1, 2. Ɔrɔmukaw 5:12 be se k’an dɛmɛ cogo di?

JEHOVA SEEREW be vɛrise dɔw lɔn ka ɲɛ ani u ka teli ka baara kɛ n’u ye. N’i b’a fɛ k’o vɛrisew sɛbɛ, yala i bena a daminɛ ni Ɔrɔmukaw 5:12 lo ye wa? Miiri k’a filɛ siɲɛ da min na i y’o vɛrise kalan: “Hakɛ daminɛna mɔgɔ kelen le sababu la diɲɛ na, saya fana nana hakɛ sababu la. O cogo la fana, saya sera mɔgɔ bɛɛ ma bari bɛɛ ye hakɛ kɛ.”

² O vɛrise kofɔra siɲɛ caaman gafe nin kɔnɔ: Kalan tigitigi juman be Bibulu kɔnɔ? O gafe ka ​—kalansen 3, 5 ani 6 be kuma barokun nunu koo la: Ala sagonata dugukolo koo la, kunmabɔsara ani suuw cogoya. N’i b’o barokunw lajɛra n’i deenw wala ni mɔgɔ wɛrɛw ye, siga t’a la i bena Ɔrɔmukaw 5:12 kalan. An be jɛnɲɔgɔnya min kɛ ni Jehova ye, o vɛrise be se k’an kelen kelen bɛɛ dɛmɛ ka Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ o kosɔn. A be se k’an dɛmɛ fana an k’an jija bɛrɛbɛrɛ k’an koo diya Jehova ye ani ka muɲuli kɛ a ka layiduw ka dafa.

3. An ka ɲi ka sɔn mun lo ma jurumu koo la?

³ An bɛɛ ka ɲi ka sɔn a la ko an ye jurumutɔw ye. An be fili  loon o loon. Nka, an hakili siginin lo sabu Ala b’a lɔn ko an ye buguri ye ani a be sɔn ka yafa an ma (Zab. 103:13, 14). Yezu ka delili modɛli kɔnɔ a y’a ɲini Ala fɛ ko: “I k’an ka hakɛw yafa an ma.” (Luka 11:2-4). O kosɔn, Jehova y’an ka fili minw yafa, kuun t’a la an bele ka to ka miiri u la. Nka, fɛɛn min kama Jehova be yafa an ma ani a be basigi fɛɛn min kan k’o kɛ, n’an be miiri o la, o be se k’an nafa.

4, 5. a) Mun lo be se k’an dɛmɛ ka Ɔrɔmukaw 5:12 faamu ka ɲɛ? b) “Nɛɛma” min kofɔra Ɔrɔmukaw 3:24 kɔnɔ, o kɔrɔ ko di?

⁴ Ciden Pol ye min fɔ Ɔrɔmukaw 5:12 kɔnɔ, Ɔrɔmukaw ka kitabu yɛrɛ b’an dɛmɛ k’o faamu. Sapitiri 6nan b’an dɛmɛ k’a faamu Jehova be yafa an ka jurumuw ma cogo min na. A fɔra sapitiri 3nan kɔnɔ ko: “Bari mɔgɔ bɛɛ ye hakɛ kɛ . . . Nga Ala ye nɛɛma kɛ u ye k’u jati mɔgɔtilenninw ye Yezu Krista sababu la, ale min y’u kunmabɔ.” (Ɔrɔm. 3:23, 24). Pol y’a fɔ ko “nɛɛma” kɛra u ye. O kɔrɔ ko di? Lɔnniya gafe dɔ b’a fɔ ko Gɛrɛkikan kumaden min bayɛlɛmana ko nɛɛma, o kɔrɔ ko “ka ɲumanya kɛ mɔgɔ ye gwansan, i jigi t’a la ko a bena o segi i ma.” Nɛɛma ye koo ye, u be min kɛ i ye i man kan ni min ye.

⁵ Lɔnnikɛla dɔ y’a fɔ ko: “N’i Bibulu be kuma Ala wala Krista ka nɛɛma koo la, tuma caaman na, o ɲɛsinna u ka ɲumanya le ma, o ye min kɛ walisa k’an kisi jurumu ni saya ma. O nɛɛma kɛra an ye gwansan k’a sɔrɔ an m’an kan n’o ye.” O lo kama, Traduction du monde nouveau y’o miiriya bayɛlɛma ka ɲɛ, ko: “An man kan ni nɛɛma min ye.” Nka, Ala y’o nɛɛma kɛ an ye cogo di? An be jɛnɲɔgɔnya min kɛ ni Ala ye ani an be ni jigiya min ye, o nɛɛma be nɔɔ juman lo to olu kan? An k’o lajɛ.

6. Jɔn lo be se ka Ala ka nɛɛma nafa sɔrɔ ani o nafa ye mun lo ye?

⁶ Jurumu ni saya “daminɛna mɔgɔ kelen” min sababu la, o ye Adama lo ye. O cogo la, “mɔgɔ kelen ka kojugu kosɔn, saya ye see sɔrɔ.” Ciden Pol y’a fɔ fana ko “Ala ka nɛɛma [min] te se ka suma” an y’o sɔrɔ “Yezu Krista kelenpe barika la.” (Ɔrɔm. 5:12, 15, 17). O nɛɛma kɛra koo ɲuman sababu ye adamadenw bɛɛ fɛ. “Mɔgɔ [o kɔrɔ, Yezu] kelenpe ka kan minɛli n’a to mɔgɔ caman ka kɛ tilennenw ye.” Tiɲɛn na, Ala ka nɛɛma be se k’a to mɔgɔ be “ɲɛnamaya banbali” sɔrɔ, Yezu Krista barika la.—Ɔrɔm. 5:19, 21, ABM.

7. Ala ye kunmabɔsara min di, mun na o ye ɲumanya ye? Ani mun na an man kan n’o ye?

⁷ Waajibi tun tɛ Jehova k’a to a Dencɛ ka na dugukolo kan walisa ka kɛ kunmabɔsara ye. Ala ni Yezu ye kunmabɔsara di, o min sababu fɛ jurumuw be se ka yafa. U ye min kɛ, adamaden dafabali jurumutɔw kɔni tun man kan n’o ye. O kunmabɔsara sababu fɛ, an ka jurumuw be se ka yafa ani an be se ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ. Tiɲɛn na, an be se k’a fɔ k’o ye ɲumanya ye an man kan ni min ye. Loon o loon, an k’a yira an ka ɲɛnamaya kɛcogo fɛ ko an be Ala waleɲuman lɔn kosɔbɛ a ka nɛɛma kosɔn.

8. Dɔw be se ka kɛ ni miiriya tilenbali juman ye?

⁸ An bɛɛ ye adamaden dafabaliw ye min kɛ, an ka teli ka fili ani ka jurumu kɛ. O kama, an kana an yɛrɛ lafili k’a jati ko daan tɛ Ala ka nɛɛma na ani k’a miiri ko:  “Hali ni n’ ye koo jugu dɔ kɛ min ye jurumu ye Ala ɲɛɛ kɔrɔ, n’ man kan ka hami o la. Jehova bena yafa n’ ma.” A fɔ man di, nka kerecɛn dɔw tun be n’o miiriya ɲɔgɔn ye hali k’a sɔrɔ Yezu ka ciden dɔw bele tun be sii la (Zude 4 kalan). An kɔni, an t’a fɛ ka kɛ n’o miiriya ɲɔgɔn ye. Nka, an ka ɲi k’an yɛrɛ kɔrɔsi walisa mɔgɔ wɛrɛw kana nɔɔ to an kan ani an b’a daminɛ dɔɔni dɔɔni ka kɛ n’o miiriya ɲɔgɔn ye.

9, 10. Ciden Pol n’a balima wɛrɛw kisira jurumu ni saya ma cogo di?

⁹ Dɔw b’a miiri ko: “Basi t’a la, Ala b’a faamu. A tɛna a janto n’ ka wale juguw la.” Ciden Pol sinsinna a kan ko an ka ɲi ka banba k’o miiriya ɲɔgɔn bɔ an hakili la. Mun na do? A y’a sɛbɛ ko kerecɛnw “kɛra i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ.” (Ɔrɔmukaw 6:1, 2 kalan). O kerecɛnw bele tun be niin na dugukolo kan. Nka, mun na a tun be se ka fɔ k’u “kɛra i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ”?

¹⁰ Ala tun ye kunmabɔsara nafa lase ciden Pol ni balima wɛrɛw ma. O kama, Jehova tun ye u ka jurumuw yafa, k’u mɔ ni hakili senu ye ani k’u kɛ a deenw ye. U ka jigiya tun ye ka taga sankolo la. N’u ye kantigiya kɛ, u tun bena ɲɛnamaya kɛ sankolo la ani ka masaya kɛ ni Krista ye. Nka k’u to dugukolo kan, ciden Pol tun be se k’a fɔ u koo la k’u “kɛra i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ.” A tun be miirila Yezu ka ɲɛyirali lo la. Ale sara adamaden cogo la ani a kununa ka kɛ mɛlɛkɛ ye sankolo la, min tɛ sa. A tun tɛ saya ka jɔn ye tugun. Kerecɛn mɔlenw fana ka koow be komi Krista taw. U be se k’u “yɛrɛ jati i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ, ka kɛ mɔgɔ ɲanaman ye Ala ta faan fɛ Yezu Krista barika la.” (Ɔrɔm. 6:9, 11). U be ɲɛnamaya kɛ cogo min na, o ni fɔlɔ ta tɛ kelen ye. U tɛ kolo tugun u ka nege juguw ye. U sara o ɲɛnamaya kɛcogo kɔrɔ ta fan fɛ.

11. An minw bena ɲɛnamaya kɛ alijɛnɛ kɔnɔ, kɔrɔ juman na an be “i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ”?

¹¹ Bi, an kerecɛnw do? Tiɲɛn lo ko sanni an ka kɛ kerecɛnw ye, an tun ka teli ka jurumu kɛ. N’a sɔrɔ tuma dɔw la yɛrɛ an tun t’a lɔn ko an ka kɛwalew ka jugu Ala ɲɛɛ kɔrɔ. A tun be komi an ye “konɔgɔninw ni koferekeninw ka jɔɔnw ye,” o kɔrɔ, “hakɛ ka jɔɔnw ye.” (Ɔrɔm. 6:19, 20). O kɔ, an ye Bibulu kalan ka tiɲɛn lɔn. An y’an ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛma, k’an yɛrɛkun di Jehova ma ani ka batize. Kabi o tuma, an tun ye Ala ka sariya minw kalan, an ‘sɔnna o la n’an dusu bɛɛ ye.’ An y’an “yɛrɛ sɔrɔ ka bɔ hakɛ bolo ka kɛ tilenninya ka jɔɔnw ye.” (Ɔrɔm. 6:17, 18). O kama, an fana be “i n’a fɔ suu, hakɛ ta faan fɛ.”

12. An kelen kelen bɛɛ ka ɲi ka mun lo latigɛ?

¹² Sisan, i yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ n’i be Pol ka kuma nunu sira tagama: “Aw farisogo min bena toli, aw kana sɔn hakɛ ka kuntigiya kɛ ale la tugu. Aw kana sɔn nigɛjugu ma.” (Ɔrɔm. 6:12). N’an b’a to an farisogo dafabali k’an lasun ka koo jugu kɛ, a be i n’a fɔ an be “sɔn hakɛ ka kuntigiya kɛ” an kuun na. An be se ka “sɔn” wala ka ban jurumu ka kuntigiya kɛ an kuun na. O kama, an k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Ne be mun lo fɛ tigitigi ni n’ dusu bɛɛ ye? Tuma dɔw la, ne b’a to n’ farisogo dafabali ka n’ lasun ka sira jugu ta wa? Ne be i n’a fɔ suu, jurumu ta fan fɛ wa? Ne be niin na Ala ta fan fɛ Krista barika la wa?” Ala ye nɛɛma kɛ an ye k’an ka jurumuw yafa. O ɲiningaliw jaabili bena a yira n’an be Ala waleɲuman lɔn kosɔbɛ o kosɔn.

13. Mun lo b’a yira ko mɔgɔ be se ka jurumu dabila?

¹³ Jehova sagokɛla dɔw tun be koo juguw kɛ sanni u ka Ala lɔn, k’a kanu ani k’a sago kɛ. Nka sisan, u y’o koo juguw dabila pewu. N’a sɔrɔ fɔlɔ la, u ka kɛta dɔw tun be “maloya” bila u la ani u tun ka kan ni saya ye (Ɔrɔm. 6:21). Nka, u y’u ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛma. Ciden Pol y’a ka bataki sɛbɛ Korɛntika minw ma, olu caaman fana tun be ten. Dɔw tun ye ɲamɔgɔyakɛlaw, josɔnlaw, soonw, cɛɲɔgɔnɲininaw, dɔlɔtɔw ani a ɲɔgɔnnaw ye. Nka, u “saniyara” ani u kɛra “Ala taw ye.” (1 Kor. 6:9-11). Ɔrɔmu ka kafomɔgɔ dɔw fana tun be ten. Hakili senu ye ciden Pol lasun k’a sɛbɛ ko: “Aw kana aw farikolo yɔrɔ si kɛ kojugukɛfɛn ye ka to hakɛ la. Nga aw k’aw yɛrɛ di Ala ma. Aw ka kɛ i n’a fɔ mɔgɔ min sara ka kunun, k’aw farikolo yɔrɔ bɛɛ kɛ koɲumankɛ ta ye.” (Ɔrɔm. 6:13). Pol tun lanin b’a la ko u saniyanin tun be se ka to Alako ta fan fɛ. O la, Ala tun bena to ka nɛɛma kɛ u ye.

14, 15. An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la?

¹⁴ O kelen lo bi fana. N’a sɔrɔ balima dɔw tun be komi Korɛntikaw. Nka, u fana y’u ka ɲɛnama kɛcogo yɛlɛma. U y’u ka jurumuw dabila ani u “saniyara.” Ele ka koo tun mana kɛ min o min ye, Ala b’i jati cogo di bi? Sisan, Ala ka nɛɛma barika la, a be yafa mɔgɔw ma. I be banba walisa i ‘farikolo yɔrɔ si kana kɛ kojugukɛfɛn ye’ wa? I b’i ‘yɛrɛ di Ala ma k’a kɛ i n’a fɔ mɔgɔ min sara ka kunu’ wa?

¹⁵ Walisa an ka se k’o kɛ, Korɛntika dɔw tun be jurumuba minw kɛ, an man ɲi k’olu kɛ. O koo kɔrɔtanin lo sabu an tɛ se ka to k’o jurumuw kɛ ani k’a miiri ko Ala bena nɛɛma kɛ an ye ani ka yafa an ma. Nka, dɔw be koo minw jati jurumu denninw ye do? An jijanin lo k’an seko fisaman kɛ walisa ka kolo Jehova ye koo bɛɛ la wa?—Ɔrɔm. 6:14, 17.

16. Ka kɛ kerecɛn ye, mun na o tɛ dan k’an mabɔ jurumubaw dɔrɔn na?

¹⁶ Miiri ciden Pol koo la. Jurumuba minw kofɔra 1 Korɛntikaw 6:9-11 kɔnɔ, an lanin b’a la ko a tun t’o jurumuw kɛ. Nka, a y’a fɔ ko ale bele ye jurumukɛla ye. A ko: “Ne do ye barikatan ye, ne be hakɛ bolo i n’a fɔ jɔɔn. Ne be min kɛ, ne t’o faamuna. Fɛɛn min ka di ne ye, ne t’o kɛ, nga fɛɛn min man di ne ye, ne b’o le kɛ.” (Ɔrɔm. 7:14, 15). O b’a yira ko ciden Pol tun be fɛɛn wɛrɛw jati jurumuw ye ani ko a tun b’a jijara walisa a kana u kɛ (Ɔrɔmukaw 7:21-23 kalan). An ka Pol ladegi k’an jija ka sɔn Ala ta ma n’an “dusu bɛɛ” ye.

17. Mun na i b’a fɛ ka kɛ hɔɔrɔn ye?

¹⁷ Ɲɛyirali fɛ, an ka kuma hɔɔrɔnya koo la. Kerecɛnya juu siginin b’o lo kan (Talenw 14:5; Efɛzikaw 4:25 kalan). Sutana lo “ye galon faa ye.” Ananiyasi n’a muso sara sabu u ye ngalon tigɛ. An t’a fɛ k’olu ladegi nka, an b’a fɛ ka kɛ tiɲɛnfɔlaw ye (Zan 8:44; Kɛw. 5:1-11). Nka, yala hɔɔrɔnya be dan o dɔrɔn lo ma an fɛ wa? Tiɲɛn na, n’an be Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ a ka nɛɛma kosɔn, an ka ɲi ka kɛ hɔɔrɔnw ye koo bɛɛ la.

18, 19. Ka ban ka ngalonfin tigɛ, mun na o dɔrɔn tɛ hɔɔrɔnya ye?

¹⁸ Ka ban ka ngalon tigɛ, o dama tɛ hɔɔrɔnya ye. Jehova b’a fɛ a sagokɛlaw k’u mabɔ ngalonfin na. Nka, o dɔrɔn tɛ. A tun y’a fɔ Israɛldenw ye ko: “Aw ka kɛ mɔgɔ senumanw ye, bari ne Masaba aw ka Ala ka senu.” O kɔ, a ye ɲɛyirali ta k’o  yira. A ko: “Aw kana soɲali kɛ. Aw kana galon tigɛ, aw kana ɲɔgɔn namara.” (Lev. 19:2, 11). N’an y’a to mɔgɔw lara koo dɔ la min tɛ tiɲɛn ye, o b’a yira ko an tɛ hɔɔrɔn ye hali n’an ma ngalonfin tigɛ.

¹⁹ Ɲɛyirali fɛ, cɛɛ dɔ b’a fɔ a ka patɔrɔn wala a ka baarakɛɲɔgɔnw ye ko ale tɛna na baara la sini wala ko a bena jigi joona sabu a ka ɲi ka taga kɛnɛyako dɔ ɲɛnabɔ. Tiɲɛn lo ko a ka ɲi ka taga fila dɔ san faramasi la wala ka taga wari dɔ sara dɔgɔtɔrɔso la. Nka koo min b’a kɔnɔ, o ye ka taga voyazi la wala ka taga n’a ka denbaya ye kɔgɔji daa la. Yala o cɛɛ ye hɔɔrɔn ye wa? Wala a ye mɔgɔw lafili le? A tugura le k’a to mɔgɔw lara koo dɔ la min tɛ tiɲɛn ye. Tuma dɔw la, mɔgɔw be tɔɔw lafili walisa ka fɛɛn dɔ sɔrɔ wala k’u yɛrɛ tanga ɲangili ma. Nka, an be mɛnni kɛ Jehova lo fɛ. A ko: “Aw kana ɲɔgɔn namara.” Koo min tilennin lo ani min ka senu Jehova ɲɛɛ kɔrɔ, an b’a fɛ k’o lo kɛ.—Ɔrɔm. 6:19.

20, 21. Ala ka nɛɛma b’an lasun ka mun lo kɛ?

²⁰ N’an be Ala waleɲuman lɔn a ka nɛɛma kosɔn, an tɛna an mabɔ jurumu nunu dɔrɔn na: ɲamɔgɔya, dɔlɔtɔya ani Korɛntikaw tun be jurumu minw kɛ. Ka sɔn Ala ka nɛɛma na, o kɔrɔ tɛ ko an k’an yɛrɛ mabɔ jatɔyakow dɔrɔn ma. Miiriya jugu minw b’a to mɔgɔ b’a ɲini k’a yɛrɛ ɲɛnagwɛ ni kakalayakow ye, an ka ɲi k’o miiriyaw kɛlɛ. N’an b’a ɲini ka kɛ tilenninya ka jɔɔnw ye, an bena an yɛrɛ tanga dɔlɔtɔya ma. An tɛna dɔlɔ min fana fɔɔ an be ɲini ka su. N’a sɔrɔ fɔɔ an ka jijalibaw kɛ walisa k’o kɛcogow kɛlɛ. Nka, an be se ka see sɔrɔ u kan.

²¹ An ma ɲi ka jurumubaw kɛ. Mɔgɔw be koo minw jati jurumu denninw ye, an man ɲi k’olu fana kɛ. Tiɲɛn lo ko an tɛna se k’o kɛ cogo dafanin na. Nka, an ka ɲi ka banba k’o lo kɛ i ko ciden Pol. A y’a balimaw jija ko: “Aw farisogo min bena toli, aw kana sɔn hakɛ ka kuntigiya kɛ ale la tugu. Aw kana sɔn nigɛjugu ma.” (Ɔrɔm. 6:12; 7:18-20). N’an b’an jija k’an yɛrɛ tanga jurumu sifa bɛɛ ma, an b’a yira ko Jehova ye nɛɛma min kɛ an ye Yezu Krista barika la, an b’a waleɲuman lɔn kosɔbɛ o kosɔn.

22. Minw be Ala waleɲuman lɔn a ka nɛɛma kosɔn, olu bena mun lo sɔrɔ?

²² Ala y’an ka jurumuw yafa a ka nɛɛma barika la ani a be se ka yafa an ma tuma bɛɛ. Jehova be koo minw kɔniya, an k’an jija k’an yɛrɛ tanga u ma hali ni tɔɔw t’u jati jurumuw ye. O la, an bena a yira ko an b’a waleɲuman lɔn. An bena duga minw sɔrɔ, Pol y’o kofɔ ko: “Sisan aw hɔrɔnyalen kɔ jurumu ma ka kɛ Ala ka jɔnw ye, aw bɛ nafa min sɔrɔ, o ye saniyali ye. O laban ye ɲɛnamaya banbali de ye.”—Ɔrɔm. 6:22 ABM.