1. An be mun lo lɔn Zaki somɔgɔw koo la?

YEZU dɔgɔcɛ Zaki lamɔna denbaya dɔ kɔnɔ min tun sabatinin lo Alako ta fan fɛ. * A bangebagaw, Yusufu ni Mariyamu, tun be Jehova kanu kosɔbɛ ani u tun be baara kɛ a ye n’u dusu bɛɛ ye. Ka fara o kan, a kɔrɔcɛ lo tun bena kɛ Masiya ye. O tun ye nɛɛmaba yɛrɛ lo ye Zaki fɛ ka kɛ o denbaya mɔgɔ dɔ ye!

2. Zaki dusu tun be se ka diya a kɔrɔcɛ kɔrɔ kuun jumanw lo kosɔn?

² Zaki dusu tun be se ka diya a kɔrɔcɛ kɔrɔ kuun caaman kosɔn (Mat. 13:55). Misali la, tuma min na Yezu tun be ni saan 12 ye, a tun be kitabu senumanw kɔnɔkow lɔn ka ɲɛ. A ka lɔnniya ye sariya karamɔgɔw yɛrɛ kabakoya Zeruzalɛmu (Luka 2:46, 47). Ka fara o kan, n’a sɔrɔ Zaki tun ye miniziye baara kɛ ni Yezu ye. N’o lo, a tun b’a kɔrɔcɛ lɔn ka ɲɛ kosɔbɛ. Nathan H. Knorr tun ka teli k’a fɔ ko: “N’an be baara kɛ ni mɔgɔ dɔ ye, an ka teli k’o tigi lɔn ka ɲɛ.” * Siga t’a la, Zaki y’a kɔrɔsi fana ko “dɔ tora ka fara Yezu kundama n’a hakili kan” ani ko “a koo diyara Ala ni mɔgɔw ye.” (Luka 2:52). O la, an be se k’a miiri ko Zaki kɛra Yezu ka kalanden fɔlɔ dɔ ye. Nka, koow ma kɛ ten.

3. Zaki ye Yezu ka cidenya baara koo ta cogo di?

³ Yezu ka cidenya baara la dugukolo kan, Zaki tun ma kɛ a ka kalanden dɔ ye fɔlɔ (Zan 7:3-5). Yezu somɔgɔ minw tun b’a miiri ko “a kuun wilila,” n’a sɔrɔ Zaki tun ye olu dɔ  ye (Mariki 3: 21). Ani foyi t’a yira ko a tun be n’a bamuso Mariyamu ye tuma min na u ye Yezu faga gwengwenyiri kan.—Zan 19:25-27.

4. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

⁴ Kɔfɛ, Zaki limaniyara Yezu la, a kɛra kerecɛn kafo mɔgɔ dɔ ye ani u tun b’a bonya kosɔbɛ. Barokun nin na, an bena kalan fila lajɛ an be minw sɔrɔ Zaki fɛ: 1) Mun na an majiginin ka ɲi ka to? 2) An be se ka mɔgɔw kalan ka ɲɛ cogo di?

5. Tuma min na Yezu suu kununa ani a y’a yɛrɛ yira Zaki la, Zaki y’o koo ta cogo di?

⁵ Tuma juman lo, Zaki kɛra Yezu ka kalanden kantigi dɔ ye? Yezu suu kununin kɔ, a y’a yɛrɛ yira Zaki la ani cidenw bɛɛ la (1 Kor. 15:7). Yezu ye ɲɔgɔnye min kɛ ni Zaki ye, o y’a to a ye yɛlɛmanin don a ka ɲɛnamaya kɔnɔ. A tun be sangaso dɔ kɔnɔ Zeruzalɛmu ni Yezu ka cidenw ye ani u tun be kɔnɔni kɛra walisa ka Hakili senu sɔrɔ (Kɛw. 1:13, 14). Kɔfɛ, Zaki ye nɛɛma sɔrɔ ka kɛ saan kɛmɛkulu fɔlɔ ka koow ɲɛnabɔla jɛnkulu mɔgɔ dɔ ye (Kɛw. 15:6, 13-22; Gal. 2:9). Dɔɔni ka kɔn saan 62 ɲɛ, a ye bataki dɔ sɛbɛ hakili senu barika la, k’o ci kerecɛn mɔlenw ma. O bataki kɔnɔnakow b’an bɛɛ nafa bi, an ka jigiya mana kɛ ka ɲɛnamaya kɛ sankolo la, wala dugukolo kan (Zaki 1:1). Ka kɛɲɛ ni Yahutuw ka tarikikow sɛbɛbaga Josèphe ka fɔta ye, sarakalasebagaw kuntigiba Anne wala Anan, (Anne dencɛ) lo ye cii di k’u ka Zaki faga. Zaki ye kantigiya kɛ Jehova ye fɔɔ ka taga se a saya ma.

6. Faranfasi juman lo tun be Zaki ni diinan kuntigiw cɛ a ka wagati la?

⁶Zaki tun ye mɔgɔ majiginin ye. Mun na an be se k’o fɔ do? Faranfasi tun be Zaki ni diinan kuntigi caaman cɛ a ka wagati la, sabu ale laban sɔnna a ma ko Yezu lo ye Masiya ye. Tuma min na Zaki ye dalilu barikamanw sɔrɔ minw b’a yira ko Yezu ye Ala Dencɛ ye, a y’a majigi ka sɔn o ma. Nka, Zeruzalɛmu sarakalasebagaw kuntigiw ma sɔn k’o kɛ. Misali la, u ma ban a ma ko Yezu ye Lazari suu kunu. Nka sanni u ka sɔn a ma ko Yezu ye Jehova ka lasigiden ye, u tun b’a ɲinina k’ale ni Lazari faga (Zan 11:53; 12:9-11). Kɔfɛ, tuma min na Yezu yɛrɛ suu kununa, u ye ɲɔgɔn ye walisa ka bɛn a ma k’u tɛna  tiɲɛn fɔ mɔgɔw ye o koo la (Mat. 28:11-15). O diinan kuntigiw tun ye kuncɛbaw ye minkɛ, u banna Masiya la.

7. Mun na an ka kan k’an yɛrɛ tanga kuncɛbaya ma?

⁷An be kalan min sɔrɔ o la: Kana kɛ kuncɛba ye, ani a to Jehova ka to k’i kalan. Bana dɔ be se k’a kɛ mɔgɔ dɔ jolitɛmɛsira be ja ani k’a to a sɔnkun tɛ baara kɛ ka ɲɛ. O cogo kelen na, kuncɛbaya be se k’an dusukun gwɛlɛya ani k’a kɛ an tɛ sɔn Jehova ka ladiliw ma. Fariziɲɛw y’a to u dusu gwɛlɛyara kosɔbɛ fɔɔ u banna daliluw la minw b’a yira ka gwɛ ko Yezu ye Ala Dencɛ ye ani ko a be baara kɛra hakili senu lo barika la (Zan 12:37-40). Faratiba tun b’o la sabu o y’a to sababu min tun dira u ma ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, u bɔnɛna o la (Mat. 23:13, 33). O b’a yira ko a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an k’a to Ala ka Kuma ni hakili senu k’an jogow n’an miiricogo yɛlɛma ani k’an lasun ka desizɔnw ta! (Zaki 3:17). Zaki y’a to Jehova y’a kalan sabu a tun majiginin lo. I ko an bena a ye cogo min na, a ka majigilenya lo y’a to fana a kɛra kalanfa ɲuman ye.

8. Mun lo bena an dɛmɛ ka kɛ kalanfa ɲumanw ye?

⁸ Zaki ma kalan bɛrɛ kɛ. Siga t’a la, diinan kuntigiw tun b’a jati i ko u tun be Piyɛri ni Zan jati cogo min na. O kɔrɔ, mɔgɔ fufafu min ma kala bɛrɛ kɛ (Kɛw. 4:13). Nka n’an ye Zaki ka bataki kalan, an b’a ye ko a kɛra kalanfa ɲuman ye. I ko Zaki, n’a sɔrɔ an fana ma kalan bɛrɛ kɛ. Nka, an be fɔrɔmasɔn min sɔrɔ ka bɔ Jehova ka ɔriganisasiyɔn fɛ ani Jehova ka hakili senu ka dɛmɛ barika la, an fana be se ka kɛ kalanfa ɲumanw ye. An k’a filɛ Zaki ye ɲɛyirali min to an ye mɔgɔw kalancogo koo la ani an be se ka kalan min sɔrɔ o la.

9. Zaki tun be mɔgɔw kalan cogo di?

⁹Zaki ka kumaw faamuyali tun man gwɛlɛ. O y’a to minw tun b’a ka bataki kalan lamɛn, u tun b’a faamu yɔrɔnin kelen u ka ɲi ka min kɛ ani u ka ɲi k’o kɛ  cogo min na. Misali la, aw y’a kɔrɔsi Zaki y’a fɔ cogo nɔgɔman min na ko kerecɛn ka ɲi ka sɔn ka tilenbaliyakow muɲu ani a kana jigi mɔgɔ si la. A y’a sɛbɛ ko: “Mɔgɔ minw be muɲu fɔɔ ka se a daan ma, anw k’olu dagamunin lo. Zɔbu muɲuna cogo min na, n ko aw y’o mɛn kɛ. Matigi nana min kɛ a ye laban na, aw b’o lɔn. Matigi ye ɲumanya ni makaritigi ye.” (Zaki 5:11). A kɔrɔsi ko Zaki basigira kitabu senumanw kan walisa k’a lamɛnbagaw dɛmɛ u k’a faamu ko minw be kantigiya kɛ Jehova ye i ko Zɔbu, a b’olu sara tuma bɛɛ. A ye hakili jagabɔ kɛ cogo nɔgɔman na ani a ka kumaw faamu ka di. O cogo la, a ye mɔgɔw hakili sama ka taga Jehova kan sanni k’u hakili sama ale yɛrɛ kan.

10. Zaki tun be mɔgɔw kalan cogo min na, an be se k’o ladegi cogo di?

¹⁰An be kalan min sɔrɔ o la: Mɔgɔw kalan cogo nɔgɔman na ani i ka kalan basigi Ala ka Kuma kan. An ka laɲinita tɛ k’a yira an ka kalandenw na ko an be koo caaman lɔn. Nka, an ka laɲinita ye k’a yira u la ko Jehova ka lɔnniya ka bon kosɔbɛ ani ko a b’a janto u la (Ɔrɔm. 11:33). An be se k’o kɛ, n’an be basigi Ala ka Kuma kan wagati bɛɛ. Kana sin k’a fɔ i ka Bibulu kalanden ye ele tun bena min kɛ n’i tun b’a nɔɔ na. Nka, i ka kan k’a dɛmɛ ale yɛrɛ ka basigi Bibulu ka maanaw kan walisa ka hakili jagabɔ kɛ. O la, a bena a faamu Jehova be min miiri o koo la ani a be koow filɛ cogo min na. O bena a lasun a k’a ɲini k’a koo diya Jehova ye sanni k’a ɲini k’a koo diya ele ye.

11. Zaki ka wagati la, gwɛlɛya jumanw lo tun be kerecɛn dɔw kan ani a ye ladili jumanw lo di u ma? (Zaki 5:13-15).

¹¹Zaki tun b’a faamu gwɛlɛya minw be balimaw kan. Zaki ka bataki b’a yira ko a tun b’a kala ma ko a balimaw be bondori kɛra dafabaliyako dɔw kosɔn. Ani a ye ladili ɲuman dɔw di u ma walisa k’u dɛmɛ ka see sɔrɔ o kan. Misali la, kerecɛn dɔw tun be ladili minw sɔrɔ, u tun t’o sira tagama joona joona (Zaki 1:22). Dɔw tun be nafolotigiw fisaya fantanw ye (Zaki 2:1-3). Dɔw fana tun tɛ sera k’u kumacogo kɔrɔsi (Zaki 3:8-10). O tun ye sɔɔn kolonw lo ye. Nka Zaki tun b’a lɔn ko a balimaw be se ka yɛlɛma. A ka ladiliw tun gwɛnin lo ani a y’o kɛ ni ɲumanya ye. Ani fana, minw barika ka dɔgɔ Alako ta fan fɛ, a y’u jija u ka dɛmɛ ɲini diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ.— Zaki 5:13-15 kalan.

12. Cogo juman na, an be se ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye n’an b’an ka Bibulu kalandenw dɛmɛna?

¹²An be kalan min sɔrɔ o la: A to i hakili la gwɛlɛya min be tɔɔw kan ani u ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye. A ka gwɛlɛ an ka Bibulu kalanden caaman ma ka Bibulu ka ladiliw sira tagama (Zaki 4:1-4). N’a sɔrɔ u mako be wagati la walisa ka u sɔɔn kɔrɔ dɔw dabila ani ka kɛ ni kerecɛn jogow ye. I ko Zaki, an ka ɲi k’an jaa gwɛlɛya k’a fɔ an ka Bibulu kalandenw ye u ka ɲi ka yɛlɛmani minw kɛ. An ka ɲi ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye. An ka la a la ko Jehova bena mɔgɔ majigininw sama ale ma ani ka fanga di u ma walisa u ka yɛlɛmaniw kɛ.—Zaki 4:10.

13. I ko a yirala cogo min na Zaki 3:2 kɔnɔ, Zaki tun sɔnni be mun lo ma a yɛrɛ koo la?

¹³Zaki tun t’a miiri ko ale ka fisa ni tɔɔw ye. A tun t’a miiri ko komi ale ye Yezu dɔgɔcɛ ye ani a be ni kunkanbaarabaw ye fana, o b’a yira ko a ka fisa ni tɔɔw ye. A tun b’a kerecɛnɲɔgɔnw weele ko ale baden ‘minw koo ka di a ye.’ (Zaki 1:16, 19; 2:5). A tun t’a kɛ i n’a fɔ ale dafanin lo.  A yɛrɛ y’a sɛbɛ ko: “An bɛɛ be fili cogo caaman na.”— Zaki 3:2 kalan.

14. Mun na an ka ɲi ka sɔn a ma ko an fana be fili?

¹⁴An be kalan min sɔrɔ o la: A to i hakili la ko an bɛɛ ye jurumutɔw ye. An man kan k’a kɛ i n’a fɔ an ka fisa n’an ka Bibulu kalandenw ye. Mun na do? N’an b’a kɛ i n’a fɔ an tɛ fili ka ye, kalanden ka teli k’a miiri ko ale tɛna se ka Jehova sago kɛ ka ye. Nka, an ka sɔn a ma ko a daminɛ na a tun man nɔgɔ an fana fɛ ka Bibulu ka sariyakolow sira tagama. An k’a ɲɛfɔ kalanden ye Jehova y’an dɛmɛ cogo min na ka see sɔrɔ an ka gwɛlɛyaw kan. O la, an bena se ka kalanden dɛmɛ a k’a lɔn ko ale fana be se ka Jehova sago kɛ.

15. Zaki tun be ɲɛyirali sugu jumanw lo ta? (Zaki 3:2-6, 10-12).

¹⁵Zaki ye ɲɛyirali dɔw ta minw be mɔgɔ dusukun sɔrɔ. Tiɲɛn lo ko hakili senu y’a dɛmɛ. Nka, a kɛtɔ ka a kɔrɔcɛ Yezu ka ɲɛyiraliw lajɛ, o fana y’a dɛmɛ kosɔbɛ. Zaki ye ɲɛyirali minw ta a ka bataki kɔnɔ, u faamu ka nɔgɔ ani a y’a yira ka gwɛ mɔgɔ be se k’u sira tagama cogo min na.—Zaki 3:2-6, 10-12 kalan.

16. Mun na a kɔrɔtanin lo an ka ɲɛyirali ɲumanw ta?

¹⁶An be kalan min sɔrɔ o la: Ɲɛyirali ɲumanw ta. N’an ye ɲɛyiraliw ta minw bɛnnin lo, an ka Bibulu kalandenw be min kalanna, o be gwɛya u hakili la. A kɛra i n’a fɔ an ye desɛn dɔ lo kɛ ani k’o yira u la. O ɲɛyiraliw ɲɔgɔn bena kalandenw dɛmɛ u k’u hakili to Bibulu ka tiɲɛnkalanw na. Mɔgɔ si ma baara kɛ ka ɲɛ ni ɲɛyiraliw ye ka se Yezu ma ani a dɔgɔcɛ Zaki y’a ladegi o la. An ka Zaki ka ɲɛyirali dɔ lajɛ ani an k’a filɛ fɛɛn min kama o ye ɲɛyirali ɲuman ye.

17. Ɲɛyirali min be sɔrɔ Zaki 1:22-25 la, mun na an be se k’a fɔ k’o ye ɲɛyirali ɲuman ye?

¹⁷ Zaki 1:22-25 kalan. Zaki ye ɲɛyirali min ta dugalen koo la, mun na an be se k’a fɔ k’o ye ɲɛyirali ɲuman ye? A tun b’a fɛ mɔgɔw ka miiriya jɔnjɔn min to u hakili la, o ye ko n’an b’a fɛ Ala ka Kuma ka an nafa, an man ɲi ka dan a kalan dɔrɔn ma. Nka an be min kalanna, an ka ɲi k’o sira tagama fana. O la, Zaki ye ɲɛyirali dɔ ta min faamu ka nɔgɔ. O ye mɔgɔ dɔ ye min b’a yɛrɛ filɛra dugalen na. A y’o  ɲɛfɔ cogo di? Ni mɔgɔ dɔ y’a yɛrɛ filɛ dugalen na k’a ye ko a ka ɲi ka fɛɛn dɔ yɛlɛma a yɛrɛ la nka a ma foyi kɛ, o ye hakilintanya lo ye. O cogo kelen na, n’an ye Ala ka Kuma kalan k’a ye ko an ka ɲi ka an sɔɔn yɛlɛma ani an ma foyi kɛ, o ye hakilintanya lo ye.

18. N’an b’a fɛ ka ɲɛyirali dɔ ta, an ka ɲi k’an janto koo saba jumanw lo la?

¹⁸ N’i b’a fɛ ka ɲɛyirali dɔ ta, i be se ka Zaki ladegi i kɛtɔ ka koo saba nunu kɛ: 1) I b’a fɛ i lamɛnbagaw ka miiriya jɔnjɔn min faamu, i janto k’i ka ɲɛyirali kɛɲɛ n’o ye. 2) Ɲɛyirali dɔ ta min faamu ka di. 3) I b’a fɛ i lamɛnbagaw ka kalan min sɔrɔ i ka ɲɛyirali la, o fɔ ka gwɛ. N’a ka gwɛlɛ i ma ka ɲɛyirali ɲumanw sɔrɔ, i be se ka gafe Index des publications des Témoins de Jéhovah lajɛ. Yɔrɔ min na a sɛbɛra ko “Exemples,” i bena ɲɛyirali caaman sɔrɔ i be se ka baara kɛ ni minw ye. A to i hakili la ko ɲɛyiraliw be i ko mikro. Mikro b’a to mɔgɔ ka kuma be mɛn ka ɲɛ. O cogo kelen na, ɲɛyiraliw be se k’i dɛmɛ ka miiriya jɔnjɔn dɔw bɔ kɛnɛ kan. O kama, ɲɛyirali ta walisa ka hakilinata jɔnjɔnw dɔrɔn lo ɲɛfɔ. An t’a fɛ ka kɛ kalanfa ɲuman ye walisa k’an yɛrɛ yira. Nka, an b’a fɛ ka mɔgɔ caaman dɛmɛ le u ka na fara Jehova ka denbaya kan.

19. An be se k’a yira an balimaw na cogo di ko an b’u kanu?

¹⁹ Tiɲɛn lo ko an si ma Zaki ka nɛɛma ɲɔgɔn sɔrɔ o min ye ka lamɔ ni kɔrɔcɛ dɔ ye min ye mɔgɔ dafanin ye. Nka nɛɛma lo an fɛ ka se ka Jehova bato n’an balimaw ye a ka denbayaba kɔnɔ. An be se k’a yira an balimaw na ko an b’u kanu n’an be wagati kɛ n’u ye ani n’an b’a ɲini ka kalan sɔrɔ u fɛ. An b’o yira fana n’an be to ka waajuli ani bibulukalanw kɛ n’u ye. An ka Zaki ka koow jaticogo, a ka koow kɛcogo ani a ka mɔgɔw kalancogo ladegi. N’an b’o kɛ, an be nɔɔrɔ la Jehova kan ani an be mɔgɔ kɔnɔgwɛw dɛmɛ u k’u magwɛrɛ an sankolola Faa kanutigi la.