Taga a kɔnɔkow lajɛ

Taga a kɔnɔnakow lajɛ

I b’a lɔn wa?

I b’a lɔn wa?

Yala Maridose ye ɲɛnamaya kɛ tiɲɛn tiɲɛn na wa?

MARIDOSE tun ye Yahutu ye ani a ye koo kɔrɔtanin dɔ kɛ min lakalila Ɛsitɛri ka kitabu kɔnɔ. Yahutu minw tun minɛna ka taga jɔnya la, Maridose y’u dɔ ye. A tun be baara kɛ Pɛrɛsi masaso kɔnɔ saan kɛmɛkulu duurunan daminɛ na ka kɔn Krista tile ɲɛ, “masacɛ Sɛrisɛsi [fɔlɔ] . . . ka tile la” (bi, mɔgɔw b’a jati k’o masacɛ lo be weele fana ko Asuyerusi). Mɔgɔ dɔw tun y’a latigɛ ko u bena masacɛ faga, nka Maridose y’o koo fɔ a ye. Masacɛ y’a waleɲuman lɔn o kosɔn a kɛtɔ ka cii di k’u ka bonya la Maridose kan jama ɲɛɛ fɛ. Aman tun ye Maridose ni Yahutu tɔɔw jugu ye, nka a sanin kɔ, masacɛ ye Maridose kɛ a ka minisiriw ɲɛmɔgɔ ye. O kɛra sababu ye Maridose ye bataki dɔ sɛbɛ walisa ka Yahutuw niin kisi Pɛrɛsi jamana na, sabu labɛnw tun kɛra walisa k’u siya tunu.—Ɛsit. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

Saan kɛmɛkulu 20nan daminɛ na, tarikikow sɛgɛsɛgɛbaga dɔw ko min fɔra Ɛsitɛri ka kitabu kɔnɔ, o tɛ tiɲɛnko ye ani ko Maridose ma ɲɛnamaya kɛ tiɲɛn tiɲɛn na. Nka saan 1941, sɛgɛsɛgɛrikɛlaw bɔra fɛɛn dɔ kan. A be komi o fɛɛn b’a yira ko Bibulu be min fɔ Maridose koo la, o ye tiɲɛn lo ye. U bɔra fɛɛn juman lo kan?

Sɛgɛsɛgɛrikɛlaw bɔra sɛbɛri kɔrɔkɔrɔ dɔw kan cɛɛ nin tɔgɔ tun be minw na: Marduka (Maridose, julakan na). O cɛɛ tun be baara kɛ masacɛ ye. A be komi wari jatiminɛla tun lo Suzi dugu la. Arthur Ungnad ye Pɛrɛsi n’a gɛrɛfɛ jamanaw ka tarikikow sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔ ye. Ale ko tuma min na u bɔra o sɛbɛriw kan, “ka Bibulu niin bɔ a la, olu dɔrɔn lo [tun] be kuma Maridose koo la.”

Kabi o tuma, lɔnnikɛlaw ye sɛbɛri kɔrɔkɔrɔ waa caaman wɛrɛw bayɛlɛma. U ye o fɛɛn dɔw wɔgɔbi ka bɔ Pɛrɛsipolisi dugu tɔmɔw jukɔrɔ, a kogow yɔrɔ la. A be komi nafolo marayɔrɔ tun lo. U bɔra fɛɛn minw kan yen, u sɛbɛra masacɛ Sɛrisɛsi fɔlɔ ka masaya tuma na. O sɛbɛriw tun be elamitikan na ani tɔgɔ caaman be yen, minw be sɔrɔ Ɛsitɛri ka kitabu kɔnɔ. a

Maridose (wala Marduka) tɔgɔ, Pɛrɛsi ka sɛbɛri kɔrɔkɔrɔw kɔnɔ

Pɛrɛsipolisi dugu ka sɛbɛri kɔrɔkɔrɔ caaman be kuma Marduka koo la. Ale tun ye masacɛ ka sekeretɛri ye masaso kɔnɔ Suzi dugu la, masacɛ Sɛrisɛsi fɔlɔ ka masaya wagati la. O sɛbɛri kɔrɔkɔrɔw dɔ kɔnɔ, a fɔra ko Marduka tun ye bayɛlɛmabaga ye. O be bɛn ni Bibulu ka fɔta ye Maridose koo la. Maridose tun be baara kɛ masacɛ Sɛrisɛsi fɔlɔ (Asuyerusi ) ka luu kɔnɔ ani a tun be kaan fila ɲɔgɔn fɔ. A tun be to ka sigi masaso bulonda la Suzi dugu la (Ɛsit. 2:19, 21; 3:3). O bulonda tun ye boon belebeleba dɔ lo ye, yɔrɔ min na masacɛ ka baarakɛlaw tun be baara kɛ.

Marduka min kofɔra o sɛbɛriw kɔnɔ ani Maridose min kofɔra Bibulu kɔnɔ, u ka koo caaman bɔnin be ɲɔgɔn ma. U ye ɲɛnamaya kɛ wagati ani yɔrɔ kelen na. U tun ye masacɛ ka baarakɛlaw ye ani u tun be baara kɛ yɔrɔ kelen na fana. Ka kɛɲɛ n’o koow bɛɛ ye, a be komi Marduka ni Maridose ye mɔgɔ kelen lo ye.

a Saan 1992, Profesɛri Edwin Yamauchi ye sɛbɛ dɔ bɔ. O sɛbɛ kɔnɔ, tɔgɔ tan tun kofɔra minw tun be Pɛrɛsipolisi dugu ka sɛbɛriw la ani u be Ɛsitɛri ka kitabu kɔnɔ fana.