Komi Danièle be kɔrɔsili kɛ ka ɲɛ, a y’a faamu min be kɛra. A kumana n’ tulo la ko: “Kana i yɛrɛ sɛgɛn ka polisiw weele. U be yan ka ban!” Mobili dɔ lɔra an kɔfɛ lotɛli daa la. Miniti damanin o kɔ, polisiw y’an fila bɛɛ minɛ. Nka Danièle ye n’ lasɔmi minkɛ, n’ sera k’an ka papiye dɔw kalifa balimacɛ dɔ ma.

Polisiw tagatɔ n’an ye, n’ tora ka miiri ko a kɛra kunnadiya n’ fɛ ka Danièle ɲɔgɔn sɔrɔ muso ye. A jaa tun ka gwɛlɛ ani Alakow tun ka di a ye. Ne ni Danièle ma ɲɔgɔn dɛmɛ o sen fɛ dɔrɔn. An y’o kɛ siɲɛ caaman na. Mun lo y’a to an tagara jamanaw na, yɔrɔ minw na bali sigira an ka baara kan? A’ y’a to n’ k’o lakali aw ye.

N’ wolola saan 1930 dugudennin dɔ la min be weele ko Kruwa. A be Faransi saheli fan fɛ. N’ somɔgɔw tun ye katoliki ŋanaw ye ani an tun be taga mɛsi la lɔgɔkun o lɔgɔkun. N’ facɛ tun be ni kunkanbaara dɔw ye legilizi la. Nka, n’ saan 14 ɲɔgɔn, koo dɔ kɛra min ye n’ dɛmɛ k’a faamu ko legilizi kuntigiw ye filankafow ye.

Kɛlɛba 2nan wagati la, Alemaɲi sɔrɔdasiw ye Faransi jamana minɛ. Faransi ka gofɛrɛnɛman min tun be Visi dugu la, ale tun be baara kɛ naziw ye. Mɔnpɛricɛ ka kalanw na, a tun be to ka mɔgɔw jija u ka dɛmɛ don o gofɛrɛnɛman ka koow la. A ka kumaw y’an kɔnɔ gwan. Faransi tun ye bɛɛn sigi ni jamana minw ye, an tun be to ka dogo ka kunnafoniw lamɛn u koo la arajo BBC kan. Mɔgɔ caaman fana tun be to k’o lo kɛ. Saan 1944 sɛtanburukalo la, Ameriki sɔrɔdasiw ye Alemaɲi sɔrɔdasiw gwɛn ka bɔ an ka mara la. O kama, mɔnpɛricɛ barila ka bɔ naziw kɔ. A yɛrɛ ye mɛsi dɔ kɛ walisa ka Ala fo o kosɔn. A ka filankafoya ye n’ kɔnɔ gwan kosɔbɛ. O y’a to n’ tun lanin tɛ legilizi kuntigiw la tugun.

Dɔɔni kɛlɛ bannin kɔ, n’ facɛ sara. N’ kɔrɔmuso tun furula ani a tun be Bɛliziki jamana na. O kama, n’ tun ka ɲi ka n’ bamuso ladon. N’ ye baara ɲuman sɔrɔ cɛɛ dɔ fɛ min n’a dencɛw tun ye katoliki ŋanaw ye. N’ tun be se ka kɛ mɔgɔba ye o baara sen fɛ. Nka dɔɔni o kɔ, n’ ye kɔrɔbɔli dɔ sɔrɔ.

N’ kɔrɔmuso Simone tun kɛra Jehova Seere dɔ  ye ani saan 1953, a nana bɔ an ye. Katolikiw be min fɔ jahanama tasuma, Ala tigiya saba ani niin sabaliya koo la, a basigira a ka Bibulu kan k’a yira n’ na k’o tɛ tiɲɛn ye. A daminɛ na, n’ ma sɔn sabu a ma basigi katolikiw ka Bibulu kan. Nka dɔɔni o kɔ, n’ lara a la ko a ka kumaw ye tiɲɛn ye. Kɔfɛ, a ye Kɔrɔsili Sangaso kɔrɔman dɔw di n’ ma. N’ tun be to k’u kalan n’ ka sibon na sufɛ. A tun ka di n’ ye kosɔbɛ k’u kalan. A ma mɛɛn, n’ y’a faamu k’o kalanw ye tiɲɛn ye. Nka n’ tun be siranna ko ni n’ kɛra Jehova Seere ye, n’ ka baara bena tiɲɛ.

Kalo damanin kɔnɔ, n’ tora ka bibulukalan kɛ n’ kelen ani ka Kɔrɔsili Sangaso kalan. A laban, n’ y’a latigɛ ka taga Masaya Boon na. Kanuya min tun be mɔgɔw cɛ yen, o ye n’ dusukun sɔrɔ yɛrɛ le! N’ ye bibulukalan kɛ ni balimacɛ kolɔnbaga dɔ ye kalo wɔɔrɔ kɔnɔ ani o kɔ, n’ batizera saan 1954, sɛtanburukalo la. A ma mɛɛn n’ ninsɔn diyara k’a ye ko n’ bamuso ni n’ dɔgɔmuso fana kɛra Jehova Seerew ye.

Saan 1958, lajɛnba dɔ kɛra Niyɔriki, min labɛnna jamana caaman kama ani n’ ye nɛɛma sɔrɔ ka taga yen. Nka lɔgɔkun damanin ka kɔn o ɲɛ, n’ bamuso sara. N’ kɔseginin, n’ tun tɛ ni somɔgɔ si ye k’a ladon. O kama, n’ ye n’ ka baara to yen ani n’ kɛra piyɔniye ye. O saan na, n’ ye balimamuso dɔ maminɛ. A tɔgɔ ko Danièle Delie ani a tun kisɛyanin lo piyɔniye baara la. N’ y’a furu saan 1959, mɛkalo la.

Danièle y’a ka piyɔniye baara daminɛ Beretaɲi ani a yɔrɔ tun ka jan a ka dugu la. O mara la, mɔgɔw fanba tun ye katolikiw ye. O kama, a mako tun be jagwɛlɛya la walisa ka waajuli kɛ yen ani ka nɛgɛso boli ka taga dugudenninw na. An fila bɛɛ tun b’a lɔn ko kɔrɔtɔko lo ka waajuli kɛ sabu an tun lanin b’a la ko laban loon surunyana kosɔbɛ (Mat. 25:13). A ka yɛrɛsaraka hakili y’an dɛmɛ ka to kudayi cidenya baara la.

Tile damanin an furunin kɔ, n’ kɛra kafokulu kɔrɔsibaga ye. An sɔnna ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na. An tagara bɔ kafo fɔlɔ min ye, weleweledala 14 lo tun be yen ani u tun tɛ se ka siyɔrɔ di an ma sabu fɛɛn bɛrɛ tun t’u fɛ. O kama, an tun be la tintin kan Masaya Boon kɔnɔ. Tiɲɛn lo ko a tun janin lo, nka a kɔni tun ka ɲi mɔgɔ kɔɔ ma!

An bolo tun degunnin lo o baara la. Nka Danièle nana deli o la. Tuma caaman na, n’ tun be lajɛn kɛ ni diinan mɔgɔkɔrɔw ye k’a sɔrɔ a tun ma fɔ ka bila. Nka, Danièle tun be kɔnɔni kɛ an ka mobili dennin kɔnɔ ani a yɛrɛ tun tɛ ŋunuŋunu. An ye saan fila dɔrɔn lo kɛ kafokulu kɔrɔsili baara la. Nka o y’an dɛmɛ k’a faamu ko a kɔrɔtanin lo furuɲɔgɔnw k’u kɔnɔ gwɛ ɲɔgɔn ye ani u ka baara kɛ ɲɔgɔn fɛ.—Waaj. 4:9.

Saan 1962, u y’an weele Gilead lakɔli 37nan na Buruklyn, Niyɔriki. O lakɔli mɛɛnna kalo tan kɔnɔ. Lakɔliden kɛmɛ minw tun be yen, mɔgɔ 26 tun furunin lo. Nɛɛma tun lo an fɛ ka kɛ n’u ye.  N’ hakili b’a la an ye wagati ɲuman min kɛ ni kerecɛn kɔgɔnin dɔw ye i n’a fɔ Frederick Franz, Ulysses Glass ani Alexander H. Macmillan.

An ka fɔrɔmasɔn tuma na, u y’an jija an k’a ɲini ka kɔrɔsili kɛ koɲuman. Komi kalan tun tɛ yen sibirilon dɔw wulafɛ, an tun be taga yaala Niyɔriki dugu kɔnɔ. Betɛliden dɔ tun b’an bila sira. An tun b’a lɔn ko an ye fɛɛn minw lajɛ, an tun bena lakɔli baara dɔ kɛ o kan ntɛnɛlon. An sɛgɛnninba lo tun be kɔsegi Betɛli la sufɛ. Nka, an bilasirabaga tun b’an ɲininga miiriya jɔnjɔn dɔw la walisa k’an labɛn ntɛnɛlon ka lakɔli baara kama. Sibirilon dɔ, an ye wulada bɛɛ kɛ ka yaala Niyɔriki dugu la. An tagara fɛɛn dɔw lajɛ boonba dɔ kɔnɔ ani an y’a faamu météores ani météorites ye fɛɛn minw ye (Farakuruw lo minw be bɔ sankolo la). Ameriki mize dɔ la, an y’a faamu fana faranfasi min be banba sifa fila dɔw cɛ. An kɔseginin Betɛli la, an bilasirabaga y’an ɲininga ko: “Faranfasi juman lo be météores ani météorites cɛ?” Sɛgɛn bolo, Danièle y’a jaabi ko: “météorites ɲiinw ka jan jan!”

Lakɔli bannin kɔ, ne ni n’ muso kabakoyara k’a ye k’u y’an ci ka taga Faransi Betɛli la. An ye saan 53 ni kɔ kɛ ɲɔgɔn fɛ yen. Saan 1976, n’ kɛra tɔnbolo kɔmite ka kɔrdinatɛri ye. U ye n’ ci ka taga bɔ balimaw ye jamana dɔw la Afiriki ani Azi mara la. Bali tun sigira an ka baara kan o jamanaw na. O sen fɛ lo an tagara Gabɔn. N’ ye koo min lakali barokun daminɛ na, o kɛra o tuma na le. N’ y’o kunkanbaara minw sɔrɔ, u barila n’ na. Ka tiɲɛn fɔ, n’ tun m’a miiri ko n’ tun bena se k’u dafa. Nka Danièle ka dɛmɛ sababu fɛ, n’ sera k’o kɛ.

Kabi a daminɛ na, Betɛli baara tun ka di an ye. Sanni an ka taga Gilead lakɔli la, Danièle tun ye angilikan degi kalo duuru kɔnɔ. Sisan, a tun be dɛmɛ don k’an ka sɛbɛw bayɛlɛma ani a tun be se o baara la koɲuman. An tun be ninsɔndiyaba sɔrɔ Betɛli baara la. Kafo ka baaraw tun be dɔ fara o ninsɔndiya kan. N’ hakili b’a la ko loon dɔ, ne ni Danièle tagara bibulukalanw kɛ ɲɔgɔn fɛ. An ye metoro ta ka kɔsegi soo. Suu koninba tun lo ani an tun sɛgɛnna. Nka an ninsɔn tun ka di. Kɔfɛ, Danièle ka kɛnɛyako barila ka nagasi ani a tun tɛ se ka koow kɛ i ko a tun b’a fɛ cogo min na.

Saan 1993, kansɛri bana ye Danièle minɛ a siin na. O kama, a ye operasiyɔn ni simiyoterapi kɛ. O bana furakɛli y’a tɔɔrɔ kosɔbɛ! Saan 15 o kɔ, kansɛri bana y’a minɛ tugun. Nka, o juguyara ni fɔlɔ ta ye. A ka Betɛli baara tun ka di a ye kosɔbɛ. O kama, a ka bana tun mana fisaya dɔɔni dɔrɔn, a tun be baara daminɛ.

Hali ni Danièle ka bana tun ka jugu, an ma deli ka miiri ka bɔ Betɛli la. Nka n’i ye banabagatɔ ye Betɛli la, a man nɔgɔ fewu sanko ni dɔw t’a kala ma tɔɔrɔ min b’i kan (Talenw 14:13). Bɛrɛ tun m’a jɛn saan 80 la, nka a ɲɛda tun be manamana ani a ɲɛnayeli tun ka di. A yɛrɛ tun tɛ lɔn ko a man kɛnɛ. Sanni a k’a yɛrɛ kɛ makaritɔ ye, a tun b’a jija ka tɔɔw dɛmɛ a kɛtɔ k’u lamɛn. A tun b’a lɔn k’o be mɔgɔ tɔɔrɔnin dusu saalo (Talenw 17:17). Danièle tun t’a jati ko ale ye ladibaga  ye. Nka min y’a sɔrɔ, a tun be tɛmɛ o fɛ ka balimamuso caaman dɛmɛ walisa u kana siran kansɛri bana ɲɛ.

Wagati dɔ nana se, Danièle tun tɛ se ka kudayi cidenya baara kɛ tugun. Nka, a y’a jija ka n’ dɛmɛ cogo caaman na ani ka koow nɔgɔya n’ ma. O y’a to n’ sera ka kɛ tɔnbolo kɔmite ka kɔrdinatɛri ye saan 37 kɔnɔ. Ɲɛyirali fɛ, a tun be to ka labɛnw kɛ walisa an k’an ka tilera dumu an ka sibon na ani ka lafiɲɛ dɔɔni loon o loon.—Talenw 18:22.

Danièle tun be to ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye ani a tun b’a fɛ ka to niin na. Nka tuma min na kansɛri bana y’a minɛ siɲɛ sabanan na, an tun t’a lɔn an bena min kɛ. Simiyoterapi ani radiyoterapi tun y’a barika bɛɛ ban fɔɔ tuma dɔw la, a yɛrɛ tun tɛ se ka tagama ka ɲɛ. N’ dusu kasira kosɔbɛ k’a ye ko n’ muso kanulen tun tɛ se k’a ka miiriyaw fɔ ka gwɛ tugun, k’a sɔrɔ a tun be se bayɛlɛmani na koɲuman.

Hali n’an tun t’a lɔn an bena min kɛ, an tora ka delili kɛ sabu an tun lanin b’a la ko Jehova tɛna a to an be tɔɔrɔ ka tɛmɛ an barika daan kan (1 Kor. 10:13). Jehova ye dɛmɛ min lase an ma, an y’an jija ka to k’a waleɲuman lɔn o kosɔn. Ɲɛyirali fɛ, a tɛmɛna a ka Kuma, Betɛli ka dɔgɔtɔrɔw ani balima wɛrɛw fɛ k’an dɛmɛ.

An tun be to ka Jehova deli a k’an ɲɛminɛ walisa an k’a lɔn furakɛcogo minw ka ɲi. Wagati dɔ la, an tun tɛ ni furakɛcogo si ye. Dɔgɔtɔrɔ min tun be Danièle furakɛra kabi saan 23, ale tun t’a faamu fɛɛn min kama simiyoterapi kelen kelen bɛɛ kɔ, Danièle tun be to ka kirin. A tun t’a lɔn a ka ɲi k’a furakɛ cogo min na. A tun be komi dɛmɛbaga tun t’an na ani an tun b’an yɛrɛ ɲiningara koow bena kɛ cogo min na. O kɔ, dɔgɔtɔrɔ wɛrɛ sɔnna ka Danièle furakɛ. A kɛra komi Jehova tun ye bɔyɔrɔ di an ma walisa an ka se k’o koo muɲu.

An tun tɛ jɔrɔ sini ka gwɛlɛyaw la. I ko Yezu y’a fɔ cogo min na, “loon o loon n’a kunko lo.” (Mat. 6:34). Komi an tun be koow jati ni ɲɛɛ ɲuman ye ani an tun be yɛlɛkokow kɛ, o y’an dɛmɛ fana. Ɲɛyirali fɛ, tuma min na Danièle ma simiyoterapi kɛ kalo fila kɔnɔ, a banbara ka yɛlɛmisɛn kɛ ani a y’a fɔ n’ ye ko: “I b’a lɔn kɛ, n’ fari ka fisa kosɔbɛ.” (Talenw 17:22). A ka tɔɔrɔ bɛɛ n’a ta, a tun ka di a ye ka Masaya dɔnkiliw la ni kaanba ye.

A tun be koow jati ni ɲɛɛ ɲuman ye minkɛ, o ye n’ dɛmɛ ka n’ seko daan lɔn. An ye saan 57 minw bɛɛ kɛ ɲɔgɔn fɛ, a ye n’ ladon cogo caaman na. A yɛrɛ tun t’a fɛ ka faan yirancogo yira n’ na! O kama, tuma min na a tun tɛ se ka baara si kɛ, n’ tun ka ɲi ka minanko, faniko ani fɛɛn misɛnw tobicogo degi. N’ kɔni ye vɛri dɔw ci, nka n’ ninsɔn tun ka di k’o baaraw kɛ a ye. *

Bana ni kɔrɔya be se k’an bali ka koo caaman kɛ. O ye n’ dɛmɛ ka koo nunu faamu: A fɔlɔ, an man ɲi k’a to an ka baaraw k’an bali k’an ka kanuya yira an furuɲɔgɔn na. Wagati min na an be ni fanga ye, an ka ɲi k’an jija k’an ka mɔgɔ kanulenw ladon koɲuman (Waaj. 9:9). A filanan, an man ɲi ka hami kojugu koo fitininw na. N’o tɛ, Jehova be duga minw lase an ma loon o loon, an tɛna an janto o la.—Talenw 15:15.

Ni n’ miirila an ka kudayi cidenya baara la, n’ lanin b’a la kosɔbɛ ko Jehova y’an duga. A y’an duga cogo min na, an jigi yɛrɛ tun t’o la. N’ be ni zaburu sɛbɛbaga ka miiriya ɲɔgɔn ye. A ko: “Masaba ye ɲumanya kɛ ne ye.”—Zab. 116:7.