Kristmas Kple Ƒe Yeye​—Anɔ abe Alesi Nèdii Enea?

“Peter [the Great] de se be woawɔ sɔleme tɔxɛ aɖe le Ƒe Yeyea dzi le sɔlemewo katã me le January 1. Egblɔ kpee be ele be woatsɔ Kristmas-ti aɖo atsyɔ̃e na ʋɔtrutiwo le aƒewo me, eye wòde se be Moscow nɔlawo katã ‘naɖee afia be yewokpɔ dzidzɔ to wo nɔewo kafukafu kple ɣli’ me le Ƒe Yeyea dzi.”—Peter the Great—His Life and World.

NUKAE nèle mɔ kpɔm na le azã si ame geɖe yɔna be Kristmas ɖuɣi, si gbɔna dzi? Le xexeame godoo la, amewo gblɔna be ɣeyiɣi sia nye Kristmas si nye Yesu ƒe dzigbezã ɖuɣi, gake Ƒe Yeye ɖuɖu hã kpe ɖe eŋu. Eyata menye ŋkeke ɖeka ƒe azãe wònye o. Dzilawo kple ɖeviwo siaa xɔa mɔkeke ɣemaɣi, eyata edze abe anye ɣeyiɣi nyui aɖe si dzi ƒomewo awɔ nu ɖekae ene. Ke hã, ame bubuwo gblɔna be enye “Kristmas ɖuɣi” elabena wole mɔ kpɔm be yewoade bubu Kristo ŋu le ƒea ƒe ɣeyiɣi sia me. Ðewohĩ wò hã èsena le ɖokuiwò me be esiae nye susu vevi si ta woɖua azãa ɖo.

Eɖanye bubu dede Kristo ŋu, alo ƒomewo ƒe ɣeyiɣi kpɔkpɔ awɔ nu ɖekae, alo wo kple evea siaa tae woɖua azã sia ɖo o, srɔ̃ŋutsu kple srɔ̃nyɔnu kpakple ɖevi miliɔn geɖe kpɔa mɔ na ɣeyiɣi sia vevie le xexeame godoo. Ke ƒe sia me tɔ ya ɖe? Ðe ƒomewo le eɖu ge abe alesi wodii enea, eye ɖe Mawu bunɛ be enye ɣeyiɣi tɔxɛ aɖea? Ne miaƒe ƒomea me tɔwo katã ava ƒo ƒu ɖekae la, ɖe azãa ayi abe alesi nèdii enea, alo ɖe wò mɔkpɔkpɔwo azu dzodzroa?

Ame geɖe siwo kpɔa mɔ na mawusubɔsubɔ nuwɔnawo va de dzesii be nusiwo meɖea Kristotɔnyenye ƒe gbɔgbɔ fiana o boŋ ye yia edzi le Kristmas kple Ƒe Yeye ɖuɣi zi geɖe. Azãa ɖuɣi va zu nunanawo xɔɣi dzro aɖe ko, kplɔ̃ɖoɖo si me woɖea agbenɔnɔ siwo medea bubu Kristo ŋu o fiana le ƒe mɔnukpɔkpɔ, alo ƒuƒoƒo ɖekae ado dzidzɔ na ame nɔewo ko. Zi geɖe la, amesiwo yia ƒuƒoƒe mawo dometɔ aɖewo ɖua nu tsu, mua aha hegblẽa wɔnawo dome, eye wowɔa dzre siwo me ŋutasẽnuwɔnawo nɔna ɣesiaɣi. Ðewohĩ èkpɔ esia teƒe kpɔ, alo edzɔ ɖe wò ŋutɔ dziwò kpɔ.

Ne nenemae la, ke àte ŋu akpɔe be tso Peter the Great (Pierre le Grand), Russiatɔwo ƒe Fiagã si ŋu nya míegblɔ va yi, ƒe ɣeyiɣia me vaseɖe fifia la, tɔtrɔ gobi aɖeke meva o. Alesi nɔnɔmeawo le edzi yimee egbea ɖea fu na ame geɖe, eye wodi be azãa ɖuɣi nanye ŋugbledede tso mawusubɔsubɔnyawo ŋu kpakple gomekpɔkpɔ le hadede tuameɖo me kple ƒometɔwo hafi. Ame aɖewo dzea agbagba be yewoahe tɔtrɔ aɖewo vɛ to nya aɖewo abe esiawo tɔgbe ene gbɔgblɔ dzi be Yesu tɔe nye azãa. Gake ɖe woate ŋu ahe tɔtrɔ aɖe vɛa? Eye ɖe esia le bubu de ge Kristo ŋu nyateƒea? Ðe susu aɖewo li si ta mele be woaɖu azãa oa?

Dukɔ aɖe li si me tɔwoe wòle na koŋ be woakpɔ ŋudzedze ɖe ƒea ƒe ɣeyiɣi sia ŋu. Na míatsɔe be míele dukɔ ma me ne míadzro nyaa me kpɔ, be míakpɔ ŋuɖoɖo siwo sɔ.