1. Tuma min na i y’a ɲini ka Bibulu ka tiɲɛnkalanw fɔ tɔɔw ye a siɲɛ fɔlɔ la, i ye mun lo kɔrɔsi min barila i la?

WAGATI min na i y’a faamu ko i ye Bibulu ka tiɲɛn kalanw sɔrɔ, i hakili b’o la wa? I tun be fɛɛn minw bɛɛ kalanna Bibulu kɔnɔ, u faamuyali tun ka nɔgɔ i ma yɛrɛ le! I y’a miiri ko a bena diya mɔgɔ bɛɛ ye k’o kalanw lɔn. I tun lanin b’a la ko Bibulu ka kalanw bena u dɛmɛ ka kuun sɔrɔ u ka ɲɛnamaya la kabi sisan ani ka jigiya ɲuman di u ma siniɲasigi koo la (Zab. 119:105). O lo kama, i ye tiɲɛnkalan minw faamu, i y’o fɔ i teriw n’i somɔgɔw bɛɛ ye. Nka, a barila i la k’a ye ko u fanba banna k’i lamɛn.

2-3. Yezu ka wagati la, mɔgɔw fanba tun be mun lo miiri ale yɛrɛ ani a ka kalanw koo la?

² Ni mɔgɔw be ban k’an lamɛn waajuli la, o man ɲi ka bari an na. Mɔgɔw fanba banna ka Yezu lamɛn hali k’a sɔrɔ a ye kabakow kɛ k’a yira ko Ala tun be n’a ye. Misali la, Yezu ye Lazari lakunu. O tun ye kabako lo ye a juguw tun tɛ se ka min sɔsɔ. O bɛɛ n’a ta, Yahutuw ka diinan kuntigiw ma sɔn a ma ko Yezu lo ye Masiya ye. U yɛrɛ y’a ɲini k’ale ni Lazari faga!—Zan 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Yezu tun b’a lɔn ko mɔgɔw fanba tun tɛna sɔn a ma ko ale lo ye Masiya ye (Zan 5:39-44). A y’a fɔ Zan Batizelikɛla ka kalanden dɔw ye ko: “Ni mɔgɔ min kunna ma cɛn ne kosɔn, o tigi dagamunin lo.” (Mat. 11:2, 3, 6). Mun na mɔgɔ caamanba banna Yezu la do?

4. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

⁴ Barokun nin n’a nɔfɛta la, an bena a ye fɛɛn minw kama mɔgɔ caaman ma la Yezu la saan kɛmɛkulu fɔlɔ la. An bena a ye fana fɛɛn min kama bi, mɔgɔ caaman tɛ sɔn  k’an lamɛn n’an be waajuli kɛra. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo kosɔbɛ, an bena a ye fɛɛn min kama an ka ɲi ka kɛ ni limaniya barikaman ye Yezu koo la walisa koo si kana an kunnatiɲɛ.

5. Mun lo y’a to mɔgɔ caaman y’a miiri ko Yezu tun tɛ se ka kɛ Masiya ye, layidu tun tara min koo la?

⁵ Mɔgɔ caaman banna Yezu la a lamɔyɔrɔ kosɔn. U sɔnna a ma ko Yezu ye kalanfa ɲuman ye ani ko a ye kabakow kɛ. Nka olu fɛ, mɔgɔ wɛrɛ tɛ miniziye gwansan dɔ deen kɔ. A tun be bɔ fana Nazarɛti, o min tun ye dugu dennin dɔ ye mɔgɔw tun tɛ min jati bɛrɛ ye. Hali Natanayɛli, min nana kɛ Yezu ka kalanden ye kɔfɛ, ale y’a fɔ a daminɛ na ko: “Fɛnɲuman be se ka bɔ Nazarɛti wa?” (Zan 1:46). N’a sɔrɔ Yezu lamɔdugu tun man di Natanayɛli ye. Wala n’a sɔrɔ a tun be miirila Mise 5:1 ka kiraya kuma lo la. O kiraya kuma b’a fɔ ko Masiya tun bena wolo Bɛtilehɛmu le, Nazarɛti tɛ.

6. Yezu ka wagati la, mun lo tun be se ka mɔgɔw dɛmɛ u k’a lɔn ko Yezu lo ye Masiya ye?

⁶ Ala ka Kuma be mun lo fɔ? Koo minw tun fɔra Masiya koo la, kira Ezayi tun y’a fɔ ko Yezu juguw tɛna u “janto” o la (Ezayi 53:8, Biblu Ala ta kuma). Koo caaman tun fɔra kiraya Kuma kɔnɔ Masiya koo la. N’o mɔgɔw tun ye wagati ta ka kunnafoniw ɲini, u tun bena a faamu ko Yezu wolola Bɛtilehɛmu ani ko masacɛ Dawuda bɔnsɔn lo (Luka 2:4-7). O la, kira Mise tun ko Masiya bena wolo yɔrɔ min na Mise 5:1 kɔnɔ, Yezu wolola yen le. Mun na mɔgɔw do ma la Yezu la? Mɔgɔw tun be kɔrɔtɔ ka desizɔnw ta k’a sɔrɔ u tɛ koo bɛɛ kala ma. O lo ye u kunnatiɲɛ Yezu koo la.

7. Mun na mɔgɔ caaman t’a fɛ ka kɛ Jehova sagokɛlaw ye?

⁷ Yala o ɲɔgɔn be kɛ bi wa? Ɔnhɔn. Jehova sagokɛla caaman tɛ waritigiw wala mɔgɔbabaw ye. O kama, mɔgɔ caaman b’u “jati mɔgɔ fufafu ye minw ma kalan bɛrɛ kɛ.” (Kɛw. 4:13). Mɔgɔ dɔw b’a miiri ko Jehova Seerew tɛ se ka mɔgɔw kalan Bibulu koo la, sabu u ma diinanko lakɔlibabaw kɛ. Dɔ wɛrɛw b’a fɔ ko Jehova Seerew ye “Mɛrikɛn diinan” lo ye. K’a sɔrɔ Jehova Seerew mɔgɔ 7 kan, minw be Ameriki, u yɛrɛ ma se mɔgɔ 1 ma. A fɔra dɔ wɛrɛw fana ye ko Jehova Seerew lanin tɛ Yezu la. Saan caaman kɔnɔ, mɔgɔw tun b’a fɔ ko Jehova Seerew ye “Kominisiw” wala “Ameriki ka kolajɛbagaw” ye ani ko “u ka diinanko y’a dama tɛmɛ.” Mɔgɔ caaman y’o koow mɛn ani komi u tɛ tiɲɛn lɔn Jehova sagokɛlaw koo la, u t’a fɛ ka kɛ u dɔ ye.

8. Ka kɛɲɛ ni Kɛwaliw 17:11 ye, mɔgɔw ka ɲi ka mun lo kɛ bi n’u b’a fɛ ka Ala sagokɛlaw lɔn?

⁸ Mɔgɔ be se ka mun lo kɛ walisa koo dɔ kana a kunnatiɲɛ? A ka ɲi ka koow sɛgɛsɛgɛ. Evanzili sɛbɛbaga Luka y’a jija k’o lo kɛ. A y’a jija ka “sɛgɛsɛgɛli kɛ kosɔbɛ o koow bɛɛ la kabini u daminɛtuma.” A tun b’a fɛ mɔgɔw k’a lɔn ko u ye min mɛn Yezu koo la, o ye “tiɲɛ yɛrɛyɛrɛ lo” ye (Luka 1:1-4). Yahutu minw tun be Bere dugu la, olu tun be i ko Luka. U siɲɛ fɔlɔ ka kibaro diiman mɛn Yezu koo la, u ye Eburukan sɛbɛninw sɛgɛsɛgɛ walisa ka la a la ko u ye min mɛn, o ye tiɲɛn ye (Kɛwaliw 17:11 kalan). O cogo kelen na bi, mɔgɔw ka ɲi ka koow sɛgɛsɛgɛ. Ala ka mɔgɔw y’u kalan min na, u ka ɲi k’a filɛ Bibulu kɔnɔ n’o ye tiɲɛn ye. Jehova sagokɛlaw  ye koo minw kɛ an ka wagati la, u ka ɲi ka sɛgɛsɛgɛri kɛ o koo la fana. Ni u be sɛgɛsɛgɛri kɛ koɲuman walisa ka tiɲɛn lɔn, u tɛna a to mɔgɔw ka miiriya tilenbaliw wala u ka fɔtaw ka u kunnatiɲɛ.

9. Mun lo kɛra tuma min na Yezu banna ka kabako dɔ kɛ ka bɔ sankolo la?

⁹ Mɔgɔ dɔw fɛ, Yezu ka kalanw tun tɛ bɔri kɛ. U tun b’a fɛ a ka koo wɛrɛ kɛ. U ko a ka “kabako dɔ kɛ ka bɔ sankolo la” walisa k’a yira ko ale lo ye Masiya ye (Mat. 16:1). N’a sɔrɔ u y’o ɲini Yezu fɛ sabu min fɔra Daniyɛli 7:13, 14 kɔnɔ, u m’o faamu ka ɲɛ. Nka, Jehova tun ye wagati min latigɛ walisa o kiraya kuma ka dafa, o tun ma se fɔlɔ. Yezu ka kalanw dama tun be se ka mɔgɔw dɛmɛ u ka la a la ko ale lo ye Masiya ye. U tun be kabako min fɛ, Yezu banna k’o kɛ. O kama, u banna a la.—Mat. 16:4.

10. Ezayi ye min sɛbɛ Masiya koo la, Yezu y’o dafa cogo di?

¹⁰ Ala ka Kuma be mun lo fɔ? Kira Ezayi y’a sɛbɛ Masiya koo la ko: “A tena pɛrɛn, a ten’a kaan kɔrɔta, a kaan tena mɛn siraw kan.” (Ezayi 42:1, 2). Yezu ka cidenya baara la, a tun t’a yɛrɛ yira. A ma batosoba kabakomanw lɔ, a ma diinan fani kɛrɛnkɛrɛnninw don wala ka diinan tɔgɔba dɔ la a yɛrɛ kan. U tun be kiti tigɛra Yezu kan tuma min na, a m’a ɲini ka kabako dɔ kɛ walisa k’a koo diya masacɛ Erɔdi ye. A m’o kɛ hali k’a sɔrɔ a niin tun be farati la (Luka 23:8-11). Tiɲɛn lo ko Yezu ye kabako dɔw kɛ. Nka, a ɲɛnako fɔlɔ tun ye ka kibaro diiman lo fɔ. A y’a fɔ a ka kalandenw ye ko: “Ne nana diɲɛ na o le kama.”—Mariki 1:38.

11. Mɔgɔ dɔw be ni miiriya tilenbali jumanw lo ye bi?

¹¹ Yala o ɲɔgɔn be kɛ bi wa? Ɔnhɔn. Bi, koo nunu ka di mɔgɔ caaman ye kosɔbɛ: Batosobaba minw masirinin lo ni fɛɛn sɔngɔ gwɛlɛw ye, bonya tɔgɔbabaw lara  diinan kuntigi minw kan ani landakow, mɔgɔw fanba tɛ minw jujɔn n’u kɔrɔ lɔn. Minw b’o diinanw na, olu tɛ kalan bɛrɛ sɔrɔ Ala n’a sagonata koo la. Nka minw be na an ka lajɛnw na, olu be faamuyali sɔrɔ koo nunu na: Jehova be min ɲini an fɛ ani an be se ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’a sago ye cogo min na. An ka Masaya Boonw saniyanin lo, u cogo bɛnnin lo ani u masirinin tɛ ni fɛɛn sɔngɔ gwɛlɛw ye. An ɲɛminɛbagaw tɛ fani kɛrɛnkɛrɛnnin dɔw don ani bonya tɔgɔbabaw lanin t’u kan. An ka lannakow n’an ka kalanw be bɔ Bibulu lo kɔnɔ. O bɛɛ n’a ta, mɔgɔ caaman tɛ sɔn k’an lamɛn bi sabu an tɛ landakobabaw kɛ. An be mɔgɔw kalan koo minw na fana, u tɛ taga u jii min sira fɛ.

12. Ka kɛɲɛ ni Eburuw 11:1, 6 ye, an ka limaniya ka ɲi ka basigi mun lo kan?

¹² An be se ka mun lo kɛ walisa koo dɔ kana an kunnatiɲɛ? Ciden Pol y’a fɔ Ɔrɔmu kerecɛnw ye ko: “Mɔgɔ be waajuli mɛn ka sɔrɔ ka la Krista la, waajuli le ye Krista ka koo ɲafɔli ye.” (Ɔrɔm. 10:17). N’an be Bibulu sɛgɛsɛgɛ, o lo b’an ka limaniya barika bonya. Landako minw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔtaw ye, olu t’an ka limaniya barika bonya hali n’u ka di mɔgɔw ye cogo o cogo. An ka ɲi ka basigi lɔnniya sɔbɛ kan walisa k’an ka limaniya barika bonya sabu “mɔgɔ koo te se ka diya Ala ye n’o tigi ma l’a la.” (Eburuw 11:1, 6 kalan). O la, an mako t’a la ka kabako ye ka bɔ sankolo la walisa ka la a la ko an ye tiɲɛn diinan sɔrɔ. Bibulu ka kalanw be mɔgɔ ka limaniya barika bonya yɛrɛ le! N’an b’u sɛgɛsɛgɛ koɲuman, o dama b’an dɛmɛ ka la a la ko an be tiɲɛn diinan na ani o b’a to an tɛ sigasiga tugun.

13. Mun lo y’a to mɔgɔ caaman banna Yezu la?

¹³ Zan Batizelikɛla ka kalandenw kabakoyara k’a ye ko Yezu ka kalandenw tɛ suun don. Yezu y’a ɲɛfɔ ko k’ale to  sii la, kuun t’a la a ka kalandenw ka suun don (Mat. 9:14-17). Nka, Fariziɲɛw ani Yezu kɛlɛbaga wɛrɛw y’a jalaki sabu a t’u ka landakow sira tagama. U dimina tuma min na Yezu ye banabagatɔw kɛnɛya lafiɲɛlon na (Mariki 3:1-6; Zan 9:16). Faan wɛrɛ fɛ, u tun be waso ko olu be lafiɲɛlon labato k’a sɔrɔ u tun be jagokow kɛ Alabatosoba kɔnɔ. U dimina kosɔbɛ tuma min na Yezu y’u jalaki o kosɔn (Mat. 21:12, 13, 15). Yezu ye mɔgɔ dɔw waaju kalanso la Nazarɛti. O mɔgɔw dimina kosɔbɛ tuma min na a basigira Yahutuw ka tarikiko dɔw kan k’a yira ko u be miiri u yɛrɛ nafa dɔrɔn lo la ani ko u limaniyanin tɛ (Luka 4:16, 25-30). Mɔgɔw tun b’a fɛ Yezu ka min kɛ, a m’o kɛ. O kama, u caaman banna a la.—Mat. 11:16-19.

14. Landako minw bɛnnin tɛ ni Ala ka Kuma ye, mun na Yezu ko u man ɲi?

¹⁴ Ala ka Kuma be mun lo fɔ? Jehova tɛmɛna kira Ezayi fɛ k’a fɔ ko: “Mɔgɔ nunu be ne boɲa u daa la dɔrɔn, nga u dusu yɔrɔ ka jan ne la. U be min kɛ k’u be siran ne ɲa, o ye adamadenw ka landa dama le ye.” (Ezayi 29:13). Landako minw bɛnnin tɛ ni Ala ka Kuma ye, joo tun be Yezu fɛ k’a yira k’u man ɲi. Dɔw tun b’a miiri ko adamadenw ka sariyaw n’u ka landakow kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ Ala ka Kuma kan. O cogo la, o mɔgɔw y’a yira ko u banna Jehova n’a ka ciden na, o min ye Masiya ye.

15. Mun lo man di mɔgɔw ye Jehova Seerew fɛ?

¹⁵ Yala o ɲɔgɔn be kɛ bi wa? Ɔnhɔn. Landako dɔw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔta ye i n’a fɔ nowɛli ani wololon sanyɛlɛma fɛti. Mɔgɔ caaman be dimi Jehova Seerew kɔrɔ sabu u tɛ jɛn n’u ye k’o fɛtiw kɛ. Dɔ wɛrɛw be dimi u kɔrɔ sabu u tɛ jamana ka fɛtiw kɛ wala u tɛ sanga landakow kɛ minw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔta ye. Minw be dimi Jehova Seerew kɔrɔ o kosɔn, u b’a miiri sɔbɛ la ko olu be Ala batora a ɲɛɛ ma. Nka, yala u koo be se ka diya Ala ye wa? Ayi, sabu u b’a jati ko adamadenw ka landakow kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ Bibulu ka kalanw kan, o minw gwɛnin lo.—Mariki 7:7-9.

16. Ka kɛɲɛ ni Zaburuw 119:97, 113, 163-165 ka fɔta ye, an ka ɲi ka mun lo kɛ ani an ka ɲi ka ban mun lo la?

¹⁶ An be se ka mun lo kɛ walisa koo dɔ kana an kunnatiɲɛ? An ka ɲi k’an jija walisa Jehova ka sariyaw n’a ka sariyakolow koo ka diya an ye kosɔbɛ (Zaburuw 119:97, 113, 163-165 kalan). N’an be Jehova kanu, landako minw man di a ye, an bena ban u bɛɛ la. An tɛna fɛɛn si kanu ka tɛmɛ Jehova kan.

17. Mɔgɔ caaman jigi tun be mun lo la Masiya koo la?

¹⁷ Yezu ka wagati la, mɔgɔ dɔw tun b’a fɛ gofɛrɛnɛman kura dɔ ka sigi. Ɔrɔmukaw tun be u fanga digi mɔgɔw kan. O kama, u jigi tun b’a la ko Masiya bena u hɔɔrɔnya ka bɔ o fanga kɔrɔ. Tuma min na u y’a ɲini ka Yezu kɛ u ka masacɛ ye, a banna (Zan 6:14, 15). Nka, sarakalasebagaw ani mɔgɔ wɛrɛw tun sirannin lo ko Yezu bena gofɛrɛnɛman wɛrɛ sigi. O tun bena a to Ɔrɔmukaw be dimi u kɔrɔ ani k’u ka fanga bɔsi sarakalasebagaw bolo. O koow y’a to Yahutu caaman banna Yezu la.

18. Mɔgɔ caaman y’u ɲɛɛ tugu kiraya kuma jumanw lo kan Masiya koo la?

¹⁸ Ala ka Kuma be mun lo fɔ? Kiraya kuma caaman kɔnna k’a fɔ ko a laban, Masiya tun bena kɛ kɛlɛkɛ Masa ye min be see sɔrɔ. Nka, kiraya kuma wɛrɛw tun  b’a yira ko a tun ka ɲi ka sa fɔlɔ an ka jurumuw kosɔn (Ezayi 53:9, 12). N’o lo, Yahutuw tun be ni miiriya min ye Masiya koo la, mun na o tun bɛnnin tɛ? Kiraya kuma minw t’a fɔ ko gwɛlɛyaw tun bena ban Yezu ka wagati la, mɔgɔ caaman tun be u ɲɛɛ tugu o kan.—Zan 6:26, 27.

19. Bi, miiriya tilenbali jumanw lo b’a to mɔgɔ caaman t’an lamɛn?

¹⁹ Yala o ɲɔgɔn be kɛ bi wa? Ɔnhɔn. Mɔgɔ caaman tɛ sɔn k’an lamɛn sabu an t’an seen don politikikow la. Olu fɛ, an ka ɲi ka vote kɛ. Nka, an b’a faamu ko n’an ye adamaden dɔ sugandi k’a kɛ an kuntigi ye, an banna Jehova lo la (1 Sam. 8:4-7). N’a sɔrɔ dɔw b’a miiri fana ko an ka ɲi ka lakɔlisow ni dɔgɔtɔrɔsow lɔ ani ka koo wɛrɛw kɛ walisa ka mɔgɔw dɛmɛ. Gwɛlɛya minw be mɔgɔw kan duniɲa kɔnɔ bi, an t’a ɲini k’o ɲɛnabɔ. Nka, an be waajuli baara lo kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye. O kama, mɔgɔw t’an lamɛn.

20. Ka kɛɲɛ ni Yezu ka kumaw ye Matiyo 7:21-23 kɔnɔ, mun lo ka ɲi ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye?

²⁰ An be se ka mun lo kɛ walisa koo dɔ kana an kunnatiɲɛ? (Matiyo 7:21-23 kalan). Yezu ye baara min kalifa an ma, o lo ka ɲi ka kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye (Mat. 28:19, 20). An ma ɲi k’an cɛsiri k’a ɲini ka duniɲa ka gwɛlɛyaw ɲɛnabɔ. An be mɔgɔw kanu ani an dusu kasinin lo u ka gwɛlɛyaw kosɔn. Nka, an b’a lɔn ko an be se k’u dɛmɛ cogo fisaman min na, o ye k’u kalan Ala ka Masaya koo la ani k’u dɛmɛ u ka teriya kɛ ni Jehova ye.

21. An ka ɲi k’an jija ka mun lo kɛ?

²¹ Barokun nin na, an ye koo naani lajɛ minw ye mɔgɔ caaman kunnatiɲɛ Yezu koo la saan kɛmɛkulu fɔlɔ la. An y’a ye fana k’o koow be se k’a to dɔw be ban Yezu ka kalandenw na bi. Nka, yala an ka ɲi k’an yɛrɛ tanga o koow dɔrɔn lo ma wa? Ayi. Barokun nata la, an bena koo naani wɛrɛw lajɛ minw be se ka mɔgɔ kunnatiɲɛ. An k’an jija walisa koo si kana an kunnatiɲɛ Yezu koo la ani an ka to ni limaniya barikaman ye.