1-2. Yezu ye min fɔ Zan 4:35, 36 kɔnɔ, o kɔrɔ ko di?

YEZU tun be tagamana forow kɔnɔ. A be komi orizi forow tun lo ani orizi tun ma bonya ka ɲɛ fɔlɔ (Zan 4:3-6). Yanni kalo naani ɲɔgɔn, o suma tun bena kɔgɔ. Yezu ye kuma dɔ fɔ min be mɔgɔ kabakoya. A ko: “Aw k’aw kuun kɔrɔta ka filɛli kɛ. Sumanw mɔnin lo kongo kɔnɔ.” (Zan 4:35, 36 kalan). O kumaw kɔrɔ ko di?

² A be komi Yezu tun kaan be mɔgɔw lo ma, suman yɛrɛ yɛrɛ tɛ. An k’a filɛ min tun kɛra dɔɔni ka kɔn o ɲɛ. Yezu tun ye Samarika muso dɔ waaju ani o muso ye lamɛnni kɛ! Yezu y’o kɛ k’a sɔrɔ Yahutuw tun man teli ka jɛn ni Samarikaw ye. Samarika muso tagara Yezu kofɔ dugumɔgɔw ye ani jama bɔra ka to ka na Yezu fɛ walisa a k’u kalan. N’a sɔrɔ Yezu y’o jama lo natɔ ye ani a ko “sumanw mɔnin lo.” (Zan 4:9, 39-42). Bibulu ka koow lakalibaga dɔ ko: “ [O mɔgɔw] tun kɔrɔtɔnin lo ka na Yezu ka kumaw lamɛn. O b’a yira k’u tun be komi suman min kɔgɔra.”

3. N’i be mɔgɔw jati i ko Yezu tun b’u jati cogo min na, o bena i dɛmɛ cogo di ka kɛ waajulikɛla ɲuman ye?

³ I b’i ka kafo ka kiinmɔgɔw jati cogo di? I b’u jati i ko suman minw kɔgɔra wa? N’o lo, koo saba bena o yira. A fɔlɔ, i bena a jati ko waajuli ye kɔrɔtɔko ye. Sumantigɛ tuma tɛ mɛɛn. O la, i man ɲi ka koow bila ka suma. A filanan, i ninsɔn bena diya n’i b’i seko bɛɛ kɛra waajuli la. Bibulu ko: “[Mɔgɔw] be nisɔndiyara . . . suman tigɛtuma  la.” (Ezayi 9:2). A sabanan, i bena a jati ko mɔgɔ kelen kelen bɛɛ be se ka kɛ Yezu ka kalanden ye. O kama, a tigi b’a mako don fɛɛn minw na, i bena i ka baro dadon ka kɛɲɛ n’o ye.

4. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

⁴ N’a sɔrɔ Yezu ka kalanden dɔw tun b’a miiri ko Samarikaw tun tɛna kɛ a ka kalandenw ye abada. Nka Yezu tun t’o lo miiri. An fana k’a jati ko an ka kiinmɔgɔw be se ka kɛ Yezu ka kalandenw ye. Ciden Pol ye ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ o koo la. An be kalan juman lo sɔrɔ a fɛ? An bena koo nunu lajɛ barokun nin na: 1) cogo min na Pol y’a ɲini k’a lamɛnbagaw ka lannakow lɔn, 2) cogo min na a y’a lɔn u b’u mako don fɛɛn minw na ani 3) fɛɛn min y’a dɛmɛ k’a jati k’u be se ka kɛ Yezu ka kalandenw ye.

5. Pol tun be mɔgɔ minw waaju kalansow la, mun na a tun b’u faamu?

⁵ Pol tun ka teli ka waajuli kɛ Yahutuw ka kalansow la. Ɲɛyirali fɛ, Tesaloniki ka kalanso la, “a ye lɔgɔkun saba kɛ [Yahutuw] fɛ, ka to ka . . . Ala ka kuma fɔ u ye lafiɲɛlon o lafiɲɛlon.” (Kɛw. 17:1, 2). A be komi Pol hakili tun siginin lo n’a tun be kalanso la sabu Yahutu tun lo (Kɛw. 26:4, 5). Komi a tun be Yahutuw faamu ka ɲɛ, a tun tɛ siran k’u waaju.—Filip. 3:4, 5.

6. Pol tun be mɔgɔ minw waaju kalanso la ani minw tun be Atɛni forobayɔrɔ la, faranfasi juman lo tun b’u ni ɲɔgɔn cɛ?

⁶ Kɔrɔbɔli kosɔn, Pol bɔra Tesaloniki ka taga Bere dugu la. O kɔ, a tagara Atɛni. O yɔrɔ la fana, “a y’a daminɛ ka kuma ni zuwifuw [Yahutuw] ni mɔgɔtuubininw ye kalanso kɔnɔ.” (Kɛw. 17:17). Nka, a ye mɔgɔ wɛrɛw lo waaju forobayɔrɔ la. A lamɛnbaga dɔw tun ye lɔnnikɛlaw ani siya wɛrɛ mɔgɔw ye. Olu fɛ, Pol be min fɔra, o ye “Alasira kuraman” ye. U y’a fɔ a ye ko: “I be mɔgɔw kalanna ni koo kuraman minw ye, an ma deli o la.”—Kɛw. 17:18-20.

7. Ka kɛɲɛ ni Kɛwaliw 17:22, 23 ye, Pol y’a ka baro dadon cogo di ka kɛɲɛ ni mɔgɔw ka koow cogoya ye?

⁷ Kɛwaliw 17:22, 23 kalan. Pol tun be baro daminɛ ni Yahutuw ye cogo min na kalanso kɔnɔ, a m’o kɛ ni siya wɛrɛ mɔgɔw ye Atɛni. N’a sɔrɔ a y’a yɛrɛ ɲininga Atɛnikaw ka lannakow ye min ye. Walisa k’o lɔn, a y’u ka yɔrɔ lajɛ koɲuman. O kɔ, olu n’ale bɛnnin lo  kelen ma koo minw na, a ye baro daminɛ u dɔ kan. Bibulu ka koow lakalibaga dɔ y’a fɔ Pol koo la ko: “Yahutu lo min kɛra kerecɛn ye. O kama, a b’a lɔn ko Grɛkiw tɛ Yahutuw ni kerecɛnw ka ‘tiɲɛn’ Ala bato sabu kafiriw lo. Nka, a b’a ɲini k’a yira ko ale be Ala min kofɔra, Atɛnikaw b’o Ala lɔn.” O b’a yira ko Pol tun labɛnnin lo k’a ka baro dadon ka kɛɲɛ ni mɔgɔw ka koow cogoya ye. A y’a fɔ Atɛnikaw ye ko u b’u jijara ka batofɛn min bato u “te min cogo lɔn,” ale be min fɔra, o bɔra o batofɛn lo yɔrɔ. Pol m’a miiri k’u tɛna kɛ kerecɛnw ye abada sabu u tun tɛ Ala ka Kuma lɔn. Nka, a tun b’u jati i ko suman minw kɔgɔra ani a tun be kibaro diiman fɔ u ye ka kɛɲɛ n’u ka koow cogoya ye.

8. a) Mun lo be se k’i dɛmɛ k’i ka kafo ka kiinmɔgɔw ka lannakow lɔn? b) Ni dɔ y’a fɔ i ye ko ale be diinan dɔ la ka ban, i be se ka mun lo fɔ a ye?

⁸ I ko Pol, kɔrɔsili kɛ. Kɔrɔsili kɛ k’a filɛ a tigi ka lannako ye min ye. A tigi y’a ka boon wala a ka mobili masiri cogo di? Yala a tɔgɔ, a sawura wala a kumacogo b’a yira a be diinan min na wa? N’a sɔrɔ ale yɛrɛ y’a fɔ i ye ko ale be diinan dɔ la ka ban. Dɔ y’o lo fɔ dan na piyɔniye dɔ ye min tɔgɔ ko Flutura. Flutura y’a jaabi ko: “N’ ma na walisa k’i waajibiya i ka sɔn n’ ka lannakow ma. Nka, n’ nana kuma n’i ye nin lo koo la . . . ”

9. Mɔgɔ min be diinan na ka ban, i be se ka baro kɛ n’a ye mun lo koo la?

⁹ Mɔgɔ min be diinan na ka ban, i be se ka baro kɛ n’a ye mun lo koo la? N’a sɔrɔ a be Ala kelenpe lo bato wala a sɔnna a ma ko Yezu lo y’an Kisibaga ye. A be se ka kɛ ko a lanin b’a la ko yanni dɔɔni, Ala bena koo jugu ban. Aw fila bɛɛ lanin lo koo minw na, basigi u dɔ kan k’i ka baro dadon. O la, n’a sɔrɔ a tigi bena sɔn k’i lamɛn.

10. An ka ɲi k’a ɲini ka mun lo kɛ ani mun na?

¹⁰ N’a sɔrɔ mɔgɔw lanin tɛ u ka diinan ka kalanw bɛɛ la. O to i hakili la. O la, hali n’i y’a lɔn mɔgɔ dɔ be diinan min na, a ɲini k’a lɔn ale yɛrɛ lanin lo koo minw na. Dan na piyɔniye dɔ tɔgɔ ko David ani a be Ɔsitarali. A ko: “Mɔgɔ caaman b’u ka diinan ka kalanw ɲagami ni adamadenw ka hakilitigiya ye.” Donalta be Albani ani a ko: “An be mɔgɔ minw kunbɛn, u dɔw b’a fɔ k’u be diinan dɔ la. Nka kɔfɛ, u b’a fɔ k’u lanin tɛ Ala la tiɲɛn na.” Misɔnden dɔ be Arzantini. Ale y’a kɔrɔsi ko mɔgɔ dɔw b’a fɔ k’u lanin be Ala tigiya saba kalan na.  Nka, u lanin t’a la tiɲɛn tiɲɛn na ko Faa, Dencɛ ani hakili senu bɛɛ lajɛnin ye Ala kelen lo ye. A ko: “N’i y’o to i hakili la, a bena nɔgɔya i ma k’a lɔn aw fila bɛɛ lanin be min na.” O kama, a ɲini k’a lɔn a tigi lanin lo koo minw na tigitigi. O la i ko Pol, i bena se k’i “yɛrɛ kɛ fɛn bɛɛ ye bɛɛ kosɔn.”—1 Kor. 9:19-23, Bible senuma.

11. Ka kɛɲɛ ni Kɛwaliw 14:14-17 ka fɔta ye, Pol ye kibaro diiman fɔ cogo di Lisitirekaw ye, o min y’a to a diyara u ye?

¹¹ Kɛwaliw 14:14-17 kalan. Pol y’a faamu a lamɛnbagaw tun b’u mako don koo minw na ani a ye kibaro diiman fɔ ka kɛɲɛ n’o ye. Ɲɛyirali fɛ, a kumana jama min fɛ Lisitire, u tun tɛ bɛrɛ wala foyi lɔn Ala ka Kuma koo la. O kama, Pol kumana cogo dɔ la walisa u ka se k’a faamu. A ko Ala b’a to sumanw be ɲɛ ani a b’a to an be ɲɛnamaya diyabɔ. Pol ye kumadenw ni ɲɛyirali dɔw fɔ, a lamɛnbagaw tun be se ka minw faamu.

12. Mɔgɔ b’a mako don min na, i be se k’o lɔn cogo di ani ka basigi o kan ka kibaro diiman fɔ u ye?

¹² Ele fana k’a ɲini k’a lɔn i ka kiinmɔgɔw b’u mako don min na. O kɔ, basigi o kan ka kibaro diiman fɔ u ye. N’i be gwɛrɛla mɔgɔ dɔ la wala a ka soo la, i be se k’a lɔn cogo di a tigi b’a mako don min na? Kɔrɔsili kɛ. N’a sɔrɔ a tigi be koo nunu dɔ kɛra: ka filɛruw wala yiriw ladon, ka gafe dɔ kalan, ka mobili lalaga wala ka koo wɛrɛ kɛ. A tigi be min kɛra, i be se ka basigi o kan walisa ka baro dadon (Zan 4:7). Hali mɔgɔ ka fanidoncogo be se k’i dɛmɛ k’a lɔn a be bɔ jamana min na, a be baara min kɛ wala spɔr jɛnkulu min ka di a ye. Gustavo ko: “N’ ye baro daminɛ ni kanbele dɔ ye min be ni saan 19 ye. Dɔnkililabaga ŋana dɔ jaa tun b’a ka fani kan. N’ basigira o kan ka baro daminɛ. A y’a fɔ n’ ye fɛɛn min kama o dɔnkililabaga koo ka di a ye. O kɛra sababu ye an ye bibulukalan daminɛ ani sisan, a kɛra an balimacɛ dɔ ye.”

13. I be se ka bibulukalan kofɔ cogo di walisa a ka diya mɔgɔw ye?

 ¹³ N’i be bibulukalan kofɔra dɔ ye, o kɛ cogo dɔ la walisa a ka diya a ye. A yira a la o be se k’a nafa cogo min na (Zan 4:13-15). Balimamuso dɔ tɔgɔ ko Poppy. Muso dɔ y’a mako don kibaro diiman na ani a y’a weele ka don a ka boon kɔnɔ. Poppy ye diplomu dɔ ye kogo kan min b’a yira k’o muso ye profesɛri ye. A y’a fɔ ko an fana be mɔgɔw kalan. An b’o kɛ bibulukalan ani an ka lajɛnw sababu fɛ. O muso sɔnna bibulukalan na ani o loon dugusagwɛ, a tagara lajɛn na. Dɔɔni o kɔ, a tagara kafokulu ka lajɛnba dɔ la. Saan kelen o kɔ, a batizera. I yɛrɛ ɲininga ko: “N’ be to ka taga bɔ minw ye, u b’u mako don mun lo la? N’ be se ka bibulukalan kofɔ u ye cogo di walisa a ka diya u ye?”

14. I be se ka bibulukalan kɛ ka kɛɲɛ ni Bibulu kalanden kelen kelen bɛɛ ye cogo di?

¹⁴ N’i be bibulukalan kɛra ni dɔ ye, kalan kelen kelen bɛɛ labɛn koɲuman. I janto a tigi ka koow cogoya la ani a b’a mako don koo minw na. A latigɛ aw bena vɛrise minw kalan, ka videwo minw filɛ ani i bena ɲɛyirali minw ta walisa ka Bibulu ka tiɲɛn kalanw ɲɛfɔ. I yɛrɛ ɲininga ko: “Mun lo bena diya o Bibulu kalanden ye tigitigi ani k’a dusukun sɔrɔ?” (Talenw 16:23). Piyɔniye dɔ tɔgɔ ko Flora ani a be Albani. A tun be bibulukalan kɛra ni muso dɔ ye min lɔra kelen kan ko: “N’ ma sɔn ko suuw bena kunu.” Flora m’o muso waajibiya walisa a ka sin ka sɔn o kalan ma. A ko: “N’ y’a faamu ko sanni a ka sɔn ko suuw bena kunu, a tun ka ɲi ka Ala lɔn fɔlɔ, ale min y’o layidu ta.” Kabi o tuma, kalan kelen kelen bɛɛ la, Flora tun be sinsin Jehova ka kanuya, a ka hakilitigiya ani a ka setigiya kan. Kɔfɛ, o muso lara a la ko suuw bena kunu. Sisan, a ye Jehova Seere ye ani a kisɛyanin lo.

15. Ka kɛɲɛ ni Kɛwaliw 17:16-18 ka fɔta ye, Atɛnikaw ka delinanko jumanw lo ye Pol kɔnɔ gwan? Nka mun na a y’u waaju o bɛɛ n’a ta?

¹⁵ Kɛwaliw 17:16-18 kalan. Josɔn, kakalayakow ani kafiriw ka hakilitigiya lo tun ka di Atɛnikaw ye. O bɛɛ n’a ta, Pol y’u waaju ani a m’a to u ka kuma juguw k’a fari faga. Fɔlɔ la, Pol yɛrɛ tun be Ala ‘tɔgɔ cɛn, ka Alaɲasiranbagaw tɔɔrɔ, ani a tun ka fari.’ O n’a ta bɛɛ a kɛra kerecɛn ye (1 Tim. 1:13). Yezu y’a jati ko Pol tun be se ka kɛ ale ka kalanden ye. O cogo kelen na, Pol y’a jati ko Atɛnikaw tun be se ka kɛ kerecɛnw ye ani o lo fana kɛra.—Kɛw. 9:13-15; 17:34.

16-17. Mun lo b’a yira ko mɔgɔ sifaw bɛɛ be se ka kɛ Yezu ka kalandenw ye? Ɲɛyirali dɔ fɔ.

¹⁶ Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, mɔgɔ sifaw bɛɛ kɛra Yezu ka kalandenw ye. Pol ye bataki min ci Korɛnti kafo ma Gɛrɛsi mara la, a y’a fɔ o kɔnɔ k’o kafoden dɔw tun ye kojugukɛlaw ani kakalaw ye. O kɔ, a ko: “Nga aw saniyara.” (1 Kor. 6:9-11). Yala ele tun bena a jati k’o mɔgɔw be se ka yɛlɛma ani ka kɛ kerecɛnw ye wa?

¹⁷ Bi, mɔgɔ caaman be sɔn ka yɛlɛmaniw kɛ walisa ka kɛ Yezu ka kalandenw ye. Balimamuso dɔ tɔgɔ ko Yukina, a be Ɔsitarali ani a ye dan na piyɔniye ye. A y’a faamu ko mɔgɔ sifa bɛɛ be se ka sɔn Bibulu ka kalanw ma. Loon dɔ, a tagara baarakɛyɔrɔ dɔ la ani a ye muso dɔ ye min fari tun ɲɛgɛnin lo. Yukina ko: “N’ sigasigara dɔɔni, nka n’  y’a daminɛ ka kuma n’a ye. N’ y’a ye ko a b’a mako don Bibulu la kosɔbɛ. A yɛrɛ tun ye Zaburu yɔrɔ dɔw sɛbɛ a fari kan!” O muso y’a daminɛ ka bibulukalan kɛ ani ka taga lajɛnw na. *

18. Mun na an man ɲi ka kɛ ni miiriya tilenbaliw ye mɔgɔw koo la?

¹⁸ Yala Yezu y’a jati ko sumanw kɔgɔra sabu a jigi tun b’a la ko mɔgɔw fanba tun bena tugu ale kɔ wa? Ayi. Ala ka Kuma tun kɔnna k’a fɔ ko mɔgɔ damanin lo tun bena la Yezu la (Zan 12:37, 38). Ani see kabakoman tun be Yezu ye ka mɔgɔ kɔnɔnako lɔn (Mat. 9:4). Nka, komi a tun b’a lɔn ko mɔgɔ damanin tun bena la ale la, a sinsinna o lo kan ani a y’a jija ka bɛɛ waaju. An tɛ se ka mɔgɔ kɔnɔnako lɔn. O kama, an ka ɲi ka banba yɛrɛ le ka bɛɛ waaju. An man ɲi ka kɛ ni miiriya tilenbaliw ye mɔgɔ dɔ wala kiin dɔ koo la. Nka, an k’a jati ko mɔgɔ bɛɛ be se ka kɛ Yezu ka kalanden ye. Marc ye misɔnden ye Burkina Faso. A ko: “N’ b’a miiri ko mɔgɔ minw bena ɲɛtaga kɛ, olu lo ka teli k’u ka bibulukalan lalɔ. Nka, n’ be sigasiga minw na, olu lo be ɲɛtaga kɛ. O y’a to n’ y’a faamu ko a ka fisa an k’a to Jehova ka hakili senu k’an ɲɛminɛ.”

19. An ka ɲi k’an ka kafo ka kiinmɔgɔw jati cogo di?

¹⁹ N’a sɔrɔ a b’i ɲɛɛ na ko mɔgɔ caaman t’i ka kafo ka kiinw kɔnɔ minw be komi suman minw kɔgɔra. Nka, a to i hakili la Yezu ye min fɔ a ka kalandenw ye. A ko sumanw mɔnna, o kɔrɔ, u tigɛtuma sera. Mɔgɔw be se ka yɛlɛmaniw kɛ ani ka kɛ Yezu ka kalandenw ye. Jehova b’o mɔgɔw jati ‘nafolo’ fɛɛnw ye (Aze 2:7). An k’u jati i ko Jehova ni Yezu b’u jati cogo min na. O la, an bena a ɲini k’u ka koow cogoya faamu ani k’a lɔn u b’u mako don min na. An tɛna kɛ ni miiriya tilenbaliw ye u koo la, nka an bena a jati k’u be se ka kɛ an balimaw ye loon dɔ.