1. Ka kɛɲɛ ni 1 Piyɛri 3:8 ye, an koo ka gwɛlɛ mɔgɔ minw ma ani u b’u janto an dusukunnakow la, mun na a ka di an ye ka kɛ n’olu ye?

AN KOO ka gwɛlɛ mɔgɔ minw ma ani u b’u janto an dusukunnakow la, a ka di an ye ka kɛ n’olu ye. U b’a ɲini k’u yɛrɛ bila an nɔɔ na. O kɔrɔ, u b’a ɲini k’an ka miiriyaw n’an dusukunnakow lɔn. U b’a filɛ an mako be min na ani u b’an dɛmɛ sanni an yɛrɛ k’o ɲini u fɛ. Mɔgɔ minw b’a yira k’u be “makari” * an na, olu koo ka gwɛlɛ an ma kosɔbɛ ani an b’u waleɲuman lɔn.—1 Piyɛri 3:8 kalan.

2. Mun na a man nɔgɔ an ma tuma bɛɛ ka makari tɔɔw la?

² Komi an ye kerecɛnw ye, an bɛɛ b’a fɛ k’a yira ko an be makari tɔɔw la wala ko an b’an janto u la. Nka tiɲɛn fɔ ka di, o man nɔgɔ tuma bɛɛ. Mun na do? Fɛɛn minw kama a man nɔgɔ k’o kɛ, u la dɔ ye ko an dafanin tɛ (Ɔrɔm. 3:23). An ka teli ka miiri an yɛrɛ dɔrɔn lo la. O kama, an ka ɲi ka banba le ka makari tɔɔw la. An lamɔcogo ani koo minw y’an sɔrɔ, olu fana be se k’a to a be gwɛlɛya an ma ka makari. Ka fara o kan, an sigiɲɔgɔnw be se ka nɔɔ jugu to an kan. Laban loon nunu na, mɔgɔw fanba t’u janto tɔɔw dusukunnakow la. Bɛɛ k’u ‘yɛrɛ’ (2 Tim. 3:1, 2, Bible senuma). Mun lo bena an dɛmɛ ka see sɔrɔ o gwɛlɛyaw kan walisa ka to ka makari tɔɔw la?

3. a) Mun lo bena an dɛmɛ an ka se ka makari tɔɔw la koɲuman? b) An bena mun lajɛ barokun nin na?

³ N’an be Jehova Ala n’a Dencɛ Yezu Krista ladegi, an bena se ka makari tɔɔw la koɲuman. Jehova ye kanutigi Ala ye. A b’a janto tɔɔw la cogo min na, o ɲɔgɔn tɛ yen (1 Zan 4:8). Yezu y’a Faa ladegi cogo dafanin na (Zan 14:9). Tuma min na Yezu tun be dugukolo kan, a y’a yira  adamadenw be se ka makari tɔɔw la cogo min na. Barokun nin na, an bena a lajɛ fɔlɔ cogo min na Jehova ni Yezu y’a yira k’u be makari tɔɔw la. O kɔ, an bena a filɛ an be se k’u ladegi cogo min na.

4. Ezayi 63:7-9 b’a yira cogo di ko Jehova b’a janto a sagokɛlaw dusukunnakow la?

⁴ Bibulu b’a fɔ an ye ko Jehova b’a janto a sagokɛlaw dusukunnakow la. Ɲɛyirali fɛ, tuma min na gwɛlɛyaw tun be Israɛldenw kan galen, an ka miiri k’a filɛ o koo ye min kɛ Jehova la. Bibulu b’a fɔ ko: “O ta degu wagatiw bɛɛ ra, degu tun bɛ ale yɛrɛ kan.” (Ezayi 63:7-9, Biblu Ala ta Kuma). Kɔfɛ, Jehova tɛmɛna kira Zakari fɛ k’a fɔ ko n’u be koo jugu kɛra ale ka mɔgɔw la, a be komi u b’o kɛra ale yɛrɛ lo la (Zakari 2:12 kalan). O b’a yira cogo kabakoman na ko Jehova b’a janto a sagokɛlaw la!

5. Galen, Jehova ye mun lo kɛ a sagokɛlaw ye u ka tɔɔrɔ wagati la?

⁵ Jehova sagokɛla minw be tɔɔrɔla, a tɛ makari u la dɔrɔn. Nka a be dɔ kɛ dɔ ye walisa k’u dɛmɛ. Ɲɛyirali fɛ, tuma min na Israɛldenw tun be jɔnya la Ezipiti, Jehova y’a faamu tɔɔrɔ min tun b’u kan. O lo kama, a y’u kisi. Jehova y’a fɔ Musa ye ko: “Ne ye n ka jama ka sɛgɛn ye . . . , k’u kasikan mɛn . . . Ne b’u ka tɔɔrɔkow kala ma. O la, ne jigira waasa k’u bɔsi Ezipitikaw bolo.” (Ɛkiz. 3:7, 8). Jehova y’a ka mɔgɔw hɔɔrɔnya ka bɔ jɔnya la sabu u makari y’a minɛ. Saan kɛmɛkulu caaman o kɔ, Israɛldenw juguw wulila u kama layidu jamana kɔnɔ. Jehova ye mun lo kɛ do? A “tun be makari u la u ka kasi kosɔn u tɔɔrɔbagaw bolo, minw tun b’u sɛgɛnna.” O kama, a ye dɔ kɛ dɔ ye tugun walisa k’u dɛmɛ. A ye kititigɛlaw ci walisa ka Israɛldenw kisi ka bɔ u juguw bolo.—Kirit. 2:16, 18.

6. Jehova y’a yira ko a b’a janto mɔgɔ dɔ dusukunnakow la min ka miiriya tun bɛnnin tɛ. Ɲɛyirali dɔ fɔ min b’o yira.

⁶ Jehova b’a janto a sagokɛlaw dusukunnakow la hali n’u ka miiriyaw bɛnnin tɛ tuma dɔw la. An ka miiri kira Zonasi koo la. Ala y’a ci Ninivu ko a ka taga ale ka kitikow lase o dugumɔgɔw ma. O mɔgɔw nimisara minkɛ, Ala m’u halaki tugun. Nka, o ma diya Zonasi ye.  A “dimina” kosɔbɛ sabu ale tun ye kiraya kɛ ko Ninivu dugu bena halaki ani o ma kɛ. O bɛɛ n’a ta, Jehova muɲuna Zonasi kɔrɔ ani a y’a dɛmɛ k’a ka miiriya yɛlɛma (Zonasi 3:10–4:11). Jehova tun be Zonasi kalanna min na, Zonasi labanna k’o faamu. Jehova yɛrɛ y’a to a y’a ka maana sɛbɛ walisa an ka nafa sɔrɔ a la.—Ɔrɔm. 15:4. *

7. Jehova y’a ka mɔgɔw minɛ cogo min na galen, o b’a to an lanin be mun lo la?

⁷ Jehova y’a sagokɛlaw minɛ cogo min na galen, o b’a to an lanin b’a la ko a be makari an na. A b’an kelen kelen bɛɛ ka tɔɔrɔ n’an ka gwɛlɛyaw kala ma. Tiɲɛn na, Jehova be “adamadenw bɛɛ kɔnɔnako lɔn.” (2 Til. Kib. 6:30). A b’an ka miiriya n’an dusukunnakow bɛɛ faamu ani a b’an seko daan lɔn. A tɛna “sɔn [an] ka kɔrɔbɔ fɔɔ ka taga tɛmɛ [an] barika danyɔrɔ kan.” (1 Kor. 10:13). O layidu b’an hakili sigi yɛrɛ le!

8-10. Koo jumanw lo y’a to Yezu tun b’a janto mɔgɔw la?

⁸ Tuma min na Yezu tun be dugukolo kan, a tun b’a janto tɔɔw la kosɔbɛ. Koo saba ɲɔgɔn lo y’a to a tun b’o kɛ. A fɔlɔ, i ko an y’a ye ka tɛmɛ cogo min na, Yezu y’a sankolola Faa ladegi cogo dafanin na. Mɔgɔw koo tun ka di Yezu ye i ko u koo ka di a Faa ye cogo min na. A ye Jehova dɛmɛ ka fɛɛn minw dan, u bɛɛ koo tun ka di a ye. “Adamadenw” yɛrɛ lo koo tun ka di a ye kosɔbɛ (Talenw 8:31). Kanuya tun be Yezu lasun k’a janto tɔɔw dusukunnakow la.

⁹ A filanan, i ko Jehova, Yezu tun be se ka mɔgɔ kɔnɔkow lɔn. A tun be se k’u ka ŋaniya n’u dusukunnakow lɔn (Mat. 9:4; Zan 13:10, 11). O kama, a tun mana a ye ko mɔgɔw dusu kasinin lo kosɔbɛ, a tun be makari u la ani o tun b’a lasun k’u dusu saalo.—Ezayi 61:1, 2; Luka 4:17-21.

¹⁰ A sabanan, gwɛlɛya minw be mɔgɔw kan, u dɔw ye Yezu sɔrɔ. Ɲɛyirali fɛ, a be komi Yezu somɔgɔw tun ye fantanw ye. A tun be se baara gwɛlɛw na sabu a tun be to ka baara kɛ n’a lamɔfa Yusufu ye (Mat. 13:55; Mariki 6:3). N’a sɔrɔ Yusufu sara sanni Yezu k’a ka cidenya baara daminɛ. O kɔrɔ ko Yezu dusu kasira a ka mɔgɔ kanulen dɔ saya kosɔn. A b’a lɔn fana a kɔrɔ ye min ye ka kɛ denbaya dɔ kɔnɔ min mɔgɔw ka lannakow tɛ kelen ye (Zan 7:5). O koow ni koo wɛrɛw ye Yezu dɛmɛ ka mɔgɔw dusukunnakow n’u ka gwɛlɛyaw faamu.

11. Koo jumanw lo y’a yira ka gwɛ ko Yezu tun b’a janto mɔgɔw la? A ɲɛfɔ. (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

¹¹ Yezu ye kabako minw kɛ, u y’a yira ka gwɛ ko a tun b’a janto mɔgɔw la. A tun t’a jati ko waajibi lo a k’o kabakow kɛ. Nka mɔgɔ minw tun be tɔɔrɔla, olu “hinɛ” tun b’a la. O lo kama, a ye kabakow kɛ (Mat. 20:29-34; Mariki 1:40-42). Jatiminɛ kɛ k’a filɛ: Mun lo ye Yezu lasun ka cɛɛ tulogweren dɔ minɛ ka bɔ jama cɛma ka taga a kɛnɛya? Wala mun lo y’a lasun ka firiyamuso dɔ dencɛ kelenpe suu kunu? (Mariki 7:32-35; Luka 7:12-15). O mɔgɔw makari lo ye Yezu minɛ ani a tun b’a fɛ k’u dɛmɛ.

12. Zan 11:32-35 b’a yira cogo di ko Marita ni Mariyamu makari ye Yezu minɛ?

¹² Marita ni Mariyamu makari ye Yezu minɛ. Tuma min na a y’u dusu kasinin ye u balimacɛ Lazari saya kosɔn, a “kasira”  (Zan 11:32-35 kalan). Yezu tun b’a lɔn ko a bena Lazari lakunu. O kama, a kasikun tun tɛ Lazari saya ye. Nka, a kasira sabu a y’a faamu Lazari saya tun b’a teri sɔbɛw tɔɔrɔla cogo min na.

13. K’a lɔn ko Yezu be makari mɔgɔw la, o b’an jija cogo di?

¹³ K’a lɔn ko Yezu be makari mɔgɔw la, o b’an jija kosɔbɛ. Tiɲɛn lo ko an dafanin tɛ i ko Yezu tun dafanin lo cogo min na. Nka, a tun be mɔgɔw minɛ cogo min na, n’an be miiri o la, o b’a to an b’a kanu (1 Piyɛri 1:8). K’a lɔn ko ale lo be Ala ka Masaya kun na, o b’an jija fana. Yanni dɔɔni, a bena daan sigi tɔɔrɔw bɛɛ la. A ye ɲɛnamaya kɛ ka ye dugukolo kan ani a ye tɔɔrɔ sifa bɛɛ muɲu. O kama, ale lo be se ka adamadenw dɛmɛ cogo fisaman na ka Sutana ka kuntigiya nɔfɛkow lalaga. Tiɲɛn na, an ninsɔn ka di kosɔbɛ sabu an ka Masacɛ b’an ka barikantanya “faamu.”—Eburuw 2:17, 18; 4:15, 16.

14. Efɛzikaw 5:1, 2 kɔnɔna kumaw b’an lasun ka mun lo kɛ?

¹⁴ N’an miirila Jehova ni Yezu ka ɲɛyirali la, o b’an lasun ka makari tɔɔw la kosɔbɛ (Efɛzikaw 5:1, 2 kalan). Jehova ni Yezu be se ka mɔgɔ kɔnɔko lɔn. Nka, an tɛ se k’o kɛ. O bɛɛ n’a ta, an be se k’an jija ka tɔɔw dusukunnakow faamu ani k’a ɲini k’a lɔn u mako be min na (2 Kor. 11:29). Duniɲa kɔnɔ, mɔgɔw fanba be miiri u yɛrɛ dɔrɔn lo la. Nka, sanni an ka ‘miiri an yɛrɛ la dɔrɔn,’ an b’an jija ‘ka miiri an tɔɲɔgɔn na fana.’—Filip. 2:4.

15. Jɔn yɛrɛ lo ka ɲi ka makari tɔɔw la kosɔbɛ?

¹⁵ Diinan mɔgɔkɔrɔw yɛrɛ lo ka ɲi ka makari tɔɔw la kosɔbɛ. U b’a lɔn ko u be kafodenw minɛ cogo min na, Jehova bena u ɲininga o la (Eburuw 13:17). Walisa k’u balimaw dɛmɛ, u ka ɲi ka makari u la. Diinan mɔgɔkɔrɔw be se k’a yira cogo di k’u be makari tɔɔw la?

16. Diinan mɔgɔkɔrɔ min be makari, ale be mun lo kɛ? Mun na o kɔrɔtanin lo?

¹⁶ Diinan mɔgɔkɔrɔ min be makari a kerecɛnɲɔgɔnw na, ale be wagati kɛ n’u ye. A b’u ɲininga koo dɔw la ani a be muɲu k’u lamɛn koɲuman. O kɔrɔtanin lo kosɔbɛ sanko n’a balima kanulen dɔ b’a fɛ k’a dusukunnakow fɔ, nka a t’a lɔn a bena o fɔ cogo min na (Talenw 20:5). Ni diinan mɔgɔkɔrɔ be wagati kɛ n’a balimaw ye, o b’a to ale n’a balimaw be la ɲɔgɔn na kosɔbɛ. Ka fara o kan, teriya min b’u ni ɲɔgɔn cɛ, o be sabati ani dɔ be fara u ka kanuya barika kan.—Kɛw. 20:37.

17. Jogo juman lo ka di kosɔbɛ balima caaman ye diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ? Ɲɛyirali dɔ fɔ.

¹⁷ Balima caaman y’a fɔ ko jogo min ka di u ye diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ ka tɛmɛ jogo tɔɔw bɛɛ kan, o ye makari lo ye. Mun na do? Adelaide y’a fɔ ko: “A ka nɔgɔ ka kuma u fɛ sabu i b’a lɔn k’u bena i faamu.” A y’a fɔ fana ko: “U be koow kɛ cogo min na n’i be kumana u fɛ, o b’a to i b’a ye k’u b’u janto i la.” Diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ makarila kosɔbɛ balimacɛ dɔ la. O balimacɛ b’o diinan mɔgɔkɔrɔ waleɲuman lɔn ani a y’a fɔ a koo la ko: “Tuma min na n’ tun be n’ ka koow lakalila a ye, n’ y’a ɲɛji jigitɔ ye. N’ tɛna ɲinɛ o kɔ abada.”—Ɔrɔm. 12:15.

18. An be se k’an yɛrɛ degi cogo di ka makari tɔɔw la?

¹⁸ Diinan mɔgɔkɔrɔw dɔrɔn lo man ɲi ka makari tɔɔw la. An kelen kelen bɛɛ ka ɲi k’an yɛrɛ degi o la. An be se k’o kɛ cogo di do? Gwɛlɛya minw b’an somɔgɔw  n’an kerecɛnɲɔgɔnw kan, an k’a ɲini k’o faamu. Ɲɛyirali fɛ, an k’an janto mɔgɔ nunu na an ka kafo kɔnɔ: kanbelew ni sunguruw, mɔgɔ minw man kɛnɛ, minw kɔrɔnin lo ani minw ka mɔgɔ kanulen dɔ sara. An k’u ɲininga u ka koow be cogo min na. N’u b’u ka koow lakalila an ye, an k’u lamɛn koɲuman. An k’a to u k’a lɔn ko min b’u kan, an b’o faamu kosɔbɛ. An k’an seko kɛ k’u dɛmɛ. N’an b’o kɛ, an b’a yira an ka kɛwalew fɛ ko an b’an balimaw kanu sɔbɛ la.—1 Zan 3:18.

19. N’an be tɔɔw dɛmɛna, mun na an ka ɲi ka koow kɛ k’a dama kɛɲɛ?

¹⁹ N’an be tɔɔw dɛmɛna, an ka ɲi ka koow kɛ k’a dama kɛɲɛ. Mun na do? Sabu mɔgɔw tɛ koow kɛ cogo kelen na ni gwɛlɛya b’u kan. A ka nɔgɔ dɔw fɛ ka kuma u ka gwɛlɛyaw koo la. Nka a man nɔgɔ dɔ wɛrɛw fɛ k’o kɛ. Tiɲɛn lo ko an b’a fɛ ka mɔgɔw dɛmɛ, nka an man ɲi ka ɲiningali dɔw kɛ minw bena maloya bila u la (1 Tes. 4:11). Hali ni dɔw sɔnna k’u kɔnɔnakow fɔ an ye, an k’a to an hakili la ko tuma bɛɛ tɛ an bena sɔn u ka fɔta ma. Nka, an k’a lɔn ko u b’u dusukunnakow lo fɔra an ye. An ka ɲi ka lamɛnni kɛ koɲuman nka, an man ɲi ka teliya ka kuma.—Mat. 7:1; Zaki 1:19.

20. An bena ɲiningali juman lo jaabi barokun nata la?

²⁰ Makari ye jogo ɲumanba ye. An ka ɲi ka makari kafomɔgɔw la. Nka o dɔrɔn tɛ. An ka ɲi ka makari mɔgɔw la fana waajuli la. N’an be mɔgɔw dɛmɛna u ka kɛ Krista ka kalandenw ye, an be se k’a yira cogo di ko an be makari u la? An bena o ɲiningali jaabi barokun nata la.