BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 13
Tɛmɛ danfɛnw fɛ ka i deenw kalan Jehova koo la
“Jɔn le ye lolo nunu bɛɛ dan?”—EZAYI 40:26
DƆNKILI 11 La création loue Jéhovah (Jehova ka danfɛnw be nɔɔrɔ la a kan)
BAROKUN KƆNƆNAKOW a
1. Bangebagaw be mun lo fɛ u deenw ye?
BANGEBAGAW, an b’a lɔn ko aw b’a fɛ k’aw deenw dɛmɛ u ka Jehova lɔn ani k’a kanu. Nka an do tɛ Jehova ye ɲɛɛ na. O la, aw be se k’aw deenw dɛmɛ cogo di u k’a jati mɔgɔ yɛrɛ yɛrɛ ye ani k’u magwɛrɛ a la?—Zaki 4:8.
2. Bangebagaw be se k’u deenw kalan Jehova jogow koo la cogo di?
2 Aw be se k’aw deenw dɛmɛ cogo jɔnjɔn minw na u k’u magwɛrɛ Jehova la, u dɔ ye ka bibulukalan kɛ n’u ye (2 Tim. 3:14-17). Nka Bibulu b’a yira denmisɛnw be se ka Jehova lɔn cogo wɛrɛ min na. Talenw ka kitabu kɔnɔ, facɛman dɔ y’a dencɛ hakili jigi a ka to ka miiri Jehova jogow koo la, o minw be ye a ka danfɛnw na (Talenw 3:19-21). Bangebagaw be se ka tɛmɛ danfɛnw fɛ cogo minw na k’u deenw dɛmɛ u ka Jehova jogow lɔn, an k’u dɔw lajɛ.
I BE SE KA TƐMƐ DANFƐNW FƐ COGO DI K’I DEENW KALAN?
3. Bangebagaw ka ɲi k’u deenw dɛmɛ cogo di?
3 Bibulu b’a fɔ ko: “K’a ta diɲɛ dantuma na, adamadenw be Ala ka koo yebaliw ye ka gwɛ a ka baara fɛ.” (Ɔrɔm. 1:20). Bangebagaw, n’a sɔrɔ a ka di aw ye ka wagati kɛ n’aw deenw ye kɛnɛma. Aw ye tɛmɛ o sababuw fɛ k’aw deenw dɛmɛ u k’a ye jɛɛn min be Jehova ka danfɛnw n’a ka jogo ɲumanbaw cɛ. An k’a filɛ aw be se ka kalan min sɔrɔ Yezu ka koo la.
4. Yezu tɛmɛna danfɛnw fɛ cogo di k’a ka kalandenw kalan? (Luka 12:24, 27-30).
4 A kɔrɔsi Yezu tɛmɛna danfɛnw fɛ cogo min na ka mɔgɔw kalan. Loon dɔ, a ko a ka kalandenw ka kaankaanw ni binfeerenw lajɛ (Luka 12:24, 27-30 kalan). A tun be se ka bɛgɛn wɛrɛ wala filɛru wɛrɛ kofɔ. Nka, a kumana kɔnɔ dɔ ani filɛru dɔ koo la a ka kalandenw tun be minw lɔn koɲuman. N’a sɔrɔ a ka kalandenw tun ka teli ka kaankaanw vantɔ ye sanfɛ ani ka binfeerenw ye forow la. Miiri k’a filɛ, Yezu be kumana ani a b’a bolo sin o fɛɛnw ma. O kɔ, a b’a ka kalandenw kalan koo kɔrɔtaninba dɔ la, u sankolola Faa koo la. O ye ko a ka ɲi ani a b’a tɛgɛ labila k’an sɔn. O b’a yira ko a bena lɔ n’a sagokɛla kantigiw ka balo n’u ka fɛɛrɛbɔko ye, i ko a b’a kɛ cogo min na ni kaankaanw ni filɛruw ye minw be forow kɔnɔ.
5. Bangebagaw be se ka tɛmɛ danfɛn jumanw lo fɛ k’u deenw kalan Jehova koo la?
5 Bangebagaw, n’aw b’aw deenw kalanna, aw be se ka Yezu ladegi cogo di? Danfɛn minw ka di i ye, i be se k’u dɔ kofɔ i deen ye. O be se ka kɛ bɛgɛn, yiri wala filɛru dɔ ye. I jija k’a ɲɛfɔ i deen ye fana o fɛɛn be min yira an na Jehova koo la. O kɔ, i be se k’i deen ɲininga bɛgɛn wala yiri ni filɛru min ka di ale ye. N’i be kuma fɛɛn dɔ koo la min ka di i deen ye walisa k’a kalan Jehova jogow koo la, n’a sɔrɔ a bena lamɛnni kɛ koɲuman.
6. An be kalan juman lo sɔrɔ Christopher bamuso fɛ?
6 Yala bangebagaw ka ɲi ka wagati caaman ta ka sɛgɛsɛgɛri kɛ bɛgɛn tigitigi dɔ, yiri wala filɛru dɔ koo la ka sɔrɔ k’a ɲɛfɔ u deenw ye u be min yira an na Jehova koo la wa? Ayi, waajibi tɛ. Yezu ma ɲɛfɔli caaman kɛ kaankaanw ka dumuni kɛcogo koo la wala binfeerenw falencogo koo la. N’a sɔrɔ tuma dɔw la, i deenw mako b’a la i ka ɲɛfɔli kɛ u ye Jehova ka danfɛnw koo la k’a pereperelatigɛ. Nka tuma dɔw la fana ɲiningali wala ɲɛfɔli surun dɔ be bɔri kɛ. A kɔrɔsi balimacɛ Christopher ye min fɔ a ka denmisɛnya koo la: “Danfɛn minw tun b’an gɛrɛfɛyɔrɔ la, n’ bamuso tun be lakalita surun dɔw kɛ u koo la walisa u koo ka diya an ye. Misali la, n’an tun be kulu dɔw gɛrɛfɛ, tuma dɔw la a tun b’a fɔ ko: ‘A’ y’a filɛ kulu nunu ka jan ani u cɛ ka ɲi cogo min na! Yala o t’an kabakoya Jehova koo la wa?’ Wala n’an tun be baji dɔ gɛrɛfɛ, tuma dɔ la, a tun b’a fɔ ko: ‘A’ y’a filɛ jikuru nunu barika ka bon cogo min na! Yala o tɛ Ala ka setigiya yira wa?’” Christopher ko: “O lakalita surunw tun b’a to an be miiri koɲuman ani o ye nɔɔba to an kan.”
7. I be se k’i deenw kalan cogo di walisa u ka to ka miiri danfɛnw koo la?
7 I deenw kɔrɔbayatɔ, i be se k’u kalan u ka miiri danfɛnw koo la ani ka dɔ lɔn Jehova jogow koo la. I be se ka danfɛn dɔ kofɔ ani k’i deen ɲininga ko: “O be mun lo yira i la Jehova koo la?” I deen bena min fɔ, o be se ka bari i la.—Mat. 21:16.
TUMA JUMANW LO LA I BE SE KA TƐMƐ DANFƐNW FƐ K’I DEENW KALAN?
8. Israɛlden minw tun ye bangebagaw ye, sababu juman lo tun be u fɛ k’u to tagama na “sira kan”?
8 A tun ɲinina Israɛldenw fɛ u k’u deenw kalan Jehova ka cikanw na k’u to tagama na “sira kan.” (Deter. 11:19). Siraw tun be tɛmɛ Israɛl dugudenninw na. Bɛgɛnw, kɔnɔw ani filɛru sifa caaman tun be yen. Israɛldenw tagamatɔ sira kan, bangebagaw tun be se ka Jehova ka danfɛnw kofɔ u deenw ye. Bi fana, n’a sɔrɔ aw bangebagaw be ni o sababuw ɲɔgɔn ye k’aw deenw kalan danfɛnw koo la. An k’a filɛ bangebaga dɔw y’o kɛ cogo min na.
9. I be kalan juman lo sɔrɔ Punitha ni Katya ka koo la?
9 Bamusoman dɔ tɔgɔ Punitha ani a be duguba dɔ la Ɛndi jamana. A ko: “N’an tagara bɔ an somɔgɔw ye dugudennin dɔ la, an be tɛmɛ o sababu fɛ k’an deenw dɛmɛ u ka dɔ lɔn Jehova ka danfɛn kabakomanw koo la. N’ y’a kɔrɔsi ko n’an deenw yɔrɔ ka jan duguba n’a mankanw na, u be koo caaman faamu danfɛnw koo la.” Bangebagaw, aw be wagati minw kɛ n’aw deenw ye yɔrɔ cɛɲumaninw na, n’a sɔrɔ u tɛna ɲinɛ o kɔ abada. Balimamuso Katya be Mɔldavi jamana na ani a ko: “N’ hakili be wagati diiman minw na n’ denmisɛn tuma na, o ye n’ ye minw kɛ ni n’ bangebagaw ye dugudennin na. N’ b’u waleɲuman lɔn sabu u ye n’ kalan kabi n’ denmisɛn tuma ko n’ ka to ka wagati ta ka Jehova ka danfɛnw lajɛ ani ka miiri a ka jogow koo la.”
10. Bangebagaw be se ka mun lo kɛ n’u y’a ye ko a ka gwɛlɛ u ma ka taga dugudennin na? (Koorilen nin lajɛ: “ Dɛmɛ, bangebagaw ye.”)
10 N’i tɛ se ka taga dugudennin na do? Amol fana be Ɛndi jamana na ani a ko: “N’ be yɔrɔ min na, bangebagaw be baara kɛ lɛri caaman kɔnɔ ani ka voyazi kɛ ka taga dugudennin na, o sɔngɔ ka gwɛlɛ. Nka, bangebagaw be se ka taga n’u deenw ye zaradɛn dennin dɔ la wala ka to etazi dɔ sanfɛ walisa ka Jehova ka danfɛnw lajɛ ani ka kuma a ka jogow koo la.” N’i ye kɔrɔsili kɛ koɲuman, ele fana bena danfɛn caaman ye i ka soo gɛrɛfɛ i be se ka minw yira i deenw na (Zab. 104:24). N’a sɔrɔ i bena kɔnɔw, ninmanfɛn misɛnw, yiriw, filɛruw ani fɛɛn wɛrɛw ye. Karina be bɔ Alemaɲi ani a ko: “Filɛru ka di n’ bamuso ye. O la n’ denmisɛn tuma, n’an tun be tagamana ɲɔgɔn fɛ, a tun be filɛru cɛɲumaninw yira n’ na.” An ka ɔriganisasiyɔn ye gafew ni videwo caaman labɛn danfɛnw koo la. Bangebagaw, aw be se ka tɛmɛ o fɛ k’aw deenw kalan. Aw be yɔrɔ o yɔrɔ, aw be se k’aw deenw dɛmɛ u ka Ala ka danfɛnw lajɛ. Aw be se ka Jehova ka jogo minw kofɔ aw deenw ye, an k’u dɔw lajɛ sisan.
AN BE JEHOVA KA JOGO “YEBALIW YE KA GWƐ”
11. Bangebagaw be se k’u deenw dɛmɛ cogo di u k’a ye ko Jehova b’an kanu?
11 Walisa k’i deenw dɛmɛ u k’a ye ko Jehova b’an kanu, a yira u la bɛgɛn caaman b’u janto u deenw na cogo min na ni kanuya ye (Mat. 23:37). Danfɛn cɛɲumanin sifa caaman be yen minw koo ka di an ye kosɔbɛ. I be se fana k’o danfɛn dɔw kofɔ u ye. Karina min kofɔra ka tɛmɛ ale ko: “Ne ni n’ bamuso tun mana bɔ seen na tagama na, a tun ka teli ka n’ lasun n’ ka lɔ k’a filɛ filɛruw be dan na ɲɔgɔn na cogo min na ani cogo min na u cɛɲi be Jehova ka kanuya yira. Saan caaman o kɔ, n’ bele be to ka filɛruw filɛ koɲuman: faranfasi min be u cɛ, u labɛnna cogo min na ani u kulɛriw. U bele be n’ hakili jigi ko Jehova b’an kanu kosɔbɛ yɛrɛ le!”
12. Bangebagaw be se k’u deenw dɛmɛ cogo di u k’a ye ko Jehova ye hakilitigi ye? (Zaburuw 139:14). (Jaa lajɛ fana.)
12 I deenw dɛmɛ u k’a ye ko Ala ye hakilitigi ye. Siga t’a la, Jehova ka hakilitigiya ka bon n’an ta ye fɔɔ ka taga ka na (Ɔrɔm. 11:33). Misali la, i be se k’a ɲɛfɔ i deen ye jii be gwɛlɛn ka taga kɛ sankabaw ye cogo min na ani o sankabaw be taga cogo min na n’o jii ye yɔrɔ wɛrɛ la nɔgɔman na (Zɔbu 38:36, 37). Ala ye adamaden farikolo labɛn cogo kabakoman min na, i be se k’o kofɔ i deen ye fana (Zaburuw 139:14 kalan). A filɛ denfa dɔ y’o kɛ cogo min na. A tɔgɔ ko Vladimir ani a ko: “Loon dɔ, an dencɛ bɔra ka ben n’a ka nɛgɛso ye ani k’a yɛrɛ mandimi. Tile damanin o kɔ, o joli sumana. Ne ni n’ muso y’a ɲɛfɔ a ye ko Jehova y’an fari dan cogo dɔ la walisa a ka se ka lalaga a yɛrɛ ma. An y’a fɔ an dencɛ ye ko adamadenw ye fɛɛn minw dilan u si tɛ se k’o ɲɔgɔn kɛ. Misali la, ni mobili ye aksidan kɛ, a tɛ se ka lalaga a yɛrɛ ma. O ye an dencɛ dɛmɛ ka Jehova ka hakilitigiya faamu.”
13. Bangebagaw be se k’u deenw dɛmɛ cogo di u k’a ye ko fanga be Jehova la? (Ezayi 40:26).
13 Jehova b’a ɲini an fɛ an k’an kuun kɔrɔta ka sankolo filɛ ani ka miiri cogo min na a ka fanga kabakoman b’a kɛ lolow be to u nɔɔ na (Ezayi 40:26 kalan). I be se k’i deenw jija u ka sankolo lajɛ ani u ɲɛɛ be fɛɛn minw na, u ka miiri o kan. Balimamuso dɔ be bɔ Tayiwani. A filɛ ale hakili jigira min na a denmisɛn wagati koo la. A ko: “Loon dɔ, n’ bamuso tagara ni n’ ye kongo kɔnɔ. Sufɛ, an ɲɛɛ tun be lolo caaman na sankolo la sabu duguba ka yeelen si tun tɛ yen. O wagati la, n’ tun be hamina ni n’ bena se ka to kantigiya la Jehova ye sabu n’ ka lakɔli filankuruw tun be n’ lasunna n’ kana mɛnni kɛ Jehova fɛ. N’ bamuso ye n’ jija ko n’ ka miiri Jehova ka fanga koo la, a tɛmɛna min fɛ k’o lolow bɛɛ dan. A ko fana n’ k’a to n’ hakili la ko Jehova be se ka tɛmɛ o fanga kelen kelen nin fɛ ka n’ dɛmɛ n’ ka see sɔrɔ kɔrɔbɔli sifa bɛɛ kan. N’ kɛtɔ ka danfɛnw lajɛ o voyazi senfɛ, o ye n’ lasun k’a ɲini ka Jehova lɔn koɲuman ani n’ ye n’ cɛsiri kosɔbɛ walisa k’a sago kɛ.”
14. Bangebagaw be se k’u deenw dɛmɛ cogo di u k’a ye ko Jehova ye ninsɔndiyatigi Ala ye?
14 Jehova ka danfɛnw b’a ka ninsɔndiya yira ani u b’a yira ko yɛlɛko koow ka di a ye. Lɔnnikɛlaw y’a kɔrɔsi ko bɛgɛnw fanba be tulon kɛ hali kɔnɔw ni jɛgɛw yɛrɛ (Zɔbu 40:20). Yala bɛgɛn dɔ tulon kɛtɔ ma deli ka yɛlɛ bila i deenw na wa? Misali la, n’a sɔrɔ u ye jakuma dennin dɔ ye a be boli bolila balɔn dennin dɔ nɔfɛ wala wulu denninw, minw be tulon kɛra ɲɔgɔn fɛ. N’i deenw be bɛgɛn dɔ tulon kɛtɔ filɛra ka yɛlɛko, i be se ka tɛmɛ o fɛ k’u hakili jigi ko an be ninsɔndiyatigi Ala lo bato.—1 Tim. 1:11.
DENBAYAMƆGƆW, A’ YE JEHOVA KA DANFƐNW DIYABƆ ƝƆGƆN FƐ
15. Mun lo be se ka bangebagaw dɛmɛ u k’u deenw kɔnɔko lɔn? (Talenw 20:5). (Jaa lajɛ fana.)
15 Tuma dɔw la, a ka gwɛlɛ bangebagaw fɛ k’u deenw dɛmɛ u ka kuma u ka gwɛlɛyaw koo la. N’o gwɛlɛya ɲɔgɔn b’i kan, i be se k’i jija k’i deen kɔnɔko lɔn (Talenw 20:5 kalan). A ka nɔgɔ bangebaga dɔw fɛ k’o kɛ n’u be danfɛnw lajɛra n’u deenw ye kɛnɛma. Mun na do? O kuun dɔ ye ko fɛɛn caaman tɛ yen minw be se ka denmisɛnw ni bangebagaw kuun bɛɛ ta. Denfa dɔ be Tayiwani ani a tɔgɔ ko Masahiko. Ale y’a fɔ ko kuun wɛrɛ ye ko: “N’an be wagati kɛ kɛnɛma n’an deenw ye i n’a fɔ ka yɛlɛ kuluw kan wala ka tagama baji daa la, tuma caaman na u hakili siginin lo kosɔbɛ. O wagatiw la, a ka nɔgɔ an ma k’a ɲini k’u kɔnɔko lɔn.” Katya min kofɔra ka tɛmɛ, ale ko: “N’ bamuso tun ka teli ka taga ni n’ ye zaradɛn cɛɲumanin dɔ la lakɔli bannin kɔ. O yɔrɔ la, n’ hakili tun siginin lo ani koo minw tun ye n’ sɔrɔ lakɔliso la ani koo minw be hami bila n’ na, a tun ka nɔgɔ n’ ma k’o fɔ a ye.”
16. Ni denbayamɔgɔw be Jehova ka danfɛnw lajɛra, u be se ka wagati diiman kɛ ɲɔgɔn fɛ ani ka ɲɛnagwɛ cogo di?
16 Denbayamɔgɔw be se ka tɛmɛ Jehova ka danfɛnw fɛ ka wagati diiman kɛ ɲɔgɔn fɛ ani k’u yɛrɛ ɲɛnagwɛ. O be kɛ sababu ye u be ɲɔgɔn kanu kosɔbɛ. Bibulu b’a fɔ ko: “Yɛlɛkowaati . . . be yen” ani “ɲanagwɛwaati fana be yen.” (Waaj. 3:1, 4). Jehova ye yɔrɔ cɛɲumaninw dan dugukolo kan, yɔrɔ minw na an be se k’an diyanyekow kɛ. A ka di denbaya caaman ye ka taga wagati dɔ kɛ ɲɔgɔn fɛ zaradɛnw na, dugudenninw na wala kɔgɔji daa la. A ka di denmisɛn dɔw ye ka taga tulon kɛ zaradɛn na, ka taga kongosogow filɛ wala ka taga jii ko pisini, kɔgɔji wala baji kɔnɔ. N’an be taga ɲɛnagwɛ kɛnɛma, sababu caaman b’an fɛ ka Jehova ka danfɛnw diyabɔ.
17. Mun na bangebagaw ka ɲi k’u deenw dɛmɛ u ka Ala ka danfɛnw diyabɔ?
17 Ala ka duniɲa kura kɔnɔ, bangebagaw n’u deenw bena Jehova ka danfɛnw diyabɔ ka tɛmɛ sanga ni wagati bɛɛ kan. O wagati la, an tɛna siran bɛgɛnw ni kongosogow ɲɛ ani olu fana tɛna siran an ɲɛ (Ezayi 11:6-9). An bena Jehova ka danfɛnw diyabɔ fɔɔ abada (Zab. 22:27). Nka bangebagaw, aw kana kɔnɔni kɛ o wagati ka se ka sɔrɔ k’aw deenw dɛmɛ u ka danfɛnw diyabɔ. N’aw tora ka tɛmɛ danfɛnw fɛ k’aw deenw kalan Jehova koo la, n’a sɔrɔ u bena sɔn masacɛ Dawuda ka kuma nunu ma: “Matigi, . . . foyi ka kɛwali bɔnin te i ta ma.”—Zab. 86:8.
DƆNKILI 134 Denmisɛnw ye Ala ka nilifɛn ye
a Balima caaman hakili b’a la ko u tun be wagati diiman kɛ n’u bangebaga kerecɛnw ye ka to ka danfɛnw lajɛ. U bangebagaw tun be tɛmɛ o sababuw fɛ cogo min na k’u kalan Jehova jogow koo la, u ma ɲinɛ o kɔ. Ni deenw b’i fɛ, i be se ka tɛmɛ danfɛnw fɛ cogo di k’u kalan Ala jogow koo la? An bena o ɲiningali jaabi barokun nin na.