ISUA oko, ẹma ẹmek ediwak tọsịn irenowo mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ke ofụri ererimbot. Ekpedi ẹma ẹtiene ẹmek fi, anaedi esịt enem fi ke obufa ifetutom oro ẹnọde fi mi.

Ekeme ndidi idem enyek fi ekpri. Ekpedi ntre, imọfiọk ntak. Jason emi ẹkemekde ebiowo ini edide akparawa ọdọhọ ete: “Ini ẹkemekde mi ebiowo obufa, idem ama enyek mi m̀mê nyekeme.” Moses ye Jeremiah ẹkekere ke mmimọ idikemeke ndinam obufa utom oro Jehovah ọkọnọde mmọ. (Ex. 4:10; Jer. 1:6) Edieke etiede fi ntre, nso idin̄wam fi ọfiọk ndinam obufa utom oro ẹnọde fi mi? Ẹyak ise se ikemede ndikpep nto Timothy.​—Utom 16:​1-3.

Etie nte Timothy ekedi n̄kpọ nte isua 20 ini apostle Paul ọkọdọhọde enye asan̄a ye imọ anam utom isụn̄utom. Sia enye ekedide akparawa, ekeme ndidi idem ama esinyek enye nsonso oro, onyụn̄ ekeme ndidi enye ama esimen̄e ndinam se akpanade enye anam nte isụn̄utom. (1 Tim. 4:​11, 12; 2 Tim. 1:​1, 2, 7) Edi ke isua duop ama ekebe, Paul ama ọdọhọ nditọete ke esop Philippi ete: “Mmodori enyịn ke Ọbọn̄ Jesus ndidọn̄ Timothy edi ebịne mbufo ke mîbịghike . . . Koro nnyeneke owo en̄wen eke enyenede edu emi ebietde esie.”​—Phil. 2:​19, 20.

Nso ikan̄wam Timothy edi eti ebiowo? Ẹyak ineme n̄kpọ itiokiet emi afo ekemede ndikpep nto enye.

1. Enye ama enen̄ede ekere aban̄a mme owo. Paul ọkọdọhọ nditọete ke Philippi ete: ‘Timothy eyetịm ese aban̄a mme n̄kpọ oro ẹban̄ade mbufo.’ (Phil. 2:20) Paul eketịn̄ akpanikọ, Timothy ama enen̄ede ekere aban̄a mme owo. Enye okoyom mme owo ẹkpere Jehovah, ama onyụn̄ esịn idem an̄wam mmọ.

Kûtie nte awat a-bọs emi oyomde ndikesịm kpukpru itiembehe bọs ke ini tutu imaha ndituak nda mmen mme owo. William edi ebiowo ebe isua 20, nditọete ẹnyụn̄ ẹkpono enye etieti. Enye ọdọhọ mbufa mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ete: “Ẹma nditọete. Ẹkere se ẹkpenamde ẹn̄wam mmọ utu ke ndikere mban̄a utom mbufo kpọt.”

2. Enye ikadaha ukwọrọikọ ibre mbre. Paul ọkọdọhọ ke “kpukpru owo eken ẹyom ufọn idemmọ, idịghe eke Christ Jesus,” edi ke Timothy itiehe ntre. (Phil. 2:21) Paul okodu ke Rome ini enye ekewetde leta ọnọ nditọete ke Philippi. Enye ama okụt ke nditọete ke Rome ẹkenen̄ede ẹsịn idem ke mbubehe idemmọ, utu ke ndisịn idem n̄kwọrọ ikọ. Edi Timothy iketiehe nte mmọ! Ke ini ẹkedọhọde enye editiene aka nsio nsio itie ọkọkwọrọ eti mbụk, enye okonyụn̄ anam nte Isaiah emi ọkọdọhọde Jehovah ete: “Se mi mi! Dọn̄ mi utom.”​—Isa. 6:8.

Nso ke akpanam mbak mbubehe idemfo idimen ini emi akpadade anam n̄kpọ Abasi? Akpa, diọn̄ọ se inen̄erede idi akpan n̄kpọ. Paul ọkọdọhọ ete: ‘Ẹdụn̄ọde ẹfiọk se idide akpan n̄kpọ ikan.’ (Phil. 1:10) Da n̄kpọ Abasi ke akpan n̄kpọ. Ọyọhọ iba, sion̄o ubọk ke ndusụk n̄kpọ. Tre mme n̄kpọ emi ẹsinamde idem emem fi mînyụn̄ iyakke enyene ini anam n̄kpọ Abasi. Paul ọkọdọhọ Timothy ete: “Fehe kpọn̄  mme udọn̄ ini uyen, edi bịne edinen ido, mbuọtidem, ima, ye emem.”​—2 Tim. 2:22.

3. Enye ama esisịn idem anam n̄kpọ Abasi. Paul ama eti nditọete ke Philippi ete: “Mbufo ẹmefiọk nte [Timothy] okowụtde ke imodot, nte ke enye ama asan̄a ye ami anam utom ọkpọsọn̄ ke ndisuan eti mbụk nte emi eyen asan̄ade ye ete.” (Phil. 2:22) Timothy ikedịghe ifu. Enye ama asan̄a ye Paul esịn ifịk anam n̄kpọ Abasi; oro ama anam mmọ ẹnen̄ede ẹma idemmọ.

Utom idịghe ekpri ke esop Abasi. Utom emi eyenem fi, oyonyụn̄ anam fi etetịm ekpere nditọete. Ntre, biere ‘ndinyene ekese ndinam ke utom Ọbọn̄ kpukpru ini.’​—1 Cor. 15:58.

4. Enye ama esinam se enye ekekpepde. Paul ekewet Timothy ete: “Afo ama etịm etiene ukpepn̄kpọ mi, ye usụn̄ uwem mi, ye uduak mi, ye mbuọtidem mi, ye anyanime mi, ye ima mi, ye ime mi.” (2 Tim. 3:10) Timothy ama esinam se enye ekekpepde ke Ikọ Abasi, oro akanam ẹdian utom en̄wen ẹnọ enye.​—1 Cor. 4:17.

Ndi emenyene ufan emi ebịghide ke esop onyụn̄ ọfiọkde Ikọ Abasi emi afo ekemede ndikpebe? Ekpedi unyeneke kan̄a, ntak mûyomke usụn̄ unyene? Tom emi edide ebiowo ke ediwak isua ọdọhọ ete: “Ebiowo kiet emi enyenede ifiọk etieti ama okot mi adian idem onyụn̄ enen̄ede ekpep mi n̄kpọ. Mma nsibụp enye n̄kpọ nnyụn̄ nnam se enye etemede mi. Oro ama an̄wam mi nnyene uko.”

5. Enye ama aka iso ekpep n̄kpọ. Paul ọkọdọhọ Timothy ete: “Nọ idemfo ukpep ye uduak edinyene uten̄e Abasi.” (1 Tim. 4:7) Owo emi esibrede bọl esinyene owo emi esikpepde enye nte ekpebrede bọl ọfọn. Kpa ye oro, ana enye osụk esikpep idemesie. Kop se Paul ọkọdọhọde Timothy anam mi: “Sịn idem ke edikot n̄wed nnọ owo, ye ke edinọ item ye ke edinọ owo ukpep. . . . Tie kere mme n̄kpọ emi; sịn idem ke mmọ ofụri ofụri, man kpukpru owo ẹkpekụt n̄kọri fo.”​—1 Tim. 4:​13-15.

Oyom esịn idem anam utom fo ọfọn akan nte esinamde. Ka iso sịn idem kpep Ikọ Abasi kûnyụn̄ uda edem ke nte esop Abasi ẹdọhọde ẹnam n̄kpọ idahaemi. Kûkere ke ọmọfọfiọk kpukpru n̄kpọ, ke omonyụn̄ ekeme ndinam n̄kpọ ekededi ubemke iso udụn̄ọde Bible m̀mê mme n̄wed esop Abasi. Edi ukem nte Timothy, “kpeme idemfo kpukpru ini nyụn̄ kpeme se afo ekpepde owo.”​—1 Tim. 4:16.

6. Enye ama ayak spirit Jehovah ada enye usụn̄. Paul ama eti Timothy se idin̄wamde enye aka iso anam utom esie ete: “Kpeme eti enọ emi ẹkeyakde ẹsịn fi ke ubọk ebe ke edisana spirit emi odụn̄de nnyịn ke esịt.” (2 Tim. 1:14) Akana Timothy ayak spirit Abasi ada enye usụn̄ man enye ekeme ndika iso nnam utom esie.

Donald emi edide ebiowo ke ediwak isua ọdọhọ ete: “Edieke mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ẹnen̄erede ẹma Jehovah, mmọ ‘ẹyedọdiọn̄ ẹkop odudu.’ Nditọete ẹyenyụn̄ ẹbọ ufọn edieke mmọ ẹben̄ede Jehovah edisana spirit esie, ẹnyụn̄ ẹnyenede mme edu emi edisana spirit esinamde owo enyene.”​—Ps. 84:7; 1 Pet. 4:11.

Enem nnyịn nte Jehovah adade fi ye ediwak mbufa mbiowo ye mme asan̄autom unamutom eken anam uduak esie. Jason afiak ọdọhọ ete: “Mmekpep ediwak n̄kpọ tọn̄ọ n̄kedi ebiowo, emi anam ntetịm nnyene uko. Utom emi enem mi etieti idahaemi, nnyụn̄ ndaha enye mbre mbre!”

Ndi ayaka iso ayak Jehovah ada fi anam uduak esie? Ka iso kpebe Timothy. Edieke anamde emi, nditọete ẹyedia ufọn fo.