1-2. a) Sutana be mɔgɔw lafili cogo di? b) An bena mun lo lajɛ?

SUTANA ye “galon faa ye.” (Zan 8:44). A be mɔgɔw lafilila kabi Adama ni Awa ka wagati la. Ɲɛyirali fɛ, a be ngalonw jɛnsɛn saya koo la. Koo min be kɛ saya kɔ, a be mɔgɔw lafili fana o koo la. Landakow ani lannako caaman basiginin lo o ngalonw lo kan. O kama, n’an balima dɔw somɔgɔ wala u lɔnbaga dɔ sara, u fanba ka ɲi k’u “jija janko [u ka] lanaya kana cɛn.”—Zude 3.

² N’u b’a ɲinina i fɛ i k’i seen don o landako dɔw la, mun lo be se k’i dɛmɛ ka tugu Bibulu ka tiɲɛn kalanw kɔ saya koo la? (Efɛz. 6:11). O landako minw ka gwo Ala ye, n’a sɔrɔ u b’i kerecɛnɲɔgɔn dɔ lasunna a k’a seen don u la. I be se k’a dɛmɛ cogo di? Jehova be dɛmɛ min lase an ma, an bena kuma o koo la barokun nin na. An ka kɔn k’a filɛ Bibulu be min fɔ saya koo la.

3. Ngalon fɔlɔ nɔfɛkow kɛra mun lo ye?

³ Ala tun t’a fɛ mɔgɔw ka sa. Nka, Adama ni Awa tun ka ɲi ka mɛnni kɛ Jehova fɛ walisa ka to niin na fɔɔ abada. Ale tun ye cikan nɔgɔman dɔ lo di u ma ko: “I be se ka yɔrɔ nin yiriw bɛɛ deen dumu fɔɔ yiri kelen dama, min b’a to mɔgɔ be koɲuman ni kojugu lɔn ka bɔ ɲɔgɔn na. N’i y’o deen dumu loon min na, i bena sa, siga t’a la.” (Zɛnɛzi 2:16, 17). O wagati lo la Sutana ye koow ɲagami. A tɛmɛna saa fɛ k’a fɔ Awa ye ko: “Aw tena sa.” A fɔ man di nka, Awa lara o ngalon kumaw na ani a y’o yiriden dumu. Kɔfɛ, a cɛɛ fana y’a dumu (Zɛnɛzi 3:4, 6). O cogo la, jurumu ni saya sera adamadenw bɛɛ ma.—Ɔrɔm. 5:12.

4-5. Sutana b’a la ka mɔgɔw lafili cogo di?

 ⁴ I ko Ala tun y’a fɔ cogo min na, Adama ni Awa sara. Nka, Sutana ma ngalontigɛ dabila saya koo la. Kɔfɛ, a ye ngalon wɛrɛw tigɛ. Ɲɛyirali fɛ, a b’a to mɔgɔw k’a miiri ko ni mɔgɔ sara, fɛɛn dɔ be bɔ a tigi la ka taga ɲɛnamaya kɛ sankolo wala yɔrɔ wɛrɛ la. Kabi wagatijan, a be mɔgɔ caaman lafilila n’o ngalon n’a ɲɔgɔnna wɛrɛw ye.—1 Tim. 4:1.

⁵ Mun na Sutana be sera ka mɔgɔ caaman lafili ten? A be sera k’o kɛ sabu a b’a lɔn mɔgɔw be min miiri saya koo la ani a be tɛmɛ o fɛ k’u lafili. Komi an danna walisa ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada, an t’a fɛ ka sa (Waaj. 3:11). An be saya jati an jugu ye.—1 Kor. 15:26.

6-7. a) Yala Sutana sera ka mɔgɔw bali pewu pewu u ka tiɲɛn lɔn saya koo la wa? A ɲɛfɔ. b) Cogo juman na Bibulu ka tiɲɛn kalanw b’a to an tɛ siran gwansan?

⁶ Sutana ka jijali bɛɛ n’a ta, a ma se ka mɔgɔw bali pewu pewu u ka tiɲɛn lɔn saya koo la. Bibulu be tiɲɛn fɔ an ye mɔgɔ saninw ani u ka jigiya koo la. Bi ka tɛmɛ sanga ni wagati bɛɛ kan, mɔgɔ caaman b’o tiɲɛn lɔn ani u b’a kofɔ tɔɔw ye (Waaj. 9:5, 10; Kɛw. 24:15). O tiɲɛn kalanw b’an dusu saalo. U b’a to an tɛ sigasiga ani an tɛ siran gwansan. An tɛ siran mɔgɔ saninw ɲɛ ani an tɛ siran ko u be tɔɔrɔla. An b’a lɔn ko u tɛ niin na yɔrɔ si ani ko u tɛ se ka koo jugu kɛ mɔgɔ si la. U be i n’a fɔ u be sinɔgɔba lo la (Zan 11:11-14). Mɔgɔ saninw tɛ wagati tɛmɛtɔ kala ma fana. O kama, sukununi wagati la, hali minw sara a saan kɛmɛkulu caaman ye nin ye, u bena a jati k’olu sara a ma mɛɛn hali dɔɔni.

⁷ Bibulu be min fɔ mɔgɔ saninw koo la, o gwɛnin lo, o faamuyali ka nɔgɔ ani o bɛnnin lo. Tiɲɛn tɛ? O tɛ kelen ye hali dɔɔni ni Sutana ka kalanw ye, olu minw be mɔgɔ lafili! O kalanw b’an Danbaga tɔgɔ tiɲɛ fana. Sutana ye tiɲɛniba kɛ a ka ngalon kalanw fɛ. Walisa k’o faamu ka ɲɛ, an ka ɲiningali nunu jaabi: Sutana ka ngalonw ye Jehova tɔgɔ tiɲɛ cogo di? Cogo juman na o kalanw y’a to mɔgɔw b’a miiri ko nafa tɛ Krista ka kunmabɔsara la? O kalanw ye dɔ fara adamadenw ka tɔɔrɔw kan cogo di?

8. Ka kɛɲɛ ni Zeremi 19:5 ye, Sutana ka ngalon kalanw be Jehova tɔgɔ tiɲɛ cogo di?

⁸ Sutana ka ngalon kalanw be Jehova tɔgɔ tiɲɛ. O ngalonw dɔ ye ko Ala be mɔgɔ sanin dɔw tɔɔrɔ jahanama tasuma kɔnɔ. O ngalon be Ala tɔgɔ tiɲɛ yɛrɛ le! Cogo di do? O b’a to mɔgɔw b’a miiri ko kanutigi Ala ka fari i ko Sutana (1 Zan 4:8). O be mun lo kɛ i la do? O yɛrɛ be mun lo kɛ Jehova la? Siga t’a la, o b’a dusu tiɲɛ sabu a be fariyako sifa bɛɛ kɔniya.—Zeremi 19:5 kalan.

9. Zan 3:16 ani 15:13 be Yezu ka kunmabɔsara kofɔ. Sutana ka ngalon kalanw b’a to mɔgɔw b’o kunmabɔsara jati cogo di?

⁹ Sutana be ngalon minw jɛnsɛn saya koo la, u b’a to mɔgɔw b’a miiri ko nafa tɛ Krista ka kunmabɔsara la (Mat. 20:28). Sutana ka ngalon kalan dɔ ye ko mɔgɔ niin tɛ sa. N’o tun tiɲɛn ye, bɛɛ tun bena ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada. N’o lo, Krista mako tun t’a la k’a niin di walisa an ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ. Kana ɲinɛ ko Krista ka kunmabɔsara ye kanuya wale ye min ɲɔgɔn ma deli ka kɛ mɔgɔw ye (Zan 3:16; 15:13 kalan). Kalan minw b’a to mɔgɔw be kunmabɔsara mafiɲɛya, miiri k’a filɛ o be min kɛ Jehova n’a Dencɛ la!

10. Sutana ka ngalon kalanw be dɔ fara adamadenw ka dusukasi n’u ka tɔɔrɔ kan cogo di?

¹⁰ Sutana ka ngalon kalanw be dɔ fara mɔgɔw ka dusukasi n’u ka tɔɔrɔ kan. Ni bangebaga dɔw dusu kasinin lo u deen saya kosɔn, tuma dɔw la, u b’a fɔ u ye ko Ala lo y’a ta k’a kɛ mɛlɛkɛ ye sankolo la. O ngalon be dɔ bɔ u ka dusukasi la wala a be dɔ fara a kan le? Mɔgɔw tun be tɛmɛ jahanama tasuma kalan fɛ ka joo di mɔgɔw ma minw b’u mɔgɔɲɔgɔn tɔɔrɔ. Ɲɛyirali fɛ, minw tun be ban legilizi ka kalanw na, u tun b’olu siri lɔgɔ kan k’u jɛni. Ɛsipaɲi kititigɛso dɔ tun b’o fariyakow n’a ɲɔgɔnnaw kɛ mɔgɔw la legilizi tɔgɔla. Gafe dɔ be kuma o koo la. A fɔra o gafe kɔnɔ ko minw tun b’o fariyakow kɛ, n’a sɔrɔ olu tun b’a miiri ko u b’o kɛra walisa k’a yira mɔgɔ juguw la “dɔɔni jahanama tasuma be cogo min na.” Olu fɛ, u tun b’o kɛ walisa o mɔgɔw ka nimisa ka sɔrɔ ka sa ani u ka kisi jahanama tasuma ma. Jamana caaman kɔnɔ, mɔgɔw b’a jati waajibiko ye ka sukɔrɔw bato wala ka dugaw ɲini u fɛ. Dɔ wɛrɛw b’a ɲini k’u sɔn walisa u kana koo jugu kɛ olu la. Tiɲɛn na, Sutana ka ngalon kalanw tɛ mɔgɔw dusu saalo. Nka, o be hami ni siranya bila u la gwansan.

11. An somɔgɔw n’an teri minw be ni ŋaniya ɲuman ye, olu be se k’an lasun cogo di an ka Bibulu ka sariyaw tiɲɛ?

¹¹ Landako dɔw ɲɛsinna suuw koo ma ani u bɛnnin tɛ ni Bibulu ka sariyaw ye. An somɔgɔw n’an teri minw be ni ŋaniya ɲuman ye, olu be se k’an lasun an k’o kɛ. Nka, ni Jehova n’a ka Kuma koo ka di an ye, an bena fanga sɔrɔ ka mɛnni kɛ ale lo fɛ. U be se k’a ɲini k’an lamaloya. Ɲɛyirali fɛ, u be se k’a fɔ ko an tɛ banbagatɔ kanu wala ko an t’a bonya. U be se k’a fɔ fana ko an ka kɛwalew bena a to banbagatɔ be koo jugu kɛ mɔgɔw la. An be se ka Bibulu ka tiɲɛn kalanw lafasa cogo di? A filɛ i be se ka Bibulu ka sariyakolo nunu sira tagama cogo min na.

12. Landako jumanw lo ɲɛsinna suuw koo ma ani u bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔta ye?

¹² Landako ni lannako minw bɛnnin tɛ  ni Bibulu ka fɔta ye, i jija “ka faran u la.” (2 Kor. 6:17). Jamana dɔ la Karayibu mara la, dɔw b’a miiri ko ni mɔgɔ sara, a “suja” be bɔ ka to ka yaala yaala ani ka koo jugu kɛ a juguw la. Gafe dɔ ko “suja” be se ka bɔnɛ lase dugumɔgɔw bɛɛ ma. Yɔrɔ dɔw la Afiriki, mɔgɔw be deli ka dugalenw datugu banbagatɔ ka boon na ani k’a ka fotow ɲɛɛ sin kogo ma. Mun na do? Dɔw b’a fɔ ko banbagatɔ man ɲi k’a yɛrɛ ye! An ye Jehova sagokɛlaw ye minkɛ, an tɛ la landako si la min be Sutana ka ngalonw jɛnsɛn ani an t’an niin don u la!—1 Kor. 10:21, 22.

13. Ka kɛɲɛ ni Zaki 1:5 ye, n’i be sigasigara landako dɔ la, i ka ɲi ka mun lo kɛ?

¹³ N’i be sigasigara landako dɔ la, hakilitigiya deli Jehova fɛ (Zaki 1:5 kalan). O kɔ, sɛgɛsɛgɛri kɛ an ka gafew kɔnɔ. I be se fana ka ladiliw ɲini i ka kafo ka diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ. U tɛna a fɔ i ye i ka kan ka min kɛ. Nka, u be se ka Bibulu ka sariyakolo nafaman dɔw yira i la i ko an ye minw lajɛ. N’i b’o koow kɛ, i bena “hakili sɔrɔ” ani i bena se “ka ɲumaman ni juguman lɔn ka bɔ ɲɔgɔn na.”—Eburuw 5:14.

14. An be se ka mun lo kɛ walisa an kana mɔgɔ si kunnatiɲɛ?

¹⁴ “Aw be fɛɛn o fɛɛn kɛ, aw k’o bɛɛ kɛ ka boɲa la Ala kan. Aw kana kɛ sababu ye ka mɔgɔ si kunnacɛn.” (1 Kor. 10:31, 32). N’an be miirila k’a filɛ n’an bena landako dɔ kɛ wala n’an tɛna a kɛ, an ka ɲi ka mun lo kɛ do? An k’an yɛrɛ ɲininga n’an ka desizɔn tɛna tɔɔw dusukun kɛlɛ, sanko an balimaw. An t’a fɛ abada ka mɔgɔ dɔ kunnatiɲɛ! (Mariki 9:42). Ka fara o kan, minw tɛ Jehova Seerew ye, an t’a fɛ k’u kɔnɔ gwan gwansan. Kanuya bena an lasun ka kuma u fɛ ni bonya ye walisa ka nɔɔrɔ la Jehova kan. An t’a fɛ ka kɛlɛ kɛ ni mɔgɔw ye wala k’u lɔgɔbɔ u ka landakow kosɔn. An k’a to an hakili la ko kanuya barika ka bon! N’an be tɔɔw kanu ani n’an b’u bonya, an yɛrɛ bena se k’an kɛlɛbagaw dusu mala.

15-16. a) Mun na hakilitigiya lo k’i ka lannakow fɔ tɔɔw ye? Ɲɛyirali dɔ fɔ. b) Ciden Pol ye min fɔ Ɔrɔmukaw 1:16 kɔnɔ, o ɲɛsinna an ma cogo di?

¹⁵ A to i somɔgɔw n’i sigiɲɔgɔnw k’a lɔn ko i ye Jehova Seere ye (Ezayi 43:10). O la, u kɔnɔ tɛna gwan n’i banna ka landako dɔw kɛ n’i somɔgɔ dɔ sara. Francisco be Mozanbiki jamana na.  A ko: “Tuma min na ne ni n’ muso Carolina ye tiɲɛn diinan lɔn, an y’a fɔ an somɔgɔw ye ko an tɛna suuw bato tugun. An ye kɔrɔbɔli sɔrɔ o desizɔn kosɔn tuma min na Carolina kɔrɔmuso sara. An ka dugumɔgɔw be to ka banbagatɔ ko ka kɛɲɛ ni landako dɔ ye. Olu fɛ, o landako b’a to banbagatɔ dusu be suma. U ye banbagatɔ ka koji bɔn yɔrɔ min na, a somɔgɔ min ka surun a la kosɔbɛ, ale ka ɲi ka la yen suu saba kɔnɔ. Carolina somɔgɔw tun b’a fɛ ale lo k’o kɛ.”

¹⁶ Francisco n’a muso ye mun lo kɛ do? A ko: “Komi an be Jehova kanu ani an b’a fɛ k’an koo diya a ye, an banna k’o landako kɛ. Carolina somɔgɔw dimina kosɔbɛ. U y’a fɔ ko an tɛ suuw bonya ani ko mɔgɔ si tɛna na bɔ an ye wala k’an dɛmɛ tugun. Komi an tun kɔnna k’an ka lannakow fɔ u ye, an ma kuma o koo la tugun tuma min na u tun diminin lo. An somɔgɔ dɔw yɛrɛ y’an lafasa, u ko an tun kɔnna k’an ka lannakow ɲɛfɔ u ye. Kɔfɛ, Carolina somɔgɔw dusu sumana ani an sera ka bɛɛn sigi n’u ye. Dɔw yɛrɛ nana an ka gafe dɔw deli an fɛ soo.” Bibulu be min fɔ saya koo la, an kana maloya abada k’o lafasa ani ka to kantigiya la.—Ɔrɔmukaw 1:16 kalan.

17. An be se ka kɛ teri sɔbɛ ye cogo di an kerecɛnɲɔgɔn dɔ fɛ min ka mɔgɔ sara?

¹⁷ N’an kerecɛnɲɔgɔn dɔ ka mɔgɔ kanulen sara, an ka ɲi k’an jija ka kɛ “teri sɛbɛ” ye min be kɛ “balimakɛ ye tɔɔrɔ waati la.” (Talenw 17:17, Bible senuma). An be se ka kɛ “teri sɛbɛ” ye cogo di sanko n’u b’an balima dɔ lasunna a ka landakow kɛ minw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔta ye? Minw dusu kasinin lo u ka mɔgɔ dɔ saya kosɔn, an be se k’u dusu saalo cogo di? An ka Bibulu ka sariyakolo fila lajɛ minw bena an dɛmɛ k’o kɛ.

18. Mun lo y’a to Yezu kasira ani an be kalan juman lo sɔrɔ o koo la?

¹⁸ “Minw be kasi, aw ye kasi ni olu ye.” (Ɔrɔm. 12:15). N’a sɔrɔ an t’a lɔn an bena min fɔ dusukasibagatɔ ye. Nka tuma dɔw la, n’a y’an kasitɔ ye, a bena a  faamu ko an b’an janto a dusukunnakow la. Tuma min na Yezu tericɛ Lazari sara, Mariyamu, Marita ani mɔgɔ wɛrɛw kasira u balimacɛ n’u teri kanulen saya kosɔn. Tile naani o kɔ, Yezu nana ani ale fana “kasira” hali k’a sɔrɔ a tun b’a lɔn ko a bena Lazari suu kunu (Zan 11:17, 33-35). Yezu ɲɛjiw y’a yira Jehova tun be min miiri Lazari saya koo la. O ɲɛjiw y’a yira fana Yezu be Lazari somɔgɔw kanu cogo min na. Siga t’a la, o ye Mariyamu ni Marita dusu saalo. O cogo kelen na, n’an balimaw y’a ye ko an b’u kanu ani ko an be makari u la, u bena a faamu ko u t’u kelen na. Nka, u bena a ye ko u teri sɔbɛw be n’u ye ani ko u b’u janto u la.

19. An kerecɛnɲɔgɔn dɔ dusu saalotɔ, an be se ka tugu Waajulikɛla 3:7 ka ladili kɔ cogo di?

¹⁹ “Jewaati be yen, kumawaati fana be yen.” (Waaj. 3:7). An be se k’an kerecɛnɲɔgɔn dɔ dusu saalo n’an b’a lamɛn ka ɲɛ. An k’a to a k’a dusukunnakow fɔ ani an kana dimi n’a be “kuma ɲagaminin fɔra.” (Zɔbu 6:2, 3). N’a sɔrɔ a hakili ɲagaminin lo sabu a somɔgɔ minw tɛ Jehova Seerew ye, olu b’a lasunna a ka koo dɔw kɛ. O la, an ka delili kɛ n’a ye ani an k’a ɲini Jehova fɛ a ka fanga ni hakilisigi di a ma. Ale lo “be daaliliw mɛn.” (Zab. 65:3). N’a be se ka kɛ, an ka Bibulu kalan ɲɔgɔn fɛ. Wala an ka barokun dɔw kalan minw bena a jija. U dɔw be se ka kɛ “Dɔw ka ɲɛnama” lakali ye.

20. An bena mun lo lajɛ barokun nata la?

²⁰ Nɛɛmaba lo an fɛ ka tiɲɛn lɔn mɔgɔ saninw koo la ani k’a lɔn siniɲasigi ɲuman min b’u kɔnɔna! (Zan 5:28, 29). O la, an ka Bibulu ka tiɲɛn kalanw lafasa an ka kumaw n’an ka kɛwalew fɛ. An ka tɛmɛ sababu ɲumanw bɛɛ fɛ k’u kofɔ tɔɔw ye fana. Barokun nata la, an bena fɛɛrɛ wɛrɛ lajɛ Sutana be tɛmɛ min fɛ ka mɔgɔw bali u ka tiɲɛn lɔn. O ye jinamoriya n’a ɲɔgɔnnakow lo ye. An bena a ye fana fɛɛn min kama an ka ɲi k’an yɛrɛ tanga ɲɛnagwɛkow ni koo wɛrɛw ma minw ɲɛsinna jinaw ma.