1. Didie ke Colossae 2:4, 8 owụt nte Satan esidomode ndinam nnyịn ikere n̄kpọ nte enye oyomde?

SATAN oyom nnyịn itre ndima Jehovah. Ntre enye esidomo ndinam nnyịn ikere n̄kpọ nte enye oyomde man inam se enye oyomde. Enye esidomo ndida mme n̄kpọ emi imade n̄kpek nnyịn mîdịghe mbian̄a nnyịn man ikere ke se imọ iyomde nnyịn inam idiọkke.—Kot Colossae 2:4, 8.

2-3. (a) Ntak emi ọfọnde itịm ikere se ẹtịn̄de ke Colossae 2:8? (b) Idineme nso ke ibuotikọ emi?

² Ndi edi akpanikọ ke Satan ekeme ndibian̄a nnyịn? Ih, ekeme. Ti ke idịghe mbon emi mîkokponoke Jehovah ke Paul ekewet Colossae 2:8 ọnọ. Enye ekewet ọnọ mme Christian emi ẹkedade edisana spirit ẹyet aran. (Col. 1:2, 5) Satan ama odomo ndibian̄a mme Christian oro, ndien nnyịn ke enye akam enen̄ede odomo ndibian̄a n̄kan. (1 Cor. 10:12) Ntak-a? Ẹma ẹsio Satan ẹduọk ke isọn̄, ndien enye ke esịn idem odomo ndibian̄a nti ikọt Abasi. (Edi. 12:9, 12, 17) Ntak efen edi ke idu uwem ke ini emi ndiọi owo ye mbon abian̄a ‘ẹdiọn̄de-diọn̄ ẹdiọk ẹka iso.’—2 Tim. 3:1, 13.

³ Ke ibuotikọ emi, iyeneme nte Satan odomode ndida “ikpîkpu abian̄a” nnam nnyịn ikere n̄kpọ nte enye oyomde. Imọn̄ iyarade “n̄kari” esie ita. (Eph. 6:11) Ekem ke ibuotikọ oro etienede, iyeneme se ikemede ndinam ekpedi ima iyak enye abian̄a nnyịn man ikere n̄kpọ nte enye. Edi akpa kan̄a, ẹyak ineme se ikemede ndikpep nto usụn̄ emi Satan akabian̄ade nditọ Israel ke mmọ ẹma ẹkedụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ.

4-6. Didie ke Deuteronomy 11:10-15 owụt ke akana nditọ Israel ẹkpụhọde nte mmọ ẹkesitọde n̄kpọ ini mmọ ẹsịmde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ?

⁴ Satan ama ada n̄kari anam nditọ Israel ẹkpono ndem.  Didie ke enye akanam oro? Enye ama ọdiọn̄ọ ke mmọ ẹyom udia, ntre enye ama odomo ndida oro nnam mmọ ẹnam se enye amade. Ini nditọ Israel ẹdụkde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, akana mmọ ẹkpụhọde nte mmọ ẹkesitọde in̄wan̄. Ini mmọ ẹkedude ke Egypt, mmọ ẹkesida mmọn̄ ke Akpa Nile ẹdiduọk ke in̄wan̄. Edi nte Isọn̄ Un̄wọn̄ọ eketiede, owo ikesidaha mmọn̄ ke akpa ididuọk ke n̄kpọin̄wan̄, mme ọtọin̄wan̄ ẹkesibet edịm ye mbara ẹdep ẹduọhọ se mmọ ẹtọde. (Kot Deuteronomy 11:10-15; Isa. 18:4, 5) Ntre akana nditọ Israel ẹkpep obufa usụn̄ utọin̄wan̄. Ikememke inọ mmọ sia ata ediwak nditọ Israel emi ẹkediọn̄ọde utom in̄wan̄ ẹma ẹkpan̄a ke wilderness.

⁵ Jehovah ama ọdọhọ ikọt esie ke n̄kpọ okpụhọde, ekem odụri mmọ utọn̄. Akpa ini emi owo okotde se Jehovah eketịn̄de, ekeme nditie nte isan̄ake n̄kpọ ye utọin̄wan̄. Enye ọkọdọhọ ete: “Ẹkpeme idem mbufo mbak esịt editap mbufo, ndien mbufo ẹwaha ẹkpọn̄ usụn̄ ẹnyụn̄ ẹtuak ibuot ẹnọ mme abasi efen ẹnyụn̄ ẹnụhọ ẹnọ mmọ.” (Deut. 11:16, 17) Ntak emi ekedide Jehovah ke etịn̄ aban̄a obufa usụn̄ utọin̄wan̄ ye ikọt esie, enye odụri mmọ utọn̄ aban̄a edituak ibuot nnọ nsunsu abasi?

⁶ Jehovah ama ọdiọn̄ọ ke nditọ Israel ẹyeyom ndika mbịne mme okpono ndem emi ẹkekande mmọ ẹkụk n̄kekpep obufa usụn̄ utọin̄wan̄. Imọdiọn̄ọ ke mbọhọidụn̄ mmọ oro ẹma ẹnen̄ede ẹdiọn̄ọ nte ẹsitọde n̄kpọ ke n̄kan̄ oro ẹkan mmọ, ntre ikọt Abasi ẹkpekekeme ndikpep ndusụk nti n̄kpọ nto mmọ, edi emi ama ekeme ndisịn mmọ ke mfịna n̄ko. Mbon Canaan ẹkesikpono Baal, ntre mmọ ẹkesikere n̄kpọ ẹtiene ido ukpono abasi mmọ. Mmọ ẹkenịm ke Baal enyene ikpaenyọn̄, ke enye  esinyụn̄ anam edịm edep. Jehovah ikoyomke ẹda utọ nsu oro ẹbian̄a ikọt esie. Edi nditọ Israel ẹma ẹmek ndikpono Baal ediwak ini. (Num. 25:3, 5; Judg. 2:13; 1 Ndi. 18:18) Ẹyak ise nte Satan ekekemede ndinam mmọ ẹnam se enye amade.

7. Ini nditọ Israel ẹdụkde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, nso iketịbe emi akanade mmọ ẹwụt m̀mê mmọ ẹnyene mbuọtidem?

⁷ Akpa n̄kari emi Satan akadade abian̄a nditọ Israel ekedi n̄kpọ emi kpukpru owo ẹsiyomde, oro edi, mmọ ndiyom ndikụt edịm edepde ebịt isọn̄. Inyeneke se idiọkde ye edịm ndidep mbịt isọn̄. Edịm ikesiwakke ndidep ke Isọn̄ Un̄wọn̄ọ ọtọn̄ọde ke utịt utịt April esịm September. Edịm emi ọkọtọn̄ọde ke n̄kpọ nte October edep ekesinam n̄kpọin̄wan̄ on̄wụm ọfọn, nditọ Israel ẹnyụn̄ ẹnyene se ẹdiade. Satan ama abian̄a nditọ Israel anam mmọ ẹnịm ke ana mmọ ẹnam se mme okpono ndem emi ẹkekande mmọ ẹkụk ẹkesinamde man mmọ ẹforo. Mme okpono ndem oro ẹkenịm ke akana ẹnam ndusụk n̄kpọ emi ido ukpono mmọ ẹdọhọde ẹnam mbemiso mme abasi mmọ ẹnamde edịm edep. Mbon emi mîkọbuọtke idem ye Jehovah ẹma ẹnịm ke se idinamde edịm esidep ke nnennen ini edi oro, ntre mmọ ẹma ẹnam mme n̄kpọ emi mme okpono ndem ẹkesinamde ẹnọ nsunsu abasi emi ekekerede Baal.

8. Ọyọhọ n̄kari iba emi Satan akadade abian̄a nditọ Israel ekedi nso? Nam an̄wan̄a.

⁸ Satan ama ada n̄kari efen abian̄a nditọ Israel. Enye akada n̄kpọ emi edinamde oburobụt n̄kpọ ọdọn̄ mmọ atap mmọ. Mme idụt emi ẹkesikponode ndem ẹkesinam ata oburobụt idan̄ ẹda ẹkpono mme abasi mmọ. Oburobụt n̄kpọ emi mmọ ẹkesinamde ama esịne iban ye irenowo ndisan̄a akpara ke temple. Mmọ ẹma ẹsinyịme irenowo ẹdan̄ ye irenowo, iban ẹdan̄ ye iban, ye nsio nsio orụk oburobụt idan̄ eken, inyụn̄ ikwe se idiọkde do! (Deut. 23:17, 18; 1 Ndi. 14:24) Mme okpono ndem oro ẹkenịm ke ndinam mme n̄kpọ emi ayanam mme abasi mmọ ẹnam isọn̄ ọfọn n̄kpọ. Ediwak nditọ Israel ẹma ẹyak oburobụt idan̄ emi mme okpono ndem ẹkesinamde odụk mmọ enyịn, ẹnyụn̄ ẹyak oro anam mmọ ẹkekpono mme nsunsu abasi. Mmọ ikọdiọn̄ọke ke isịne ke idak Satan.

9. Didie ke se ikụtde ke Hosea 2:16, 17 owụt ke Satan ama anam ikọt Jehovah ẹfre enye emi Jehovah enen̄erede edi?

⁹ Satan ama ada ọyọhọ n̄kari ita abian̄a nditọ Israel. Enye ama anam mmọ ẹfre enye emi Jehovah enen̄erede edi. Ke eyo prọfet Jeremiah, Jehovah ama ọdọhọ ke mme prọfet nsu ẹma ẹnam ikọt imọ ẹfre enyịn̄ imọ ke ntak “Baal.” (Jer. 23:27) Etie nte ikọt Jehovah ẹma ẹtre ndikot enye ata enyịn̄, ẹsikabade ẹkot enye Baal, emi ọwọrọde “Andinyene” m̀mê “Eteufọk.” Mmọ ndikot enye ntre ama anam ọsọn̄ mmọ ndikụt ke Jehovah okpụhọde ye Baal, onyụn̄ anam mmọ ẹmen se ẹkesinamde ẹtuak ibuot ẹnọ Baal ẹdibuak ye eke Jehovah.—Kot Hosea 2:16, 17. *

10. Siak mme n̄kari emi Satan adade abian̄a mme owo mfịn.

¹⁰ Ukem n̄kari emi Satan akadade abian̄a nditọ Israel ke enye ada abian̄a mme owo mfịn. Enye esida mme n̄kpọ emi kpukpru owo ẹsiyomde, ada oburobụt idan̄, ye ndinam  mme owo ẹfre enye emi Jehovah enen̄erede edi anam mme owo ẹsịne ke idak esie. Ẹyak ibem iso ineme akpatre oro.

11. Didie ke Satan anam mme owo ẹfre enye emi Jehovah enen̄erede edi?

¹¹ Satan anam mme owo ẹfre enye emi Jehovah enen̄erede edi. Ke mme apostle Jesus ẹma ẹkekpan̄a, ndusụk mbon emi ẹkedọhọde ke idi mme Christian ẹma ẹtọn̄ọ ndikpep nsu. (Utom 20:29, 30; 2 Thess. 2:3) Mbon mfiakedem oro ẹma ẹtọn̄ọ ndinam ọsọn̄ mme owo ndifiọk n̄kukụre owo emi edide ata Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹma ẹtre ndiwet enyịn̄ Abasi ini mmọ ẹkesion̄ode Bible ẹwet, ẹkabade ẹwet “Ọbọn̄” ye mme udorienyịn̄ en̄wen. Mmọ ndisio ata enyịn̄ Abasi mfep n̄kabade n̄wet “Ọbọn̄” ama anam ọsọn̄ owo emi okotde Bible ndikụt ke Jehovah okpụhọde ye “mbọn̄” eken emi ẹtịn̄de ẹban̄a ke Bible. (1 Cor. 8:5) Mmọ ẹkekot Jehovah ye Jesus “Ọbọn̄.” Emi ama anam ọsọn̄ mme owo ndidiọn̄ọ ke Jehovah ye Eyen esie ẹdi nsio nsio owo iba, ẹnyụn̄ ẹnyene nsio nsio utom. (John 17:3) Ndutịme oro eketiene anam ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet emi Ikọ Abasi mîkpepke ọwọrọ edi. Utọ ukpepn̄kpọ emi anam ediwak owo ẹda n̄kpọ emi aban̄ade Abasi nte ndịben̄kpọ, onyụn̄ anam mmọ ẹda ke nnyịn ikemeke ndidiọn̄ọ Abasi. Ata idiọk nsu edi oro!—Utom 17:27.

12. Nso ke nsunsu ido ukpono ẹnam mme owo ẹnam? Rome 1:28-31 owụt ke nso idi utịp utọ ukpepn̄kpọ oro?

¹² Satan esida oburobụt idan̄ atap mme owo. Ke Israel eset, Satan ama ada nsunsu ido ukpono anam mme owo ẹnam oburobụt idan̄ nte ẹmama. Se enye anamde mfịn edi oro n̄ko. Nsunsu ido ukpono ẹnyịme mme owo ẹnam oburobụt idan̄, mmọ inyụn̄ ikwe se idiọkde do. Emi anam ediwak mbon emi ẹdọhọde ke inam n̄kpọ Abasi ẹtre nditiene se Jehovah etịn̄de aban̄a idan̄. Ke leta emi apostle Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Rome, enye ama etịn̄ se ikedide utịp utọ ukpepn̄kpọ oro. (Kot Rome 1:28-31.) “Mme n̄kpọ eke mîdotke” ẹdi kpukpru orụk oburobụt idan̄, esịnede erenowo ndidan̄ ye erenowo, n̄wan ndidan̄ ye n̄wan. (Rome 1:24-27, 32; Edi. 2:20) Se Bible ekpepde aban̄a n̄kpọ emi an̄wan̄a. Enen̄ede ọfọn inam se Bible ekpepde!

13. Tịn̄ n̄kari efen emi Satan adade abian̄a mme owo mfịn.

¹³ Satan esida n̄kpọ emi kpukpru owo  ẹyomde atap mme owo. Esidọn̄ nnyịn ndikpep ubọkutom emi edin̄wamde nnyịn ikeme ndise mban̄a idem nnyịn ye ubon nnyịn. (1 Tim. 5:8) Ediwak ini isikpep mme n̄kpọ emi ima ika ufọkn̄wed inyụn̄ isịn idem ikpep n̄kpọ. Edi ana ikpeme idem. Mme ufọkn̄wed ke ediwak idụt ẹsikpep nditọ ufọkn̄wed ubọkutom, ẹfiak ẹkpep ọniọn̄ ererimbot emi. Ẹsinam mmọ ẹkûnịm ke Abasi do, ẹkûnyụn̄ ukpan̄ utọn̄ ukop se Bible etịn̄de. Ẹsidọhọ mmọ ke kpukpru mme ọdiọn̄ọ-idem-owo ẹnịm ke n̄kpọ ẹkefoforo. (Rome 1:21-23) Utọ ukpepn̄kpọ oro isan̄ake n̄kpọ ye “ọniọn̄” Abasi.—1 Cor. 1:19-21; 3:18-20.

14. Nso ke ọniọn̄ emi ererimbot ẹkpepde esinam owo anam?

¹⁴ Ọniọn̄ emi mbon ererimbot ẹkpepde idịghe nte Jehovah oyomde idu uwem, akam ananam mme owo ẹnam se Jehovah mîmaha. Utọ ọniọn̄ oro isinamke owo enyene mme edu emi spirit Abasi esinamde owo enyene, akam anam owo anam “mme utom obụkidem.” (Gal. 5:19-23) Ọniọn̄ emi esinam owo atan̄ idem onyụn̄ owụt idem, mme edu emi ẹsinyụn̄ ẹnam mme owo ẹdi “mme ama idem.” (2 Tim. 3:2-4) Mme utọ edu emi ikpereke-kpere utọ edu nte nsụhọdeidem ye sụn̄sụn̄ ido emi Abasi oyomde ikọt esie ẹnyene. (2 Sam. 22:28) Ndusụk nditọete emi ẹkekade ufọkn̄wed ntaifiọk ẹma ẹtọn̄ọ ndikere n̄kpọ nte mbon ererimbot utu ke ndikere n̄kpọ nte Abasi oyomde. Ẹyak ineme uwụtn̄kpọ kiet man ikụt nte emi ekemede nditịbe.

15-16. Se ikọwọrọde sista kiet ekpep fi nso?

¹⁵ Sista kiet emi anamde utom Abasi ofụri ini ebe isua 15 idahaemi ọdọhọ ete: “Ke mma n̄kana baptism, mma  n̄kot nnyụn̄ n̄kop nte ẹtịn̄de ẹban̄a mme mfịna emi owo ekemede ndinyene edieke akade ufọkn̄wed ntaifiọk, edi n̄kọdọn̄ke enyịn. N̄kekere ke ibeheke mi.” Nso mfịna ke enye ekedinyene ke enye ama ọkọtọn̄ọ n̄wed? Enye ọdọhọ ete: “Nte n̄kesịnde idem n̄kpep n̄kpọ ikesiyakke nnyene ini mbọn̄ akam nnọ Jehovah ebịghi nte n̄kesibọn̄de, ama esikak mi tutu ukwọrọikọ inemke mi aba, nnyụn̄ nnyeneke ini nnen̄ede ntịm idem nnọ mbono esop. Se inemde mi edi ke ndondo emi n̄kedidiọn̄ọde ke nte n̄kesịnde idem ke n̄kpọ ufọkn̄wed ikayakke nnen̄ede n̄kpere Jehovah aba, mma ndikụt ke ana ntre n̄wed. Mma nnyụn̄ ntre.”

¹⁶ Didie ke ufọkn̄wed ntaifiọk akanam sista emi esikere n̄kpọ? Enye ọdọhọ ete: “Bụt anam mi etieti ndidọhọ ke ufọkn̄wed ntaifiọk ama anam nsikụt ndudue nnọ mme owo, akpan akpan nditọete ke esop, anam mi nsat nyịre ke se mmọ mînamke ọfọn, inyụn̄ iyakke nsidian idem ye mmọ. Ama ada ini mbemiso n̄ketrede utọ ido oro. Se ikọwọrọde mi ini oro ama anam n̄kụt nte enen̄erede ọdiọk owo ndimia utọn̄ nsio ke item emi Ete nnyịn ke heaven adade esop esie ọnọ nnyịn. Jehovah ama ọdiọn̄ọ mi akan nte n̄kọdiọn̄ọde idem mi. Ubaha ekpedide mma n̄kpan̄ utọn̄ nnọ enye!”

17. (a) Nso ke ikpebiere ndinam? (b) Nso ke idineme ke ibuotikọ oro etienede?

¹⁷ Biere ke udûyakke “ukpepn̄kpọ akwaifiọk owo ye ikpîkpu abian̄a” ererimbot Satan emi anam fi anam se Satan oyomde. Ka iso kpeme idem mbak Satan idibian̄a fi. (1 Cor. 3:18; 2 Cor. 2:11) Kûdedei uyak enye anam fi efre enye emi Jehovah enen̄erede edi. Du uwem nte Jehovah ọdọhọde idu, sia eke esie ọfọn akan. Kûnyụn̄ uyak Satan abian̄a fi yak etre ndikop item Jehovah. Edi akpanam nso edieke okụtde ke ama ọtọn̄ọ ndikere n̄kpọ nte mbon ererimbot emi? Ibuotikọ emi etienede eyeneme nte Ikọ Abasi ekemede ndin̄wam nnyịn itre ndikere n̄kpọ nte ererimbot inyụn̄ itre ndiọi edu ekpededi ẹma ‘ẹsọn̄ọ ẹdọn̄ n̄kam’ ke idem nnyịn.—2 Cor. 10:4, 5.