y’a jati ko a y’u ka sukɔrɔw nɛni le. U y’a miiri k’u ka sukɔrɔw bena fatɔya ani bana wɛrɛ bila u la.

¹⁷ Erica somɔgɔw y’a waajibiya a k’o landako kɛ. Erica tun b’a lɔn ko n’a m’o kɛ, u tun bena a gwɛn ka bɔ soo. O bɛɛ n’a ta, a banna. Jehova Seere dɔw y’a ladon u ka soo. O cogo la, Jehova ye Erica duga k’a to a ye somɔgɔ wɛrɛw sɔrɔ: a kerecɛnɲɔgɔnw, olu minw kɛra a balimacɛw n’a balimamusow ye (Mariki 10:29, 30). Erica somɔgɔw banna a la ani u y’a bololafɛnw jɛni. O bɛɛ n’a ta, a tora ka kantigiya kɛ Jehova ye, a batizera ani sisan, a be kudayi piyɔniye baara kɛra. Erica tɛ siran jinaw ɲɛ ani a y’a fɔ a somɔgɔw koo la ko: “N’ be delili kɛ u koo la loon o loon walisa olu fana ka nɛɛma sɔrɔ ka kanutigi Ala Jehova lɔn ani u k’a bato walisa ka se ka hɔɔrɔnya.”

18. An bena duga jumanw lo sɔrɔ n’an y’an jigi la Jehova kan?

¹⁸ An bɛɛ ka limaniya tɛna kɔrɔbɔ i n’a fɔ Erica ta kɔrɔbɔra cogo min na. Nka, an bɛɛ ka ɲi k’an jigi la Jehova kan ani ka lɔ kelen kan mɛlɛkɛ juguw ɲɛ. N’an y’o kɛ, an bena duga caaman sɔrɔ ani Sutana tɛna se k’an lafili n’a ka ngalon kalanw ye. Ka fara o kan, an tɛna a to jinaw ɲɛsiran k’an bali ka Jehova sago kɛ. Duga min yɛrɛ kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ o dugaw bɛɛ kan, o ye ko teriya min be an ni Jehova cɛ, o bena sabati. Yezu ka kalanden Zaki y’a sɛbɛ ko: “Aw k’aw yɛrɛ majigi Ala ye ka ban Sutana ma. O la, a bena aw ye k’aw to yen. Aw ye gwɛrɛ Ala la, ale fana bena gwɛrɛ aw la.”—Zaki 4:7, 8.