BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 44
DƆNKILI 33 “Jette ton fardeau sur Jéhovah” (“E k’i ka koow to Masaba bolo”)
I be se ka tilenbaliyakow muɲu cogo di?
“Kan’a to kojugu ka se i kɔrɔ, nga i ka see kojugu kɔrɔ koɲuman barika la.”—ƆRƆM. 12:21.
BAROKUN KƆNƆNAKOW
Ni tilenbaliyako dɔ kɛra an na, an ka ɲi ka min kɛ walisa an kana koo tɔɔ juguya.
1-2. Cogo juman na tilenbaliyako be se ka kɛ an kelen kelen bɛɛ la?
YEZU ye ntalen dɔ la firiyamuso dɔ koo la. Mɔgɔ dɔ tun be tilenbaliyako kɛra o muso la ani a tora ka taga a fɔ kititigɛla dɔ ye ko a k’ale dɛmɛ. Siga t’a la, Yezu ka kalanden caaman y’o muso ka koo faamu sabu o wagati la, tilenbaliyako tun be kɛ mɔgɔ caaman na (Luka 18:1-5). Bi bi nin na, an fana b’o muso ka koo faamu sabu tilenbaliyakow be kɛ an kelen kelen bɛɛ la tuma dɔw la.
2 Duniɲa kɔnɔ bi, mɔgɔ caaman tɛ ni miiriya ɲumanw ye u mɔgɔɲɔgɔnw koo la, u tɛ mɔgɔw minɛ ni ɲumanya ye ani wasabaliw lo. O la, an b’a lɔn ko u be se ka tilenbaliyako kɛ an na (Waaj. 5:7). Nka ni balima dɔ lo ye tilenbaliyako kɛ an na, o be se k’an dusu tiɲɛ kosɔbɛ. A gwɛnin lo ko an balimaw tɛ an juguw ye. Mɔgɔ dafabaliw lo dɔrɔn. Yezu ye min kɛ tuma min na a kɛlɛbaga farimanw tun be tilenbaliyako kɛra a la, an be se ka kalan sɔrɔ o la. N’an be se k’an kɛlɛbagaw ka tilenbaliyakow muɲu, yala an man ɲi k’an balimaw ka tilenbaliyakow muɲu ka tɛmɛ o kan wa? Ni balima dɔ wala mɔgɔ wɛrɛ ye tilenbaliyako kɛ an na, Jehova be mun lo miiri o koo la? Yala a b’o kɔrɔsi wa?
3. N’an be tɔɔrɔla tilenbaliyakow kosɔn, yala Jehova b’o kɔrɔsi wa? Mun na do?
3 Mɔgɔw b’an minɛ cogo min na, Jehova b’a janto kosɔbɛ o la. “Kotilennin le ka di Masaba [Jehova] ye.” (Zab. 37:28). Yezu b’an hakili sigi ko Jehova bena tilenbaliyakow “ɲanabɔ joona” wagati bɛnnin na (Luka 18:7, 8). Tilenbaliyakow ye bɔnɛ o bɔnɛ lase an ma, Jehova bena o lalaga yanni dɔɔni ani a bena tilenbaliyakow bɛɛ ban pewu!—Zab. 72:1, 2.
4. Bi bi nin na, Jehova be dɛmɛ juman lo lase an ma?
4 An ka ɲi ka kɔnɔni kɛ Jehova ka tilenbaliyakow bɛɛ ɲɛnabɔ. Nka a b’an dɛmɛ sisan yɛrɛ an k’u muɲu (2 Piyɛri 3:13). Misali la, a b’an dɛmɛ k’a faamu an ka ɲi ka koow kɛ cogo min na n’u ye tilenbaliyakow kɛ an na walisa koow kana juguya. A tɛmɛna a Dencɛ fɛ k’a yira cogo dafanin na an ka ɲi ka min kɛ o koo ɲɔgɔn na. Jehova ye ladili nafamanw di fana Bibulu kɔnɔ an be se ka minw sira tagama ni tilenbaliyakow be kɛra an na.
NI TILENBALIYAKO KƐRA I LA, I JANTO I KA KƐTAW LA
5. Ni tilenbaliyako kɛra an na, mun na an ka ɲi k’an janto an ka kɛtaw la?
5 N’u ye tilenbaliyako kɛ an na, o be se k’an hakili ɲagami ani k’an dusu tiɲɛ kosɔbɛ (Waaj. 7:7). O ɲɔgɔn delila ka Jehova sagokɛla kantigi dɔw sɔrɔ i n’a fɔ Zɔbu ani Abakuki (Zɔbu 6:2, 3; Abak. 1:1-3). Hali n’o dusukunnakow bɛnnin lo, an ka ɲi k’an janto u kana an lasun ka koo jugu si kɛ.
6. An be kalan juman lo sɔrɔ Abisalɔn ka koo la? (jaa lajɛ fana).
6 Ni dɔ ye tilenbaliyako kɛ an na wala an ka mɔgɔ kanulen dɔ la, n’a sɔrɔ an b’a ɲini k’an yɛrɛ mɔnɛbɔ. Nka o be se ka koo tɔɔ juguya. An ka masacɛ Dawuda dencɛ Abisalɔn ka koo lajɛ. A dusu gwanna kosɔbɛ tuma min na a y’a lɔn ko a faden Amunɔn y’a dɔgɔmuso Tamari karaba ka la n’a ye. Ka kɛɲɛ ni Musa ka sariya ye, Amunɔn tun ka kan ka faga (Lev. 20:17). Abisalɔn dimina ani o tun be faamu. Nka, joo tun t’a fɛ k’o koo ɲɛnabɔ a yɛrɛ ma.—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.
7. Wagati dɔ la, tilenbaliyakow ye mun lo kɛ Zaburu sɛbɛbaga dɔ la?
7 Minw be tilenbaliyakow kɛ, a be se ka kɛ an ɲɛɛ na ko u t’u ɲangi. N’o lo, n’a sɔrɔ an b’a daminɛ k’an yɛrɛ ɲininga ni tɔnɔ be koɲumankɛ la. Zaburu sɛbɛbaga dɔ y’a kɔrɔsi ko a be komi mɔgɔjuguw ka koow be ɲɛna u bolo k’a sɔrɔ u be tilenbaliyako kɛra mɔgɔ ɲumanw na. A ko: “Mɔgɔjuguw be ten le, u be hɛrɛ la tuma bɛɛ.” (Zab. 73:12). O tilenbaliyakow tun b’a hakili ɲagami fɔɔ a tun b’a jati ko tɔnɔ tɛ Jehova sago kɛli la. A ko: “Ne miirila o faamuko la, o fana gwɛlɛyara n ma.” (Zab. 73:14, 16). A yɛrɛ y’a fɔ ko: “A tora dɔɔni dɔrɔn, ne seenw tun bena porokoto. A tora dɔɔni dɔrɔn, ne tun bena talon.” (Zab. 73:2). O koo ɲɔgɔn ye balimacɛ Alberto a sɔrɔ.
8. Tilenbaliyako ye mun lo kɛ balimacɛ dɔ la?
8 U tun ye ngalon tigɛ ka la Alberto kan ko a ye kafo ka wari soɲɛ. O kama, a bɔnɛna a ka nɛɛma baaraw la ani kafoden minw bɔra o koo kala ma, u caaman tigɛra a la. A ko: “O koo ye n’ dusu gwan yɛrɛ le ani ka n’ jigi tigɛ.” A y’a to a dusukunnakow y’a ka Alakow nagasi ani a yɛrɛ sumana Alako ta fan fɛ saan duuru kɔnɔ. Nin koo b’a yira min be se ka kɛ n’an y’a to tilenbaliyakow y’an dusu tiɲɛ kojugu.
YEZU YE TILENBALIYAKOW MUƝU COGO MIN NA, O LADEGI
9. Yezu ye tilenbaliyako jumanw lo muɲu? (jaa lajɛ fana).
9 Yezu y’a yira cogo dafanin na an ka ɲi ka tilenbaliyakow muɲu cogo min na. Mɔgɔ caaman ye tilenbaliyakow kɛ a la, hali a somɔgɔw yɛrɛ. A somɔgɔw ko a kuun wulila ani diinan kuntigiw ko jinaw lo be see di a ma ka kabakow kɛ. Ɔrɔmu sɔrɔdasiw y’a lɔgɔbɔ, k’a tɔɔrɔ ani a laban, u y’a faga (Mariki 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37). Nka, Yezu y’o tilenbaliyakow bɛɛ muɲu ani a ma koo jugu si kɛ. An be kalan juman lo sɔrɔ a fɛ o koo la?
10. Yezu ye tilenbaliyako muɲu cogo di? (1 Piyɛri 2:21-23).
10 Vɛrise nunu kalan: 1 Piyɛri 2:21-23 kalan. b Yezu y’a yira cogo dafanin na an ka ɲi ka min kɛ n’u ye tilenbaliyako kɛ an na. A tun b’a lɔn wagati min na a ka ɲi ka kuma ani wagati min na a ka ɲi ka je (Mat. 26:62-64). A m’a ɲini k’a tɔgɔjugu fɔbagaw bɛɛ jaabi (Mat. 11:19). N’a tun y’a latigɛ ka kuma, a tun t’a tɔɔrɔbagaw nɛni wala k’u bagabaga. Yezu ye koow kɛ cogo ɲuman na tuma bɛɛ sabu a tun b’a “ta to Ala ma dɔrɔn, ale min be kiti tigɛ ka tilen.” Min tun kɔrɔtanin lo a fɛ ka tɛmɛ, o ye ko min tun be kɛra a la, Jehova tun b’o kala ma. A tun lanin b’a la ko Jehova bena daan sigi tilenbaliyakow bɛɛ la wagati bɛnnin na.
11. An be se k’an kumacogo kɔrɔsi cogo minw na, u la dɔw ye jumanw ye? (jaaw lajɛ fana).
11 Ni mɔgɔ dɔ be tilenbaliyako kɛra an na, an be se ka Yezu ladegi an kɛtɔ k’an kumacogo kɔrɔsi. Tilenbaliyako dɔw man jugu. O la, an be se k’an ɲɛɛ tugu u kan. Wala an be se k’a latigɛ ka je sabu an t’a fɛ ka koo dɔ fɔ min bena koow tɔɔ juguya (Waaj. 3:7; Zaki 1:19, 20). Nka tuma dɔw la, n’a sɔrɔ an ka ɲi ka kuma n’an y’a ye ko tilenbaliyako be kɛra mɔgɔ dɔ la wala n’an ka ɲi ka tiɲɛnkalanw lafasa (Kɛw. 6:1, 2). N’an ka ɲi ka kuma, an k’an seko bɛɛ kɛ ka kuma ni hakilisigi ni bonya ye.—1 Piyɛri 3:15, 16a. c
12. Ala “min be kiti tigɛ ka tilen,” an be se k’an ta to ale ma cogo di?
12 An be se ka Yezu ladegi fana an kɛtɔ k’an ta to Ala ma, “ale min be kiti tigɛ ka tilen.” Ni mɔgɔw ye ngalon tigɛ ka la an kan wala ka koo jugu wɛrɛw kɛ an na, an k’a lɔn ko Jehova b’o kala ma. N’an lanin b’o la, o bena an dɛmɛ ka tilenbaliyakow muɲu sabu an b’a lɔn ko Jehova bena o koo ɲɛnabɔ, siga t’o la. N’an be koow to Jehova bolo, an tɛna dimiya mara an kɔnɔ. Dimiya be se k’a to an be koo jugu dɔ kɛ, a be se k’an ka ninsɔndiya ani an ka jɛnɲɔgɔnya nagasi ni Jehova ye.—Zab. 37:8.
13. Mun lo be se k’an dɛmɛ an ka to ka tilenbaliyakow muɲu?
13 Tiɲɛn na, an tɛ se ka Yezu ladegi cogo dafanin na. Tuma dɔw la, an bena koo dɔw kɛ wala ka kuma dɔw fɔ ani ka nimisa kɔfɛ (Zaki 3:2). Tilenbaliyako dɔw fana be se k’an dusu kasi ani k’an ka ɲɛnamaya tɔɔ bɛɛ nagasi duniɲa nin kɔnɔ. N’o koo ɲɔgɔn y’i sɔrɔ, la a la ko Jehova b’a faamu min b’i kan. Ani Yezu b’i dusukunnakow faamu sabu u ye tilenbaliyako kɛ ale fana na (Eburuw 4:15, 16). Jehova y’a to u ye Yezu ka ɲɛyirali dafanin ani ladili nafamanw sɛbɛ Bibulu kɔnɔ, minw be se k’an dɛmɛ ka tilenbaliyakow muɲu. An ka vɛrise fila lajɛ Ɔrɔmukaw ka kitabu kɔnɔ o koo la.
“AW K’O TO ALA MA”
14. Ka koo “to Ala ma,” o kɔrɔ ko di? (Ɔrɔmukaw 12:19).
14 Ɔrɔmukaw 12:19 kalan. Ciden Pol ye kerecɛnw jija ko u ka koow “to Ala ma.” Ka koow to Jehova Ala ma, o kɔrɔ ko k’a makɔnɔ a ka koow ɲɛnabɔ i ko a b’a fɛ cogo min na ani a yɛrɛ ɲɛnawagati la. Balimacɛ dɔ tɔgɔ ko John ani u tun ye tilenbaliyako kɛ a la. A ko: “N’ tun ka ɲi ka n’ jija kosɔbɛ ka se n’ dusu kɔrɔ walisa a kana n’ lasun ka koo jugu kɛ. Nka, o tun man nɔgɔ. Ɔrɔmukaw 12:19 ye n’ dɛmɛ ka muɲu ani ka n’ jigi la Jehova kan.”
15. Mun na a ka fisa an ka Jehova makɔnɔ a ka koo dɔ ɲɛnabɔ?
15 N’an be Jehova makɔnɔ a ka koo dɔ ɲɛnabɔ, o b’an nafa. O b’a to an hakili tɛ ɲagami kojugu ani an jigi tɛ tigɛ sabu an y’a ɲini k’o koo ɲɛnabɔ an yɛrɛ ma. Jehova b’a fɛ k’an dɛmɛ. A be komi a b’a fɔra an ye ko: “A’ ye tilenbaliyakow to ne ma, ne bena o koo ɲɛnabɔ.” Jehova ye layidu ta ko: “Ne le be juru sara.” N’an sɔnna o ma, an bena an ka koow to a bolo ani ka la a la ko a bena o ɲɛnabɔ cogo fisaman na. O lo ye John dɛmɛ. A ko: “Ni n’ ye n’ ka koo to Jehova bolo, a b’o ɲɛnabɔ cogo fisaman na ka tɛmɛ ne kan.”
“SEE KOJUGU KƆRƆ KOƝUMAN BARIKA LA”
16-17. Delili b’an dɛmɛ cogo di “ka see kojugu kɔrɔ koɲuman barika la”? (Ɔrɔmukaw 12:21).
16 Ɔrɔmukaw 12:21 kalan. Pol ye kerecɛnw jija fana ko u “ka see kojugu kɔrɔ koɲuman barika la.” Yezu ka kalan na kulu kan, a y’a fɔ ko: “Aw ka aw juguw kanu ka Ala daali aw tɔɔrɔbagaw ye.” (Mat. 5:44). Ale yɛrɛ y’o lo kɛ jaatika! Yezu ye tɔɔrɔ min muɲu tuma min na Ɔrɔmu sɔrɔdasiw y’a gwengwe lɔgɔ kan, n’a sɔrɔ an delila ka miiri o la. Yezu tɔɔrɔla ani ka ɲani cogo min na, an tɛ se k’o faamu bɛrɛbɛrɛ.
17 Hali k’a sɔrɔ Yezu tɔɔrɔla kosɔbɛ, a tora ka Jehova kanu ani ka kantigiya kɛ a ye. Sanni a k’a ɲini Jehova fɛ ko a k’o sɔrɔdasiw ɲangi, a ye delili kɛ ko: “N Faa, yafa u ma bari u be min kɛra, u m’o lɔn.” (Luka 23:34). Minw be tilenbaliyako kɛ an na, n’an be delili kɛ u ye, o b’a to an hakili be sigi ani an tɛ dimi u kɔrɔ kojugu. O yɛrɛ be se k’a to an ka miiriya be yɛlɛma u koo la.
18. Delili ye Alberto ni John dɛmɛ cogo di u ye tilenbaliyako muɲu?
18 An kumana balimacɛ fila minw koo la, delili y’u dɛmɛ ka tilenbaliyakow muɲu. Alberto ko: “Balima minw ye tilenbaliyako kɛ n’ na, n’ ye delili kɛ u ye. N’ ye Jehova deli siɲɛ caaman ko a ka n’ dɛmɛ n’ diminin kana to o balimaw kɔrɔ.” Ninsɔndiya lo k’a lɔn ko Alberto be Jehova sago kɛra kantigiya la kokura. John ko: “Balimacɛ min tun donna n’ gasi la, n’ ye Jehova deli siɲɛ caaman ko a ka n’ dɛmɛ n’ ka yafa a ma ani a k’o balimacɛ dɛmɛ. Jehova ye n’ dɛmɛ n’ diminin ma to o balimacɛ kɔrɔ ani n’ tora k’a filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye. O deliliw y’a to fana n’ hakili siginin tora.”
19. An ka ɲi ka to ka mun lo kɛ fɔɔ ka taga se duniɲa nin laban tuma ma? (1 Piyɛri 3:8, 9).
19 K’an to duniɲa juguman nin kɔnɔ, mɔgɔw bena to ka tilenbaliyako kɛ an na. Nka tilenbaliya koo o koo mana kɛ an na, an ka to ka Jehova deli tuma bɛɛ a k’an dɛmɛ. Yezu ye tilenbaliyakow muɲu cogo min na, an ka to k’o ladegi ani ka to ka Bibulu ka sariyakolow labato. N’an y’o kɛ, an be se ka la a la ko an bena Jehova ka dugaw sɔrɔ.—1 Piyɛri 3:8, 9 kalan.
DƆNKILI 38 A bena i barika bonya
a Tɔgɔ dɔw yɛlɛmana.
b Ciden Piyɛri ka bataki fɔlɔ sapitiri 2 ani 3nan kɔnɔ, a ye koo dɔw lakali o minw na kuntigi farimanw ani furucɛ dannabaliw tun be tilenbaliyakow kɛ kerecɛnw na.—1 Piyɛri 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.
c Videwo nin filɛ jw.org kan: Kanuya be na ni hɛɛrɛ sɔbɛ ye cogo min na.