Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Ntak Mme Owo Mîdaha Uwem ke N̄kpọ?

Ntak Mme Owo Mîdaha Uwem ke N̄kpọ?

NTAK ỌFỌNDE IKÛDA UWEM UBRE MBRE

Enyene mme n̄kpọ mme n̄kpọ oro mme owo ẹsinamde oro ẹkemede ndida mfịna nsọk mmọ m̀mê mbon en̄wen mîdịghe anam mmọ ẹdọn̄ọ. Ndien utọ mme n̄kpọ oro ẹwụt ke mmọ idaha uwem mmọ m̀mê eke mbon en̄wen ke n̄kpọ.

  • Idịghe kansa kpọt ke un̄wọn̄ sika esinam owo enyene. Enye isinyụn̄ iyakke idem owo ekeme ndin̄wana n̄kan udọn̄ọ oro. Se idude edi ke n̄wakn̄kan owo emi ẹkpan̄ade ke kansa obufre edi ke ntak un̄wọn̄ sika m̀mê ndin̄wek nsụn̄ikan̄ sika.

  • Ndidụk otuowo ntop mme owo ntịme ntịme esinam ediwak owo ẹkop ndịk ye oyomonsia kpukpru isua. Ndụn̄ọde kiet oro Stanford University ẹkenamde ọdọhọ ke ini owo odụkde ufọkn̄wed otop ikan̄ ntịme ntịme, ke idem mbon oro ẹkebọhọde, n̄kpọ inamke mmọ, ẹsisụk ẹkokop ndịk se iketịbede oro ke ediwak isua ama ekebe.

  • Mbon emi ẹsin̄wọn̄de n̄kpọsọn̄ mmịn m̀mê ẹsidade n̄kpọsọn̄ ibọk mbemiso ẹwatde uwat m̀mê ke ini ẹwatde uwat idaha uwem ke n̄kpọ, ndien emi ekeme ndida mfịna nsọk mbon eken oro ẹwatde m̀mê ẹsan̄ade ke usụn̄ oro. Ndisọn̄ esịt nnam utọ n̄kpọ oro owụt nte mme owo mîdaha uwem ke n̄kpọ.

SE EKEMEDE NDINAM

Se ban̄a idemfo. Ini ibehe nditre ndinam mme n̄kpọ oro mîfọnke owo ke idem, utọ nte ndin̄wọn̄ sika, ndin̄wọn̄ mmịn mbe ubọk m̀mê ndida n̄kpọsọn̄ ibọk. Mme n̄kpọ emi ẹkeme ndinam fi n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹwụt ke afo udaha uwem mbon oro ẹdude ẹkpere fi esịnede mbonubon fo ke n̄kpọ.

“Ẹyak nnyịn iyet kpukpru se isabarede obụkidem ye spirit ifep ke idem nnyịn.”​—2 Corinth 7:1.

Kûnam n̄kpọ emi ekemede ndinọ owo unan. Edieke mûyomke mbabuat n̄kpọntịbe etịbe, diọn̄ se ibiarade ke ufọk fo. Tiene mbet uwat, nyụn̄ diọn̄ se ibiarade ke n̄kpọisan̄ fo. Kûyak owo ndomokiet enyịk fi anam se ikemede ndinọ owo unan m̀mê ndiwot owo.

“Edieke ọbọpde obufa ufọk, afo enyene ndibọp ibio ibibene ke ọkọm ufọk fo, mbak ududa ubiomikpe iyịp udori ufọk fo koro owo ekeme ndidian̄ade nduọ.” ​—Deuteronomy 22:8. a

Sifọn ido ye mme owo. Ndidọhọ ke owo idaha uwem ibre mbre esịne ediwak n̄kpọ. Enye esịne nte idade inyụn̄ inamde n̄kpọ ye kpukpru mbon oro mîtoho edem nnyịn, edide mmọ ẹdi afia m̀mê obubịt, ẹdi imọ m̀mê ubuene, ẹdiọn̄ọ n̄wed m̀mê idiọn̄ọke. Ti ke asari ye usua ẹdi ntak ofụri afai ye ekọn̄ oro odude ke ererimbot mfịn.

“Ẹsion̄o kpukpru idiọk udu ye iyatesịt ye ifụtesịt ye mfiori ye ikọ isụn̄i ẹfep ke idem mbufo ọkọrọ ye kpukpru idiọkn̄kpọ. Edi ẹfọn ido ye kiet eken.” ​—Ephesus 4:31, 32.

SE NNYỊN INAMDE

Nnyịn Mme Ntiense Jehovah imesidu eti uwem, inyụn̄ ikpekpep mme owo nte mmọ ẹkpedude eti uwem. Se nnyịn isidade Bible ikpep mme owo esin̄wam mmọ ẹtre mme n̄kpọ oro ama ekememehe mmọ, oro onyụn̄ ekemede ndibiat mmọ n̄kpọ ke idem. Emi esịne un̄wọn̄ sika, uda n̄kpọsọn̄ ibọk ye ndin̄wọn̄ mmịn mbe ubọk.

Ke ini ibọpde n̄kpọ inọ esop Abasi, imesikụt ite ke imanam mme n̄kpọ oro mîdiyakke owo ọsọp ada unan. Ẹsikpep mbon oro ẹnyịmede nditiene mbọp mme ebiet oro isidade ikpono Abasi ye mme ufọk esop Abasi eken nte ẹkpenamde utom owo idaha unan. Ke ini ke ini, imesifiak ise mme ufọk esop Abasi oro ikọbọpde man ikụt ite ke mmọ ẹda ẹkekem ye ibet ubọp ufọk oro ukara obio nnyịn ẹnọde.

Imesin̄wam mbon oro afanikọn̄ esịmde. Ke ufan̄ ọfiọn̄ 12 oro ebede, ima ibiat n̄kpọ nte miliọn dollar 12 ndin̄wam mbon oro afanikọn̄ emi ekemede ndida owo ibuot ekesịmde ke nsio nsio itie 200 ke ofụri ererimbot. Okụk oro ẹsitịpde ke ida inam kpukpru emi.

Ini udọn̄ọ Ebola okomụmde ediwak owo ke West Africa ke 2014 ye ke Democratic Republic of Congo ke 2018, ima ikpep mme owo se mmọ ẹkpenamde man mmọ idimen udọn̄ọ oro, idinyụn̄ isuan udọn̄ọ oro. Ima inọ mbon nnyịn ẹka nsio nsio itie ẹkeda ibuotikọ emi “Obedience Saves Lives” ẹneme nneme ye mme owo. Ima ibon mme n̄kpọ uyet ubọk ke mme itie oro isikponode Abasi inyụn̄ inam mme owo ẹkụt ntak edide akpan n̄kpọ mmọ ndiyet ubọk inyụn̄ ineme mme n̄kpọ en̄wen oro mmọ ẹkpenamde man ẹkpeme idemmọ.

Ke Sierra Leone, ẹma ẹtoro Mme Ntiense Jehovah ke radio ke se mmọ ẹkenamde man ẹn̄wam mbon mmọ ye mbon en̄wen ẹkûmen udọn̄ọ Ebola.

Itie uyet ubọk ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke Liberia ke ini udọn̄ọ Ebola ke 2014

a Ke eyo Bible, mme owo ẹkesidoro ke enyọn̄ ufọk ẹnam ediwak n̄kpọ kpukpru usen, ntre ibet emi ama anam mme owo ẹkûda uwem ubre mbre ẹsinyụn̄ ẹnam n̄kpọ mbak n̄kpọ idinam owo.