Taga a kɔnɔkow lajɛ

Taga a kɔnɔnakow lajɛ

DƆ KA ƝƐNAMAYA

N’ y’a ye ko Jehova sagokɛlaw limaniyanin lo kosɔbɛ

N’ y’a ye ko Jehova sagokɛlaw limaniyanin lo kosɔbɛ

I HAKILI be mɔgɔ dɔ ka kuma na min ye nɔɔba to i ka ɲɛnamaya kan wa? Ne hakili bele be n’ teri dɔ ka kuma na a saan 50 ɲɔgɔn ye nin ye. An tun be Keniya jamana na ani an tun siginin lo tasuma kɔrɔ n’an be baro kɛra. A kalo caaman ye nin ye an tun be dugutaga la ani tile tun y’an jɛni fɔɔ k’an fari wulen. An tun be baro kɛra diinan filimu dɔ lo kan ani n’ tericɛ y’a fɔ n’ ye ko: “U ma tiɲɛn fɔ Bibulu koo la.”

N’ yɛlɛla sabu n’ tun m’a lɔn ko n’ tericɛ be dɔ lɔn diinan koo la. N’ y’a ɲininga ko: “Ele be mun lo lɔn Bibulu koo la?” A ma sin ka n’ jaabi. A laban, a ko a bamuso ye Jehova Seere ye ani ko a ye ale kalan koo dɔw la. N’ y’a ɲini a fɛ a ka dɔ fɔ n’ ye o koo la.

An ye baro kɛ fɔɔ dugutilama. N’ tericɛ y’a fɔ n’ ye ko a fɔra Bibulu kɔnɔ ko Sutana le ye duniɲa nin kuntigi ye (Zan 14:30). N’a sɔrɔ aw tun b’o lɔn ka ban. Nka ne fɛ, o tun ye koo kura ye ani n’ tun kɔrɔtɔnin lo ka dɔ lɔn o koo la. N’ tun be to k’a mɛn ko Ala kanutigi dɔ lo be duniɲa nin marala. Nka ne ka miiri la, o tun bɛnnin tɛ ni duniɲa nin ka koow cogoya ye. Hali k’a sɔrɔ n’ tun be ni saan 26 dɔrɔn ye, n’ tun ye koo caaman ye minw ye n’ hakili ɲagami.

N’ facɛ tun ye Ameriki ka sanfɛla sɔrɔdasikulu ka awiyɔn bolila dɔ ye. O la, kabi n’ denmisɛn tuma, n’ tun b’a lɔn ko bɔnbu nikilɛri kɛlɛ ye farati ye tiɲɛn na. Sanga ni wagati bɛɛ, sɔrɔdasiw tun labɛnnin lo ka bɔnbu nikilɛri fili. Viyɛtinamu kɛlɛ kɛra k’a sɔrɔ n’ tun be inivɛrisite la Kalifɔrni mara la. Kalanden minw tun be wulikajɔw kɛ, n’ farala olu kan. Polisiw tun be an gwɛn ani ka an bugɔ ni matrakiw ye. An tun be boli fɔɔ an nɛnɛkiri be kɛ komi a be tigɛ ani an ɲɛɛ tun be fin ɲɛjibɔ gazi kosɔn. O wagati la, ɲagaminikow ni murutilikow tun ka teli ka kɛ. U tun be poIitiki mɔgɔw faga ani tuma caaman na, wulikajɔw ni yurukuyurukuw tun be kɛ. Miiriyaw tun ka ca, fɔɔ mɔgɔ yɛrɛ tun t’a lɔn i bena la min na.

N’ bɔra Lɔnduru ka taga Afiriki cɛmancɛ la

Saan 1970, n’ tagara baara kɛ Alaska mara saheli fan fɛ, kɔgɔji daa la ani n’ ye wari caaman sɔrɔ. O kɔ, n’ ye awiyɔn ta ka taga Lɔnduru. N’ ye moto san yen ani n’ ye sira minɛ ka to ka taga worodugu fan fɛ ani n’ yɛrɛ tun m’a lɔn n’ be tagara yɔrɔ min na tigitigi. Kalo damanin o kɔ, n’ sera Afiriki. Sira kan, n’ ye mɔgɔ dɔw kunbɛn minw tun be komi ne. U fana tun b’a fɛ ka hɔɔrɔnya ka bɔ u ka gwɛlɛyaw la.

Bibulu b’a fɔ ko mɛlɛkɛ jugu dɔ lo be duniɲa nin marala. N’ tun ye min ye ani ka min mɛn, o y’a to n’ y’a faamu ko Bibulu be min fɔ o bɛnnin lo. N’o lo, Ala tun be mun lo kɛra do? N’ tun b’a fɛ k’o faamu.

Kalo minw tugura o kɔ, n’ y’o ɲiningali jaabili sɔrɔ. Saanw tɛmɛtɔ, cɛɛw ni musow kɛra n’ teri sɔbɛw ye. U ka koow cogoya tɛ kelen ye, nka u bɛɛ be kantigiya kɛra tiɲɛn Ala kelenpe ye.

IRLANDI SAHELI FAN FƐ: “BƆNBUW NI MARIFAKISƐ YƆRƆ”

N’ kɔseginin Lɔnduru, n’ ye n’ kaan bɔ n’ tericɛ bamuso ma ani a ye Bibulu di n’ ma. Kɔfɛ, n’ tagara Amstɛrdam, Peyiba jamana na. Jehova Seere dɔ ye n’ ye n’ be Bibulu kalanna kuran yeelen na sira kan ani a ye n’ dɛmɛ ka koo caaman faamu a kɔnɔ. O kɔ, n’ tagara Dublɛn, Irlandi jamana na ani n’ ye Jehova Seerew ka tɔnbolo yɔrɔ ɲini. Tuma min na n’ y’a ye, n’ tagara yen ani n’ ye balimacɛ Arthur Matthews kunbɛn. Balimacɛ hakilitigi ani kɔlɔnbaga lo. N’ ko a ka bibulukalan kɛ ni n’ ye ani a sɔnna.

N’ ye n’ kuun bɛɛ don n’ ka bibulukalan na. Jehova Seerew ye gafew ni zurunali minw bɔ, n’ tora k’u kalan. N’ tora ka Bibulu fana kalan. O kalan tun ka di n’ ye yɛrɛ le! Mɔgɔ kalanninw b’u yɛrɛ ɲininga koo minw na kabi saan caaman, kafo ka lajɛnw na, n’ y’a ye ko hali denmisɛnw b’o ɲiningaliw jaabiliw lɔn. O ɲiningali dɔw ye nunu ye: “Mun na koo jugu be kɛ? Ala ye jɔn lo ye? Mun lo be kɛ saya kɔ?” N’ tun be jɛn ni Jehova Seerew dɔrɔn lo ye sabu n’ tun tɛ mɔgɔ wɛrɛ lɔn jamana kuru bɛɛ kɔnɔ. U ka dɛmɛ sababu la, n’ ye Jehova kanu ani n’ tun b’a fɛ k’a sago kɛ.

Nigel, Denis ani ne

N’ batizera saan 1972. N’ ye piyɔniye baara daminɛ saan kelen o kɔ ani n’ tagara fara kafo dennin dɔ kan kan Newry dugu la, Irlandi saheli fan fɛ. N’ ye kabakuru boon dɔ luwe min yɔrɔ tun ka jan ni dugukɔnɔna ye ani a tun be kulu dɔ gɛrɛfɛ. O yɔrɔ kɔrɔ, misiw tun be yen foro dɔ kɔnɔ ani n’ tun be to ka n’ ka kalanw kɛ k’a filɛ u ɲɛɛ fɛ. O misiw wɛcɛrɛtɔ, a tun be komi u be n’ lamɛnna koɲuman. U tun tɛ se ka ladiliw di n’ ma. Nka, o y’a to n’ tun be to ka lamɛnnikɛlaw filɛ kalan kɛtɔ. Saan 1974, n’ kɛra dan na piyɔniye ye. Nigel Pitt nana fara n’ kan ani an kɛra teri sɔbɛw ye.

O wagati la, kɛlɛ tun gwannin lo Irlandi saheli fan fɛ. Dɔw yɛrɛ tun be o yɔrɔ weele ko “bɔnbuw ni marifakisɛ yɔrɔ.” Tuma caaman na, mɔgɔw tun be kɛlɛw kɛ siraw kan, u tun be mɔgɔw ci ka faga ani ka bɔnbuw bila mobiliw kɔnɔ. O koow fanba tun ye politikikow ni diinankow nɔɔ lo ye. Nka, protɛstanw ni katolikiw tun b’a lɔn ko Jehova Seerew tɛ u niin don politikikow la. O kama, an tun be se ka waajuli kɛ ɲɛsuma na ani an latanganin lo. Tuma caaman na, an lamɛnbagaw tun b’a lɔn fariyakow tun bena kɛ yɔrɔ min na ani wagati min na. U tun b’an lasɔmi walisa an k’an yɛrɛ tanga o faratiw ma.

Nka tuma dɔw la, faratibaw tun b’an seen kɔrɔ. Denis Carrigan fana tun ye piyɔniye ye. Loon dɔ, ne n’ale tagara waajuli kɛ gɛrɛfɛ dugu dɔ la ani Jehova Seere si tun tɛ yen. Ka kɔn o ɲɛ, an tun tagara waajuli kɛ yen siɲɛ kelen dɔrɔn le. Muso dɔ y’an jalaki ko an ye Garande Beretaɲi ka sɔrɔdasiw lo ye. N’a sɔrɔ a y’o fɔ sabu an kumacogo tun be dan na Irlandikaw ta la. O ye siranya bila an na. Ka kɛ Garande Beretaɲi ka sɔrɔdasiw teriw ye, o dama tun be se k’a kɛ u be mugu ci i kunbiriw kan, wala k’i faga yɛrɛ. An tun lɔnin lo an kelen kɛnɛma nɛnɛ na n’an be bisi kɔnɔna. Muso nin tun y’an jalaki kafe feereyɔrɔ min na, mobili dɔ nana lɔ o ɲɛɛ fɛ. O muso bɔra ka na kuma cɛɛ fila dɔw fɛ mobili kɔnɔ ani a y’a bolo sin an ma. O kɔ, o cɛɛ fila gwɛrɛla an na dɔɔni dɔɔni ani u y’an ɲininga koo dɔw la bisi nawagati koo la. Bisi nana tuma min na, u tagara kuma sofɛricɛ fɛ. An m’u ka kuma mɛn ani mɔgɔ wɛrɛw tun tɛ bisi kɔnɔ n’an ye. O kama, an tun lanin b’a la ko u ye labɛn kɛ le walisa ka taga koo jugu kɛ an na dugu kɔfɛ. Nka, u ma foyi kɛ an na. An jigitɔ ka bɔ bisi kɔnɔ, n’ ye sofɛricɛ ɲininga ko: “Cɛɛ nunu ye i ɲininga an koo la wa?” A ye n’ jaabi ko: “N’ b’a lɔn aw ye mɔgɔ minw ye, ani n’ y’o lo fɔ u ye. Aw kana siran. Foyi tɛna aw sɔrɔ.”

Saan 1977 marisikalo, an furulon na

Saan 1976, tile saba lajɛnba dɔ la Dublɛn, n’ ye Pauline Lomax kunbɛn. Dan na piyɔniye tun lo ani a tun be Angletɛri. Balimamuso kantigi lo, a majiginin lo ani a cɛ ka ɲi. Ale n’a dɔgɔcɛ Ray lamɔna tiɲɛn sira kan. Saan kelen o kɔ, n’ ye Pauline furu ani an bele tun ye dan na piyɔniyew ye. U y’an ci ka taga Balimena, Irlandi saheli fan fɛ.

An ye kafokulu kɔrɔsili baara kɛ wagati dɔ la. An tun be to ka taga bɔ balimaw ye Bɛlfast, Lɔndɔnderi ani dugu wɛrɛw la. Farati tun be o yɔrɔw la fana. O yɔrɔw balimaw y’u ka lannako kɔrɔw, miiriya tilenbaliw ani kɔniya dabila walisa ka Jehova bato. U ka limaniya y’an jija yɛrɛ le! Jehova y’u duga kosɔbɛ ani k’u latanga.

N’ ye saan tan lo kɛ Irlandi jamana na. O kɔ saan 1981, u y’an weele Gilead klasi 72nan na. An ka diplomuw sɔrɔnin kɔ, u y’an ci ka taga Siraleyɔni, Afiriki tileben fan fɛ.

SIRALEYƆNI: BALIMAW LIMANIYANIN LO, FANTANYA BƐƐ N’A TA

An tun be misɔnden boon dɔ kɔnɔ ni balima 11 ye. U bɛɛ tun ye mɔgɔ ɲumanw ye. Gwabugu kelen, kabinɛ saba, ɲɛgɛn fila, telefɔni kelen, faniko mansi kelen ani fanija mansi kelen lo tun be yen. Kuran tun ka teli ka tigɛ ani mɔgɔ tun tɛ se k’a lɔn o bena kɛ wagati min na. Ɲinaw tun ka ca boon sanfɛyɔrɔ la ani saaw tun ka teli ka don boon jukɔrɔla soo kɔnɔ.

N’ be kɔɔ dɔ tigɛra ka taga lajɛnba dɔ la Lagine

Hali n’o tun b’a to koow tun man nɔgɔ soo, an tun be ninsɔndiyaba sɔrɔ waajuli la. Mɔgɔw tun be bonya la Bibulu kan ani u tun b’an lamɛn ka ɲɛ. U caaman tun be sɔn bibulukalan ma ani u tun be kɛ Jehova batobagaw ye. Mɔgɔw tun be n’ weele ko “misiye Robert” ani ka Pauline weele ko “madam Robert.” Tuma dɔ nana se, n’ tun be wagati caaman kɛ Betɛli baara la ani n’ tun tɛ bɔ waajuli la siɲɛ caaman. O kama, mɔgɔw y’a daminɛ ka Pauline weele ko “madam Pauline” ani ka ne weele “misiye Pauline.” O tun ka di n’ muso ye yɛrɛ le!

An be tagara waajuli kanpaɲi dɔ la Siraleyɔni

Balima caaman tun ye fantanw ye, nka Jehova tun be u makoɲɛfɛnw di u ma tuma bɛɛ. Tuma dɔw la yɛrɛ, a tun b’o kɛ cogo kabakoman na (Mat. 6:33). N’ hakili b’a la ko loon dɔ, balimamuso dɔ tun be ni wari min ye, o tun be bɛn ale n’a deenw ka dumuni sɔngɔ lo ma o loon dɔrɔn ta. Nka, a y’o wari bɛɛ di balimacɛ dɔ ma sumaya tun be min na sabu wari tun t’a fɛ ka fura san. Kɔfɛ o loon na, muso dɔ nana ten dɔrɔn ka wari di balimamuso ma ko a k’ale kuun dilan. O koow ɲɔgɔn tun ka teli ka kɛ.

NIZERIYA: N’ YE KOKƐCOGO KURA DEGI

An ye saan kɔnɔntɔn lo kɛ Siraleyɔni. O kɔ, u y’an bila ka taga Nizeriya Betɛli la. Sisan, an tun be tɔnboloba dɔ la. N’ tun be biro baara min kɛra Siraleyɔni, u y’o ɲɔgɔn lo kalifa n’ ma. Nka Pauline ka koow yɛlɛmana pewu ani o gwɛlɛyara a ma. A tun be lɛri 130 kɛ waajuli la kalo o kalo ani Bibulu kalandenw tun b’a fɛ minw be ɲɛtaga kɛra. Nka sisan, a tun be kalannin lo kɛ. A tun be tile kuru bɛɛ kɛ ka balimaw ka fani tiɲɛninw lo lalaga. A ye wagati damanin kɛ ka sɔrɔ ka deli o la. Nka a nana a ye ko a ka baara ka di balimaw ye kosɔbɛ. A tora ka sababuw ɲini fana ka betɛliden tɔɔw jija.

An tun tɛ Nizeriya ka kokɛcogow lɔn ani koo caaman tun be yen an tun ka ɲi ka minw degi. Loon dɔ, balimacɛ dɔ nana ni balimamuso dɔ ye n’ ka biro la. O balimamuso tun be nana baara daminɛ Betɛli la. Tuma min na n’ ye n’ bolo jan ko n’ b’a fo, a y’a kunbiri gwan n’ seen kɔrɔ. O ye n’ kabakoya! O yɔrɔnin kelen, vɛrise fila nana n’ hakili la: Kɛwaliw 10:25, 26 ani Yirali 19:10. N’ ye n’ yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ ka ɲi k’a fɔ a ye ko a kana o kɛ wa?” Nka n’ y’a fɔ n’ yɛrɛ ye ko u sɔnna ko a ka na baara kɛ Betɛli la sabu a be Bibulu ka kalanw lɔn.

N’ hakili tun siginin tɛ baro tɔɔ bɛɛ la. O kɔ, n’ ye sɛgɛsɛgɛri kɛ. N’ y’a faamu ko balimamuso ye koow kɛ ka kɛɲɛ ni landako dɔ lo ye. O wagati la, o landako bele tun be kɛ dugu yɔrɔ dɔw la. Cɛɛw fana tun b’o kɛ. U tun b’o kɛ ka bonya la mɔgɔ kan le, batoliko tun tɛ. Mɔgɔ dɔw ye o koo ɲɔgɔn kɛ ani o yɛrɛ kofɔra Bibulu kɔnɔ (1 Sam. 24:8). N’ dusu diyara k’a ye ko hali ni n’ tun t’a kala ma, n’ ma koo si fɔ min tun bena maloya bila n’ balimamuso la.

An ye Nizeriya balima caaman lɔn minw y’u ka kantigiya yira cogo kabakoman na saan caaman kɔnɔ. U la dɔ ye balimacɛ Isaiah Adagbona ye. a A ye tiɲɛn lɔn a kanbele tuma. Nka o kɔ, kunna bana y’a minɛ. O kama, u y’a bila ka taga kunnatɔw marayɔrɔ la ani ale dɔrɔn lo tun ye Jehova Seere ye o yɔrɔ la. Kɔrɔbɔliw bɛɛ n’a ta, a ye kunnatɔ 30 ni kɔ dɛmɛ u kɛra Jehova Seerew ye ani kafo dɔ sigira kunnatɔw marayɔrɔ la yen.

KENIYA: BALIMAW MUƝUNA N’ KƆRƆ

Keniya, ne ni meeri dennin falatɔ dɔ

Saan 1996, u y’an ci ka taga Keniya Betɛli la. N’ siɲɛ fɔlɔ tun lo ka kɔsegi yen kabi n’ ye koo min lakali daminɛ na. An tun be si Betɛli la. Sula caaman tun be to ka na yen. U tun be yiridenw soɲɛ balimamusow fɛ. Loon dɔ, balimamuso dɔ bɔra k’a ka finɛtiri yɛlɛnin to. A kɔsegira ka na sulakulu dɔ ye a ka boon kɔnɔ u b’a ka dumuni kɛra. A kulera ka boli ka bɔ kɛnɛma. Sulaw fana tora ka kule ani ka pan pan ka bɔ ni finɛtiri ye.

Ne ni Pauline farala swahili kafo mɔgɔw kan. Dɔɔni o kɔ, u y’a ɲini n’ fɛ n’ ka to ka kafo ka kitabu kalan ɲɛminɛ (o be weele sisan ko kafo ka Bibulu kalan). Nka, n’ tun b’o kaan fɔ i ko deen min be kuma degira. Komi n’ tun be kɔn ka n’ yɛrɛ labɛn, n’ tun be se ka ɲiningaliw kalan. Nka ni mɔgɔw ka jaabili tun be dan na ni gafe kɔnɔnakuma ye, hali ni dɔɔni dɔrɔn lo, n’ tun t’a faamu. O tun be maloya bila n’ na! Ne ka miiri la, o koo tun man nɔgɔ balimaw fɛ. N’ kabakoyara k’a ye ko u muɲuna n’ kɔrɔ ani u y’u majigi ka sɔn o labɛn ma.

ETAZINI: BALIMA LIMANIYANINW JAMANA YIRIWANIN KƆNƆ

An tun be Keniya a yɛrɛ ma saan bɔ ani u y’an weele Buruklini Betɛli la Niyɔriki, saan 1997. Sisan, an tun be jamana yiriwanin dɔ kɔnɔ, o min fana be n’a ka gwɛlɛyaw ye (Talenw 30:8, 9). Nka o bɛɛ n’a ta, balimaw limaniyanin lo kosɔbɛ. U tɛ baara kɛ n’u ka wagati ani u bololafɛnw ye walisa ka kɛ waritigiw ye. Nka, u b’o kɛ walisa ka dɛmɛ don Jehova ka ɔriganisasiyɔn ka koow la.

O saanw bɛɛ kɔnɔ, an y’a ye ko an balimaw y’u ka limaniya yira u ka koow cogoya tun mana kɛ min o min ye. Irlandi jamana na, u y’a yira ko u limaniyanin lo kɛlɛ bɛɛ n’a ta. Afiriki, u y’a yira ko u limaniyanin lo fantanya bɛɛ n’a ta ani hali ni u tun tɛ ni u balimaw ye. Etazini balimaw limaniyanin lo k’u to jamana yiriwanin kɔnɔ. Siga t’a la, Jehova dusu ka di kosɔbɛ k’a ye ko a sagokɛlaw b’a yira ko u b’a kanu u ka koow cogoya mana kɛ min o min ye!

Ne ni Pauline, Wɔrwik Betɛli la

Saanw tɛmɛna joona joona ka tɛmɛ “gese dala ka kurunnin filili” kan (Zɔbu 7:6, Bible senuma). Sisan, an be baara kɛra ni mɔgɔ wɛrɛw ye an ka sigiyɔrɔsoba la Wɔrwik, Niyɔriki mara la. An ninsɔn ka di ka baara kɛ ni balimaw ye minw be ɲɔgɔn kanu sɔbɛ la. An wasanin lo ani an ninsɔn ka di k’an seko fisaman kɛ k’an ka Masacɛ Yezu Krista dɛmɛ. Yanni dɔɔni, a bena mɔgɔ kantigiw bɛɛ duga.—Mat. 25:34.

a Isaiah Adagbona ka ɲɛnamaya lakalila saan 1998, awirili tile fɔlɔ ka Kɔrɔsili Sangaso ɲɛɛ 22-27nan kan. A sara saan 2010.