Taga a kɔnɔkow lajɛ

Taga a kɔnɔnakow lajɛ

BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 19

Kanuya ni tilenninya, ni kojuguba dɔ kɛra

Kanuya ni tilenninya, ni kojuguba dɔ kɛra

“Bari i ye Ala ye min te juguya fɛ, kojugukɛla te to e fɛ.”​—ZAB. 5:5.

DƆNKILI 142 Tenons ferme notre espérance (An sinsinnin ka to an ka jigiya kan)

BAROKUN KƆNƆNAKOW *

1-3. a) Ka kɛɲɛ ni Zaburuw 5:5-7 ye, Jehova be koo jugu jati cogo di? b) Ka ben denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, mun na o bɛnnin tɛ ni “Krista ka sariya” ye?

KOO jugu sifa bɛɛ ka gwo Jehova ye (Zaburuw 5:5-7 kalan). Ka ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o ye jurumuba lo ye. Jehova b’o haramuya ani o ka gwo ye haali! O koo ka gwo an Jehova Seerew fana ye ani an t’an ɲɛɛ tugu abada o kan kafo kɔnɔ.—Ɔrɔm. 12:9; Eburuw 12:15, 16.

2 Ka ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o bɛnnin tɛ ni “Krista ka sariya” ye fewu! (Gal. 6:2). Mun na an b’o fɔ? Barokun tɛmɛnin na, an y’a ye ko Yezu ye mɔgɔw kalan koo minw bɛɛ la a ka kumaw n’a ka kɛwalew fɛ, o lo ye Krista ka sariya ye. O sariya basiginin lo kanuya lo kan ani a be tilenninya lafasa. Kerecɛn sɔbɛw b’o sariya labato. O kama, u be denmisɛnw minɛ ka ɲɛ. O b’a to denmisɛnw b’a ye k’u latanganin lo ani k’u b’u kanu sɔbɛ la. Minw be ben denmisɛnw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye, olu be miiri u yɛrɛ dɔrɔn lo la. O ye tilenbaliyako lo ye ani o b’a to denmisɛnw b’a jati k’u be farati la ani ko mɔgɔ t’u kanu.

3 Bi duniɲa kɔnɔ, mɔgɔ caaman be ben denmisɛnw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye. A fɔ man di nka, o koo kɛra kafoden dɔw la ani balima dɔw yɛrɛ y’o kojuguba kɛ. Mun na do? Sabu “mɔgɔ minw ka jugu ani namaramɔgɔw,” olu ka ca. U dɔw be se k’a ɲini ka don kafo kɔnɔ (2 Tim. 3:13). Dɔw b’a fɔ k’olu ye kafodenw ye k’a sɔrɔ u y’a to farisogo nege juguw y’u bila koo nɔgɔninw na. U benna denmisɛnw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye. An k’a filɛ fɛɛn min kama o ye jurumuba ye. O kɔ, an bena ɲiningali nunu lajɛ: Diinan mɔgɔkɔrɔw be mun lo kɛ ni kafoden dɔ ye kojuguba kɛ, i n’a fɔ ka ben deen dɔ kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye? * Bangebagaw be se k’u deenw latanga o ma cogo di?

JURUMUBA LO

4-5. Min be ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, mun na o tigi be deen hakɛ ta?

4 N’u benna denmisɛn dɔ kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o be se k’a tɔɔrɔ saan caaman kɔnɔ. Mɔgɔ minw bɛɛ b’o deen kanu, i n’a fɔ a somɔgɔw wala a kerecɛnɲɔgɔnw, o koo b’olu fana tɔɔrɔ. Jurumuba yɛrɛ lo!

5 Jurumukɛla be deen hakɛ ta. Ka koo jugu kɛ i mɔgɔɲɔgɔn na ani k’a to a be tɔɔrɔ, o ye jurumu lo ye. I ko barokun nata bena a yira cogo min na, ka ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o b’a tɔɔrɔ cogo min na, a tɛ se ka fɔ. Mɔgɔ min b’o kɛ, o tigi b’a to deen tɛ la mɔgɔ la tugun ani a b’a ye ko a latanganin tɛ. O kama, an ka ɲi ka denmisɛnw latanga o kojuguba ma. O koo kɛra minw na, olu mako be dususalo ni dɛmɛ na.—1 Tes. 5:14.

6-7. Mɔgɔ min be ben denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, mun na o tigi be kafo ni faamanw hakɛ ta?

6 Jurumukɛla be kafo hakɛ ta. Kafo kɔnɔ, ni mɔgɔ dɔ ye cɛnimusoko kɛ ni deen dɔ ye, o tigi be kafo tɔgɔ tiɲɛ (Mat. 5:16; 1 Piyɛri 2:12). O tigi be tilenbaliyako kɛ kerecɛn kantigi miliyɔn caaman na minw b’u “jija janko [u ka] lanaya kana cɛn.” (Zude 3). Ni dɔ ye kojuguba kɛ ani a ma sɔn ka nimisa, an tɛ sɔn o tigi ka to kafo kɔnɔ.

7 Jurumukɛla be faamanw hakɛ ta. Kerecɛnw ka ɲi k’u “yɛrɛ majigi faamaw” ye (Ɔrɔm. 13:1). An b’o kɛ n’an be jamana ka sariyaw labato. Ni mɔgɔ dɔ y’o sariya dɔ tiɲɛ kafo kɔnɔ, i n’a fɔ ka ben denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o tigi ye faamanw hakɛ ta (Kɛwaliw 25:8 lajɛ). O koo ɲɔgɔn na, diinan mɔgɔkɔrɔw tɛ se ka faamanw ka sariya boli o tigi kan. Nka, u t’o tigi tanga faamanw ka ɲangili ma (Ɔrɔm. 13:4). Jurumukɛla b’a ka kɛwalew nɔfɛkow lo sɔrɔ.—Gal. 6:7.

8. Ni dɔ y’a mɔgɔɲɔgɔn hakɛ ta, Jehova b’o jati cogo di?

8 Min yɛrɛ ka jugu n’a bɛɛ ye, o ye ko jurumukɛla be Ala hakɛ ta (Zab. 51:6). Ni dɔ y’a mɔgɔɲɔgɔn hakɛ ta, o tigi ye Jehova fana hakɛ ta. Ɲɛyirali fɛ, Musa ka sariya tun b’a fɔ ko ni dɔ y’a tɔɲɔgɔn nanbara wala k’a ka fɛɛn soɲɛ, o tigi ye tilenbaliyako kɛ Jehova la (Lev. 5:21-23). Kafo kɔnɔ, ni mɔgɔ dɔ ye cɛnimusoko kɛ ni deen dɔ ye, o tigi b’a to o deen b’a jati ko ale latanganin tɛ tugun. Tiɲɛn na, o tigi be tilenbaliyako kɛ Jehova la ani a be Jehova tɔgɔ tiɲɛ. O kama, an ka ɲi k’a jati ko mɔgɔ min b’o kɛ, o tigi be jurumuba lo kɛ ani a be Ala hakɛ ta. An ka ɲi k’o koo haramuya.

9. Jehova ka ɔriganisasiyɔn tora ka basigi Bibulu kan ka kunnafoni jumanw lo di an ma ani mun na do?

9 Ka ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, Jehova ka ɔriganisasiyɔn basigira Bibulu kan ka kunnafoni caaman di an ma o koo la. O koo kɛra minw na, olu be tɔɔrɔ saan caaman kɔnɔ. Kɔrɔsili Sangaso ni Réveillez-vous ! ka barokun dɔw y’a yira u be se k’o koo muɲu cogo min na. Barokun dɔw y’a yira fana tɔɔw be se k’u jija cogo min na ani bangebagaw be se k’u deenw latanga cogo min na. Diinan mɔgɔkɔrɔw fana ye fɔrɔmasɔn ɲuman sɔrɔ min basiginin lo Bibulu kan. O b’u dɛmɛ k’a lɔn u ka ɲi ka min kɛ n’o koo ɲɔgɔn kɛra. Ɔriganisasiyɔn bele be to ka yɛlɛmani don o koo ɲɛnabɔcogo la. Mun na do? Sabu an b’a fɛ ka la a la ko an b’o koo ɲɛnabɔ ka kɛɲɛ ni Krista ka sariya ye.

JURUMUBAW ƝƐNABƆCOGO

10-12. a) Ni diinan mɔgɔkɔrɔw be juruba dɔ koo ɲɛnabɔra, u b’u hakili to mun lo la? U ka laɲinita ye mun lo ye? b) Ka kɛɲɛ ni Zaki 5:14, 15 ye, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a ɲini ka mun lo kɛ?

10 Ni diinan mɔgɔkɔrɔw be juruba dɔ koo ɲɛnabɔra, u b’u hakili to nin na: Krista ka sariya b’a ɲini u fɛ u ka sagakulu minɛ ni kanuya ye ani u ka koo tilennin kɛ Ala ɲɛɛ kɔrɔ. O kama, u b’u janto koo caaman na n’u y’a mɛn ko dɔ ye jurumuba kɛ. Diinan mɔgɔkɔrɔw ka laɲinita fɔlɔ ye ko Ala tɔgɔ saniyanin ka to (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9). U b’u janto kosɔbɛ fana u balimaw na Alako ta fan fɛ. O jurumuba kɛra minw na, u b’u jija fana k’olu bɛɛ dɛmɛ.

11 Ka fara o kan, ni kojugukɛla ye kafoden dɔ ye, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a ɲini k’a lɔn n’a nimisanin lo. N’o lo, u b’a dɛmɛ a ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ ni Jehova ye kokura (Zaki 5:14, 15 kalan). Kerecɛn min ye jurumuba kɛ, o tigi man kɛnɛ Alako ta fan fɛ. O kɔrɔ, a tɛ jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛra ni Jehova ye tugun. * An be se k’a fɔ ko diinan mɔgɔkɔrɔw ye dɔgɔtɔrɔw ye Alako ta fan fɛ. U b’a ɲini ka “banabagatɔ” wala jurumukɛla dɛmɛ. U be basigi Bibulu kan ka ladili minw di, o be se ka jurumukɛla dɛmɛ a ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ ni Ala ye kokura. Nka, fɔɔ o tigi ka nimisa sɔbɛ la.—Kɛw. 3:19; 2 Kor. 2:5-10.

12 Tiɲɛn na, diinan mɔgɔkɔrɔw be ni kunkanbaaraba ye. Ala ye sagakulu min kalifa u ma, u b’u janto a la kosɔbɛ (1 Piyɛri 5:1-3). U b’a fɛ u balimaw k’a ye k’u latanganin lo kafo kɔnɔ. O kama, n’u y’a mɛn ko jurumuba dɔ kɛra, i n’a fɔ ni dɔ benna denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, u be sin ka dɔ kɛ dɔ ye. Ɲiningali minw be sɔrɔ  dakun 13,  15, ani  17nan daminɛ na, an k’olu lajɛ walisa k’a lɔn u be min kɛ.

13-14. Ni dɔ benna denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, ni jamana ka sariya k’o koo ka fɔ faamanw ye, yala diinan mɔgɔkɔrɔw b’o labato wa? A ɲɛfɔ.

 13 Ni dɔ benna denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, jamana dɔw la, sariya b’a ɲini o ka fɔ faamanw ye. Yala diinan mɔgɔkɔrɔw b’o sariya labato wa? Ɔnhɔn, u b’u jija k’a labato (Ɔrɔm. 13:1). O sariya tɛ Ala ka sariya tiɲɛ (Kɛw. 5:28, 29). Ni diinan mɔgɔkɔrɔw y’a mɛn k’o jurumuba ɲɔgɔn kɛra, u be sin ka kaan bɔ Betɛli ma. O la, jamana ka sariya min ko o koo ka fɔ faamanw ye, u bena a lɔn u be se k’o labato cogo min na.

14 U benna denmisɛn min kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a fɔ ale n’a bangebagaw ye ko joo b’u fɛ k’o koo ɲɛfɔ faamanw ye. Mɔgɔ o mɔgɔ b’o kojuguba kala ma, u b’o ɲɛfɔ olu fana ye. A be se ka kɛ ko kafomɔgɔ dɔ lo y’o kojuguba kɛ. N’o lo, ni kerecɛn dɔ y’o koo fɔ faamanw ye ani mɔgɔw bɔra a kala ma do? Yala a ka ɲi k’a miiri ko Jehova tɔgɔ tiɲɛna ale lo kosɔn wa? Ayi. Tigi min y’o kojuguba kɛ, ale lo ye Ala tɔgɔ tiɲɛ.

15-16. a) Ka kɛɲɛ ni 1 Timote 5:19 ye, mun na diinan mɔgɔkɔrɔw mako be seere fila ɲɔgɔn na ka sɔrɔ ka kiti tigɛ dɔ kan? b) Ni diinan mɔgɔkɔrɔw y’a mɛn ko kafo kɔnɔ, mɔgɔ dɔ benna deen dɔ kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, u be mun lo kɛ do?

 15 Ni dɔ ye jurumuba kɛ, mun na diinan mɔgɔkɔrɔw mako be seere fila ɲɔgɔn na ka sɔrɔ ka kiti tigɛ a kan? U mako b’o la sabu Bibulu ka fɔta la, o lo tilennin lo. N’a fɔra ko dɔ ye jurumuba kɛ, nka a ma sɔn o ma, fɔɔ mɔgɔ fila ka seereya kɛ. O kɔ le, diinan mɔgɔkɔrɔw be se ka kiti tigɛ a kan (Deter. 19:15; Mat. 18:16; 1 Timote 5:19 kalan). Yala o kɔrɔ ko n’i y’a mɛn ko dɔ benna denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, i tɛ se k’o fɔ faamanw ye ni seere fila ma sɔrɔ wa? Ayi, o tɛ. Ni dɔ ye jamana ka sariya tiɲɛ a kɛtɔ ka kojuguba kɛ, hali ni seere fila ma sɔrɔ, o be se ka fɔ faamanw ye.

16 Ni diinan mɔgɔkɔrɔw y’a mɛn ko kafo kɔnɔ, mɔgɔ dɔ benna deen dɔ kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, u be mun lo kɛ do? Ni jamana ka sariya k’o koo ka fɔ faamanw ye, u b’o labato. O kɔ, u b’a ɲini k’a lɔn min kɛra tiɲɛn na ani u be basigi Bibulu kan k’a filɛ n’o tigi ka kan ka kiti. Diinan mɔgɔkɔrɔw b’o tigi ɲininga. N’a ko ale m’o kɛ, u be mɛnni kɛ seere fila ɲɔgɔn fɛ minw b’a lɔn min kɛra. N’o seerew y’a yira ka gwɛ k’o tigi y’o jurumuba kɛ, diinan mɔgɔkɔrɔw be kiti tigɛ a kan. Mɔgɔ min k’o tigi y’o kɛ, ale be se ka kɛ seere fɔlɔ ye. Seere filanan be se ka kɛ mɔgɔ wɛrɛ ye min y’a yira k’o koo kɛra tiɲɛn na wala k’o tigi y’o ɲɔgɔn kɛ deen wɛrɛ la. * Ni seere filanan ma sɔrɔ, o kɔrɔ tɛ ko min fɔra, o tɛ tiɲɛn ye. Hali ni seere fila ma sɔrɔ, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a to u hakili la ko n’a sɔrɔ o jurumuba kɛra ani dɔw be tɔɔrɔla o kosɔn. Minw be tɔɔrɔla o kosɔn, diinan mɔgɔkɔrɔw be to k’olu dusu saalo ani k’u dɛmɛ. U b’u janto fana o koo ɲɔgɔn kana kɛ kafoden wɛrɛw la.—Kɛw. 20:28.

17-18. Diinan mɔgɔkɔrɔw be mun lo kɛ n’u be kiti tigɛra balima dɔ kan?

 17 Diinan mɔgɔkɔrɔw be mun lo kɛ n’u be kiti tigɛra balima dɔ kan? U b’a latigɛ ni jurumukɛla be se ka to kafo kɔnɔ wala n’a tɛ se. U t’a latigɛ n’a ka ɲi ka ɲangi wala n’a man ɲi ka ɲangi sabu a ye jamana ka sariya tiɲɛ. Ni dɔ ye jamana ka sariya tiɲɛ, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a to faamanw yɛrɛ lo k’a latigɛ a ka ɲi ka ɲangi cogo min na.—Ɔrɔm. 13:2-4; Titi 3:1.

18 Ni balima dɔ benna denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, diinan mɔgɔkɔrɔw be kiti tigɛ a kan. A tigi be jɛnɲɔgɔnya min kɛra ni Jehova n’a balimaw ye, koo minw ɲɛsinna o ma, u b’o lo jati. U be basigi Bibulu kan k’a filɛ n’o tigi nimisanin lo wala n’a nimisanin tɛ. N’a nimisanin tɛ, u b’a fɔ a ye ko a bena gwɛn ka bɔ kafo kɔnɔ. O kɔ, u b’o fɔ kafodenw ye (1 Kor. 5:11-13). N’a nimisanin lo, a be to kafo kɔnɔ. Nka, diinan mɔgɔkɔrɔw b’a fɔ a ye ko n’a sɔrɔ nɛɛma baaraw wala kunkanbaaraw tɛna kalifa a ma tugun. Diinan mɔgɔkɔrɔw b’u janto denmisɛnw na. O kama, tigi min y’o jurumuba kɛ, u be bangebagaw lasɔmi dan na dan na u k’u deenw kɔrɔsi o tigi ma. Nka, u t’a fɔ abada o kojuguba kɛra deen min na.

DENMISƐNW LATANGACOGO

Bangebagaw b’u deenw ladira cɛnimusoko la ka kɛɲɛ n’u sanda ye. U b’o kɛra walisa mɔgɔ kana ben u deenw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye. Ala ka ɔriganisasiyɔn ye kunnafoni minw di, bangebagaw be basigira o lo kan. (Dakun 19-22nan lajɛ).

19-22. Bangebagaw be se k’u deenw latanga cogo di? (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

19 Jɔn lo ka kan ka denmisɛnw latanga koo jugu ma? O ye bangebagaw ka kunkanbaara lo ye. * Bangebagaw, aw “deenw ye Masaba ka difɛn ye.” (Zab. 127:3). Jehova b’a ɲini aw lo fɛ aw k’u latanga. Aw be se k’u latanga cogo di walisa mɔgɔ kana ben u kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye?

20 A fɔlɔ, kunnafoniw ɲini o koo la. A ɲini k’a lɔn mɔgɔ sugu minw be ben denmisɛnw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye ani u be tɛmɛ fɛɛrɛ minw fɛ k’u lafili. Mɔgɔ o mɔgɔ wala koo o koo be se ka kɛ farati ye i deenw ma, i janto o la (Talenw 22:3; 24:3). A to i hakili la ko deen lanin be mɔgɔ min na, o tigi lo ka teli ka ben a kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye.

21 A filanan, i kɔnɔ gwɛ ka kuma i deenw fɛ ani u jija u fana k’u kɔnɔ gwɛ ka kuma n’i ye (Deter. 6:6, 7). O kɔrɔ, n’u be kumana, u lamɛn koɲuman (Zaki 1:19). A to i hakili la ko u benna deen min kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, ale be siran k’o fɔ. N’a sɔrɔ a be siran ko mɔgɔ tɛna la a la. Wala tigi min y’o kojuguba kɛ a la, n’a sɔrɔ a y’a fɔ a ye ko n’a y’o fɔ, ale bena koo jugu kɛ a la. N’a b’i ɲɛɛ na ko kojuguba dɔ kɛra i deen na, a ɲininga nɛmɛnɛmɛ ani a mana koo o koo fɔ, muɲu k’o lamɛn.

22 A sabanan, i deenw ladi. U ladi cɛnimusoko la ka kɛɲɛ n’u sanda ye. A fɔ u ye u ka ɲi ka min fɔ ani ka min kɛ ni dɔ b’a ɲinina ka maga u la cogo bɛnbali la. Jehova ka ɔriganisasiyɔn ye kunnafoni minw di, basigi u kan k’i deenw latanga.—Koorilen nin lajɛ: “ Kunnafoniw, i deenw latangali koo la.”

 

23. Ka ben denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, an b’o koo jati cogo di? An bena ɲiningali juman lo lajɛ barokun nata la?

23 An ye Jehova Seerew ye minkɛ, an b’a jati ko ka ben denmisɛn kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o kɔni ye jurumuba yɛrɛ lo ye. Komi an be Krista ka sariya labato, an tɛ jurumukɛla tanga a ka jurumu nɔfɛkow ma. Nka, n’u benna an balima dɔ kan a denmisɛn tuma na ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, an be se k’o tigi dɛmɛ cogo di? An bena o ɲiningali jaabi barokun nata la.

DƆNKILI 103 Les bergers, des dons de Dieu (Diinan mɔgɔkɔrɔw ye Ala ka nilifɛnw ye)

^ dakun 5 Dɔw be ben denmisɛnw kan ka cɛnimusoko kɛ n’u ye. Barokun nin na, an bena a ye cogo min na an be se ka denmisɛnw latanga o koo ma. An bena a ye fana diinan mɔgɔkɔrɔw be se ka fɛɛn min kɛ walisa ka kafo latanga ani bangebagaw be se k’u deenw latanga cogo min na.

^ dakun 3 KUMA DƆW ƝƐFƆLI: Ka ben deen kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, o ye ni mɔgɔkɔrɔba dɔ ye koo dɔw kɛ denmisɛn na walisa k’a yɛrɛ ka cɛnimusoko nege wasa. O be se ka kɛ koo nunu ye: ka cɛnimusoko kɛ n’a ye a daa wala a boda la, k’a cɛya, a musoya, a jukunaw wala k’a siinw mɔmɔ wala ka koo nɔgɔnin wɛrɛw kɛ n’a ye. A kɔrɔtanin lo an k’a lɔn ko u benna deen min kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, ale be tɔɔrɔ kosɔbɛ o kosɔn. Min y’a sɔrɔ, a ɲiniko tɛ. O koo be kɛ minw na, hali n’u fanba ye musodenninw ye, o be kɛ cɛdennin caaman fana na. Minw b’o kojuguba kɛ, u fanba ye cɛɛw lo ye. Nka, muso dɔw fana b’o kɛ.

^ dakun 11 N’u ko jurumukɛla man kɛnɛ Alako ta fan fɛ, o kɔrɔ tɛ ko a ye jurumu min kɛ, a nɔɔ tɛ. A nɔɔ lo ani a ye min kɛ, Jehova bena a kiti o kosɔn.—Ɔrɔm. 14:12.

^ dakun 16 A fɔra ko mɔgɔ min benna deen dɔ kan ka cɛnimusoko kɛ n’a ye, ni diinan mɔgɔkɔrɔw b’o tigi ɲiningara, u tɛna a ɲini abada o deen fɛ a ka kɛ yen. O deen bangebagaw wala a lanin be mɔgɔkɔrɔba wɛrɛ min na, o tigi be se k’o koo ɲɛfɔ diinan mɔgɔkɔrɔw ye. O la, dɔ tɛna fara deen ka tɔɔrɔ kan.

^ dakun 19 Lamɔdenw be minw fɛ, kunnafoni minw dira u ɲɛsinna olu fana ma.