1. Mɔgɔ be se ka desizɔn fisaman juman lo ta?

TUMA caaman na, bangebagaw be desizɔn minw ta, u be nɔɔ to u deenw kan wagatijan kɔnɔ. N’u ma desizɔn ɲumanw ta, u be se ka gwɛlɛyaw lase u deenw ma. Nka n’u ye desizɔn ɲumanw ta, u bena u deenw dɛmɛ ka ninsɔndiya sɔrɔ ani ka wasa u ka ɲɛnamaya kɔnɔ. Denmisɛnw fana ka ɲi ka desizɔn ɲumanw ta. Mɔgɔ be se ka desizɔn fisaman min ta, o ye ka an sankolola Faa kanutigi Jehova bato.—Zab. 73:28.

2. Yezu n’a bangebagaw ye desizɔn ɲuman jumanw lo ta?

² Yezu bangebagaw tun jijanin lo k’u deenw dɛmɛ u ka Jehova sago kɛ. U ka desizɔnw y’a yira k’o lo tun ye u ɲɛnako fɔlɔ ye (Luka 2:40, 41, 52). Yezu fana ye desizɔn ɲumanw ta, o minw y’a dɛmɛ ka Jehova sago kɛ (Mat. 4:1-10). Yezu bonyana ka kɛ mɔgɔ ɲuman, kantigi ani mɔgɔ jagwɛlɛ ye. Bangebaga minw be Jehova kanu, a ka di olu bɛɛ ye u deenw ka kɛ o mɔgɔ sugu lo ye.

3. An bena ɲiningali jumanw lo jaabi barokun nin na?

³ Barokun nin na an bena ɲiningali nunu jaabi: Jehova ye desizɔn ɲuman juman lo ta Yezu koo la? Yezu bangebagaw ye desizɔn minw ta, kerecɛn bangebagaw be se ka kalan jumanw lo sɔrɔ o la? Yezu ye desizɔn minw ta, kerecɛn kanbelew ni sunguruw be se ka kalan jumanw lo sɔrɔ o la?

4. Jehova ye desizɔn kɔrɔtaninba juman lo ta a Dencɛ koo la?

⁴ Tiɲɛn na, Jehova ye bangebaga ɲumanw sugandi Yezu ye (Mat. 1:18-23; Luka 1:26-38).  Mariyamu dusukunnako minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, o b’a yira ko Jehova n’a ka Kuma tun koo ka di a ye kosɔbɛ (Luka 1:46-55). Yusufu fana ye Jehova ka cikanw labato cogo min na, o b’a yira ko a tun be siran Ala ɲɛ ani a tun b’a fɛ k’a koo diya a ye.—Mat. 1:24.

5-6. Jehova m’a Dencɛ tanga gwɛlɛya jumanw lo ma?

⁵ Jehova ye bangebaga minw sugandi Yezu ye, nafolotigiw tun tɛ. Yusufu ni Mariyamu ye saraka min bɔ Yezu wolonin kɔ, o b’a yira ko u tun ye fantanw ye (Luka 2:24). N’a sɔrɔ Yusufu tun b’a ka miniziye baara kɛ ateliye dennin dɔ kɔnɔ a ka soo gɛrɛfɛ, Nazarɛti dugu la. A ka denbaya tun be ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na sanko tuma min na u deenw sera mɔgɔ wolonfila wala wolonfila ni kɔ ma.—Mat. 13:55, 56.

⁶ Jehova ye Yezu tanga farati dɔw ma, nka a m’a tanga gwɛlɛyaw bɛɛ ma (Mat. 2:13-15). Ɲɛyirali fɛ a daminɛ na, Yezu somɔgɔ dɔw tun lanin t’a la ko ale lo ye Masiya ye. Miiri k’a filɛ o ye a dusu kasi cogo min na (Mariki 3:21; Zan 7:5). A be komi Yezu kanbele tuma na, a lamɔfa Yusufu sara. O koo y’a tɔɔrɔ fana. Komi ale lo tun ye dencɛ fɔlɔ ye, a tun ka ɲi k’a facɛ nɔɔ ta a ka baara la (Mariki 6:3). Mɔgɔ b’a janto a somɔgɔw la cogo min na, Yezu y’o degi a bonyatɔ. A be komi a tun ka ɲi ka baara gwɛlɛ kɛ k’u mako wasa. Mɔgɔ mana baara kɛ tile kuru bɛɛ kɔnɔ, a be sɛgɛn cogo min na, Yezu tun b’o lɔn.

7. a) Furuɲɔgɔn minw be ni deenw ye wala u b’a fɛ ka deenw sɔrɔ, olu ka ɲi k’u yɛrɛ ɲininga mun lo la? b) Talenw 2:1-6 be se ka bangebagaw dɛmɛ cogo di u ka fɔrɔmasɔn di u deenw ma?

⁷ N’aw ye furuɲɔgɔnw ye ani aw b’a fɛ ka deenw sɔrɔ, aw k’aw yɛrɛ ɲininga ko: “Yala an majiginin lo ani Jehova n’a ka Kuma koo ka di an ye wa? Yala Jehova bena an sugandi ka denɲɛnin dɔ ladon min koo ka gwɛlɛ a ma wa?” (Zab. 127:3, 4). N’i ye bangebaga ye ka ban, i yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ be n’ deenw dɛmɛna u k’a faamu ko nafa b’a la ka baara gwɛlɛw kɛ wa?” (Waaj. 3:12, 13). “Farati minw be Sutana ka duniɲa nin  kɔnɔ, yala n’ be n’ seko bɛɛ kɛra walisa ka n’ deenw tanga o ma wa?” (Talenw 22:3). I tɛ se k’i deenw tanga gwɛlɛyaw bɛɛ ma. Nka, i be se k’u labɛn ni kanuya ye dɔɔni dɔɔni gwɛlɛya nataw kama. I be se k’o kɛ cogo di? A yira u la cogo min na u be se ka ladiliw ɲini Ala ka Kuma kɔnɔ (Talenw 2:1-6 kalan). Ɲɛyirali fɛ, n’a sɔrɔ i somɔgɔ dɔ y’a latigɛ ka tiɲɛn sira bila. N’o lo, basigi Bibulu kan k’i deenw dɛmɛ u k’a faamu fɛɛn min kama a kɔrɔtanin lo u ka to kantigiya la Jehova ye (Zab. 31:24). Wala n’aw ka mɔgɔ kanulen dɔ sara, a yira i deenw na cogo min na Bibulu be se k’u dɛmɛ k’o koo muɲu ani ka hɛɛrɛ sɔrɔ.—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Ka kɛɲɛ ni Deteronɔmu 6:6, 7 ye, Yusufu ni Mariyamu ye mun lo kɛ?

⁸ Jehova ye cikan minw di bangebagaw ma, Yusufu ni Mariyamu tun b’u labato (Deteronɔmu 6:6, 7 kalan). O kama, u sera ka Yezu dɛmɛ a koo diyara Ala ye. U tun be Jehova kanu kosɔbɛ ani u ɲɛnako fɔlɔ tun ye k’u deenw jija olu fana ka Jehova kanu o cogo la.

9. Yusufu ni Mariyamu ye koo kɔrɔtaninba jumanw lo latigɛ?

⁹ Yusufu ni Mariyamu y’a latigɛ ka Jehova bato n’u deenw ye tuma o tuma. Siga t’a la, u tun be to ka taga lajɛnw na lɔgɔkun o lɔgɔkun batoso la Nazarɛti. Saan o saan, u tun be to ka taga fana Tɛmɛnkan seli la Zeruzalɛmu (Luka 2:41; 4:16). U tagatɔ yen, n’a sɔrɔ u tun be to ka Yezu n’a dɔgɔninw kalan Jehova ka jama ka koo tɛmɛninw na. Yɔrɔ minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, n’a sɔrɔ u tun be to k’o yɔrɔw filɛ fana. Tuma min na Yusufu ni Mariyamu ka deenw cayara, n’a sɔrɔ a tun man nɔgɔ u fɛ ka to ni delinanko ɲumanw ye Alako ta fan fɛ. Nka u kɛtɔ k’u jija o la, u ye duga caaman sɔrɔ! U ye Jehova batoli kɛ u ɲɛnako fɔlɔ ye minkɛ, u ka denbayamɔgɔw magwɛrɛnin tora a la.

10. Bangebagaw be se ka kalan jumanw lo sɔrɔ Yusufu ni Mariyamu fɛ?

¹⁰ Bangebaga minw be siran Ala ɲɛ, olu be se ka kalan jumanw lo sɔrɔ Yusufu ni Mariyamu fɛ? Min kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ, o ye k’a yira i deenw na i ka kumaw n’i ka kɛwalew fɛ ko i be Jehova kanu kosɔbɛ. A lɔn ko i be se ka kadoba min di u ma, o ye k’u dɛmɛ u ka  Jehova kanu. I be se k’u kalan koo nafamanba minw na, u la dɔ ye k’u dɛmɛ ka kɛ ni delinanko ɲumanw ye koo nunu na: kalan, delili, lajɛntaga ani waajuli (1 Tim. 6:6). Tiɲɛn lo ko i ka ɲi k’i deenw mako wasa bololafɛnw ta fan fɛ (1 Tim. 5:8). Nka, a to i hakili la ko bololafɛnw lo tɛna a to u be kisi duniɲa juguman nin laban na. U be jɛnɲɔgɔnya ɲuman min kɛra ni Jehova ye, o lo bena u kisi ani k’a to u be don Ala ka duniɲa kura kɔnɔ. *—Ezek. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. a) Ladilikan min be sɔrɔ 1 Timote 6:17-19 kɔnɔ, o be se ka bangebagaw dɛmɛ cogo di u ka koo ɲumanw latigɛ n’u b’u deenw lamɔna? b) I ka denbaya be se ka laɲinita jumanw latigɛ ani u bena duga jumanw lo sɔrɔ o la? (Koorilen nin lajɛ: “ Aw bena laɲinita jumanw lo latigɛ?”)

¹¹ Ninsɔndiya lo k’a ye ko kerecɛn bangebaga caaman be laɲinita ɲumanw latigɛ u ka denbaya ye Alako ta fan fɛ! U be Jehova bato ɲɔgɔn fɛ tuma o tuma. U be taga kafo ka lajɛnw ni lajɛnbaw la ani u be waajuli kɛ ɲɔgɔn fɛ. Denbaya dɔw yɛrɛ tagara waajuli kɛ yɔrɔ minw na waajuli man teli ka kɛ. Dɔw be taga Betɛli filɛ wala u be dɛmɛ don ɔriganisasiyɔn ka boonlɔ baara dɔ la. Denbaya minw b’a latigɛ k’o koow kɛ, u be fɛɛn caaman saraka o kosɔn ani n’a sɔrɔ koow man nɔgɔ u fɛ. Nka, Jehova b’u duga kosɔbɛ o kosɔn (1 Timote 6:17-19 kalan). Denmisɛn minw lamɔna o denbayaw kɔnɔ, olu ka teli ka to n’o delinanko ɲumanw ye ani u tɛ nimisa fewu! * —Talenw 10:22.

12. Yezu kɔrɔbayatɔ, a ye mun lo kɛ?

¹² Yezu sankolola Faa be desizɔn ɲumanw ta tuma bɛɛ ani Yusufu ni Mariyamu fana tun be desizɔn ɲumanw ta. O bɛɛ n’a ta, Yezu kɔrɔbayatɔ, a ye koow latigɛ a yɛrɛ ma (Gal. 6:5). See dira ale fana ma ka koow latigɛ a yɛrɛ ma i ko an kelen kelen bɛɛ. A tun be se k’a latigɛ k’a yɛrɛ sago kɛ sanni ka Ala sago kɛ. Nka a m’o kɛ. A y’a latigɛ ka to ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ ni Jehova ye (Zan 8:29). A ka ɲɛyirali be se ka kanbelew ni sunguruw nafa cogo di bi?

13. Yezu denmisɛn tuma, a ye koo kɔrɔtaninba juman lo latigɛ?

¹³ Yezu denmisɛn tuma, a y’a latigɛ ka kolo a wolobagaw ye. A m’a miiri ko a be koo caaman lɔn ka tɛmɛ u kan. O kama, a ma ban fewu u ka ladiliw ma. A tora k’a wolobagaw “boɲa kosɔbɛ.” (Luka 2:51). Dencɛ fɔlɔ ka kunkanbaara ye min ye, siga t’a la, Yezu tun b’o ta sɔbɛ la. A y’a jija kosɔbɛ  ka miniziye baara degi a lamɔfa fɛ walisa ka se k’a somɔgɔw dɛmɛ.

14. An b’a lɔn cogo di ko Yezu tun be to ka Ala ka Kuma sɛgɛsɛgɛ koɲuman?

¹⁴ Siga t’a la, Yezu bangebagaw y’a fɔ a ye a wolola cogo kabakoman min na ani Ala ka mɛlɛkɛw ye min fɔ a koo la (Luka 2:8-19, 25-38). U ye min lakali Yezu ye, a ma dan o dɔrɔn ma. A tun be to ka Ala ka Kuma sɛgɛsɛgɛ a yɛrɛ ma fana. An b’o lɔn cogo di? An b’o lɔn sabu a denmisɛn tuma na, Zeruzalɛmu sariya karamɔgɔw “kabakoyara a ka hakilitigiya n’a ka jaabili cogo la.” (Luka 2:46, 47). A saan 12 dɔrɔn, a tun lanin b’a la ko Jehova y’a Faa ye.—Luka 2:42, 43, 49.

15. Yezu y’a yira cogo di ko a y’a latigɛ ka Jehova sago lo kɛ?

¹⁵ Tuma min na Yezu y’a faamu Jehova tun b’a fɛ a ka min kɛ, a y’a latigɛ k’o kɛ (Zan 6:38). A tun b’a lɔn ko mɔgɔ caaman bena a kɔniya. Hali n’a tun t’o lo fɛ, a y’a latigɛ ka mɛnni kɛ Jehova fɛ. Yezu batizera saan 29 Krista tile la ani a ka laɲinita fɔlɔ tun ye ka Jehova sago lo kɛ (Eburuw 10:5-7). Hali a satuma na gwengwenyiri kan, a tun jijanin lo halibi k’a Faa sago kɛ.—Zan 19:30.

16. Denmisɛnw be kalan minw sɔrɔ Yezu fɛ, u la dɔ ye juman ye?

¹⁶ Mɛnni kɛ i wolobagaw fɛ. I ko Yusufu ni Mariyamu, i bangebagaw dafanin tɛ. Nka, Jehova ye cii di olu lo ma ko u k’i tanga, k’i kolo ani k’i ɲɛminɛ. N’i be mɛnni kɛ u fɛ ani k’u bonya, i bena “hɛrɛ” sɔrɔ.—Efɛz. 6:1-4.

17. Ka kɛɲɛ ni Zozuwe 24:15 ye, kanbelew ni sunguruw ka ɲi ka desizɔn juman lo ta u yɛrɛ ma?

¹⁷ A latigɛ i bena min sago kɛ. I ka ɲi k’a ɲini i yɛrɛ ma ka la a la Jehova ye Ala sugu min ye, k’a lɔn a sago ye min ye ani i be se k’a sago kɛ cogo min na (Ɔrɔm. 12:2). N’i y’o kɛ, desizɔn min kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ desizɔnw bɛɛ kan, i bena se k’o latigɛ. O ye k’a latigɛ ka Jehova sago kɛ (Zozuwe 24:15 kalan; Waaj. 12:1). N’i tora ka  Bibulu kalan ani k’a sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma, dɔ bena to ka fara i ka kanuya kan Jehova koo la ani i ka limaniya barika bena bonya kosɔbɛ.

18. Kanbelew ni sunguruw ka ɲi ka koo juman lo latigɛ ani u bena nafa juman lo sɔrɔ o la?

¹⁸ A latigɛ ka Jehova Ala sago kɛ i ɲɛnako fɔlɔ ye. Duniɲamɔgɔw b’a fɔ ko setigiya min b’i fɛ, n’i be baara kɛ n’o ye i yɛrɛ nafa kosɔn, i bena ninsɔndiya sɔrɔ. Nka tiɲɛn na, minw be wari ni bololafɛnw kɛ u ɲɛnako fɔlɔ ye, olu be “tɔɔrɔ la u yɛrɛ kan.” (1 Tim. 6:9, 10). N’i do be mɛnni kɛ Jehova fɛ ani k’a latigɛ k’a sago kɛ i ɲɛnako fɔlɔ ye, i bena to ka koow kɛ ni hakilitigiya ye ani i ka ‘koo kɛtaw bena ɲa.’—Zozuwe 1:8.

19. Bangebagaw ka ɲi ka mun lo to u hakili la?

¹⁹ Bangebagaw, a’ ye aw seko bɛɛ kɛ k’aw ka denbayamɔgɔw dɛmɛ u ka Jehova sago kɛ. A’ ye aw jigi la a kan. O la, a bena aw dɛmɛ ka desizɔn ɲumanw ta (Talenw 3:5, 6). A’ y’a to aw hakili la ko aw ka kɛtaw lo ka teli ka nɔɔ to aw deenw kan ka tɛmɛ aw ka fɔtaw kan. O la, a’ ye desizɔnw ta minw bena u dɛmɛ u ka u koo diya Jehova ye.

20. Kanbelew ni sunguruw bena duga jumanw lo sɔrɔ n’u y’a latigɛ ka Jehova sago kɛ?

²⁰ Aw minw ye kanbelew ni sunguruw ye, aw bangebagaw be se k’aw dɛmɛ ka desizɔn ɲumanw ta. Nka, aw lo ka ɲi k’a ɲini k’aw koo diya Ala ye. O kama, aw ka Yezu ladegi ani aw k’a latigɛ k’aw sankolola Faa kanutigi sago kɛ. N’aw y’o kɛ, aw bena ninsɔndiya ni kuun bɛrɛ sɔrɔ aw ka ɲɛnamaya la kabi sisan yɛrɛ ani aw bolo degunnin bena to koo diimanw na (1 Tim. 4:16). Sini ma, aw bena ninsɔndiya banbali sɔrɔ