1, 2. (a) Didie ke ima anam nnyịn ibuọt idem ye Jehovah? (b) Ewe mbụme ke idibọrọ ke ibuotikọ emi?

NNYỊN ima Jehovah “koro enye [ekebem] iso ama nnyịn.” (1 John 4:19) Jehovah ndin̄wọn̄ọ ndidiọn̄ nnyịn ikọt esie owụt ke enye ama nnyịn. Nte inen̄erede ima Jehovah, ntre ke iditetịm ibuọt idem ye enye, iyonyụn̄ inịm ke enye odu, ke enye esinyụn̄ ọdiọn̄ mbon oro enye amade.—Kot Mme Hebrew 11:6.

² Esinenem Jehovah ndinọ ikọt esie utịp. Nnyịn ikemeke ndidọhọ ke imọbuọt idem ye Jehovah, edieke nnyịn mînịmke ke enye esinọ mbon oro ẹnen̄erede ẹyom enye utịp, sia “mbuọtidem edi idotenyịn oro enyenede nsọn̄ọ nte ke se ẹtiede ẹbet eyedi.” (Heb. 11:1) Ntem, edieke inyenede mbuọtidem iyenịm ke Jehovah ọyọdiọn̄ ikọt esie nte enye ọn̄wọn̄ọde. Edi, nso ufọn ke nnyịn ibọ ke ndifiọk ke Jehovah ọn̄wọn̄ọ ndidiọn̄ nnyịn? Didie ke Jehovah ọkọdiọn̄ ikọt esie ke eset, ndien didie ke enye ọdiọn̄ ikọt esie mfịn? Ẹyak ise.

3. Nso ke Jehovah ọn̄wọn̄ọ ọnọ nnyịn ke Malachi 3:10?

³ Jehovah ọn̄wọn̄ọ ke imọ iyọdiọn̄ ikọt imọ, ntak edi oro enye ọdọhọde mmọ ẹnam n̄kpọ imọ ke ofụri esịt ẹnyụn̄ ẹnim  ke imọ iyọdiọn̄ mmọ. Enye ọdọhọ ke Malachi 3:10 ete: “‘Ẹda emi ẹdomo mi ẹse,’ Jehovah mme udịm ọdọhọ, ‘m̀mê ami ndiberekede window heaven nnọ mbufo nnyụn̄ n̄n̄wan̄a edidiọn̄ nnọ mbufo tutu mbufo inanake baba n̄kpọ kiet.’” Edieke inen̄erede ima Jehovah, iyanam se enye ọdọhọde emi inyụn̄ ise m̀mê enye ididiọn̄ke nnyịn.

4. Nso inam inen̄ede inịm se Jesus etịn̄de ke Matthew 6:33?

⁴ Jesus ọkọdọhọ mbet esie ke edieke mmọ ẹbemde iso ẹyom Obio Ubọn̄ Abasi, ke Abasi ayan̄wam mmọ. (Kot Matthew 6:33.) Jesus eketịn̄ emi sia enye ama ọfiọk ke akanam Jehovah itreke ndinam se enye ọn̄wọn̄ọde. (Isa. 55:11) Nnyịn n̄ko imenen̄ede ifiọk ke edieke ibuọtde idem ye Jehovah, ke enye iditreke ndinam un̄wọn̄ọ esie emi: “Ndidehedei n̄kpọn̄ fi, ndinyụn̄ nsịnke fi.” (Heb. 13:5) Se Jehovah etịn̄de emi anam inịm ke edieke ibemde iso iyom Obio Ubọn̄ ye edinen ido esie, ke enye ayadian mme n̄kpọ eken ọnọ nnyịn.

5. Didie ke se Jesus ọkọbọrọde Peter ọsọn̄ọ nnyịn idem?

⁵ Isan̄ kiet, apostle Peter ama obụp Jesus ete: “Nnyịn ima ikpọn̄ kpukpru n̄kpọ itiene fi; nso ndien ke nnyịn idinyene?” (Matt. 19:27) Jesus ikayatke esịt ye Peter ke ndibụp enye mbụme emi, edi ama ọdọhọ mbet esie ke Abasi ọyọdiọn̄ mmọ ke mme n̄kpọ oro mmọ ẹyakde atak ke ntak Obio Ubọn̄. Mme apostle ye mbon en̄wen oro ẹsọn̄ọde ẹda ye Jesus ẹyekara ye enye ke heaven. Edi mmọ ẹtọtọn̄ọ idahaemi ẹbọ edidiọn̄. Jesus ọkọdọhọ ete:  “Owo ekededi emi ọkọkpọn̄de ufọk m̀mê nditọeka iren m̀mê nditọeka iban m̀mê ete m̀mê eka m̀mê nditọ m̀mê isọn̄ ke ntak enyịn̄ mi ọyọbọ se iwakde ikan oro, oyonyụn̄ enyene nsinsi uwem.” (Matt. 19:29) Emi ọwọrọ ke mbet esie ẹyebọ edidiọn̄ emi okponde akan se ededi emi mmọ ẹkeyakde atak mmọ. Ndi nditọeka iren m̀mê nditọeka iban m̀mê ete m̀mê eka m̀mê nditọ oro inyenede ke esop Abasi, ifọnke ikan se ededi oro iyakde atak nnyịn ke ntak Obio Ubọn̄?

6. Ntak emi Jehovah ọn̄wọn̄ọde ndidiọn̄ ikọt esie?

⁶ Jehovah ndin̄wọn̄ọ ndidiọn̄ ikọt esie esinam mmọ ẹsọn̄ọ ẹda ẹyọ idomo. Ke adianade ye mme edidiọn̄ oro inyenede idahaemi ke ntak emi inamde n̄kpọ Abasi, nnyịn imọdiọn̄ọ ke iyọbọ edidiọn̄ oro inua mîkemeke nditịn̄ ke ini iso. (1 Tim. 4:8) Ndinịm ke Jehovah “edi andinọ mbon oro ẹnen̄erede ẹyom enye utịp,” ayan̄wam nnyịn isọn̄ọ ida inam n̄kpọ esie.—Heb. 11:6.

7. Didie ke idotenyịn etie nte ukwak ubom?

⁷ Jesus ọkọdọhọ ntem ke ini enye ọkọkwọrọde ikọ ke obot kiet: “Ẹdara ẹnyụn̄ ẹfrọ ke idatesịt, koro utịp mbufo omokpon ke heaven; koro kpa ntem ke mmọ ẹkekọbọ mme prọfet emi ẹkebemde mbufo iso ẹdu.” (Matt. 5:12) Ndusụk ikọt Abasi ẹdidu uwem ke nsinsi ke heaven, ke ini mbon eken ẹdidude uwem ke nsinsi mi ke isọn̄. Emi edi n̄kpọ emi akpanamde owo ‘adara onyụn̄ ọfrọ ke idatesịt.’ (Ps. 37:11; Luke 18:30) Edide nnyịn idori enyịn ndidu uwem ke heaven m̀mê ke isọn̄, idotenyịn oro inyenede etie nte “ukwak ubom ukpọn̄ nnyịn.” (Heb. 6:17-20) Kpa nte ukwak ubom mîsiyakke ubom oyo ke ini oyobio, kpasụk ntre ke idotenyịn oro inyenede mîdiyakke nnyịn iyo ikpọn̄ Jehovah ke ini oyobio uwem emi efịmede, oyonyụn̄ an̄wam nnyịn iyọ se ededi emi ọwọrọde nnyịn.

8. Didie ke idotenyịn ekeme ndinam nnyịn ikûnen̄ede itịmede esịt?

⁸ Mme n̄kpọ oro idoride enyịn iban̄a ke ini iso ẹkeme ndinam nnyịn ikûnen̄ede itịmede esịt. Ke ini itide se Abasi ọn̄wọn̄ọde ndinam nnọ nnyịn, oro isiyakke inen̄ede itịmede esịt. Enem nnyịn ndifiọk ke edieke ‘itopde mbiomo nnyịn inọ Jehovah, enye ọyọsọn̄ọ nnyịn idem.’ (Ps. 55:22) Nnyịn imenịm ke Abasi ekeme “ndinam n̄kpọ etịm awak akan kpukpru se nnyịn iben̄ede m̀mê ikerede.” (Eph. 3:20) Omokụt do, Bible idọhọke ke Abasi ekeme ndinam “awak akan” se iben̄ede enye, edi ọdọhọ ke enye ekeme ndinam “etịm awak akan” se iben̄ede enye.

9. Nso ke ikpanam man Jehovah ọdiọn̄ nnyịn?

⁹ Edi man ibọ se Jehovah ọn̄wọn̄ọde, ana inen̄ede ibuọt idem ye enye inyụn̄ ikop uyo esie. Moses ọkọdọhọ nditọ Israel ete: “Jehovah iditreke ndidiọn̄ fi ke isọn̄ oro Jehovah Abasi fo ọnọde fi ete ada enyene nte udeme, ama akam edi afo oyokop uyo Jehovah Abasi fo onyụn̄ etịm ekpeme ndinam kpukpru ewụhọ emi ntemede fi mfịn emi. Koro Jehovah Abasi fo ọyọdiọn̄ fi kpa nte enye ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ fi.” (Deut. 15:4-6) Ndi emenen̄ede enịm ke Jehovah ọyọdiọn̄ fi edieke akade iso anam n̄kpọ esie ke ofụri esịt? Emenyene ediwak ntak ndinịm ke enye ayanam emi.

10, 11. Didie ke Jehovah ọkọdiọn̄ Joseph?

¹⁰ Ẹkewet Bible ke ufọn nnyịn. Ke ini ikotde Bible, imesikụt ke Jehovah ama ọdiọn̄ ediwak ikọt esie ke eset. (Rome 15:4) Joseph edi kiet ke otu mbon oro Jehovah ekenen̄erede ọdiọn̄. Nditọete  esie ẹma ẹnyam enye ẹsịn ke ufụn, ekem n̄wan eteufọk esie ama odori enye ikọ, ndien oro ama anam ẹsịn enye ke ufọk-n̄kpọkọbi. Ndi Jehovah Abasi esie ama ọkpọn̄ enye ofụri ini oro? Ikọkpọn̄ke! Bible ọdọhọ ke ‘Jehovah ama odu ye Joseph onyụn̄ owụt enye ima-mfọnido, onyụn̄ anam se enye anamde okụt unen.’ (Gen. 39:21-23) Joseph ama enyene ime etie ebet Jehovah Abasi esie ke ofụri ini oro.

¹¹ Ke ediwak isua ama ekebe, Pharaoh ama osio Joseph ke ufọk-n̄kpọkọbi onyụn̄ anam enye udiana andikara ke Egypt. (Gen. 41:1, 37-43) Ke ini n̄wan Joseph akamande nditọ irenowo iba ọnọ enye, enye okosio “akpan esie enyịn̄, Manasseh, koro, ke nditịn̄ nte enye eketịn̄de, ‘Abasi amanam mi mfre kpukpru mfịna mi ye ofụri ufọk ete mi.’ Ndien enye osio udọ esie enyịn̄, Ephraim, koro, ke nditịn̄ nte enye eketịn̄de, ‘Abasi amanam mi ntọt ke isọn̄ emi n̄kụtde ukụt.’” (Gen. 41:51, 52) Jehovah ama ọdiọn̄ Joseph ke ntak emi enye ọkọsọn̄ọde ada ye Jehovah, onyụn̄ anam enye an̄wam nditọ Israel ye nditọ Egypt ke ini akan̄ okodude. Joseph ama ọdiọn̄ọ ke Jehovah ọkọdiọn̄ imọ.—Gen. 45:5-9.

12. Nso ikan̄wam Jesus ọyọ idomo?

¹² Jehovah ama ọdiọn̄ Jesus Christ n̄ko ke ntak emi enye ọkọsọn̄ọde ada ọyọ nsio nsio idomo. Nso ikan̄wam Jesus ọyọ? Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Ke ntak idatesịt oro ẹkenịmde enye ke iso enye ama ọyọ eto ndutụhọ, abat esuene ke ekpri n̄kpọ.” (Heb. 12:2) Esịt ama enem Jesus ke ndikekeme ndinam enyịn̄ Abasi asana. Abasi ama owụt ke imama se enye akanamde emi, onyụn̄ anam enye “osụhọde etetie ke ubọk nnasia ebekpo” esie. Jehovah ama onyụn̄ emenede “enye enịm ke itie emi okon̄de onyụn̄ ọnọ enye enyịn̄ oro okon̄de akan kpukpru enyịn̄ efen.”—Phil. 2:9.

13, 14. Didie ke Jehovah esida se inamde inọ enye?

¹³ Jehovah ama kpukpru se inamde inọ enye. Enye ọfiọk mme n̄kpọ oro ẹsitịmerede nnyịn esịt ye ntak emi isikerede ndusụk ini ke nnyịn ikemeke ndinam n̄kpọ esie. Enye esin̄wam nnyịn ke ini n̄kpọ ọsọn̄de ye nnyịn, ke ini idọn̄ọde, m̀mê ke ini ikerede ke nnyịn ikemeke ndinam n̄kpọ esie nte ikesinamde. Nnyịn imenen̄ede inịm ke Jehovah ama kpukpru ukeme oro isịnde man ika iso inam n̄kpọ esie.—Kot Mme Hebrew 6:10, 11.

¹⁴ Ti n̄ko ke Jehovah edi “Andikop akam,” ntre enye iditreke-tre ndikpan̄ utọn̄ nnọ nnyịn ini ekededi oro ibọn̄de akam inọ enye. (Ps. 65:2) “Ete mbọm ye Abasi kpukpru ndọn̄esịt” ọyọnọ nnyịn kpukpru n̄kpọ oro ẹdin̄wamde nnyịn ika iso idi ufan esie. Ndusụk ini, enye esida nditọete nnyịn anam oro. (2 Cor. 1:3) Jehovah esinem esịt ke ini in̄wamde mme owo. Bible ọdọhọ ke “owo eke owụtde usụhọde owo mfọn ọnọ Jehovah ebuọt, Enye oyonyụn̄ ọnọ enye usiene edinam esie.” (N̄ke 19:17; Matt. 6:3, 4) Ntem, ke ini in̄wamde mbon oro n̄kpọ ọsọn̄de ye mmọ, Jehovah esida nte ke in̄wam imọ, ndien enye ọn̄wọn̄ọ ndidiọn̄ nnyịn.

15. Afo odori enyịn ndidu uwem ke m̀mọ̀n̄? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.)

¹⁵ “Anyanya edinen ido . . . emi Ọbọn̄, kpa edinen ebiereikpe, edinọde [mbon oro ẹyetde aran] nte utịp ke usen oro,” ọsọn̄ọ mmọ idem ndika iso nnam n̄kpọ Abasi. (2 Tim. 4:7, 8) Emi iwọrọke ke  Abasi imaha mbon oro mîdikaha heaven. Ediwak miliọn owo emi Jesus okotde “mme erọn̄ en̄wen,” ẹdori enyịn ndidu uwem ke Paradise ke isọn̄ ke nsinsi. “Ediwak emem oyonyụn̄ adat mmọ esịt” do.—John 10:16; Ps. 37:11.

16. Didie ke 1 John 3:19, 20 ekeme ndidọn̄ nnyịn esịt?

¹⁶ Ndusụk ini, imekeme ndikere ke se nnyịn inamde inọ Jehovah ekpri akaha, mîdịghe ikere m̀mê se inamde inọ enye akam enem enye esịt. Imakam ikeme ndikere ke nnyịn idotke se Abasi ọkpọdiọn̄de. Ke ini itọn̄ọde ndikere n̄kpọ ntem, ọkpọfọn iti ke Abasi ‘okpon akan esịt nnyịn onyụn̄ ọfiọk kpukpru n̄kpọ.’ (Kot 1 John 3:19, 20.) Ke ini inamde n̄kpọ Jehovah ke ntak emi imade enye inyụn̄ ibuọtde idem ye enye, imenịm ke Jehovah ọyọdiọn̄ nnyịn idem ọkpọkọm ikere ke se inamde inọ enye enen̄ede ekpri.—Mark 12:41-44.

17. Didie ke Jehovah ọdiọn̄ nnyịn idahaemi?

¹⁷ Jehovah osụk ọdọdiọn̄ nnyịn kpa ye oro idude ke mme akpatre usen idiọk ererimbot Satan emi. N̄kpọ emi enye ekpepde ikọt esie ke ofụri ererimbot anam mmọ ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹnyene emem. (Isa. 54:13) Kpa nte Jesus ọkọn̄wọn̄ọde, Jehovah ọdiọn̄ nnyịn idahaemi, sia enye anam nnyịn inyene nditọeka iren m̀mê nditọeka iban, m̀mê ete m̀mê eka m̀mê nditọ ke ofụri ererimbot. (Mark 10:29, 30) Edidiọn̄ en̄wen emi ibọde idahaemi edi ke Jehovah anam inyene emem, iyụhọ ye se inyenede, inyụn̄ ikop inemesịt.—Phil. 4:4-7.

18, 19. Didie ke ikọt Abasi ẹda edidiọn̄ oro Jehovah ọdiọn̄de mmọ?

¹⁸ Ikọt Jehovah ke ofụri ererimbot ẹkeme nditịn̄ nte Jehovah ọdiọn̄de mmimọ. Ke uwụtn̄kpọ, Bianca emi otode Germany ọdọhọ ete: “Mfiọkke nte n̄kpọkọmde Jehovah ke ndisin̄wam mi ke ini nnyenede mfịna ye ke ndisidu ye ami kpukpru usen. Ererimbot ọdiọk etieti, kpukpru n̄kpọ ẹtie ntịme ntịme. Edi ndinen̄ede n̄kpere Jehovah iyakke ndịk anam mi. Ini ekededi oro nyakde n̄kpọ atak mi ke ntak esie, enye esidiọn̄ mi utịm ike ikie.”

¹⁹ Se n̄ko nte Jehovah an̄wamde Paula emi odude ke Canada. Paula edi isua 70, inyụn̄ ikemeke ndisan̄a ke ntak udọn̄ọ ọkpọ asakedem emi ẹkotde spina bifida. Enye ọdọhọ ete: “Okposụkedi emi mmen̄kemeke ndisan̄a, oro iwọrọke ke n̄kemeke ndikwọrọ ikọ. Mmesikwọrọ ikọ ke nsio nsio usụn̄. Mmesida fon n̄kwọrọ ikọ, nnyụn̄ n̄kwọrọ ikọ nnọ mbon oro ẹsidide ẹdise mi. Mmenyene n̄wed emi nsiwetde mme itie N̄wed Abasi ye mme n̄kpọ oro n̄kotde ke mme n̄wed esop Abasi. Mmesikot se n̄wetde ke n̄wed emi nda ndọn̄ idem mi esịt. Nsikot n̄wed emi ‘N̄wed Ndọn̄esịt Mi.’ Edieke ikerede iban̄a se Jehovah ọn̄wọn̄ọde ndinam nnọ nnyịn, idida mfịna nnyịn nte n̄kpọ ibio ini. Jehovah idikpọn̄ke nnyịn inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe inọ nnyịn.” Ekeme ndidi se iwọrọde fi itiehe nte se iwọrọde Bianca m̀mê Paula. Kpa ye oro, domo nditi nsio nsio usụn̄ oro Jehovah ọdiọn̄de fi ye mbon fo. Ọfọn etie ekere nte Jehovah ọdiọn̄de fi idahaemi ye nte enye edidiọn̄de fi ke ini iso!

20. Ntak emi ikpakade iso ibuọt idem ye Jehovah inyụn̄ inam n̄kpọ esie ke ofụri esịt?

²⁰ Ti ke Jehovah iditreke-tre ndibọrọ akam ofụri esịt oro ọbọn̄de ọnọ enye. Edieke ọsọn̄ọde ada anam “uduak Abasi,” ọyọbọ edidiọn̄ esie. (Heb. 10:35, 36) Ntre, ẹyak nnyịn itetịm ibuọt idem ye Jehovah, inyụn̄ ika iso inam n̄kpọ esie ke ofụri esịt. Edieke inamde emi, Jehovah iditreke-tre ndinọ nnyịn utịp.—Kot Colossae 3:23, 24.