AN KA TARIKIKO DƆW
“An bena lajɛnba wɛrɛ kɛ tuma juman?”
AN BE saan 1932 la, novanburukalo laban tuma na, Mɛkisiko dugu la. Mɔgɔ miliyɔn kelen ni kɔ lo tun b’o duguba la. A lɔgɔkun kelen ye nin ye, u tun ye feew bila siraw kan kura ye. Nka sisan, mɔgɔw be miirila koo wɛrɛ lo la. Zurunalisiw be lonan kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ kɔnɔna tɛrɛn gari la n’u ka fototalanw ye. Jɔn tun lo? Joseph F. Rutherford lo. Ale tun ye Sosiyete Watch Tower ka peresidan ye. A tun be nana tile saba lajɛnba dɔ lo la Mɛkisiko dugu la ani balimaw fana tun nana tɛrɛn gari la walisa k’a kunbɛn.
A tun fɔra zurunali L’Âge d’Or kɔnɔ ko: “Siga t’a la, mɔgɔ tɛ se ka ɲinɛ o lajɛnba kɔ Jehova Seerew ka tarikikow la. O lajɛnba kɛra sababu ye kibaro diiman jɛnsɛnna kosɔbɛ Mɛkisiki jamana na.” Mɔgɔ 150 dɔrɔn lo tun b’o lajɛnba la. Nka, mun lo y’a to mɔgɔ tɛ se ka ɲinɛ o kɔ?
Ka kɔn o lajɛnba ɲɛ, kibaro diiman tun ma jɛnsɛn bɛrɛbɛrɛ Mɛkisiki jamana na. Lajɛnba denninw tun be kɛ yen kabi saan 1919. Nka, saan damanin o kɔ, dɔ bɔra kafow hakɛ la. Saan 1929 la, u ye Betɛli dɔ yɛlɛ Mɛkisiko dugu la. A be komi koow tun be fisayara o wagati la. Nka, gwɛlɛya dɔw tun b’u seen kɔrɔ. A tun fɔra piyɔniyew ye ko waajuli kɛtɔ, u kana jagokow kɛ. O kosɔn, piyɔniye dɔ ye tiɲɛn batoli dabila ani a y’a ka bibulukalan jɛnkulu sigi. O wagati kelen na, Betɛli kɔrɔsibaga ye koo bɛnbali dɔ kɛ. O kama, u ye mɔgɔ wɛrɛ bila a nɔɔ na. Balima kantigiw mako tun be jijali la.
Tuma min na balimacɛ Rutherford nana, a ye kalan fila kɛ lajɛnba la minw ye balima kantigiw jija kosɔbɛ. A ye kalan duuru kɛ fana, mɔgɔw ye minw lamɛn arajow la. U siɲɛ fɔlɔ tun lo ka kibaro diiman mɛn arajo la Mɛkisiki jamana kuru bɛɛ la. Lajɛnba kɔ, Betɛli kɔrɔsibaga kura ye waajuli baara labɛn. Balimaw kisɛyara kokura waajuli la Jehova ka duga barika la.
Saan 1933 la, u ye lajɛnba fila kɛ Mɛkisiki jamana na: Veracruz ani Mɛkisiko dugu la. Balimaw tun be waajuli kɛra bɛrɛbɛrɛ ani u tun be nafa sɔrɔla o la. Ɲɛyirali fɛ, saan 1931 na, weleweledala 82 lo tun be yen. Saan 1941 na, weleweledalaw cayara fɔɔ ka se u hakɛ sigiyɔrɔma 10 ma. O saan na, mɔgɔ 1000 ɲɔgɔn lo nana lajɛnba la Mɛkisiko.
“U BE SIRADAW LA YƆRƆ BƐƐ”
Saan 1943 la, balimaw ye lajɛnba dɔ kofɔ min kuun tun ye ko: “Siya hɔrɔnyanin.” A kɛra dugu 12 kɔnɔ, Mɛkisiki jamana na. * Walisa k’o lajɛnba kofɔ, balimaw tun be pankartiw siri k’u dulon u gamanw na, dɔ be ɲɛfɛ, dɔ be kɔfɛ ani u tun be yaala n’u ye dugu kɔnɔ. Kabi saan 1936 la, Jehova Seerew tun be lajɛnbaw kofɔ o cogo la.
Balima minw tun ye pankartiw siri k’u dulon u gamanw na ka lajɛnba kofɔ Mɛkisiko dugu la, u ye nafa caaman sɔrɔ o la. Zurunali dɔ y’a fɔ ko: “Loon fɔlɔ la, a ɲinina u fɛ k’u ka mɔgɔw weele ka na. Loon filanan na, mɔgɔw cayara fɔɔ sigiyɔrɔ tun tɛ yen.” (La Nación). O ma diya katoliki diinan kuntigiw ye. U wulila Jehova Seerew kama. Nka, balimaw ma siran. U tora ka lajɛnba kofɔ. O zurunali y’a fɔ fana ko: “Dugumɔgɔw bɛɛ y’u ye . . . cɛɛw ni musow ye pankartiw siri k’u dulon u gamanw na ka lajɛnba kofɔ.” O zurunali tun ye balimaw foto yira Mɛkisiko dugu siradaw la ani a tun sɛbɛra o foto jukɔrɔ ko: “U be siradaw la yɔrɔ bɛɛ.”
“LAYƆRƆW TUN MAGAYANIN LO ANI U TUN GWANNIN LO NI DUGUKOLO SIMANTENIN YE”
O wagatiw la, balimaw fanba tun be jijalibaw lo kɛ walisa ka na lajɛnbaw la Mɛkisiki jamana na. U caaman tun be bɔ dugudennin minw na, tɛrɛn tɛ tɛmɛ yen ani mobiliw tɛ se ka taga yen fana. Kafo dɔ y’a sɛbɛ ko: “Telegrafu juru dɔrɔn lo tun be tɛmɛ yen.” Balimaw tun be yɛlɛ sofaliw kan wala u tun be loon caaman kɛ tagama na walisa ka se ka tɛrɛn ta dugu dɔ la, ka taga lajɛnba kɛyɔrɔ la.
Balima caaman tun ye fantanw ye ani taransipɔri yɛrɛ tun tɛ u fɛ ka taga lajɛnba la. N’u tun nana, u caaman tun be jigi balimaw ka soo ani u tun b’u ladon ni kanuya ye. U dɔw fana tun be si Masaya Boonw kɔnɔ. Wagati dɔ la, mɔgɔ 90 jigira Betɛli la. “Gafe kartɔn 20 tun bilara yen ka kɛ layɔrɔw ye.” Annuaire y’a fɔ k’o balimaw tun be ni waleɲumanlɔn ye minkɛ, u y’a fɔ k’o “layɔrɔw tun magayanin lo ani u tun gwannin lo ni dugukolo simantenin ye.”
O balimaw tun be ni waleɲumanlɔn ye. O lo kama, u tun b’a jati ko kuun b’a la ka jijalibaw kɛ walisa ka taga lajɛnbaw la. Bi, Jehova Seere miliyɔn kelen ɲɔgɔn lo be Mɛkisiki jamana na ani u bele be n’o waleɲumanlɔn ye. * Saan 1949 la, Betɛli ka rapɔɔri dɔ y’a fɔ Mɛkisiki jamana balimaw koo la ko: “Gwɛlɛyaw m’u bali k’u seen don bɛrɛbɛrɛ Jehova ka baara la. An tun be lajɛnba kelen kelen minw bɛɛ kɛ, u tun be baro kɛ u kan wagatijan kɔnɔ.” Balimaw tun be to k’u yɛrɛ ɲininga ko: “An bena lajɛnba wɛrɛ kɛ tuma juman?” O rapɔɔri ye min fɔ, o kelen lo fana bi.—An ka tarikikow, ka bɔ Ameriki cɛmancɛ la.
^ dakun 9 Annuaire 1944 y’a fɔ k’o lajɛnba lo “kɛra sababu ye mɔgɔw ye Jehova Seerew lɔn ka ɲɛ Mɛkisiki jamana na.”
^ dakun 14 Saan 2016, mɔgɔ 2262646 lo nana hakilijigi lajɛn na Mɛkisiki jamana na.