Udia Emi Ekemede Ndinam Owo Ọdọn̄ọ ye Udia Emi Esifịnade Owo
Emily: “Idem ama ọtọn̄ọ nditịmede mi, ntre mma nyak ikpan̄ nsịn ke usan udia mi. Inua ama atịgha mi, edeme mi onyụn̄ ọtọn̄ọ ndifụt. Isiọn̄ ama anam mi, nnyụn̄ n̄kemeke aba ndikot ibifịk ọfọn. N̄kpọ emi etiede nte mfat ibibiak ama ọwọrọ mi ke ubọk ye itọn̄. Mma ndomo ndimụm idem n̄kama, edi mma ndiọn̄ọ ke ana nsọsọp n̄ka ufọkibọk!”
ATA ediwak owo ẹsikop inem ke ini ẹdiade udia. Edi ndusụk owo ẹsifefehe ndusụk udia sia ẹsinam mmọ ẹdọn̄ọ. Se iwọrọde Emily oro itịn̄de iban̄a ke enyọn̄ emi edi oro. Ẹkot udọn̄ọ emi udia esinamde enye ọdọn̄ọ anaphylaxis, ndien udọn̄ọ emi ekeme ndida owo ibuot. Edi idịghe kpukpru udọn̄ọ emi udia esinamde owo ọdọn̄ọ esidiọk ntre.
Ke isua ifan̄ emi ebede, ibat mbon oro udia esifịnade m̀mê esinamde ẹdọn̄ọ ọtọn̄ọ ndinen̄ede n̄wak. Edi ndụn̄ọde oro ẹnamde owụt ke ata ediwak mbon emi ẹkerede ke udia esinam mmimọ idọn̄ọ isikaha ufọkibọk ikese se ifịnade mmọ.
Didie ke Udia Esinam Owo Ọdọn̄ọ?
Dr. Jennifer J. Schneider Chafen ye ntaifiọk eken ẹkedọhọ ke n̄wed emi ẹkotde The Journal of the American Medical Association ẹte ke ọsọsọn̄ nditịn̄ akpan udia emi ekemede ndinam owo ọdọn̄ọ. Edi ata ediwak ntaifiọk ẹdọhọ ke enyene n̄kpọ ke idem owo, emi esinamde owo ọdọn̄ọ ke ini enye adiade ndusụk udia.
N̄kpọ emi esịnede ke ndusụk udia esinam udia oro anam ndusụk owo ẹdọn̄ọ. Ke ini owo adiade utọ udia oro, editịbe emi esịnede owo ke idem ekeme ndidue nda udia oro nte ibọk-n̄kpa. Enyene mmọn̄ibọk emi idem owo esision̄ode man abiat odudu udia oro. Ke ini owo afiakde adia utọ udia oro, idem esie esision̄o nsio nsio mmọn̄ibọk man udia oro okûnen̄ede afịna enye.
Mmọn̄ibọk emi idem owo esision̄ode mi man udia okûfịna owo isinamke owo n̄kpọ. Edi ntaifiọk idiọn̄ọke ntak emi edide ndusụk owo ẹma ẹdia ndusụk udia, mmọn̄ibọk emi akpakam an̄wamde-n̄wam mmọ, akabade anam mmọ ẹdọn̄ọ.
Ntak edi oro esidide owo ama adia udia emi akanam enye mîdiaha, enye ifịnake enye, edi ama afiak adia udia oro, enye anam enye ọdọn̄ọ.
Didie ke Udia Esifịna Owo?
Udia ndifịna owo onyụn̄ aka nditie nte udia ndinam owo ọdọn̄ọ. N̄kukụre ukpụhọde oro odude edi se isinamde udia afịna owo. Mmọn̄ibọk emi idem owo esision̄ode ke ini owo adiade ndusụk udia esinam owo ọdọn̄ọ, edi udia esifịna owo edieke idem esie mîkemeke ndinam udia oro ataha enye ke idịbi. Ke uwụtn̄kpọ, enyene mbon emi mbọn̄eba esifịnade sia idem mmọ mîsikemeke ndinam mmọn̄eba ọsọp ataha mmọ ke idịbi.
Udia ekeme ndifịna owo ata akpa ini emi enye adiade udia oro. Ndusụk ini esitiene udomo udia emi owo adiade. Edieke owo adiade esisịt, ekeme ndidi idifịnake enye, edi edieke enye adiade awak, ekeme ndinen̄ede mfịna enye. Emi okpụhọde ye udia emi esinamde owo ọdọn̄ọ sia idem ọkpọkọm owo adia ata esisịt, udia oro ekeme ndida enye ibuot.
Nso ke Ẹsida Ẹdiọn̄ọ ke Udia Anam Owo Ọdọn̄ọ M̀mê ke Udia Afịna Owo?
Se ekemede ndida ndiọn̄ọ m̀mê udia anam fi ọdọn̄ọ edi emi: inua atịgha fi; n̄kpọ ọwọn̄ọ fi ke idem; usụn̄itọn̄, enyịn, m̀mê edeme ofụt fi; ikpọhi ọdọn̄ fi; idịbi osio fi; ndusụk ini isiọn̄ anam fi, afo osụhọ, mîdịghe esịt ọtọn̄ọ ndibiak fi. Ndusụk udọn̄ọ emi ẹkeme ndida owo ibuot.
Udia ekededi ekeme ndinam owo ọdọn̄ọ. Edi udia emi esisọpde ndinam ndusụk owo ẹdọn̄ọ edi mmọn̄eba, nsenunen, iyak, obu, n̄kọp, isobo, mbansan̄, ọkọti, mfri eto nte isịp, ye wheat. Udia ekeme ndinam nsekeyen m̀mê akwaowo ọdọn̄ọ. Ndụn̄ọde oro ẹnamde owụt ke udia emi esinamde ete m̀mê eka ọdọn̄ọ ekeme n̄ko ndinam eyen mmọ ọdọn̄ọ. Edi nte ini akade, udia emi isifịnake ndusụk nditọwọn̄ aba.
Udia ndifịna owo idiọkke nte udia ndinam owo ọdọn̄ọ. Se ekemede ndida ndiọn̄ọ m̀mê udia afịna fi edi emi: idịbi ndibiak m̀mê ndifụt fi, ofụm ọyọhọ fi idịbi, ibuot ọkọn̄ fi, mfat ọwọrọ fi ke idem, idem emem fi, mîdịghe etie fi ndisịme ndisịme ke idem. Nsio nsio udia ẹkeme ndifịna owo. Edi n̄kpọ emi esisọpde ndifịna owo n̄kan edi wheat, mmọn̄eba, ọkpọsọn̄ mmịn, ye yeast.
Nte Ọkpọfiọkde Se Ifịnade Fi ye Nte Ọkpọsọbọde Idem
Edieke ekerede ke enyene udia emi esifịnade fi m̀mê esinamde fi ọdọn̄ọ, emekeme ndika ufọkibọk n̄kese se idide mfịna. Ifọnke etie ke ufọk ebiere udia emi mîfọnke ye afo sia oro ekeme ndinam etre ndidia udia emi akpakam ọnọde fi n̄kpọ ke idem.
Owo inyeneke akpan usọbọ kiet emi ẹsinọde mbon emi udia anamde ẹdọn̄ọ. Edi ẹsidọhọ mmọ ẹtre ndidia udia emi mîfọnke ye mmọ. * Edi edieke okwo mînen̄ekede idiọk, emekeme ndisio urua ke nte adiade ndusụk udia. Ndusụk owo ẹbebet udia emi esifịnade mmọ.
Ntre, edieke udia esifịnade fi m̀mê anamde fi ọdọn̄ọ, etie nte eyenem fi ndifiọk ke ediwak mbon oro ẹnyenede ukem mfịna emi ẹkpep ndibet ndusụk udia emi mîfọnke ye mmọ, ẹnyụn̄ ẹkop inem ndidia nsio nsio ndinem udia eken.
^ ikp. 19 Mbiausọbọ ẹdọhọ ke ọfọn mbon emi ẹnyenede utọ mfịna emi ẹsikama ibọk emi mmọ ẹkemede ndikịm idemmọ edieke udia ọtọn̄ọde ndifịna mmọ. Ẹdọhọ yak nditọwọn̄ emi ndusụk udia ẹsinamde mmọ ẹdọn̄ọ ẹkama n̄kpọ emi edinamde mme andikpep ye mbon emi ẹsede ẹban̄a mmọ ẹdiọn̄ọ mfịna mmọ.
