1-2. K’an to duniɲa kura makɔnɔni na, an ka ɲi ka to ka mun lo kɛ?

 AN BE Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ sabu a ye layidu ta ko a bena duniɲa juguman nin halaki ani ka duniɲa kura sigi, o min na tilenninya bena kɛ (2 Piyɛri 3:13). Hali n’an t’a lɔn o duniɲa kura bena sigi tuma min na, duniɲa ka koow b’a yira ko a wagati man jan tugun.—Mat. 24:32-34, 36; Kɛw. 1:7.

² An mana mɛɛn tiɲɛn sira kan cogo o cogo, an kelen kelen bɛɛ ka ɲi k’an ka limaniya barika bonya o layidu koo la. Mun na do? Sabu hali n’an ka limaniya barika ka bon, a barika be se ka dɔgɔya. Ciden Pol yɛrɛ ye limaniyabaliya weele ko “hakɛ min ka teli ka see an kɔrɔ.” (Eburuw 12:1). Dalilu minw b’a yira ko duniɲa kura bena sigi yanni dɔɔni, an ka ɲi ka to ka miiri u kan kosɔbɛ. O la, an ka limaniya barika tɛna dɔgɔya.—Eburuw 11:1.

3. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

³ Barokun nin na, an bena koo saba lajɛ minw be se ka an ka limaniya barika bonya Jehova ka layidu koo la ka ɲɛsin duniɲa kura ma: 1) ka miiri kunmabɔsara koo la, 2) ka miiri Jehova ka sebagaya koo la ani 3) ka wagati ta ka Alakow kɛ. Ka fara o kan, Jehova ye kuma min fɔ Abakuki ye, an bena a ye o b’an ka limaniya sabati cogo min na bi. Nka, an ka kɔn ka koo dɔw lajɛ o minw na an ka ɲi ka kɛ ni limaniya barikaman ye duniɲa kura nata koo la. N’a sɔrɔ o koo dɔw be an kan sisan yɛrɛ.

 KOO MINW NA AN MAKO BE LIMANIYA BARIKAMAN NA

4. An mako be limaniya barikaman na walisa ka desizɔn jumanw lo ta?

⁴ Loon o loon, walisa ka desizɔn dɔw ta, fɔɔ an ka kɛ ni limaniya barikaman ye. Misali la, an be desizɔnw ta ka ɲɛsin koo nunu ma: an jɛnɲɔgɔnw, ɲɛnagwɛkow, kalanko, furu, denmisɛnw ani baloɲini baara. A ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ ka desizɔnw b’a yira ko n’ lanin b’a la ko duniɲa nin tɛ mɛɛnta ye ani ko yanni dɔɔni Ala bena a ka duniɲa kura sigi wa? Wala n’ be koow kɛ i ko mɔgɔ minw b’a miiri ko saya ye koo bɛɛ laban ye wa?” (Mat. 6:19, 20; Luka 12:16-21). Duniɲa kura bena sigi yanni dɔɔni. N’an b’an ka limaniya barika bonya o koo la, an bena desizɔn ɲumanw ta.

5-6. Kɔrɔbɔliw tuma na, mun na an mako be limaniya barikaman na? Misali dɔ fɔ.

⁵ Kɔrɔbɔli dɔw b’an sɔrɔ fana ani an mako be limaniya barikaman na walisa k’u muɲu. N’a sɔrɔ an juguw b’an kɛlɛla wala bana jugu dɔ be an na. A be se ka kɛ fana ko koo wɛrɛ lo b’an kan min be se k’a to an fari be faga. A daminɛ na, n’a sɔrɔ an b’a jati ko an be se k’o muɲu. Nka tuma caaman na, o kɔrɔbɔliw ɲɔgɔn be mɛɛn. O la, an mako be limaniya barikaman na walisa k’u muɲu ani ka Jehova sago kɛ ni ninsɔndiya ye.—Ɔrɔm. 12:12; 1 Piyɛri 1:6, 7.

⁶ Ni kɔrɔbɔli gwannin lo an kan, a be se ka kɛ an ɲɛɛ na ko Jehova ka duniɲa kura tɛna sigi ka ye. Yala o kɔrɔ ko an ka limaniya barika ka dɔgɔ wa? Ayi. An ka misali dɔ lajɛ. Ni tilemana b’a tan ni fila la, a be se ka kɛ an ɲɛɛ na ko samiɲa tɛna se ka ye. Nka samiɲa be laban ka se. O cogo kelen na, n’an fari faganin lo, an be se k’a miiri ko duniɲa kura tɛna sigi ka ye. Nka n’an ka limaniya barika ka bon, an bena la a la ko Ala ka layiduw bena dafa (Zab. 94:3, 14, 15; Eburuw 6:17-19). O la, an bena to ka Jehova batoli kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye.

7. An man ɲi k’a to miiriya juman lo ka nɔɔ to an kan?

⁷ An mako be limaniya barikaman na waajuli baara la fana. An be minw waaju, u caaman b’a miiri ko “kibaru diman” min ɲɛsinna Ala ka duniɲa kura nata ma, o ye nsirin lo ye (Mat. 24:14; Ezek. 33:32). An t’a fɛ abada u ka sigasigali miiriya ka nɔɔ to an kan. O la, an ka ɲi ka to k’an ka limaniya barika bonya. An ka koo saba lajɛ minw be se k’an dɛmɛ k’o kɛ.

TO KA MIIRI KUNMABƆSARA KOO LA

8-9. An kɛtɔ ka miiri kunmabɔsara koo la, o be se k’an ka limaniya barika bonya cogo di?

⁸ An be se k’an ka limaniya barika bonya cogo minw na, u dɔ ye ka miiri kunmabɔsara koo la. Kunmabɔsara ye dalilu barikaman ye min b’a yira ko Ala ka layiduw bena dafa. An ka miiri koɲuman k’a filɛ fɛɛn min kama Jehova ye kunmabɔsara di ani a karila fɛɛn min kɔ o kama. N’an y’o kɛ, an bena la a la kosɔbɛ ko a ye layidu min ta ɲɛnamaya banbali koo la, o bena dafa, siga t’o la. Mun na an b’o fɔ?

⁹ Jehova karila mun lo kɔ walisa ka kunmabɔsara di? A y’a Dencɛ fɔlɔ bangelen lo ci dugukolo kan walisa a ka wolo ka kɛ mɔgɔ dafanin ye. O Dencɛ koo ka di a ye haali ani a teri sɔbɛ lo. Ka Yezu to dugukolo kan, a ye tɔɔrɔ  sifa bɛɛ muɲu. O kɔ, a ɲanina fɔɔ ka taga sa. Tiɲɛn na, Jehova karila fɛɛnba yɛrɛ lo kɔ! N’an ka Ala kanutigi tun b’a fɛ an ka ɲɛnamaya kɛ cogo fisaman na wagati kunkurunin dɔrɔn lo kɔnɔ, a tun tɛna sɔn abada a Dencɛ ka tɔɔrɔ ani ka sa (Zan 3:16; 1 Piyɛri 1:18, 19). Jehova karila k’a Dencɛ kanulen di an kosɔn minkɛ, siga t’a la a bena a janto walisa an ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada duniɲa kura kɔnɔ.

TO KA MIIRI JEHOVA KA SEBAGAYA KOO LA

10. Ka kɛɲɛ ni Efɛzikaw 3:20 ye, Jehova be se ka mun lo kɛ?

¹⁰ An be se k’an ka limaniya barika bonya cogo filanan min na, o ye ka to ka miiri Jehova ka sebagaya koo la. A ye layidu o layidu ta, see b’a ye k’o dafa. Tiɲɛn lo ko bi, mɔgɔ caaman b’a miiri ko adamadenw tɛ se ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada. Nka tuma caaman na, Jehova ye layidu dɔw ta, adamadenw tɛ se ka minw dafa abada. Ale be se k’o dafa sabu Sebagayabɛɛtigi lo (Zɔbu 42:2; Mariki 10:27). O la, n’a y’a daa di ko a bena koo kabakomanw kɛ an ye, o tɛ bari an na.—Efɛzikaw 3:20 kalan.

11. Ala ka layidu kabakoman dɔ kofɔ. (Koorilen nin lajɛ: “ Layidu kabakoman dɔw, minw dafara.”)

¹¹ Galen, Jehova y’a daa di a sagokɛlaw ma ko ale bena koo dɔw kɛ ani mɔgɔw tun b’a miiri k’o tɛ se ka kɛ. An ka misali dɔw lajɛ. A y’a fɔ Ibrayima ni Sara ye ko u bena dencɛ sɔrɔ k’a sɔrɔ u tun kɔrɔla (Zɛnɛzi 17:15-17). A y’a fɔ Ibrayima ye fana ko ale bena Kanaan jamana di a kɔmɔgɔw ma. Saan minw bɛɛ la Ibrayima kɔmɔgɔw kɛra jɔɔnw ye Ezipiti, n’a sɔrɔ a tun be mɔgɔw ɲɛɛ na k’o layidu tɛna dafa. Nka a do dafara. Kɔfɛ, Jehova y’a fɔ ko musokɔrɔba Elizabɛti bena deen wolo. A y’a fɔ npogotigi Mariyamu fana ye ko a bena ale dencɛ wolo. O tun bena Jehova ka layidu dɔ dafa, a tun ye min ta a saan waa caaman ye nin ye Edɛn nankɔ kɔnɔ.—Zɛnɛzi 3:15.

12. Zozuwe 23:14 ani Ezayi 55:10, 11 b’an hakili sigi mun lo la Jehova ka sebagaya koo la?

¹² Jehova ye layidu minw bɛɛ ta ani a y’u dafa cogo min na, n’an be to ka miiri o la, an b’a faamu ko a be ni sebagayaba ye. O la, a ye layidu min ta duniɲa kura koo la, an bena la a la kosɔbɛ ko o bena dafa (Zozuwe 23:14; Ezayi 55:10, 11 kalan). O b’a to an b’an yɛrɛ labɛn koɲuman walisa ka tɔɔw dɛmɛ u k’a faamu ko duniɲa kura ye tiɲɛnko lo ye. Jehova yɛrɛ y’a fɔ sankolo kura ni dugukolo kura koo la ko: “Tiɲɛ kuma lo, mɔgɔ ka kan k’a jigi la min kan.”—Yir. 21:1, 5.

TO KA WAGATI TA KA ALAKOW KƐ

13. Kafo ka lajɛnw be se k’an ka limaniya barika bonya cogo di? A ɲɛfɔ.

¹³ An be se k’an ka limaniya barika bonya cogo sabanan min na, o ye ka to ka wagati ta ka Alakow kɛ. Miiri k’a filɛ kafo ka lajɛnw b’an nafa cogo minw na. Balimamuso Anna ye saan caaman kɛ kudayi cidenya baara faan caaman na. A ko: “Lajɛnw be n’ dɛmɛ n’ ka limaniya sabatinin ka to. Hali ni kalankɛla tɛ kalanfa ɲuman ye wala n’a tɛ hakilinata kura fɔra a ka kalan na, o kalan be n’ dɛmɛ ka Bibulu faamu koɲuman. Ani, o be n’ ka limaniya sabati.” b An balimaw be lakalita minw kɛ lajɛnw na, siga  t’a la o fana ka di an ye ani o b’an ka limaniya barika bonya.—Ɔrɔm. 1:11, 12; 10:17.

14. Cogo juman na waajuli baara b’an ka limaniya barika bonya?

¹⁴ N’an b’an seen don waajuli baara la, o fana b’an ka limaniya sabati (Eburuw 10:23). Barbara be Jehova sago kɛra kabi saan 70 ni kɔ. A ko: “N’ b’a jati tuma bɛɛ ko waajuli baara be mɔgɔ ka limaniya sabati. N’ mana Jehova ka layidu kabakomanw kofɔ tɔɔw ye, o be n’ ka limaniya sabati kosɔbɛ.”

15. Cogo juman na kelenna kalan b’an ka limaniya barika bonya? (Jaaw lajɛ fana.)

¹⁵ An ka koo wɛrɛ lajɛ min b’an ka limaniya barika bonya: kelenna kalan. Balimamuso Susan ko n’a ye wagati tigitigi dɔ latigɛ kelenna kalan kama, o b’a dɛmɛ. A ko: “Dimansilon, n’ be n’ yɛrɛ labɛn lɔgɔkun nɔfɛta ka Kɔrɔsili Sangaso kalan kama. Tɛnɛlon ni talatalon, n’ be n’ yɛrɛ labɛn Kerecɛnw ka ɲɛnamaya n’u ka waajuli baara lajɛn kama. Loon tɔɔw la, n’ be n’ ka kelenna kalan kɛ.” Susan b’a jija ka tugu a ka kelenna kalan porogramu kɔ tuma bɛɛ minkɛ, a ka limaniya barika be bonyana ka taga. Irene ye baara kɛ saan caaman kɔnɔ an ka sigiyɔrɔsoba la. Ale ko a kɛtɔ ka Bibulu ka kiraya kumaw sɛgɛsɛgɛ, o b’a ka limaniya barika bonya. A ko: “K’a ye ko Jehova ka kiraya kumaw be dafa hali koo denninw na, o be n’ kabakoya yɛrɛ ye!” c

“A BENA NA SE WAJIBI”

16. Jehova ye hakilisigi kuma minw fɔ Abakuki ye, mun na o ɲɛsinna an fana ma bi? (Eburuw 10:36, 37).

¹⁶ Jehova sagokɛla dɔw be duniɲa nin laban kɔnɔna kabi wagatijan. Mɔgɔ dɔw be se k’a miiri ko Jehova ka  loon be mɛɛnna kojugu. Nka Jehova b’a sagokɛlaw dusukunnakow lɔn. O lo kama, a ye kira Abakuki hakili sigi ko: “Koo min lo, a n’a kɛwaati lo, waati surunyana ka ban, siga t’a la. Hali n’a mɛnnin be i ɲana, e k’a kɔnɔ. A bena na se wajibi, siga t’a la.” (Abak. 2:3). Yala Ala ye Abakuki dɔrɔn lo hakili sigi o cogo la wa? Wala a ka kumaw be an fana nafa bi? Hakili senu barika la, ciden Pol y’a sɛbɛ ko o kumaw ɲɛsinna kerecɛnw ma minw be duniɲa kura makɔnɔna (Eburuw 10:36, 37 kalan). Jehova ye layidu min ta ko a bena an kisi, n’a sɔrɔ a b’an ɲɛɛ na ko o tɛ dafara joona. Nka, a bena dafa “wajibi, siga t’a la” ani o bena kɛ wagati latigɛnin na!

17. Jehova ye ladili min di Abakuki ma, balimamuso dɔ y’o sira tagama cogo di?

¹⁷ Jehova ko an k’ale ka loon “kɔnɔ.” A sagokɛla caaman b’o lo kɛra kabi saan caaman. Misali la, Louise ye Jehova sago kɛli daminɛ saan 1939. A ko: “O wagati la, n’ tun b’a miiri ko Arimagedɔn bena na sanni n’ ka tila kalan na lise la. Nka o ma kɛ. Saanw tɛmɛtɔ, n’ tora ka mɔgɔ dɔw ka maanaw kalan Bibulu kɔnɔ, minw ye Jehova makɔnɔ walisa a k’a ka layiduw dafa. O ye n’ dɛmɛ n’ tora ka kɔnɔni kɛ Jehova k’a ka layiduw dafa. Misali la, n’ ye Nuhun, Ibrayima ani Yusufu ka maanaw kalan. Ka to ka Jehova ka layiduw dafali makɔnɔ, o ye ne ni mɔgɔ wɛrɛw dɛmɛ ka la a la kosɔbɛ ko duniɲa kura wagati surunyana yɛrɛ le!” Mɔgɔ minw be Jehova sago kɛra kabi saan caaman, u fanba sɔnna o ma!

18. N’an be danfɛnw lajɛ, o be se k’an ka limaniya barika bonya cogo di duniɲa kura nata koo la?

¹⁸ Tiɲɛn lo ko duniɲa kura ma sigi fɔlɔ. Nka miiri fɛɛn dɔw koo la minw be yen: lolow, yiriw, bɛgɛnw ni kongosogow ani i mɔgɔɲɔgɔnw. Hali ni wagati dɔ la o fɛɛnw tun tɛ yen, bi kɔni an bɛɛ b’a lɔn k’u be yen sabu Jehova lo y’u dan (Zɛnɛzi 1:1, 26, 27). An ka Ala ye layidu ta fana ko a bena duniɲa kura sigi ani a bena o layidu dafa. Duniɲa kura kɔnɔ, mɔgɔw bena ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada kɛnɛya dafanin na. An be se ka la a la ko Ala ka wagati latigɛnin na, a bena duniɲa kura sigi.—Ezayi 65:17; Yir. 21:3, 4.

19. I be se k’i ka limaniya sabati cogo di?

¹⁹ Yanni o cɛ, tɛmɛ sababuw bɛɛ fɛ k’i ka limaniya sabati. To ka Jehova waleɲuman lɔn kunmabɔsara koo la. To ka miiri a ka sebagaya koo la. Ani, wagati ta ka Alakow kɛ. O la, “Ala y’a daa di koo min na, minw be la Ala la, ka muɲu fɔɔ k’o sɔrɔ,” i bena se ka kɛ u dɔ ye.—Eburuw 6:11, 12; Ɔrɔm. 5:5.