Apostle Paul ekewet ete: “Ke ini nyomde ndinam se inende, se idiọkde odu ye ami.” (Rome 7:​21) Ndi utọ n̄kpọ oro etịbe ọnọ fi akpa? Ekpedi ntre, ọwọrọ ibuotikọ emi ekeme ndin̄wam fi akan idiọkn̄kpọ emi ọdọn̄de fi.

•  Se anade ọdiọn̄ọ

•  Se afo ekemede ndinam

•  Se ubọkn̄ka fo ẹtịn̄de

 Mbon emi idude kiet ẹsiwak ndidomo nnyịn idomo man inam idiọkn̄kpọ. Bible ọdọhọ ke “idiọk nsan̄a ababiat eti ido.” (1 Corinth 15:33) Se mme owo ẹsitịn̄de, se afo esikopde ke radio, ye se esikụtde ke TV ekeme ndinam idiọkn̄kpọ ọdọn̄ fi, onyụn̄ ekeme ndinam fi ‘etiene otuowo anam idiọk.’​—Exodus 23:2.

 “Edieke ọdọn̄de fi ndinam mme owo ẹma fi m̀mê ndinam n̄kpọ man odụk otu, oro ekeme ndinam fi etiene anam se mme owo ẹsinamde man mmọ ẹma fi.”​—Jeremy.

 Kere ise: Didie ke ndifịna idem n̄kaha mban̄a se mbon en̄wen ẹkerede ẹban̄a fi ekeme ndinam enen̄ede ọsọn̄ fi ndikan idomo?​—Mme N̄ke 29:25.

 Se anade eti: Kûyak se mme ubọkn̄ka fo ẹtịn̄de m̀mê ẹnamde anam fi akanam n̄kpọ emi mûkpanamke.

 Diọn̄ọ nnennen n̄kpọ akpanamde. Edieke mûdiọn̄ọke nnennen n̄kpọ emi akpanamde, editie nte eyenọkpọ emi mbon en̄wen ẹdade ẹnam se ẹmama. Enen̄ede ọfọn anam item Bible emi ọdọhọde ete: “Ẹdụn̄ọde kpukpru n̄kpọ ẹfiọk; ẹsọn̄ọ ẹmụm se ifọnde ẹkama.” (1 Thessalonica 5:​21) Ama enen̄ede ọdiọn̄ọ nnennen n̄kpọ emi akpanamde, idisisọn̄ke fi ndinam mmọ, udûnyụn̄ uyomke ndinam se mîsan̄ake n̄kpọ ye se ọdiọn̄ọde oro.

 Kere ise: Ntak emi enịmde ke se Abasi ọdọhọde fi anam edi ke ufọn fo?

 “Mmesikụt ke mme owo ẹsinen̄ede ẹkpono mi ini ekededi emi nsọn̄ọde nda nnam se ndiọn̄ọde ke enen utu ke ndiduọ ndụk idomo.”​—Kimberly.

 Owo emi ekpekpebede ke Bible: Daniel. Daniel ama “ebiere ke esịt esie” ete ke imọ idibiatke Ibet Abasi. Etie nte enye akanam emi ke ini enye ekedide uyen.​—Daniel 1:8.

 Diọn̄ọ se idide mfịna fo. Bible etịn̄ aban̄a “mme udọn̄ ini uyen”​—udọn̄ emi esinen̄ede ọsọn̄ ubọk ke ini owo edide uyen. (2 Timothy 2:​22) Udọn̄ emi esịne udọn̄ ndinam idan̄, ndinam mme owo ẹma fi, ye ndiyom ndida ke idem, idem ke ini osụk odude ke idak ete ye eka fo.

 Kere ise: Bible ọdọhọ ke “idomo esịm owo kiet kiet ke ini udọn̄ idemesie odụride onyụn̄ atapde enye.” (James 1:​14) Nso isinen̄ede idọn̄ fi ndinam?

 “Dụn̄ọde idemfo diọn̄ọ nsio nsio idomo emi ekemede ndisọn̄ fi ndibe. Nam ndụn̄ọde man ọfiọk nte ekpebede mmọ. Wet se idin̄wamde fi. Oro ayan̄wam fi ọfiọk se akpanamde ini en̄wen man akan idomo oro.”​—Sylvia.

 Owo emi ekpekpebede ke Bible: David. Ndusụk ini David ama ayak se idọn̄de enye ye se mme owo ẹnamde anam enye anam se mîkpanamke. Edi David ama ekpep n̄kpọ oto ndudue esie onyụn̄ odomo ndinam se ifọnde. Enye ama eben̄e Jehovah ete: “Bot edisana esịt nọ mi, . . . nyụn̄ sịn mi obufa spirit, eke ọsọn̄ọde ada.”​—Psalm 51:10.

 Biere se edinamde. Bible ọdọhọ ete: “Ẹkûyak idiọk akan mbufo.” (Rome 12:21) Oro ọwọrọ ke inaha ayak idomo akan fi. Emekeme ndimek ndinam nnennen n̄kpọ.

 Kere ise: Nso ke akpanam man udûnam se mûkpanamke idomo ama edi?

 “Mmesikere nte editiede mi ke idem edieke mmebehe idomo oro. Ndi esịt ayana mi sụn̄? Ekeme ndidi ayana, edi edidi ke ekpri ini. Ndi esịt eyenem mi nte ini akade? Idinemke, edikam imamia mi ufen. Ndi ọfọn nnam idemmi utọ n̄kpọ oro? Ihih, ifọnke!”​—Sophia.

 Owo emi ekpekpebede ke Bible: Paul. Kpa ye oro Paul ọkọdọhọde ke se idiọkde esidụk imọ esịt, Paul ikayakke idiọkn̄kpọ oro akan enye. Enye ekewet ete: “Ntọn̄ọ idem mi ita, nnam enye odụk ufụn.”​—1 Corinth 9:​27.

 Se anade eti: Afo edibiere se edinamde idomo ama edi.

 Ti ke idomo isidomoke owo ke nsinsi. Melissa emi edide isua 20 ọdọhọ ete: “Ediwak n̄kpọ emi eketiede nte akamba idomo ọnọ mi ini n̄kodude ke ufọkn̄wed itiehe nte n̄kpọ ndomokiet inọ mi idahaemi.” Enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Nditi emi anam nnịm ke idomo ekededi oro nsobode idahaemi eyebe efep, ke eyenyene ini edidide mma nti idomo oro esịt enem mi nte mmen̄kọduọhọ ndụk idomo oro.”