1-2. An ka ɲi ka to ka mun lo kɛ an batizenin kɔ? A ɲɛfɔ.

 I B’I ka boon saniya tuma o tuma wa? Sanni i ka yɛlɛma, n’a sɔrɔ i y’a filan k’a ko koɲuman. Nka, mun lo bena kɛ n’i ma to k’a saniya tugun? A bena nɔgɔ joona. Walisa i ka boon saniyanin ka to, i ka ɲi ka to k’a ladon tuma o tuma.

² O cogo kelen na, an ka ɲi ka to k’an jija k’an ka miiriyaw yɛlɛma ani k’an sɔɔn fisaya tuma o tuma. Ka kɔn an ka batɛmu ɲɛ, an ye jijalibaw kɛ walisa “k’an yɛrɛ saniya ka bɔ nɔgɔ sifa bɛɛ la, farisogo ta, ni dusu ta.” (2 Kor. 7:1). Nka sisan, an ka ɲi ka tugu ciden Pol ka ladili nin kɔ: “Aw ka kan ka to k’aw ka miiriya yɛlɛma.” (Efɛz. 4:23, NW ). Mun na an ka ɲi ka to ka yɛlɛmaniw kɛ tuma bɛɛ? Sabu duniɲa nin ka teli k’a to an be nɔgɔ Jehova ɲɛɛ kɔrɔ. Walisa k’an yɛrɛ tanga o ma ani an koo ka diya Jehova ye tuma bɛɛ, an ka ɲi ka to k’an ka miiriyaw, an sɔɔn ani an negelakow sɛgɛsɛgɛ tuma bɛɛ.

3. Ka to ka “hakilikura” sɔrɔ, o kɔrɔ ko di? (Ɔrɔmukaw 12:2).

³ An ka ɲi ka mun lo kɛ walisa ka hakili kura sɔrɔ,  o kɔrɔ k’an ka miiricogo yɛlɛma? (Ɔrɔmukaw 12:2 kalan). Gɛrɛkikan kumaden min bayɛlɛmana ko ka “hakilikura sɔrɔ,” o be se ka bayɛlɛma fana ko “k’i ka miiriya lakuraya.” O la, o kɔrɔ tɛ ko ka koo ɲuman damanin dɔrɔn kɛ an ka ɲɛnamaya kɔnɔ. Nka, an ka ɲi k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ an ye mɔgɔ sifa min ye tigitigi ani ka yɛlɛmani bɛnninw kɛ. O la, an bena an seko bɛɛ kɛ walisa ka Jehova ka sariyaw labato. An man ɲi k’o kɛ siɲɛ kelen dɔrɔn, nka tuma o tuma.

4. An be se ka mun lo kɛ walisa duniɲa nin kana nɔɔ to an ka miiriyaw kan?

⁴ N’an nana kɛ mɔgɔ dafaninw ye, an bena se k’an koo diya Jehova ye an ka kokɛtaw bɛɛ la. Yanni o cɛ, an ka ɲi ka to ka jijalibaw kɛ walisa k’an koo diya a ye. A kɔrɔsi ko Ɔrɔmukaw 12:2 kɔnɔ, Pol ko an ka ɲi ka hakilikura sɔrɔ walisa ka se ka Ala sago lɔn. An man ɲi k’a to duniɲa ka miiriyaw ka nɔɔ to an ka miiriyaw, an ka laɲinitaw ani an ka desizɔnw kan. Nka, an ka ɲi k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ cogo min na an b’a tora Ala ka miiriyaw lo ka nɔɔ to an kan o koow la.

5. Walisa k’a lɔn n’an b’a jati ko Jehova ka loon surunyana, an ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun ni mun lo la? (Jaa lajɛ.)

⁵ An ka misali dɔ lajɛ. Jehova b’a fɛ an k’an jija kosɔbɛ k’a ka “loon makɔnɔ.” (2 Piyɛri 3:12). O la, i yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ ka ɲɛnamaya kɛcogo b’a yira ko n’ b’a faamu ko duniɲa nin laban wagati surunyana kosɔbɛ wa? N’ be desizɔn minw ta ka ɲɛsin lakɔli kalan ani baara koo ma, yala u b’a yira ko Jehova sago kɛli lo ye n’ ɲɛnako fɔlɔ ye wa? Yala n’ lanin b’a la ko Jehova bena ne ni n’ ka denbaya mako wasa wala n’ be jɔɔrɔ  tuma bɛɛ bololafɛnw koo la wa?” Miiri k’a filɛ Jehova dusu bena diya cogo min na, n’a y’a ye an be jijaliw kɛra k’a sago kɛ tuma bɛɛ!—Mat. 6:25-27, 33; Filip. 4:12, 13.

6. An ka ɲi ka to ka mun lo kɛ?

⁶ An ka ɲi ka to k’an ka miiriyaw sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma ani k’an jija ka yɛlɛmani bɛnninw kɛ. Pol y’a fɔ Korɛntikaw ye ko: “Aw k’aw yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ yala n’aw lanin be Yezu Krista la sɔbɛ la.” (2 Kor. 13:5). Limaniya dan tɛ ka taga lajɛnw na ani ka waajuli kɛ tuma kelen kelen. An ka miiriyaw, an negelakow ani an ŋaniya ka ɲi k’a yira fana ko an limaniyanin lo. O la, an ka ɲi ka to k’an ka miiriya yɛlɛma an kɛtɔ ka Bibulu kalan, ka miiri i ko Jehova ani k’an seko bɛɛ kɛ k’an koo diya a ye.—1 Kor. 2:14-16.

7. Ka kɛɲɛ ni Efɛzikaw 4:31, 32 ye, an ka ɲi ka koo wɛrɛ juman lo kɛ? Mun na o be se ka gwɛlɛya an ma?

⁷ Efɛzikaw 4:31, 32 kalan. An ka ɲi ka koo kɔrɔtanin wɛrɛ min kɛ, o ye “ka jogokura ta.” (Efɛz. 4:24). O tɛ ɲɛ jijali kɔ. O la, an ka ɲi k’an jija kosɔbɛ walisa ka kɔnɔnajuguya, dimi ani dusubɔ dabila. Mun na o be se ka gwɛlɛya an ma? Sabu a man nɔgɔ ka sɔɔn jugu dɔw dabila. Misali la, Bibulu b’a fɔ ko mɔgɔ dɔw ye ‘dusubatigiw’ ye (Talenw 29:22). Hali an batizenin kɔ, an ka ɲi ka to ka jijalibaw lo kɛ walisa ka see sɔrɔ delinanko juguw kan. Balimacɛ dɔ ka koo b’o lo yira.

8-9. Stephen ka koo b’a yira cogo di ko an ka ɲi ka to k’an jija walisa k’an jogokɔrɔ bila?

⁸ A tun ka gwɛlɛ balimacɛ Stephen ma ka se a dusu kɔrɔ. A ko: “Hali n’ batizenin kɔ, n’ tora ka n’ jija walisa ka se n’ dusu kɔrɔ. Misali la loon dɔ, ka n’ to soo ni soo waajuli la, n’ ye soon dɔ gwɛn sabu a ye n’ ka mobili arajo sonya. Tuma min na n’ tun be ɲini k’a minɛ, a ye arajo fili duguma ani ka boli. N’ y’o koo lakali n’ waajulikɛɲɔgɔnw ye ani diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ ye n’ ɲininga ko: ‘Stephen, i tun bena mun lo kɛ n’i tun y’a minɛ do?’ O ye n’ lasun ka miiri ani ka jijaliw kɛ walisa ka kɛ hɛɛrɛmɔgɔ ye.” b

⁹ Stephen ka koo b’a yira ko an ka jogo jugu dɔ be se ka bari ka bɔ kɛnɛ kan hali n’a b’an ɲɛɛ na ko an tun ye see sɔrɔ a kan. N’o koo ɲɔgɔn y’i sɔrɔ, kana i fari faga ani kana a miiri ko i tɛ kerecɛn ɲuman ye. Hali ciden Pol sɔnna a ma ko: “Tuma min na ne b’a fɛ ka koɲuman kɛ, n tɛ se k’o kɛ, fɔɔ kojugu.” (Ɔrɔm. 7:21-23). I ko gwangwan be segi ka boon nɔgɔ cogo min na, o cogo kelen na, an bɛɛ ye kerecɛn dafabaliw ye minkɛ, an ka jogo juguw be segi ka bɔ kɛnɛ kan. An ka ɲi ka to k’an jija walisa an saniyanin ka to. An be se k’o kɛ cogo di?

10. An be se ka see sɔrɔ jogo juguw kan cogo di? (1 Zan 5:14, 15).

¹⁰ I be bondori kɛra walisa ka see sɔrɔ jogo jugu min kan, Jehova deli o koo la ani la a la ko a bena i dɛmɛ (1 Zan 5:14, 15 kalan). Tiɲɛn lo ko Jehova tɛna kabako dɔ kɛ k’o jogo jugu bɔ i la, nka a bena barika don i la walisa i ka see sɔrɔ a kan (1 Piyɛri 5:10). Yanni o cɛ, to ka  koow kɛ ka kɛɲɛ n’i ka deliliw ye i kɛtɔ k’i mabɔ koow la minw b’a to o jogo kɔrɔ be bɔ kɛnɛ kan. Misali la, i be jogo jugu minw kɛlɛla, kana to ka filimuw ni fɛɛn dɔw filɛ telewisɔn na wala ka maanaw kalan minw be o jogow bɔ kɛnɛ kan. Kana to ka miiri fana koo bɛnbaliw la.—Filip. 4:8; Kɔlɔs. 3:2.

11. An be se ka mun ni mun lo kɛ walisa ka jogo kura ta?

¹¹ N’i ye jogo kɔrɔ bila, a kɔrɔtanin lo i ka jogo kura ta. I be se k’o kɛ cogo di? Jehova ka jogow lajɛtɔ, a ɲini k’a ladegi (Efɛz. 5:1, 2). Misali la, n’i be Bibulu ka maana dɔ kalanna Jehova ka yafali koo la, i yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ be yafa tɔɔw ma wa?” Jehova be makari dɛsɛbagatɔw ma cogo min na, n’i b’o lo kalanna, i yɛrɛ ɲininga ko: “N’ balima kerecɛn minw mako be dɛmɛ na, yala n’ b’a yira n’ ka kɛwaliw fɛ ko n’ be makari u la wa?” To k’i ka miiriya lakuraya i kɛtɔ ka jogo kura ta ani muɲu i yɛrɛ kɔrɔ n’i b’o kɛra.

12. Stephen y’a ye cogo di ko see be Bibulu ye ka mɔgɔ sɔɔn yɛlɛma?

¹² An kumana Stephen min koo la, ale y’a ye ko a sera ka jogo kura ta dɔɔni dɔɔni. A ko: “Kabi n’ batizera, koo caaman ye n’ sɔrɔ o minw na n’ sera n’ dusu kɔrɔ. N’ be n’ mabɔ n’ darabɔbagaw la wala n’ be banba koow kana juguya. N’ be koow ɲɛnabɔ cogo minw na, n’ muso ani mɔgɔ wɛrɛw ye n’ tando o kosɔn. N’ ye koo dɔw ɲɛnabɔ cogo minw na, o barila ne yɛrɛ la. N’ sera ka yɛlɛmani minw kɛ, n’ t’a jati k’o ye ne yɛrɛ seko lo ye. Nka, o b’a yira le ko see be Bibulu ye ka mɔgɔ sɔɔn yɛlɛma.”

13. Mun lo bena an dɛmɛ ka kɛ ni negelako ɲumanw ye? (Galatikaw 5:16).

¹³ Galatikaw 5:16 kalan. Walisa k’an dɛmɛ an ka to ka koo ɲuman kɛ, Jehova b’a tɛgɛ labila k’an sɔn a ka hakili senu na. N’an be Bibulu sɛgɛsɛgɛ, an b’a to o hakili senu ka nɔɔ to an kan. An be hakili senu sɔrɔ fana n’an be taga an ka lajɛnw na. O lajɛnw na, an be wagati kɛ n’an balimaw ye. I ko anw, olu fana banbannin lo walisa ka koo ɲuman kɛ ani o b’an jija yɛrɛ le (Eburuw 10:24, 25; 13:7). An ka Jehova deli fana n’an dusu bɛɛ ye ani an k’a ɲini a fɛ a k’an dɛmɛ walisa an ka see sɔrɔ an ka barikantanyaw kan. N’an y’o kɛ, a bena an dɛmɛ n’a ka hakili senu ye. Ka Bibulu sɛgɛsɛgɛ, ka taga lajɛnw na ani ka delili kɛ, n’a sɔrɔ o tɛna a to an ka nege juguw be ban. Nka, o bena an dɛmɛ ka see sɔrɔ u kan. I ko Galatikaw 5:16 b’a fɔ cogo min na, minw be tagama hakili senu barika la, olu “tena farisogo sago kɛ tugu.”

14. Mun na a kɔrɔtanin lo, an ka to k’a ɲini ka kɛ ni negelako ɲumanw ye?

¹⁴ N’an be ni delinanko ɲumanw ye Alako ta fan fɛ, a kɔrɔtanin lo an ka to n’u ye ani ka to k’a ɲini ka kɛ ni negelako ɲumanw ye. Mun na do? Sabu an jugu dɔ tɛ sinɔgɔ abada! O jugu ye kojugukɛ nege lo ye. N’a sɔrɔ an b’a ɲinina ka negelako jugu dɔw kɛlɛ i n’a fɔ dɔrɔmin kojugu, porno wala loteri n’a ɲɔgɔnnaw. N’an m’an yɛrɛ kɔrɔsi, hali an batizenin kɔ o koow nege be se k’an minɛ (Efɛz. 5:3, 4). Balima kanbele dɔ y’a fɔ ko: “Tuma dɔw la, n’ be ni kakalaya miiriyaw ye n’ cɛɲɔgɔnw koo la. Min ka gwɛlɛ n’  ma kosɔbɛ, o ye ka see sɔrɔ o miiriyaw kan. N’ tun b’a miiri ko o nege jugu bena tɛmɛ, nka a bele be n’ tɔɔrɔla.” Mun lo be se k’i dɛmɛ ni negelako jugu dɔ gwanna i la?

15. K’a lɔn ko nege jugu minw b’an minɛ “o bɛɛ ɲɔgɔn delila ka adamaden sɔrɔ,” mun na o b’an jija? (Jaa lajɛ.)

¹⁵ N’i be bondoriba kɛra walisa ka see sɔrɔ nege jugu dɔ kan, a to i hakili la ko i kelen tɛ. Bibulu b’a fɔ ko: “Kɔrɔbɔli minw y’aw sɔrɔ, o bɛɛ ɲɔgɔn delila ka adamaden sɔrɔ.” (1 Kor. 10:13a). O kuma tun ɲɛsinna Korɛnti balimaw bɛɛ ma, cɛɛw fara musow kan. U dɔw tun ye kakalaw, cɛɲɔgɔnɲilaw wala musoɲɔgɔnɲinilaw ani dɔrɔtɔw ye (1 Kor. 6:9-11). E ka miiri la u batizenin kɔ, o nege juguw sinna ka ban pewu wa? Ayi. Tiɲɛn lo ko kerecɛn mɔlenw tun lo, nka u bele tun ye mɔgɔ dafabaliw ye. Siga t’a la, u tun be bondori kɛ n’o nege juguw ye tuma kelen kelen. O ka ɲi k’an jija. Mun na do? Sabu o b’a yira ko i be bondori kɛra ni nege jugu o nege jugu ye, dɔ ye see sɔrɔ o kan ka ye. O la, i ‘jija k’i jigi to Matigi kan kosɔbɛ . . . I k’a lɔn k’o tɔɔrɔ nin ɲɔgɔn b’i baden tɔw kan yɔrɔ wɛrɛw la.’—1 Piyɛri 5:9.

16. An ka ɲi k’an yɛrɛ tanga farati juman lo ma ani mun na?

¹⁶ Farati lo k’a miiri ko min be i kan tigitigi, mɔgɔ si tɛ se k’o faamu ka ɲɛ. I yɛrɛ tanga o miiriya ma, sabu a be se k’a to i b’a jati ko jigiya foyi t’i la ani ko see t’i ye k’i ka nege juguw kɛlɛ. Bibulu t’o lo fɔ. A b’a fɔ ko: “Ala ye kantigi ye, ale tena sɔn aw ka kɔrɔbɔ fɔɔ ka taga tɛmɛ aw barika danyɔrɔ kan. Ni kɔrɔbɔli sera, a bena bɔyɔrɔ d’aw ma ani ka barika don aw la ka se k’o muɲu.” (1 Kor. 10:13b). O la, hali ni nege jugu dɔ barika ka bon,  an be se ka see sɔrɔ a kan. Jehova ka dɛmɛ barika la, an be se k’an yɛrɛ tanga kojugukɛ ma.

17. An tɛ se k’an yɛrɛ tanga nege juguw ma tuma bɛɛ, nka an be se ka mun lo kɛ?

¹⁷ Nin to i hakili la: An ye mɔgɔ dafabaliw ye minkɛ, an tɛ se k’an yɛrɛ tanga nege juguw ma tuma bɛɛ. Nka ni nege juguw nana i hakili la, sin ka ban u la i ko Yusufu y’a kɛ cogo min na, tuma min na a sinna ka boli Potifar muso ɲɛ (Zɛnɛzi 39:12). Waajibi tɛ i ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’i ka nege juguw ye!

18-19. N’an b’a ɲinina k’an ka miiriyaw yɛlɛma, ɲiningali jumanw lo be se k’an dɛmɛ?

¹⁸ K’an ka miiriya yɛlɛma, o kɔrɔ ko ka to ka jijali kɛ walisa an ka miiriyaw n’an ka kɛwaliw ka diya Jehova ye. O la, an ka ɲi k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma an kɛtɔ k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ ka kɛwaliw b’a yira ko n’ b’a kala ma ko an be laban wagati lo la wa? Yala n’ be n’ jijara ka jogo kura ta wa? Yala n’ b’a tora Jehova ka hakili senu ka n’ ɲɛminɛ n’ ka ɲɛnamaya la walisa n’ ka see sɔrɔ farisogo negelakow kan wa?”

¹⁹ N’i be i yɛrɛ sɛgɛsɛgɛra, i be ɲɛtaga min kɛra sinsin o lo kan, kana a ɲini ka kɛ mɔgɔ dafanin ye. N’i y’a ye ko i ka ɲi ka koo dɔw fisaya, kana i fari faga. Nka, Filipikaw 3:16 ka ladili nin sira tagama: “An ye koo minw kɛ fɔɔ ka na se sisan ma, an ka banba ka taga ɲa n’o koow ye.” N’i y’o kɛ, la a la ko i be jijali minw kɛra walisa k’i ka miiriya yɛlɛma, Jehova bena i duga o kosɔn.