COVER SUBJECT
Usem Idịghe Mfịna —Nte Isikabarede N̄wed
“Ẹsidọhọ ke inyeneke utom emi ọsọn̄de nte ndikabade n̄wed.” —“The Cambridge Encyclopedia of Language.”
MBEMISO Mme Ntiense Jehovah ẹwetde n̄wed, mmọ ẹsitie ẹkere se ẹyomde ndiwet ẹnyụn̄ ẹnam ndụn̄ọde. Itieutom Uwetn̄wed mmọ emi odude ke ibuot itieutom mmọ ke New York ẹsitịm ẹse kpukpru se ẹwetde ẹnyụn̄ ẹkụt ẹte ke ndudue ndomokiet idụhe, ke se ẹwetde edi akpanikọ onyụn̄ enem ndikot. *
Itieutom Uwetn̄wed ẹsinọ se ẹwetde ẹsọk ata ediwak mme akabade-n̄wed ke ofụri ererimbot. Ediwak mmọ ẹdụn̄ ke ebiet emi ẹsemde usem emi mmọ ẹkabarede. Ata ediwak mme akabade-n̄wed emi ẹsikabade n̄wed ẹsịn ke usem emana mmọ. Ana se ẹwetde enen̄ede an̄wan̄a mmọ, ana mmọ ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹfiọk usem mmọ.
Didie ke mme akabade-n̄wed ẹsinam utom mmọ?
Geraint, akabade-n̄wed emi odụn̄de ke Britain, ọdọhọ ete: “Owo isitiehe ikpọn̄ ikabade n̄wed. Mme akabade-n̄wed ẹsidiana kiet ẹkọk ibuot nte ẹkpekabarede n̄kpọ emi ọsọn̄de. Nnyịn isikabakede ikọ kiet kiet, edi isikabade ofụri udịmikọ. Imesinen̄ede itie ikere se udịmikọ kiet kiet ọwọrọde, inyụn̄ ikere iban̄a mbon emi ẹwetde ibuotikọ kiet kiet ẹnọ.”
Mbufo mme akabade-n̄wed ẹsiyom utom mbufo etie didie?
“Isiyom edi mme owo ẹma ẹkot se ikabarede, mmọ ẹkere
ke ẹkewet ke usem mmimọ. Nnyịn isiyomke etie nte ẹkekakabade. Ntak edi oro isikabarede n̄wed nte isitịn̄de ikọ ke edem nnyịn man edi owo ama okot n̄wed ke usem nnyịn, enye enem enye nte adia edinem udia.”Ntak emi ọfọnde ndidụn̄ ke ebiet emi ẹsemde usem emi mbufo ẹkabarede?
“Ndidụn̄ ye mbon emi ẹsemde usem emi esinam ikabade n̄wed ke usụn̄ emi edin̄wan̄ade mmọ. Imesikop mme owo ẹsemde usem emi kpukpru usen. Imekeme n̄ko ndibụp mme owo m̀mê se ikabarede enem onyụn̄ an̄wan̄a mmọ. Emi esinam ikeme ndikabade se ẹwetde nnennen nnennen.”
Didie ke ẹtịm utom mbufo?
“Mme akabade-n̄wed ẹsitie ke otu ẹkabade n̄wed. Ke ini ẹnọde mmọ n̄kpọ ẹkabade, owo mmọ kiet kiet esibem iso okot se ẹnọde man ọfiọk se n̄kpọ oro aban̄ade ye mbon emi ẹwetde enye ẹnọ. Imesibụp idem nnyịn ite: ‘Mmanie ke ẹwet n̄kpọ emi ẹnọ? Ntak emi ẹwetde n̄kpọ emi? Nso ke idikpep ito se ẹwetde emi?’ Emi esin̄wam nnyịn inen̄ede ikere iban̄a se iyomde ndikabade.
“Ekem, imesitie kiet ineme se ikokotde, inyụn̄ itịn̄ nte an̄wan̄ade nnyịn owo kiet kiet. Imesinyụn̄ ikere nte idikabarede enye yak enem nte Ikọmbakara. Isiyom edi mbon nnyịn ẹma ẹkot se ikabarede, enye an̄wan̄a mmọ ukem nte an̄wan̄ade mbon oro ẹkotde eke Ikọmbakara.”
Didie ke mbufo ẹsidiana kiet ẹnam utom?
“Sia isiyomde se ikabarede ọsọsọp an̄wan̄a owo, imesikot ikpehe kiet kiet ediwak ini.
“Ke ini owo kiet ataipde n̄kpọ, nnyịn eken imesitiene ikụt ke kọmputa nnyịn. Imesise se enye ataipde mbak enye edidue esịn se mîsịneke ke Ikọmbakara, edinyụn̄ osio n̄kpọ efep. Imesinyụn̄ ise m̀mê ẹwet ikọ ọfọn, m̀mê se ẹkabarede akam etie usem usem. Ekem owo kiet esikot se ẹkabarede uyo ọwọrọ. Edieke enye ekekde ke ini okotde, imesifiak ise ebiet oro. Ke ini ikabarede ibuotikọ kiet ima, owo kiet ke otu nnyịn esikot
kpukpru n̄kpọ uyo ọwọrọ, ndien nnyịn eken isịn idiọn̄ọ ke mme ebiet oro oyomde ẹnen̄ede n̄kpọ.”Etie nte se osụk etịn̄de oro idịghe ekpri utom!
“Idịghe-o! Utom ama asuana, esikak nnyịn etieti. Ntre, eyo ama esiere, imesifiak ikot se ikakabarede ke ini ibuot mîfiopke nnyịn kan̄a. Urua ifan̄ ama ebe, Itieutom Uwetn̄wed ẹsinọ mme ukpụhọde oro mmọ ẹnamde ke utom oro ẹdi. Ima inam mme ukpụhọde emi ima, imesifiak ikot kpukpru n̄kpọ ise.”
Ndi enyene ndutịm kọmputa emi esin̄wamde mbufo?
“Idụhe kọmputa emi ekemede ndikabade n̄wed nte owo. Edi Mme Ntiense Jehovah ẹnyene ndutịm kọmputa emi esinamde utom nnyịn afiak efere. Kiet edi n̄wed ukabadeikọ emi ẹsịnde ke kọmputa nnyịn, ndien imesidọn̄ ndusụk ikọ emi ẹsiwakde ndidu ke utom nnyịn do. Efen edi n̄kpọ emi isidade inam ndụn̄ọde man ise nte ẹkekabarede mme ikọ emi ọsọn̄de.”
Mbufo ẹda didie utom mbufo?
“Nnyịn ida utom emi nte enọ emi Abasi ọnọde mme owo. Ntre, imesisịn idem inam man n̄wed nnyịn enenem mme owo ndikot. Esinen̄ede enem nnyịn ke ini ikerede nte magazine m̀mê n̄kpọ emi odude ke ikpehe Intanet nnyịn ekemede ndinam owo okpụhọde.”
Nsinsi Ufọn
Ata ediwak owo ke ofụri isọn̄ ke ẹdia ufọn n̄wed emi Mme Ntiense Jehovah ẹkabarede ẹsịn ke usem emana mmọ. Nti item emi odude ke n̄wed mmọ, vidio mmọ, ye se ẹdọn̄de ke ikpehe Intanet mmọ, jw.org, ẹto Bible. Abasi emi ekerede Jehovah enyene edisana n̄wed emi, ndien enye ọdọhọ ke imọ iyom ẹnam mme owo ke “kpukpru mme idụt ye esien ye usem” ẹkop etop imọ.—Ediyarade 14:6. *
^ ikp. 4 Ẹsiwet kpukpru n̄wed nnyịn ke Ikọmbakara mbemiso ẹkabarede ẹsịn ke nsio nsio usem.
^ ikp. 25 Ka www.pr418.com man okokụt mme n̄wed, ikwọ, drama, ye mme vidio ke usem mbufo ye ke ediwak usem en̄wen.