BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 47
DƆNKILI 103 Diinan mɔgɔkɔrɔw ye Ala ka nilifɛnw ye
Balimacɛ, i b’i jijara ka saratiw dafa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye wa?
“Ni mɔgɔ dɔ b’a fɛ ka kɛ Ala ka jama ɲamɔgɔ ye, o tigi ye baaraɲuman le woloma.”—1 TIM. 3:1.
BAROKUN KƆNƆNAKOW
Balimacɛw ka ɲi ka Bibulu ka sarati minw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔw ye, barokun nin bena kuma olu dɔw lo koo la.
1-2. Diinan mɔgɔkɔrɔw be “baaraɲuman” jumanw lo kɛ?
N’I YE kɔrɔsigi ciden ye, n’a sɔrɔ i b’i jijara kosɔbɛ ka saratiw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye. Diinan mɔgɔkɔrɔw be “baaraɲuman” minw kɛ, yala i b’a fɛ k’o kɛ wa?—1 Tim. 3:1.
2 Diinan mɔgɔkɔrɔw be baara jumanw lo kɛ? U be waajuli baara ɲɛminɛ, u b’u seko bɛɛ kɛ k’u balimaw jija Alako ta fan fɛ, k’u kalan, ani k’u barika bonya u ka kumaw n’u ka kɛwalew fɛ. Diinan mɔgɔkɔrɔw be baaraba kɛ yɛrɛ le! O lo kama Bibulu b’a fɔ ko u ye “boɲafɛnw” ye Ala ye minw di an ma.—Efɛz. 4:8.
3. Balimacɛ be se ka saratiw dafa cogo di walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye? (1 Timote 3:1-7; Titi 1:5-9).
3 I be se ka saratiw dafa cogo di walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye? Mɔgɔ ka setigiya dɔrɔn lo t’a to a be kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye. Tuma caaman na n’i be baara ɲinina, i be ni setigiya min ye o baara koo la, patɔrɔn b’o lo filɛ. Nka n’i b’a fɛ ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, a daan tɛ ka waajuli kɛ ani ka se mɔgɔw kalancogo la. Bibulu b’a fɔ ko mɔgɔ ka ɲi ka sarati minw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, i ka ɲi k’u dafa. U kofɔra 1 Timote 3:1-7 ani Titi 1:5-9 kɔnɔ (u kalan). Koo jɔnjɔn minw ɲininin be diinan mɔgɔkɔrɔw fɛ, an bena u la saba lajɛ barokun nin na: Ka kɛ ni tɔgɔɲuman ye kafodenw ni kɛnɛma mɔgɔw fɛ, ka kɛ sotigi ɲuman ye ani ka sɔn ka kafodenw dɛmɛ.
KƐ NI TƆGƆ ƝUMAN YE
4. N’a fɔra ko “jalakiyɔrɔ man kan ka sɔrɔ” i la, o kɔrɔ ko di?
4 Walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, “jalakiyɔrɔ man kan ka sɔrɔ” i la. O kɔrɔ ko kafodenw b’i tɔgɔɲuman fɔ i ka kɛwale ɲumanw kosɔn ani i tɛ koo jugu kɛ. Ka fara o kan, i ka ɲi “ka kɛ mɔgɔ ye min tɔgɔɲuman be fɔ mɔgɔ wɛrɛw fɛ.” Dannabaliw be se ka i kɔrɔfɔ i ka lannakow kosɔn. Nka i ka kɛwale si man ɲi k’a to u b’a fɔ ko i tɛ hɔɔrɔn wala mɔgɔ ɲuman ye (Dan. 6:4, 5). I yɛrɛ ɲininga ko: “Yala kafodenw ni mɔgɔ wɛrɛw be n’ tɔgɔɲuman fɔ wa?”
5. I be se k’a yira cogo di ko “koɲuman ka di” i ye?
5 I be se k’a yira ko “koɲuman ka di” i ye i kɛtɔ ka tɔɔw ka jogo ɲumanw lo filɛ ani k’u tando o kosɔn. A ka ɲi ka diya i ye fana ka koo ɲuman kɛ tɔɔw ye hali u ma min ɲini i fɛ (1 Tes. 2:8). Mun na a kɔrɔtanin lo diinan mɔgɔkɔrɔw ka kɛ n’o jogo ye? Sabu u b’u ka wagati caaman kɛ k’u janto kafodenw na ani k’u ka kunkanbaara wɛrɛw dafa (1 Piyɛri 5:1-3). Hali n’o tɛ ɲɛ baaraba kɔ, u be ninsɔndiya kosɔbɛ o la.—Kɛw. 20:35.
6. I be se k’a yira cogo minw na ko i be “lonanw ladon,” u dɔw ye jumanw ye? (Eburuw 13:2, 16; jaa lajɛ fana).
6 I b’a yira ko i be “lonanw ladon” n’i be koo ɲuman kɛ i teriw ni mɔgɔ wɛrɛw ye (1 Piyɛri 4:9). Mɔgɔ min be lonanw ladon, Bibulu ka koow lakalibaga dɔ y’a fɔ k’o tigi be ɲumanya kɛ mɔgɔw ye hali a tɛ minw lɔn, ani a ka di a ye k’u weele ka na a ka soo. I yɛrɛ ɲininga ko: “Yala bɛɛ b’a lɔn ko a ka di n’ ye ka mɔgɔw bisimila n’ ka soo wa?” (Eburuw 13:2, 16 kalan). Mɔgɔ min be lonanw ladon, ni mɔgɔ o mɔgɔ nana bɔ a ye, a be ɲumanya kɛ a ye. Misali la, a be se ka kɛ fantan, kalankɛla lonan, wala mɔgɔ minw be baara gwɛlɛn kɛ walisa ka balimaw jija i n’a fɔ kafokulu kɔrɔsibagaw.—Zɛnɛzi 18:2-8; Talenw 3:27; Luka 14:13, 14; Kɛw. 16:15; Ɔrɔm. 12:13.
7. Diinan mɔgɔkɔrɔ b’a yira cogo di ko ale tɛ “wari kanu”?
7 I “kana . . . wari kanu.” O kɔrɔ ko wari ani bololafɛnw lo t’i ɲɛnako fɔlɔ ye. I ye fantan wala nafolotigi ye wo, Ala ka Masaya koo lo y’i ɲɛnako fɔlɔ ye (Mat. 6:33). I b’i ka wagati, i fanga ani i bololafɛnw kɛ ka baara kɛ Jehova ye, k’i janto i ka denbaya la ani ka kafodenw mako ɲɛ (Mat. 6:24; 1 Zan 2:15-17). I yɛrɛ ɲininga ko: “N’ be mun lo miiri wari koo la? Ni n’ makoyafɛn jɔnjɔnw be n’ fɛ, yala o be n’ wasa wa? Wala n’ ɲɛnako fɔlɔ ye ka wari ni bololafɛn caaman sɔrɔ wa?”—1 Tim. 6:6, 17-19.
8. N’a fɔra ko i b’i “ka koo bɛɛ kɛ ka kɛɲɛ” ani i ye “yɛrɛminɛla” ye, o kɔrɔ ko di?
8 N’i b’i “ka koo bɛɛ kɛ ka kɛɲɛ” ani i ye “yɛrɛminɛla” ye, o kɔrɔ ko i tɛ koo si kɛ ka dama tɛmɛ. Misali la, i tɛ dumuni ni minni kɛ kojugu, i ka fanidoncogo n’i kuun dilancogo bɛnnin lo ani i b’i ka ɲɛnagwɛkow sugandi koɲuman. I tɛ duniɲamɔgɔw ka ɲɛnamaya kɛcogo ladegi (Luka 21:34; Zaki 4:4). I hakili siginin be to hali ni mɔgɔ wɛrɛw b’i darabɔra. I man ɲi “ka kɛ dɔrɔtɔ ye” wala ka dɔrɔ min kojugu. I yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ ka koow kɛcogo b’a yira ko n’ be koo bɛɛ kɛ ka dama kɛɲɛ ani ko n’ be n’ yɛrɛ minɛ wa?”
9. Ka kɛ “miiriɲumantigi” ye ani ka “koow kɛ cogo bɛnnin na,” o kɔrɔ ko di?
9 N’i ye “miiriɲumantigi” ye, i be basigi Bibulu ka sariyakolow kan ka koow jati minɛ. I miirila koɲuman o sariyakolow kan ani o y’a to i ye hakilitigiya ni faamuyali sɔrɔ. I tɛ girin ka desizɔnw ta. Nka i mako be kunnafoni minw bɛɛ la, i b’u ɲini fɔlɔ (Talenw 18:13). O la, i be koow latigɛ hakilitigiya la ka kɛɲɛ ni Jehova ka koow filɛcogo ye. N’i be “koow kɛ cogo bɛnnin na,” i b’i ka baaraw labɛn koɲuman ani i b’i ka koow kɛ a wagati la (1 Tim. 3:2, NW). Bɛɛ b’a lɔn ko i ye lannamɔgɔ ye ani ko i be cikanw labato. O jogow ben’a to mɔgɔw b’i tɔgɔɲuman fɔ. Diinan mɔgɔkɔrɔ ka ɲi ka kɛ ni jogo minw ye walisa ka kɛ sotigi ɲuman ye, an k’u dɔw lajɛ sisan.
KƐ SOTIGI ƝUMAN YE
10. Cɛɛ b’a yira cogo di ko a “be se k’a yɛrɛ ka soo mara”?
10 N’i ye furucɛ ye ani i b’a fɛ ka saratiw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, a kɔrɔtanin lo i ka denbayamɔgɔw ka kɛ ɲɛyirali ɲumanw ye. O la, i ka ɲi ka “se [k’i] yɛrɛ ka soo mara.” O kɔrɔ ko i ka ɲi k’i janto i ka denbayamɔgɔw la ni kanuya ye ani ka desizɔn ɲumanw ta u ye. I ka ɲi ka gwa kɔnɔ batoli ɲɛminɛ, ka banba i ka denbayamɔgɔw ka to ka taga kafo ka lajɛnw na ani k’u dɛmɛ u k’u seko kɛ waajuli la. Mun na o kɔrɔtanin lo kosɔbɛ? Ciden Pol ye hakilijagabɔ kɛ o koo la ko: “Mɔgɔ min te se k’a yɛrɛ ka somɔgɔw mara, minw lara Ala la o tigi bena se k’olu mara cogo di?”—1 Tim. 3:5.
11-12. N’i b’a fɛ ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, mun na a kɔrɔtanin lo i deenw ka kɛ ni kɛwale ɲumanw ye? (jaa lajɛ fana).
11 Ni denmisɛnw b’i fɛ, i ka ɲi k’u kolo walisa u ka ‘mɛnni kɛ i fɛ koo bɛɛ la.’ I ka ɲi k’u kalan ani k’u kolo ni kanuya ye. I ko denmisɛn tɔɔw, a bena diya u ye ka yɛlɛko koow ni tulon kɛ. Nka, i ka ɲi k’u kolo walisa u ka mɛnni kɛ i fɛ, ka tɔɔw bonya ani ka kɛ ni kokɛcogo ɲumanw ye. I ka ɲi k’i seko bɛɛ kɛ fana k’u dɛmɛ u ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ ni Jehova ye, u ka Bibulu ka sariyakolow labato, ani u ka ɲɛtaga kɛ fɔɔ ka batize.
12 I “deenw ka kɛ mɔgɔw ye lanaya be minw na, minw tɔgɔjugu te fɔ u ka taamacogo kosɔn, walima u ka murutili kama.” Ni deen dɔ be Jehova batora ani a b’a facɛ ka soo, n’a ye jurumuba kɛ, o be se ka nɔɔ juman to a facɛ kan? Ni facɛman tun tɛ a sɔbɛ don k’a kalan ani k’a kolo, n’a sɔrɔ a tɛ saratiw dafa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye.—Saan 1996, ɔkutɔburukalo tile 15nan ka Kɔrɔsili Sangaso lajɛ, ɲɛɛ 21 dakun 6-7.
I JANTO KAFODENW NA
13. I be se k’a yira cogo di ko i ye “mɔgɔsabalinin” ye ani ko i tɛ “yɛrɛboɲanla ye”?
13 Balimacɛ minw be ni jogo ɲumanw ye, olu koo ka gwɛlɛ kafodenw ma. Balimacɛ min ‘sabalinin’ lo, a b’a jija ka to hɛɛrɛ la ni tɔɔw ye ani a b’u dɛmɛ hɛɛrɛ ka to u ni ɲɔgɔn cɛ. N’i b’a fɛ tɔɔw k’i jati mɔgɔ sabalinin ye, u lamɛn ani a ɲini k’u dusukunnakow faamu. Misali la, miiri k’a filɛ ko i kɛra diinan mɔgɔkɔrɔ ye. Aw ka lajɛn dɔ la, ni diinan mɔgɔkɔrɔw fanba bɛnna kelen ma koo dɔ la min bɛnnin lo ni Bibulu ka sariyakolow ye, yala i bena sɔn u ta ma hali ni ele tun b’a fɛ koow ka kɛ cogo wɛrɛ la wa? N’i tɛ “yɛrɛboɲanla ye,” i tɛna sinsin a kan walisa koow ka kɛ i ko ele b’a fɛ cogo min na. I be sɔn a ma ko a kɔrɔtanin lo i ka mɛnni kɛ tɔɔw fɛ (Zɛnɛzi 13:8, 9; Talenw 15:22). I “kana kɛ kɛlɛtigɛla” wala “dusutigi ye.” Kana kuma gwɛlɛ wala kuma goman fɔ tɔɔw ye, nka i dusu suman u kɔrɔ ani kuma u fɛ nɛmɛnɛmɛ. I ye hɛɛrɛmɔgɔ ye minkɛ, i b’a bɔ i yɛrɛ la ka hɛɛrɛ kɛ ni tɔɔw ye hali ni koow man nɔgɔ (Zaki 3:17, 18). I ka kuma ɲumanw be se ka mɔgɔw dusu suman, hali i juguw yɛrɛ.—Kirit. 8:1-3; Talenw 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24.
14. N’a fɔra ko i ye “mɔgɔsɔbɛ” ye ani i tɛ “tuubidenkura ye,” o kɔrɔ ko di?
14 Balimacɛ min be saratiw dafa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, “tuubidenkura” tɛ. I batizenin kɔ, waajibi tɛ i ka saan caaman kɛ ka sɔrɔ ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye. Nka, i ka ɲi ka wagati ta ka kɛ kerecɛn kolɔnbaga ye. Yanni i ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, i ka ɲi k’a yira ko i majiginin lo i ko Yezu ani ko i be muɲu ka Jehova makɔnɔ a ka kunkanbaaraw kalifa i ma (Mat. 20:23; Filip. 2:5-8). I b’a yira ko i ye “mɔgɔsɔbɛ” ye n’i nɔrɔnin be to Jehova la ani n’i be to k’a ka sariya tilenninw n’a ka ɔriganisasiyɔn ka cikanw labato.—1 Tim. 4:15.
15. Yala waajibi lo diinan mɔgɔkɔrɔ ka kɛ kalankɛla ŋana ye jama ɲɛɛ fɛ wa? A ɲɛfɔ.
15 Bibulu b’a yira ka gwɛ ko diinan mɔgɔkɔrɔw ka ɲi “ka se ka mɔgɔw kalan.” Yala o kɔrɔ ko waajibi lo i ka kɛ kalankɛla ŋana ye jama ɲɛɛ fɛ wa? Ayi. Diinan mɔgɔkɔrɔ ɲuman caaman t’o ye. Nka u be tɛmɛ Bibulu fɛ ka mɔgɔw kalan koɲuman waajuli la ani ka balimaw jija (1 Korɛntikaw 12:28, 29 ani Efɛzikaw 4:11 lajɛ). O bɛɛ n’a ta, i ka ɲi k’i jija tuma o tuma ka mɔgɔw kalancogo fisaya. I be se k’o kɛ cogo di?
16. I be mɔgɔw kalan cogo min na, i be se k’o fisaya cogo di? (jaa lajɛ fana).
16 ‘Lanaya be sɔrɔ Ala ka kuma min barika la, i nɔrɔnin ka to o la.’ Walisa ka kɛ kalankɛla ɲuman ye, to ka basigi Ala ka Kuma kan ka mɔgɔw kalan ani ka ladili di balimaw ma. O la, i ka ɲi ka to ka Bibulu n’an ka gafew sɛgɛsɛgɛ koɲuman (Talenw 15:28; 16:23). Sɛgɛsɛgɛri kɛtɔ, a kɔrɔsi koɲuman an ka gafew be Bibulu ka vɛrisew ɲɛfɔ cogo min na walisa i ka se k’o sira tagama cogo bɛnnin na. Ani n’i be mɔgɔw kalanna, i jija kosɔbɛ k’u dusukun sɔrɔ. I be se k’i ka kalankɛcogo fisaya, n’i be ladiliw ɲini diinan mɔgɔkɔrɔ kolɔnbagaw fɛ ani k’u sira tagama (1 Tim. 5:17). Diinan mɔgɔkɔrɔw ka ɲi “ka se k’u balimaw jija” fana (Titi 1:9, NW). Nka tuma dɔw la, u ka ɲi k’u balimaw ladi wala k’u ka “filiyɔrɔ yira u la” yɛrɛ. O koow bɛɛ la, diinan mɔgɔkɔrɔw ka ɲi ka koow kɛ ni ɲumanya ye tuma bɛɛ. N’i be koow kɛ ni dususuman ni kanuya ye ani k’i ka kalanw basigi Ala ka Kuma kan, i bena kɛ kalanfa ɲuman ye. Mun na do? Sabu i bena Karamɔgɔba Yezu ladegi.—Mat. 11:28-30; 2 Tim. 2:24.
TO K’A ƝINI KA KƐ DIINAN MƆGƆKƆRƆ YE
17. a) Mun lo be se ka kɔrɔsigi cidenw dɛmɛ u ka to k’a ɲini ka saratiw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔw ye? b) Diinan mɔgɔkɔrɔw ka ɲi ka mun lo to u hakili la, n’u b’a filɛra ni balimacɛ dɔ be se ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye? (koorilen nin lajɛ: “ A’ ye koow kɛ ka dama kɛɲɛ, n’aw b’a filɛra ni balimacɛ dɔ be se ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye”).
17 Kɔrɔsigi ciden dɔw be se k’a miiri ko u tɛ se ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔw ye abada sabu u ka ɲi k’u ka jogo caaman fisaya. Nka, a to i hakili la ko Jehova n’a ka ɔriganisasiyɔn t’a ɲini i fɛ i ka kɛ mɔgɔ dafanin ye (1 Piyɛri 2:21). Ani Jehova ka hakili senu barikaman lo bena i dɛmɛ ka saratiw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye (Filip. 2:13). Yala i b’a fɛ k’i jogo tigitigi dɔ fisaya wa? N’o lo, Jehova deli o koo la. Sɛgɛsɛgɛri kɛ o jogo koo la ani a ɲini diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ fɛ a k’a fɔ i ye i be se k’o jogo fisaya cogo min na.
18. An be kɔrɔsigi cidenw bɛɛ jija u ka mun lo kɛ?
18 Balimacɛw, jogo minw kofɔra barokun nin na, an bɛɛ ka to k’a ɲini ka kɛ n’o jogow ye, hali diinan mɔgɔkɔrɔw yɛrɛ (Filip. 3:16). Yala i ye kɔrɔsigi ciden ye wa? N’o lo, to k’a ɲini k’i balimaw dɛmɛ bɛrɛbɛrɛ! A ɲini Jehova fɛ a ka fɔrɔmasɔn d’i ma ani a k’i dɛmɛ i k’i jogow fisaya walisa i ka se ka baara kɛ a ye ka ɲɛ ani ka kafodenw dɛmɛ bɛrɛbɛrɛ (Ezayi 64:8). I be jijali minw kɛra ka saratiw dafa walisa ka kɛ diinan mɔgɔkɔrɔ ye, Jehova k’i duga kosɔbɛ o kosɔn!
DƆNKILI 101 An ka koow kɛ kelenya la