Ọkpọdọhọ ke esịt fo ebiet ewe ke otu inan̄ emi?

•    map

•   ukụtiso

•   ufan

•   ebiereikpe

 Esịt nnyịn esinam se ofụri inan̄ oro ẹsinamde. Iyokụt se inamde idọhọ ntre ke ibuotikọ emi.

•  Nso ke esịt esin̄wam nnyịn inam?

•  Ntak ekpekpepde esịt fo yak esin̄wam fi ọdiọn̄ọ nnennen se akpanamde?

•  Didie ke ekeme ndikpep esịt fo esin̄wam fi ọdiọn̄ọ nnennen se akpanamde?

•  Se ubọkn̄ka fo ẹtịn̄de

 Esịt esin̄wam owo ọdiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde, ukem nte ibet esin̄wamde owo ọdiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde. (Rome 2:15) Ama ekpep esịt fo yak esin̄wam fi ọdiọn̄ọ nnennen se akpanamde, enye ayan̄wam fi ọdiọn̄ọ m̀mê se oyomde ndinam ọfọn m̀mê ifọnke. Mîdịghe ama onyụn̄ anam n̄kpọ ama, enye ọyọdọhọ fi ke ama anam ọfọn m̀mê ke ukûnamke ọfọn.

•   Esịt fo etie nte map. Enye esin̄wam fi ọdiọn̄ọ nnennen se akpanamde mbak udûdụk mfịna.

•   Esịt fo etie nte ukụtiso. Enye esin̄wam fi enen̄ede ọdiọn̄ọ utọ owo emi afo edide.

•   Esịt fo etie nte eti ufan. Enye ekeme ndinọ fi eti item onyụn̄ an̄wam fi anam se ifọnde edieke akpan̄de utọn̄.

•   Esịt fo etie nte ebiereikpe. Enye esibiom fi ikpe ama anam idiọkn̄kpọ.

 Se anade ọfiọk: Esịt fo ekeme ndin̄wam fi ke usụn̄ iba: (1) an̄wam fi ebiere nnennen n̄kpọ, (2) an̄wam fi enen̄ede se mûkanamke ọfọn.

 Bible ọdọhọ yak ika iso ‘inyene eti ubieresịt,’ m̀mê eti esịt. (1 Peter 3:16) Ọyọsọn̄ fi ndinam se Bible etịn̄de oro mûkpepke esịt fo esin̄wam fi ọdiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde.

 Jennifer ọdọhọ ete: “Mma ntọn̄ọ ndisisu nsu nnọ ete ye eka mi; n̄kpodu mi, ami ndọhọ ke ndu ko. Esịt ama esifịna mi ke nsonso oro, edi akaka ko, n̄kwe se idiọkde do aba.”

 Akaka ko, esịt Jennifer ama edinam enye ọdọhọ ete ye eka esie ke ikesibabian̄a mmọ, onyụn̄ etre ndisibian̄a mmọ.

 Kere ise: Ekere ke ini ewe ekpekedi mfọnn̄kan ini esịt Jennifer ndinam enye ọdiọn̄ọ ke se imọ inamde oro ifọnke?

 Matthew ọdọhọ ete: “Owo nditie nte okube, ndi odu mi enye edi eti owo, esịm ko enye oforo n̄kpọ efen esikpon ufen. Esịt ama ayayak fi anam idiọkn̄kpọ ini kiet, idisọn̄ke fi ndinam idiọkn̄kpọ efen.”

 Ndusụk owo ẹdi esịt mmọ ama ọdọhọ ke se mmọ ẹyomde ndinam ifọnke, mmọ ẹmia utọn̄ ẹsio. Bible ọdọhọ ke ‘esịt mmọ ama odoro ufiọn.’ (Ephesus 4:19) The Good News Translation esịn itien̄wed oro ntem: “Bụt inamke mmọ ke usụn̄ ndomokiet aba.”

 Kere ise: Ndi uwem mbon emi edide mmọ ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ ẹma esịt ifịnake ọfọfọn akan eke mbon en̄wen? Nso mfịna ke mmọ mîditreke-tre ndinyene?

 Se anade ọfiọk: Edieke mûyomke esịt esimia fi ufen, ana ekpep ‘ndidiọn̄ọ se inende ye se ikwan̄ade.’​—Mme Hebrew 5:14.

 Okpoyom ndikpep esịt fo man enye esin̄wam fi ọdiọn̄ọ nnennen se akpanamde, ana enyene n̄kpọ emi afo edisidade idomo m̀mê se anamde ọfọn m̀mê ifọnke. Se ndusụk owo ẹsidade ẹdomo ẹdi:

•   nte ubon ye mbon edem mmọ ẹsinamde n̄kpọ

•   nte mme ubọkn̄ka mmọ ẹsinamde n̄kpọ

•   nte mme ọwọrọetop mbon idọkọ ye mbon fim ẹsinamde n̄kpọ

 Edi nte Bible ọdọhọde isinam n̄kpọ ọfọn akan. Ikpaha nnyịn idem sia Abasi emi okobotde nnyịn ‘ọkọnọ spirit esie ẹda ẹwet’ Bible, enye onyụn̄ ọdiọn̄ọ se idifọnde ye nnyịn ikan.​—2 Timothy 3:16.

 Se ndusụk se Bible etịn̄de mi.

 SE BIBLE ETỊN̄DE: ‘Iyom ndinam akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ.’​—Mme Hebrew 13:18.

•   Didie ke se Bible etịn̄de oro ekeme ndin̄wam fi ọkpọdọn̄ fi ndiyịp udomo, ndisu nsu nnọ ete ye eka fo, m̀mê ndiyịp n̄kpọ?

•   Edieke esịt fo esin̄wamde fi etịn̄ akpanikọ ke kpukpru n̄kpọ, ekere ke nso ufọn ke oro edinam inọ fi idahaemi ye ke ini iso?

 SE BIBLE ETỊN̄DE: “Ẹfehe ẹkpọn̄ use.”​—1 Corinth 6:18.

•    Didie ke se Bible etịn̄de oro ekeme ndin̄wam fi ọkpọdọn̄ fi ndise oburobụt ndise m̀mê ndinam idan̄ ke ini mûdọhọ ndọ, mîdịghe ẹdomo fi ndinam mme n̄kpọ oro?

•   Edieke esịt fo esin̄wamde fi efehe ọkpọn̄ use, didie ke oro edin̄wam fi idahaemi ye ke ini iso?

 SE BIBLE ETỊN̄DE: “Ẹfọn ido ye kiet eken, ẹtua owo mbọm, ẹfen kiet eken ke ofụri esịt.”​—Ephesus 4:32.

•    Se Bible etịn̄de oro edin̄wam fi anam nso n̄kpọ ama enyene mfịna ye eyeneka fo m̀mê ufan fo?

•   Edieke esịt fo esin̄wamde fi efen ọnọ owo onyụn̄ atua owo mbọm, didie ke oro edin̄wam fi idahaemi ye ke ini iso?

 SE BIBLE ETỊN̄DE: “Jehovah . . . asasua owo ekededi eke amade afai.”​—Psalm 11:5.

•    Se Bible etịn̄de oro akpanam fi esibre nso utọ vidio game, ese nso utọ fim ye edinam TV?

•   Edieke esịt fo esin̄wamde fi okûse fim afai okûnyụn̄ ubre vidio game afai, didie ke oro edin̄wam fi idahaemi ye ke ini iso?

 SE IKETỊBEDE: Jeremy ọdọhọ ete: “Mma nsitiene mme ufan mi mbre vidio game afai. Edi ete mi ama ọdọhọ n̄kûsubre utọ game oro aba. Mma nnyụn̄ ntre ndisibre ke ufọk, edi mma n̄kese mme ufan mi, ntiene mmọ mbre. Mma nnyọn̄ ndisịm ufọk, ndop uyo ntie. Ete mi ama obụp m̀mê edi didie, ndọhọ ke n̄kpọ itịbeke. Edi usen kiet mma n̄kot Psalm 11:​5, esịt onyụn̄ ọtọn̄ọ ndifịna mi ke se nsinamde oro. Mma n̄kụt ke ana ntre ndisibre utọ game oro. Mma nnyụn̄ ntre. Ufan mi kiet okokụt oro, enye n̄ko ama etiene etre.”

 Kere ise: Ini ewe ke esịt Jeremy ọkọtọn̄ọ ndin̄wam enye okụt ke se inamde ọdiọk? Ini ewe ke enye ọkọtọn̄ọ ndikpan̄ utọn̄ n̄kop se esịt esie ọdọhọde enye? Nso ke mbụk Jeremy ekpep fi?

 Se anade ọfiọk: Se esịt owo esiyakde enye anam owụt utọ owo emi enye edide ye se enye adade ke akpan n̄kpọ. Okwo owụt nso?