Mme Mbụme Oro Mme Andikot Ẹbụpde
Ntak emi se Matthew ewetde aban̄a Jesus ini emi enye edide ekpri akparawa okpụhọrede ye se Luke ewetde?
Se Matthew obụkde aban̄a Jesus, mbemiso enye amanade tutu esịm ini enye edide ekpri akparawa, okpụhọde esisịt ye eke Luke. Matthew enen̄ede etịn̄ n̄kpọ aban̄a Joseph ke mbụk esie, ke ini Luke etịn̄de aban̄a Mary.
Matthew etịn̄ ediwak n̄kpọ aban̄a Joseph ke mbụk esie. Enye etịn̄ se Joseph akanamde ke ini enye ọkọfiọkde ke Mary oyomo, se angel ọkọdọhọde enye ke ndap aban̄a idịbi Mary, ye se Joseph akanamde ke angel ama ekeneme nneme ye enye. (Matt. 1:19-25) Matthew obụk n̄ko ke angel ama ọdọhọ Joseph ke ndap ete emen ubon esie efehe aka Egypt, ye nte ke enye ama anam ntre. Enye etịn̄ n̄ko ke angel ama afiak ọdọhọ Joseph ke ndap ete ọnyọn̄ edi Israel, ndien ke enye ama ọnyọn̄ edi onyụn̄ edidụn̄ ye ubon esie ke Nazareth. (Matt. 2:13, 14, 19-23) Ke Matthew ibuot kiet ye iba, ẹsiak enyịn̄ Joseph utịm ikatiaba, edi ẹsiak Mary utịm ikanan̄ kpọt.
Edi Luke enen̄ede etịn̄ n̄kpọ aban̄a Mary. Enye obụk ke angel Gabriel ama aka ekese Mary, ke Mary ama aka ekese Elizabeth iman esie, ye nte ke Mary ama otoro Jehovah. (Luke 1:26-56) Luke etịn̄ n̄ko ke Simeon ama ọdọhọ Mary ke Jesus ọyọbọ ufen. Ke ini Luke obụkde nte mmọ ẹkekade temple ke ini Jesus edide isua 12, enye etịn̄ se Mary eketịn̄de, itịn̄ke eke Joseph. Luke ọdọhọ n̄ko ke Mary ama ekere kpukpru n̄kpọ emi ke esịt esie. (Luke 2:19, 34, 35, 48, 51) Ke Luke ibuot kiet ye iba, ẹsiak enyịn̄ Mary utịm ike 12 edi ẹsiak Joseph ikata kpọt. Ntre Matthew enen̄ede etịn̄ n̄kpọ aban̄a se Joseph akanamde ye se ikafịnade enye. Edi Luke obụk se Mary ekekerede, se enye okokụtde, ye se iketịbede inọ enye.
Se Matthew etịn̄de aban̄a ubon emi Jesus okotode okpụhọde ye eke Luke. Matthew asiak ubon mme Joseph onyụn̄ owụt ke ibet enyịme Jesus emi Joseph ekemende akama etie ke ebekpo David. Ntak? Sia Joseph okoto ubon mme Solomon emi ekedide eyen Edidem David. (Matt. 1:6, 16) Edi Luke ewet aban̄a ubon mme Mary onyụn̄ owụt ke Jesus enyene unen nditie ke ebekpo David sia enye okoto ubon oro “ke obụkidem.” (Rome 1:3) Ntak-a? Sia Mary okoto ubon mme Nathan eyen David. (Luke 3:31) Edi ntak emi Luke mîsiakke Mary isịn ke otu nditọ Heli emi ekedide ete esie? Ini oro, owo ikesisiakke enyịn̄ nditọ iban ke ini ẹtịn̄de ẹban̄a ubon mmọ. Ntre ke ini Luke ọdọhọde ke Joseph edi eyen Heli, oro ọkọwọrọ ke enye edi ebe eyen Heli.—Luke 3:23.
Se Matthew ye Luke ẹtịn̄de ẹban̄a ubon emi Jesus okotode owụt ke Jesus ekedi Messiah oro ẹken̄wọn̄ọde. Mme owo ẹma ẹtịm ẹfiọk ubon emi Jesus okotode; mme Pharisee ye mme Sadducee ikakam ifan̄ake oro. Se Matthew ye Luke ẹkewetde ẹban̄a ubon emi Jesus okotode ẹn̄wam nnyịn ibuọt idem ye Abasi onyụn̄ anam inịm ke se ededi oro enye ọn̄wọn̄ọde oyosu.