1, 2. (a) Didie ke idiọk ererimbot emi ebiet abiatibet oro ẹma ẹkebiere n̄kpa ẹnọ? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.) (b) Idem editie didie kpukpru owo ke heaven ye ke isọn̄ ke ẹma ẹkesobo idiọk ererimbot emi?

MME ekpeme ufọk-n̄kpọkọbi ẹsio ata idiọk abiatibet ke ubet n̄kpọkọbi esie ẹmen ẹdaha. Nte mmọ ẹsụk ẹsan̄ade ẹwọrọ, mmọ ẹfiori ẹte: “Owo n̄kpa edi emi-o!” Idịghe nte abiatibet emi ọdọdọn̄ọ eke ẹkpedọhọde ke oro oyom ndiwot enye. Nso inam mmọ ẹtịn̄ utọ n̄kpọ oro ndien ye enye? Mmọ ẹmen enye ẹka ndiwot. Ntre etie nte n̄kpọ eke enye ama akakpa-kpa ama sia ẹma ẹbiere n̄kpa ẹnọ enye. *

² Idiọk ererimbot emi etie nte abiatibet oro ẹma ẹkebiere n̄kpa ẹnọ do. Ẹma ẹbebiere ikpe idiọk ererimbot emi ke ata anyan ini, nsobo esie edisesịm ama. Bible ọdọhọ ke “ererimbot ke ebebe efep.” (1 John 2:17) Idụhe se idinamde Abasi okûsobo ererimbot emi. Enyene akpan n̄kpọ kiet emi anamde ikpe oro ẹbierede ẹnọ abiatibet oro okpụhọde ye ikpe oro ẹbierede ẹnọ ererimbot emi. Ke ini ẹyomde ndiwot abiatibet oro, ndusụk owo ẹkeme ndidọhọ ẹkûwot enye ke  enye idotke n̄kpa, ke owo ikekpehe ikpe esie ọfọn, mîdịghe ebiereikpe ekeme ndidọhọ ẹkûwot enye kan̄a. Edi Andikara ekondo ebiere ikpe idiọk ererimbot emi. Enye ọfọn ama, isinyụn̄ ikpehe ukwan̄ikpe. (Deut. 32:4) Ntre, idụhe owo ndomokiet emi edidọhọde ẹkûsobo idiọk ererimbot emi, m̀mê ke owo ikebiereke ikpe ererimbot emi ọfọn. Ke ẹma ẹkesobo idiọk ererimbot emi, kpukpru owo ke heaven ye ke isọn̄ ẹyenyịme ke Abasi ekekpe edinen ikpe. Inua ikemeke nditịn̄ nte esịt edinemde nnyịn ini oro!

3. Ewe n̄kpọ inan̄ oro mîdidụhe aba ke ini Obio Ubọn̄ Abasi edidide ke idineme idahaemi?

³ Nso mîdidụhe aba ke ini ‘ererimbot emi edibede ifep’? Ndiọi n̄kpọ oro nnyịn ikamanade-mana idikụt ididụhe aba. Emi edi eti mbụk, kpa “eti mbụk obio ubọn̄” Abasi! (Matt. 24:14) Ẹyak ineme mme n̄kpọ oro mîdidụhe aba ke ini Obio Ubọn̄ Abasi edidide. Iyom ndibahade mmọ ndọn̄ ke ikpehe inan̄: mme idiọkowo, ndiọi n̄ka, ndiọi n̄kpọ, ye mme n̄kpọ oro ẹnamde uwem odorode owo. Iyeneme nte mme n̄kpọ emi kiet kiet (1) ẹnamde uwem efek nnyịn mfịn, (2) se Jehovah edinamde mmọ, ye (3) se ididade itie mmọ.

4. Didie ke mme idiọkowo ẹnam uwem efek nnyịn mfịn?

⁴ Didie ke mme idiọkowo ẹnam uwem efek nnyịn mfịn? Apostle Paul ama ọdọhọ ke “ndiọkeyo emi ọsọn̄de ndiyọ oyodu ke mme akpatre usen.” Ekem enye ama adian do ete: “Mme idiọkowo ye mbon abian̄a ẹyedọdiọn̄ ẹdiọk ẹka iso.” (2 Tim. 3:​1-5, 13) Ndi ikọ Paul emi isụhu mfịn? Ediwak nnyịn imọbọ ufen ke ubọk mme idiọkowo, utọ nte mbon ntịme, mbon afai, mbon ibak, mme ama-uke, ye mme utọtọ. Ediwak mmọ ẹsinam ibak mmọ ke eferife, mbon eken ẹdịp n̄kem nte idi nti owo edi ke ẹdịbe ẹnam mme owo ibak. Ekpededi nnyịn ibọhọ ufen ke ubọk utọ mbon emi, se mmọ ẹsinamde ẹsifịna nnyịn. Mbọribọ esimụm nnyịn ke ini ikopde ibak emi mmọ ẹbakde nditọwọn̄, mbon oro ẹma ẹkesọn̄, ye mbon oro mînyeneke owo. Mme idiọkowo ẹsinam n̄kpọ nte ndiọi unam m̀mê mme demon. (Jas. 3:15) Ikọ Abasi anam nnyịn ifiọk ke mme idiọkowo ididụhe ke nsinsi.

5. (a) Nso ifet ke Jehovah ọnọ mme idiọkowo idahaemi? (b) Nso iditịbe inọ mmọ edieke mmọ mîmaha ndikpụhọde?

⁵ Nso ke Jehovah edinam mme idiọkowo? Jehovah ọnọ mme idiọkowo ifet ndikpụhọde idahaemi. (Isa. 55:7) Enye ibiereke ikpe inọ mmọ kan̄a. Idiọk ererimbot emi ke enye ebiere ikpe ọnọ. Edi, nso ke enye edinam mbon oro mîmaha ndikpụhọde, emi ẹsụk ẹkade iso ẹda ye idiọk ererimbot emi tutu akwa ukụt ọtọn̄ọ? Jehovah ọn̄wọn̄ọ ke imọ iyosobo kpukpru mme idiọkowo ifep ke isọn̄. (Kot Psalm 37:10.) Mme idiọkowo ẹkeme ndikere ke inyeneke se idinamde mmimọ. Ediwak mmọ ẹnen̄ede ẹfiọk ndidịp idiọkn̄kpọ mmọ, tutu editie nte ke mmọ idibọhọ ufen idiọkn̄kpọ mmọ. (Job 21:​7, 9) Edi Bible ọdọhọ ete: “Koro enyịn [Jehovah] esede usụn̄ owo, Enye onyụn̄ okụt kpukpru ikpatisan̄ esie. Ekịm m̀mê ọkpọsọn̄ ekịm idụhe inọ mbon emi ẹnamde ibak ndidịbe do.” (Job 34:​21, 22) Idụhe owo ndomokiet emi ekemede ndidịbe mbọhọ Jehovah Abasi, inyụn̄ idụhe owo emi ekemede ndibian̄a enye. Jehovah ekeme ndikụt kpukpru se mme idiọkowo ẹnamde ọkpọkọm ebiet emi mmọ ẹdude ekịm  nte nso. Ke Armageddon ama okokụre, nnyịn iyoyom mme idiọkowo ke ebiet emi mmọ ẹkesidude, edi idikwe. Mmọ ididụhe aba ke nsinsi nsinsi!​—Ps. 37:​12-15.

6. Mmanie ẹdisụhọ ke ẹma ẹkesobo mme idiọkowo ẹfep, ndien ntak emi edide eti mbụk?

⁶ Mmanie ẹdisụhọ ke ẹma ẹkesobo mme idiọkowo? Jehovah ọdọhọ ete: “Edi mbon nsụkidem ẹyeda isọn̄ ẹnyene, ediwak emem oyonyụn̄ adat mmọ esịt.” Enye adian do ete: “Ndinen owo ẹyeda isọn̄ ẹnyene, ẹnyụn̄ ẹdụn̄ ke esịt ke nsinsi.” (Ps. 37:​11, 29) Mmanie ẹdi “mbon nsụkidem” ye “ndinen owo”? Mbon nsụkidem ẹdi mbon oro ẹsụhọrede idem ẹnyịme Jehovah ekpep mmimọ n̄kpọ onyụn̄ ada mmimọ usụn̄; ndinen owo ẹdi mbon emi ẹsimade ndinam se inende ke enyịn Jehovah Abasi. Ndinen owo ikpetke-kpet ndiwak nte mme idiọkowo ke ererimbot emi. Edi ke obufa ererimbot, owo idibụpke aba m̀mê mmanie ẹwak ẹkan ke otu ndinen owo ye ndiọi owo, sia ndinen owo ye mbon nsụkidem kpọt ẹdidu ini oro. Mmọ ẹdinam isọn̄ emi edi Paradise!

7. Didie ke ndiọi n̄ka ẹnam uwem efek nnyịn mfịn?

⁷ Didie ke ndiọi n̄ka ẹnam uwem efek nnyịn mfịn? Ndiọi n̄ka ẹdi ntak ediwak ndiọi n̄kpọ oro ẹnamde mfịn. Mme n̄ka ido ukpono ẹbian̄a ata ediwak owo. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ iyakke mme owo ẹda Bible nte n̄wed Abasi, ẹfiọk enye emi ata Abasi edide, ẹfiọk se Abasi aduakde ndinam ke isọn̄, ye se enye aduakde ndinam nnọ mme owo. Ukara n̄ko ẹsinam n̄kpọ emi anamde mme owo ẹn̄wana ekọn̄, ekpụk kiet ẹnyụn̄ ẹn̄wana ye eken. Mmọ ẹsifịk mme ubuene ye mbon oro mînyeneke owo, ẹma ndibọ ubọkedem, ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ ke unyene owo. Idiọkitọn̄ anam mme enyene ikpọ mbubehe ẹsabade ofụm ye mmọn̄, ẹkụre eto ke ikọt, ẹnyụn̄ ẹsion̄o aran ye mme n̄kpọ eken ẹma ke isọn̄. Emi anam ibat ibat owo ẹnen̄ede ẹforo ke ini ata ediwak miliọn owo ẹfiọn̄ọde-fiọn̄ọ ubọk ẹyom se ẹdade ẹdu uwem. Omokut do ke ndiọi n̄ka ẹdi ntak ediwak afanikọn̄ oro ẹsịmde mme owo mfịn.

8. Bible ọdọhọ ke nso iditịbe inọ ndiọi n̄ka?

⁸ Nso ke Jehovah edinam ndiọi n̄ka? Akwa ukụt editọn̄ọ ke ini ukara ẹdin̄wanade ye kpukpru nsunsu ido ukpono. Ofụri nsunsu ido ukpono ẹdi akpara oro Bible okotde Akwa Babylon. (Edi. 17:​1, 2, 16; 18:​1-4) Abasi oyosobo nsunsu ido ukpono ofụri ofụri. Nso iditịbe inọ ndiọi n̄ka eken? Bible emen mme n̄ka emi odomo ye obot ye isuo emi etiede nte n̄kpọ ndomokiet ikemeke ndinam mmọ. (Kot Ediyarade 6:14.) Ikọ Abasi ama etetịn̄ ke ẹyesobo kpukpru ukara ye mme n̄ka emi ẹdianade ye mmọ ẹfep taktak. Akwa ukụt edisịm utịt ke ini ẹdisobode kpukpru ukara ye kpukpru mbon oro mîdaha inọ Obio Ubọn̄ Abasi. (Jer. 25:​31-33) Ndiọi n̄ka ididụhe aba ke nsinsi!

9. Isan̄a didie ifiọk ke ẹdinam n̄kpọ ke ndutịm ke obufa isọn̄?

⁹ Nso idida itie ndiọi n̄ka? Nso iditịbe ke ekọn̄ Armageddon ama okokụre? Bible ọdọhọ ete: “Nnyịn itie ibet mbufa enyọn̄ ye obufa isọn̄ emi enye ọkọn̄wọn̄ọde, ndien edi do ke edinen ido edidụn̄.” (2 Pet. 3:13) Akani enyọn̄ ye akani isọn̄, oro edi, ndiọi ukara ye mbon oro mmọ ẹkekarade, ididụhe aba. Nso idida itie mmọ? Itien̄wed oro asiak “mbufa enyọn̄ ye obufa isọn̄.” Emi  ọwọrọ ke obufa ukara oyodu, ndinen owo ẹyenyụn̄ ẹdu ke isọn̄. Obufa ukara emi edikara ndinen owo oro ẹdidude ke isọn̄. Jesus Christ emi edikarade ini oro edinam n̄kpọ ke ndutịm ukem nte Ete esie esinamde. (1 Cor. 14:33) Ntem, mme owo ẹdinam n̄kpọ ke ndutịm ke “obufa isọn̄.” Nti owo ẹdise iban̄a mme n̄kpọ ini oro. (Ps. 45:16) Jesus Christ ye owo 144,000 ẹdida mmọ usụn̄. Kere nte uwem editiede ke ini ukara Jesus Christ edidade itie ndiọi n̄ka!

10. Nso ndiọi n̄kpọ ke mme owo ẹnam ke edem mbufo, ndien didie ke emi afịna fi ye ubon fo?

¹⁰ Didie ke ndiọi n̄kpọ ẹnam uwem efek nnyịn mfịn? Oburobụt ido, nsu, afai ẹyọyọhọ ererimbot mfịn. Mme ete ye eka ẹsinam se mmọ ẹkekeme ndikpeme nditọ mmọ mbak mme n̄kpọ emi idibiat mmọ. Etie nte mme edinam TV, mme n̄wed, mme ikwọ, ye fim oro ẹsion̄ode ẹdi idahaemi ẹnen̄ede ẹnam ndiọi n̄kpọ ẹtie nte n̄kpọ emi mîdiọkke, ẹnyụn̄ ẹnam mme owo idọn̄ke utọn̄ ke se Jehovah ọdọhọde ke edi eti m̀mê idiọk. (Isa. 5:20) Ikọt Abasi itieneke idu utọ uwem emi. Mmọ ẹsịn ofụri ukeme ndika iso nnam se inende ke ererimbot emi mme owo mîdaha ndinam idiọkn̄kpọ ke n̄kpọ ndomokiet.

11. Jehovah ndikosobo Sodom ye Gomorrah ekpep nnyịn nso?

¹¹ Nso ke Jehovah edinam iban̄a ndiọi n̄kpọ? N̄kọ emeti se Jehovah akanamde obio Sodom ye Gomorrah ke ntak ndiọi n̄kpọ oro mmọ ẹkenamde. (Kot 2 Peter 2:​6-8.) Ndiọi n̄kpọ oro ẹkenamde ke mme obio emi ama enen̄ede afịna Lot ye ubon esie. Ke ini Jehovah okosobode obio iba emi, enye ama etre ndiọi n̄kpọ oro ẹkenamde do. Emi ekedi “uwụtn̄kpọ ọnọ mbon emi mîten̄eke Abasi.” Kpa nte Jehovah eketrede kpukpru ndiọi n̄kpọ oro ẹkenamde ini oro, kpasụk ntre ke enye edinam mfịn ke ini enye edisobode idiọk ererimbot emi efep.

12. Nso idi ndusụk n̄kpọ oro idinamde ke Paradise?

¹² Nso idida itie ndiọi n̄kpọ? Nnyịn iyenyene ediwak nti n̄kpọ ndinam ke Paradise. Kere nte edinemde nnyịn ndinam ofụri isọn̄ edi Paradise nnyụn̄ mbọp ufọk nnyịn ye eke mbon nnyịn. Kere nte esịt edinemde nnyịn ndidara mbon oro ẹsetde nnyụn̄ n̄kpep mmọ n̄kpọ mban̄a Jehovah ye mme n̄kpọ oro enye akanamde ọnọ mme owo. (Isa. 65:​21, 22; Utom 24:15) Iyanam ediwak n̄kpọ oro edinemde nnyịn, edinyụn̄ inamde itoro Jehovah.

13. Nso ufen ke ibọ ke ntak nsọn̄ibuot Satan, Adam, ye Eve?

¹³ Mme n̄kpọ ewe ẹnam uwem odorode nnyịn mfịn? Mme idiọkowo, ndiọi n̄ka, ye ndiọi n̄kpọ ẹnam uwem odorode nnyịn mfịn. Anie ekeme ndidọhọ ke imọ ibọhọ ufen ke ntak ekọn̄, m̀mê ke ntak emi ibuenede? Anie onyụn̄ ekeme ndidọhọ ke akanam owo isarike imọ ke ntak ebiet emi itode? Anie akanam mîdọn̄ọke, owo esie mînyụn̄ ikpaha? Idụhe owo emi mîbọhọ ufen ke ntak mme n̄kpọ emi. Kpukpru emi ẹtịbe ke ntak oro Satan, Adam, ye Eve ẹkesọn̄de ibuot ye Jehovah. Kpukpru nnyịn ke ibọ ufen nsọn̄ibuot mmọ.

14. Nso ke Jehovah edinam iban̄a mme n̄kpọ oro ẹnamde uwem odorode nnyịn mfịn? Nọ uwụtn̄kpọ.

¹⁴ Nso ke Jehovah edinam iban̄a mme n̄kpọ oro ẹnamde uwem odorode nnyịn  mfịn? Yak itọn̄ọ ye ekọn̄. Jehovah ọn̄wọn̄ọ nditre ekọn̄ ke nsinsi. (Kot Psalm 46:​8, 9.) Nso kaban̄a udọn̄ọ? Enye ayanam mme owo ẹkûdọn̄ọ aba. (Isa. 33:24) Nso ke enye edinam iban̄a n̄kpa? Enye eyemen n̄kpa emen ke nsinsi. (Isa. 25:8) Enye ayanam mme owo ibueneke aba. (Ps. 72:​12-16) Enye oyonyụn̄ etre kpukpru mme n̄kpọ eken oro ẹnamde uwem odorode mme owo mfịn. Enye idinyụn̄ iyakke Satan ye mme demon esie ẹnam mme owo ẹsọn̄ ibuot m̀mê ẹnam idiọkn̄kpọ.​—Eph. 2:2.

15. Siak ndusụk n̄kpọ oro mîdidụhe aba ke Paradise.

¹⁵ Afo ekere ke uwem editie didie ke Paradise ke ini ekọn̄, udọn̄ọ ye n̄kpa mîdidụhe aba? Kam kere nte uwem edinemde ke ini mbonekọn̄, n̄kpọekọn̄, ufọkibọk, dọkta, nurse, itie unịm okpo, udi, mîdidụhe aba! Sia mme abiatibet, mme ama-uke m̀mê mme inọ mîdidụhe aba, mme owo idisịnke ikpọ ọkọ ke ufọk, idikpehe mme owo ẹkpeme ufọk mmọ, mme bodisi idinyụn̄ idụhe aba. Ekeme ndidi mme owo idisịnke ukpọhọde ke ufọk mmọ. Ini oro, esịt ayana kpukpru nnyịn sụn̄.

16, 17. (a) Uwem editie didie ke ini mme n̄kpọ oro ẹnamde esịt etịmede nnyịn mfịn mîdidụhe aba? Nọ uwụtn̄kpọ. (b) Nso ke ikpanam man ika iso idu uwem ke ini Abasi edisobode idiọk ererimbot emi ifep?

¹⁶ Uwem editie didie ke ini mme n̄kpọ oro ẹnamde esịt etịmede nnyịn mfịn mîdidụhe aba? Inua ikemeke nditịn̄. Uwem idiọk ererimbot emi emehe nnyịn tutu imekeme ndikere ke nte uwem ekpetiede edi emi. Ke uwụtn̄kpọ, uyom ekeme ndimehe mbon oro ẹdụn̄de ke ebiet oro etiede uyom uyom tutu editie mmọ nte uyom idụhe aba ke itie oro. Utebe mbio onyụn̄ ekeme ndimehe mbon oro ẹdụn̄de ẹkpere itie uduọn̄ọ mbio tutu editie nte itie oro itebeke aba. Edi kere nte uwem ekpenemde mmọ edieke uyom ye utebe mîkpodụhe aba ke ebiet emi mmọ ẹdụn̄de!

¹⁷ Nso idida itie kpukpru mme n̄kpọ oro ẹnamde esịt etịmede nnyịn mfịn? Psalm 37:11 ọdọhọ ete: “Ediwak emem oyonyụn̄ adat mmọ esịt.” Ndi ikọ itien̄wed emi idọn̄ke fi esịt? Jehovah oyom fi enyene emem. Mmọdo, nam ofụri se ekemede man enen̄ede ekpere Jehovah Abasi onyụn̄ aka iso ọsọn̄ọ odu ke esop esie ke idiọk ererimbot emi. Nen̄ede nịm ke Jehovah ayanam se enye ọn̄wọn̄ọde, sitie kere mme un̄wọn̄ọ emi nyụn̄ tịn̄ mmọ nọ mbon en̄wen. (1 Tim. 4:​15, 16; 1 Pet. 3:15) Edieke anamde emi, Abasi idisoboke fi ke ini enye edisobode idiọk ererimbot emi ifep. Edi ayaka iso odu uwem onyụn̄ okop inemesịt ke nsinsi nsinsi!