1. Mun na an ka ɲi ka Yezu ka lasɔmini kumaw ta sɔbɛ la?

YEZU ka kiraya kumaw na laban loonw koo la, a ko: “Aw k’aw yɛrɛw kɔlɔsi, aw kan’a to . . . diɲɛ hamikow k’aw hakili ɲagami.” O kɔrɔ, an kana jɔrɔ an ka loon o loon makoɲɛfɛnw koo la (Luka 21:34). An ka ɲi k’o lasɔmini kumaw ta sɔbɛ la. Mun na do? Sabu gwɛlɛya minw be tɔɔw kan, o ɲɔgɔn b’an fana kan.

2. Dusukasiko jumanw lo y’an balima dɔw sɔrɔ?

² Tuma dɔw la, dusukasiko caaman b’an sɔrɔ wagati kelen na. An ka ɲɛyirali dɔw lajɛ. John * ye Jehova Seere ye ani bana jugu dɔ b’a la. A hakili ɲagamina kosɔbɛ tuma min na a muso tagara k’a to yen, k’a sɔrɔ u tun furula a saan 19 ye nin ye. O kɔ, a denmuso fila ye Jehova sago kɛli dabila. Balimacɛ dɔ tɔgɔ ko Bob. Dusukasikow y’ale n’a muso Linda fana sɔrɔ. U fila ka baara tiɲɛna ani u tun be boon min na, u bɔra yen sabu u tun tɛ sera k’a sara tugun. Ka fara o kan, dɔgɔtɔrɔ ko dusukun bana dɔ be Linda la ani ko a be se ka sa o kosɔn. Bana wɛrɛ y’a minɛ fana. O bana y’a to a fari tɛ se ka banaw kɛlɛ ka ɲɛ tugun.

3. Filipikaw 4:6, 7 be mun lo fɔ an ye Jehova koo la?

³ Jehova y’an Danbaga n’an Faa kanutigi ye. N’an dusu kasinin lo, o b’an tɔɔrɔ cogo min na, an ka la a la ko a b’o kala ma. A b’a fɛ k’an dɛmɛ an ka see sɔrɔ an ka gwɛlɛyaw kan (Filipikaw 4:6, 7 kalan). Ala sagokɛlaw sera k’u ka gwɛlɛyaw muɲu. Bibulu b’u caaman ka maana lakali. A b’a yira Jehova y’u dɛmɛ cogo min na u ye see sɔrɔ u ka dusukasikow kan. An ka ɲɛyirali dɔw lajɛ.

4. Eli ye gwɛlɛya jumanw lo sɔrɔ? O wagati gwɛlɛw na, a ye mun lo kɔrɔsi?

⁴ Kira Eli ye Jehova sago kɛ wagati gwɛlɛw na ani a ye gwɛlɛya caaman sɔrɔ. Israɛl masacɛ minw ma kantigiya kɛ Jehova ye, Akabu y’u la dɔ ye. A ye Zezabɛli furu. O muso tun ka jugu ani Baali batobaga tun lo. Akabu n’a muso ye Baali batoli jɛnsɛn Israɛl mara bɛɛ la ani u ye Jehova ka kira caaman faga. Eli sera ka boli k’a yɛrɛ kisi. A sera ka kisi kɔngɔba dɔ fana ma sabu a y’a jigi la Jehova kan (1 Mas. 17:2-4, 14-16). Ka fara o kan, tuma min na a wulila Baali ka kiraw n’a batobagaw kama, a y’a jigi la Jehova kan. A ye Israɛldenw jija u ka Jehova bato (1 Mas. 18:21-24, 36-38). O wagati gwɛlɛw na, Eli y’a kɔrɔsi siɲɛ caaman na cogo min na Jehova y’a dɛmɛ ani k’a latanga.

5-6. Ka kɛɲɛ ni 1 Masacɛw 19:1-4 ye, Eli ye koow ta cogo di tuma min na Zezabɛli ko a bena a faga? Jehova y’a yira Eli la cogo di ko a b’a kanu?

⁵ Vɛrise nunu kalan: 1 Masacɛw 19:1-4. Eli siranna tuma min na masamuso Zezabɛli ko a bena a faga. O kama, a bolila ka taga Bɛriseba mara la. A fari tun fagara fɔɔ a ko “ale be saya le fɛ.” Mun lo y’a to a fari tun fagara do? A fari tun fagara sabu “anw bɔɲɔgɔnko adamaden” dafabali tun lo (Zaki 5:17). N’a sɔrɔ dusukasi ni sɛgɛn kojugu lo tun y’a hakili ɲagami. A be komi Eli tun b’a miirila ko ale ye jijali  minw kɛ ka Israɛldenw dɛmɛ u ka Jehova bato, u bɛɛ kɛra fuu ye. N’a sɔrɔ a tun b’a miirila fana ko Israɛl jamana ka koo si ma fisaya ani ko ale kelenpe lo bele be Jehova batora (1 Mas. 18:3, 4, 13; 19:10, 14). Eli tun ye kira kantigi ye. A ye koow ta cogo min na, n’a sɔrɔ o be bari an na. Nka an k’a lɔn ko Jehova y’a dusukunnakow faamu.

⁶ Jehova ma Eli jalaki a ka kumaw kosɔn. Nka, a y’a dɛmɛ ka fanga kura sɔrɔ (1 Mas. 19:5-7). Kɔfɛ, Jehova y’a ka setigiya kabakoman yira a la ani a y’a fɔ a ye ko mɔgɔ 7000 bele be Israɛl minw ma Baali bato. Jehova y’o kɛ walisa ka Eli dɛmɛ a k’a ka miiriya latilen (1 Mas. 19:11-18). O koow fɛ, Jehova y’a yira Eli la ko a b’a kanu.

7. Jehova ye Eli dɛmɛ cogo min na, o b’an jija cogo di?

⁷ Dusukasiko dɔ b’i kan wa? K’a lɔn ko Jehova ye Eli dusukunnakow faamu, o b’an dusu saalo yɛrɛ le! Gwɛlɛya minw b’an kan, Jehova b’o faamu. A b’an seko daan, an ka miiriyaw n’an dusukunnakow lɔn fana. O b’an hakili sigi kosɔbɛ! (Zab. 103:14; 139:3, 4). An ka Eli ladegi an kɛtɔ k’an jigi la Jehova kan. O la, Jehova bena an dɛmɛ an ka see sɔrɔ an ka gwɛlɛyaw kan.—Zab. 55:23.

8. Jehova bena i dɛmɛ cogo di i ka see sɔrɔ i ka dusukasi kan?

⁸ Dusukasi be se k’a to i be kɛ ni miiriya juguw ye ani i fari be faga. N’o ɲɔgɔn y’i sɔrɔ, a to i hakili la ko Jehova bena i dɛmɛ i ka see sɔrɔ i ka dusukasi kan. A bena o kɛ cogo di do? Jehova ko n’i b’i ka gwɛlɛyaw n’i dusukunnakow fɔ ale ye delili la, a bena i jaabi (Zab. 5:4; 1 Piyɛri 5:7). O la, to ka Jehova deli i ka gwɛlɛyaw koo la. A tɛna kuma n’i ye i ko a kumana Eli fɛ cogo min na. Nka, a bena tɛmɛ Bibulu n’a ka ɔriganisasiyɔn lo fɛ ka kuma i fɛ. I be maana minw kalan Bibulu kɔnɔ, u be se k’i dusu saalo ani ka jigiya di i ma. I kerecɛnɲɔgɔnw fana be se k’i jija.—Ɔrɔm. 15:4; Eburuw 10:24, 25.

9. Teri sɔbɛ be se k’an dɛmɛ cogo di?

⁹ Jehova ko Eli k’a ka kunkanbaara dɔw kalifa Elize ma. O cogo la, a ye teri ɲuman di Eli ma min tun bena a dɛmɛ a ka dusukasi wagati la. O cogo kelen na, n’an b’an dusukunnakow fɔ an teri sɔbɛ dɔ ye, a be se k’an dɛmɛ an k’an ka dusukasi muɲu (2 Mas. 2:2; Talenw 17:17). A be se ka kɛ i ɲɛɛ na ko mɔgɔ si tɛ yen i be se k’i ka gwɛlɛyaw kofɔ min ye. N’o lo, Jehova deli a k’i dɛmɛ i ka kerecɛn kolɔnbaga dɔ sɔrɔ min bena se k’i jija.

10. Cogo juman na Eli ka koo be jigiya di an ma? Layidu min be sɔrɔ Ezayi 40:28, 29 kɔnɔ, o b’an dɛmɛ cogo di?

¹⁰ Jehova ye Kira Eli dɛmɛ a y’a ka dusukasikow muɲu. A y’a dɛmɛ fana a tora kantigiya la saan caaman kɔnɔ. Eli ka koo be jigiya di an ma. Tuma dɔw la, dusukasikow be se k’an barika ban ani k’a to an hakili be ɲagami. Nka n’an y’an jigi la Jehova kan, an mako be fanga min na walisa ka to k’a sago kɛ, a bena o di an ma.—Ezayi 40:28, 29 kalan.

11-13. Galen, dusukasi ye nɔɔ juman to Ala sagokɛla saba dɔw kan?

¹¹ Bibulu be mɔgɔ wɛrɛw kofɔ minw dusu kasira kosɔbɛ. Ɲɛyirali fɛ, Anɛ dusu tun kasinin lo kosɔbɛ sabu a tun  tɛ se ka deen sɔrɔ. O tun ye maloyako ye. A sinamuso tun be to k’a darabɔ ni kɔnɔnajuguya ye fana (1 Sam. 1:2, 6). Anɛ dusu tiɲɛna, fɔɔ a tun be kasi ani a tun be ban ka dumuni kɛ.—1 Sam. 1:7, 10.

¹² Wagati dɔ la, masacɛ Dawuda hakili tun ɲagaminin lo kosɔbɛ. Miiri k’a filɛ gwɛlɛya minw tun b’a kan. A tun b’a yɛrɛ jalakira kojugu a ka jurumu tɛmɛninw kosɔn (Zab. 40:13). A dencɛ kanulen Abisalɔn murutira a ma ani u y’a faga o kosɔn (2 Sam. 15:13, 14; 19:1 *). Ka fara o kan, Dawuda teri sɔbɛ dɔ y’a janfa (2 Sam. 16:23–17:2; Zab. 55:13-15). Dawuda ye Zaburu minw sɛbɛ, u fanba b’a yira ko a dusu tun kasinin lo ani a fari tun faganin lo. Nka, o Zaburuw b’a yira fana ko a jigi tun lanin be Jehova kan kosɔbɛ.—Zab. 38:6-11; 94:17-19.

¹³ Kɔfɛ, Zaburu sɛbɛbaga dɔ tora ka ɲɛbɔ mɔgɔjuguw fɛ. N’a sɔrɔ o cɛɛ tun ye Levite Azafu bɔnsɔn dɔ ye ani a tun be baara kɛ Alabatosoba kɔnɔ. O Zaburu sɛbɛbaga dusu tun tiɲɛna fɔɔ k’a ninsɔn gwoya. A yɛrɛ y’a daminɛ k’a miiri ko nafa bɛrɛ tɛ Ala sago kɛli la.—Zab. 73:2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.

14-15. An kumana Ala sagokɛla saba minw koo la, olu ka koo be mun lo yira an na?

¹⁴ Ala sagokɛla saba minw kofɔra ka tɛmɛ, olu bɛɛ y’u jigi la Jehova kan. U y’a deli kosɔbɛ k’u ka dusukasikow fɔ a ye. Fɛɛn min kama u dusu tun kasinin lo ten, u y’u kɔnɔ gwɛ k’o fɔ a ye. U tora ka taga Jehova batoso kɔnɔ fana.—1 Sam. 1:9, 10; Zab. 55:23; 73:17; 122:1.

 ¹⁵ Jehova makarila u la ani a y’u bɛɛ ka delili jaabi. Anɛ dusu lafiyara (1 Sam. 1:18). Dawuda y’a sɛbɛ ko: “Gwɛlɛya caaman be mɔgɔtilennin sɔrɔ, nga Masaba b’a kisi o bɛɛ la.” (Zab. 34:20). Zaburu sɛbɛbaga min kofɔra, kɔfɛ ale ko Jehova y’ale “bolo minɛ” ani k’a ladi ni kanuya ye. A ye dɔnkili la ko: “Ne ka to ele Ala fɛ, o ye ne ka dagamu ye. Ne ye n jigi la ele Matigi, Masaba le kan.” (Zab. 73:23, 24, 28). O mɔgɔw ka koo be mun lo yira an na? U ka koow b’a yira ko an bena gwɛlɛyaw sɔrɔ tuma dɔw la minw bena an hakili ɲagami kosɔbɛ. Nka, an be se ka see sɔrɔ u bɛɛ kan n’an be koo nunu kɛ: ka miiri Jehova ye mɔgɔ wɛrɛw dɛmɛ cogo min na, k’an jigi la a kan delili la ani ka mɛnni kɛ a fɛ.—Zab. 143:1, 4-8.

16-17. a) Mun na an man ɲi k’an yɔrɔ janya Jehova n’a sagokɛlaw la? b) An be se ka fanga kura sɔrɔ cogo di?

¹⁶ Ala sagokɛla saba minw kofɔra ka tɛmɛ, u ka koo b’an dɛmɛ ka koo kɔrɔtanin wɛrɛ faamu: An man ɲi k’an yɔrɔ janya Jehova n’a sagokɛlaw la (Talenw 18:1). Nancy dusu kasira kosɔbɛ tuma min na a cɛɛ tagara k’a to yen.  A ko: “Loon caaman na, n’ tun t’a fɛ ka mɔgɔ si ye wala ka kuma mɔgɔ fɛ. Nka, n’ tun mana n’ yɔrɔ janya tɔɔw la, dɔ tun be to ka fara n’ ka dusukasi kan.” Gwɛlɛya be minw kan, tuma min na Nancy y’a latigɛ k’olu dɛmɛ, a ka koow yɛlɛmana. A ko: “Ni tɔɔw b’u ka gwɛlɛyaw ɲɛfɔra n’ ye, n’ b’u lamɛn. N’ y’a kɔrɔsi ko ni n’ tora ka miiri u ka gwɛlɛyaw la, o b’a to n’ tɛ miiri kojugu n’ yɛrɛ taw la.”

¹⁷ N’an be to ka taga kafo ka lajɛnw na, an bena fanga kura sɔrɔ. N’an be lajɛnw na, an be sababu wɛrɛ di Jehova ma a ka kɛ an “dɛmɛbaga ni [an] jigitugubaga ye.” (Zab. 86:17). O yɔrɔ la, a b’an barika bonya a ka hakili senu, a ka Kuma ani a sagokɛlaw sababu fɛ. Lajɛnw na, an be sababu sɔrɔ “ka ɲɔgɔn jaa gwɛlɛya.” (Ɔrɔm. 1:11, 12). Balimamuso dɔ tɔgɔ ko Sophia. A ko: “Jehova ani n’ kerecɛnɲɔgɔnw ye n’ dɛmɛ ka muɲuli kɛ. Lajɛnw tun kɔrɔtanin lo n’ fɛ ka tɛmɛ fɛɛn bɛɛ kan. N’ y’a kɔrɔsi ko ni n’ ye n’ seen don bɛrɛbɛrɛ waajuli ni kafo ka koow la, o be n’ dɛmɛ kosɔbɛ ka n’ ka gwɛlɛyaw ni n’ ka dusukasi muɲu.”

18. Jehova be se ka mun lo di an ma n’an fari fagara?

¹⁸ N’an fari fagara, an ka nin to an hakili la: Jehova ye layidu ta ko a bena an ka dusukasikow bɛɛ ban. Nka o dɔrɔn tɛ, a b’an dɛmɛ fana an ka se k’u muɲu kabini sisan yɛrɛ. A be fanga di an ma ani a b’an dɛmɛ an k’a ɲini ka see sɔrɔ an ka farifaga n’an ka jigitigɛ kan.—Filip. 2:13.

19. An be hakilisigi kuma juman lo sɔrɔ Ɔrɔmukaw 8:37-39 kɔnɔ?

¹⁹ Ɔrɔmukaw 8:37-39 kalan. Ciden Pol y’an hakili sigi ko fɛɛn si tɛ yen min be se k’an faran ka bɔ Ala ka kanuya la. An balima minw b’u jijara walisa ka see sɔrɔ u ka dusukasi kan, an be se k’olu dɛmɛ cogo di? Barokun nata la, an bena a ye an be se ka Jehova ladegi cogo min na koo nunu na: ka makari an balimaw na ani k’u dɛmɛ u ka dusukasi wagati la.