1. Ntak emi Jesus ọkọdọhọde Jehovah ekpeme mbet imọ?

AKPATRE okoneyo emi Jesus okodude ye mme mbet esie mbemiso ẹwotde enye, enye ama ekere aban̄a kpukpru mfịna emi mme mbet esie ẹdinyenede. Enye ama ọdọhọ Ete esie “ekpeme mmọ ke ntak andidiọk” sia enye ama ama mmọ etieti. (John 17:14, 15) Jesus ama ọdiọn̄ọ ke imọ ima inyọn̄ heaven, ke Satan ayanam mfịna ye owo ekededi emi oyomde ndinam n̄kpọ Jehovah. Ke ntak oro, oyoyom Jehovah ekpeme ikọt esie.

2. Nso inam inịm ke Jehovah ọyọbọrọ akam nnyịn?

² Jehovah ama ọbọrọ akam Jesus sia enye ama Jesus Eyen esie. Ikpodomo nte ikekeme ndinam se inemde Jehovah esịt, enye ayama nnyịn n̄ko. Ima ibọn̄ akam idọhọ enye an̄wam nnyịn onyụn̄ ekpeme nnyịn, enye oyokop. Jehovah iditreke nditịm nditọ esie n̄kama sia enye edi Ete emi mîyomke n̄kpọ anam nditọ esie. Enye mîtịmke mmọ ikama, oro eyesuene enyịn̄ esie!

3. Nso inam iyom Jehovah ekpeme nnyịn?

³ Idahaemi ke iyom Jehovah ekpeme nnyịn akan sia ẹma ẹsio Satan ke heaven ẹduọk ke isọn̄, “enye [onyụn̄] asan̄a ye akwa iyatesịt.” (Edi. 12:12) Enye anam ndusụk mbon emi ẹkọbọde nnyịn ẹkere ke mmimọ inam “edisana utom inọ Abasi.” (John 16:2) Mbon emi mînịmke ke Abasi odu ẹsikọbọ nnyịn sia nnyịn mîtieneke ererimbot inam se mmọ ẹnamde. Se ikpananam ẹkọbọ nnyịn, idem inyekke nnyịn sia Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Ọbọn̄ edi anam-akpanikọ, enye oyonyụn̄ anam mbufo ẹsọn̄ọ ẹda onyụn̄ ekpeme mbufo mbak andidiọk.” (2 Thess. 3:3) Ẹyak ineme usụn̄ iba emi Jehovah esikpemede nnyịn.

4. Ephesus 6:13-17 ọdọhọ ke nso ke Jehovah ọnọ nnyịn?

⁴ Jehovah ọnọ nnyịn n̄kpọekọn̄ ye mme n̄kpọ se isịne in̄wana ekọn̄ man ikeme ndikpeme idem Satan ama emen en̄wan edi. (Kot Ephesus 6:13-17.) Mme n̄kpọ emi ẹdi ata nti, ẹsinyụn̄ ẹkpeme owo etieti! Edieke iyomde mme n̄kpọ emi ẹnyene ufọn ẹnọ nnyịn, inaha iyak ndomokiet inịm. Ẹyak ise se mme n̄kpọ emi kiet kiet ẹdade ẹban̄a.

5. Akpanikọ emi ẹdọhọde imen ibọbọ ke isịn ada aban̄a nso? Ntak anade ibọbọ enye?

⁵ Akpanikọ emi ẹdọhọde imen ibọbọ ke isịn ada aban̄a akpanikọ emi odude ke Bible emi edide Ikọ Abasi. Ana ibọbọ enye ke isịn sia Satan edi “ete nsu.” (John 8:44) Enye osu nsu ke ediwak tọsịn isua idahaemi onyụn̄ ada “kpukpru mme andidụn̄ isọn̄ otụn usụn̄”! (Edi. 12:9) Edi akpanikọ emi odude ke Bible iyakke enye abian̄a nnyịn. Idinam didie ibọbọ akpanikọ ke isịn? Edi nnyịn ndikpep akpanikọ mban̄a Jehovah, ndituak ibuot nnọ enye “ke spirit ye ke akpanikọ,” nnyụn̄ ndi mbon akpanikọ.—John 4:24; Eph. 4:25; Heb. 13:18.

6. Nso idi edinen ido emi anade isịne nte ukwak ikpanesịt? Ntak emi anade isịne?

⁶ Edinen ido emi anade isịne nte ukwak ikpanesịt ada aban̄a nte Jehovah ọdọhọde idu uwem. Ntak anade isịne enye? Ukem nte ata ata ukwak ikpanesịt mîsiyakke n̄kpọ ekịm owoekọn̄ esịt, edinen ido emi anade isịne nte ukwak ikpanesịt isiyakke ndiọi n̄kpọ emi mbon ererimbot ẹnamde odụk nnyịn esịt edibiat nnyịn. (N̄ke 4:23) Jehovah oyom nnyịn ima enye inyụn̄ inam n̄kpọ inọ enye ke ofụri esịt. (Matt. 22:36, 37) Enye imaha mme n̄kpọ ererimbot emi. Edi Satan esiyom usụn̄ ndinam nnyịn ima mme n̄kpọ ererimbot emi mbak nnyịn idinam n̄kpọ Jehovah ke ofụri esịt. (Jas. 4:4; 1 John 2:15, 16) Enye mîkemeke ndinam nnyịn ima n̄kpọ ererimbot, enye ekeme ndidịghe nnyịn uwem man nnyịn ibiat ibet Jehovah.

7. Didie ke isisịne edinen ido nte ukwak ikpanesịt?

⁷ Ima inyịme ke se Jehovah ọdọhọde ke ọfọn ọfọn, se enye ọdọhọde ke ọdiọk ọdiọk, inyụn̄ idu uwem nte enye ọdọhọde, ọwọrọ imesịne edinen ido nte ukwak ikpanesịt. (Ps. 97:10) Ndusụk owo ẹkeme ndikere ke nte Jehovah ọdọhọde idu uwem abababa owo ibifịk. Edi ikpetre ndidu uwem nte Jehovah ọdọhọde, idibiet owoekọn̄ emi edide ekọn̄ ke ọsọn̄, enye osio ukwak ikpanesịt enịm ete ke odobi imọ ke idem akaha. Ata ndisịme ekpedi oro! Ikpama Jehovah, nnyịn ididaha nte ke ibet esie ‘ododobi owo mbiomo,’ idida nte ke anyanyan̄a nnyịn.—1 John 5:3.

8. Nnyịn ndida mben̄eidem ndikwọrọ eti mbụk nsịne nte ikpaukot ọwọrọ nso?

⁸ Paul ama ọdọhọ n̄ko yak ida mben̄eidem ndikwọrọ eti mbụk emem isịne nte ikpaukot. Ikọ esie ọkọwọrọ yak iben̄e idem kpukpru ini ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi. Ima itịn̄ se isịnede ke Bible inọ mbon en̄wen, oro esinam inen̄ede ibuọt idem ye Abasi. Esinem nnyịn etieti ndikụt nte ikọt Jehovah ke ofụri ererimbot ẹkwọrọde ikọ ẹnọ mme owo ini ekededi ye ke ebiet ekededi; m̀mê edi ke itieutom, ke ufọkn̄wed, ke efakutom emi edide itie mbubehe, ke ufọk ke ufọk, ini mmọ ẹkade ndidep n̄kpọ, ini ẹkade ẹkese iman mmọ emi mîdịghe Mme Ntiense Jehovah, ini ẹnemede nneme ye mbon emi mmọ ẹdiọn̄ọde, m̀mê idem ke ini n̄kpọ okụkde mmọ esịn ke ufọk ke ekpri ini. Edieke iyakde ndịk anam nnyịn itre ndikwọrọ ikọ, idibiet owoekọn̄ emi edide ke ẹn̄wana ekọn̄ enye omụm ikpaukot osio ke ukot. Idisọn̄ke enye ndida unan. Oro idiyakke enye ekeme ndikpeme idemesie.  Enye idinyụn̄ ikemeke ndinam se etubom mmọ ọdọhọde ẹnam.

9. Ntak emi anade ikama akwa otuekọn̄?

⁹ Akwa otuekọn̄ ada aban̄a nnyịn ndibuọt idem ye Jehovah. Imenịm ke enye ayanam kpukpru se enye ọn̄wọn̄ọde. Mbuọtidem oro edin̄wam nnyịn ‘inịme kpukpru enyịm ikan̄ andidiọk.’ Ntak emi anade ikama akwa otuekọn̄ emi? Enye idiyakke mbon mfiakedem ẹda nsu mmọ ẹbian̄a nnyịn, idinyụn̄ iyakke idem emem nnyịn ini mme owo ẹdade se inịmde ẹnam n̄kpọ imam. Nnyịn mînyeneke mbuọtidem, nnyịn idikemeke ndikop uyo Jehovah mme owo ẹma ẹdomo ndinam nnyịn ibiat ibet esie. Edi ini ekededi emi isịnde ndinam n̄kpọ emi Jehovah asuade, ekpededi edi ke itieutom m̀mê ke ufọkn̄wed, ọwọrọ mbuọtidem nnyịn ke ekpeme nnyịn. (1 Pet. 3:15) Ini ekededi emi isịnde utom emi ẹkemede ndikpe nnyịn ediwak okụk, edi emi mîdiyakke isịn idem inam n̄kpọ Abasi nte ikpanamde, kpa mbuọtidem nnyịn ekpeme nnyịn oro. (Heb. 13:5, 6) Ima inyụn̄ ika iso inam n̄kpọ Jehovah kpa ye emi ẹkọbọde nnyịn, mbuọtidem osụk ekpeme nnyịn oro.—1 Thess. 2:2.

10. Nso idi ndụn edinyan̄a? Ntak anade iyara enye?

¹⁰ Ndụn edinyan̄a edi idotenyịn emi Jehovah  anamde inyene. Idotenyịn oro anam inịm ke Jehovah ọyọdiọn̄ kpukpru mbon emi ẹnamde se enye oyomde. Enye onyụn̄ anam inịm ke ọkpọkọm ikpakpa, ke Jehovah ayanam nnyịn iset. (1 Thess. 5:8; 1 Tim. 4:10; Titus 1:1, 2) Ukem nte ata ata ndụn esikpemede owoekọn̄ ibuot, nnyịn ndinịm ke Jehovah ayanyan̄a nnyịn esinam ikere n̄kpọ ọfọn. Didie ke esinam? Idotenyịn oro esinam isịn esịt ke se Jehovah ọn̄wọn̄ọde ndinam inyụn̄ iyakke mfịna nnyịn emen nnyịn emen. Isinam didie iyara ndụn emi? Edi nnyịn ndida n̄kpọ nte Abasi adade. Ke uwụtn̄kpọ, ana idori enyịn ke Abasi utu ke ndidori ke inyene emi edide mfịn odu, n̄kpọn̄ idụhe aba.—Ps. 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17.

11. Nso idi akan̄kan̄ eke spirit? Ntak emi akpanade ikama akan̄kan̄ oro?

¹¹ Akan̄kan̄ eke spirit edi Bible. Bible enyene odudu ndiyarade nsu ekededi nnyụn̄ nsio owo ke ufụn nsunsu ukpepn̄kpọ ye idiọk uwem. (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Heb. 4:12) Se esop Abasi ẹkpepde nnyịn ye nnyịn nditie ke idem nnyịn n̄kpep Bible ẹdin̄wam nnyịn idiọn̄ọ nte ikpadade Bible in̄wam idem nnyịn ye mbon en̄wen. (2 Tim. 2:15) Idịghe n̄kpọekọn̄ ye se isịnede in̄wana ekọn̄ kpọt ke Jehovah esida ekpeme nnyịn. Enye esida okopodudu n̄kpọ en̄wen ekpeme nnyịn. Nso idi oro?

12. Nso en̄wen idin̄wam nnyịn? Ntak iyomde un̄wam mmọ?

¹² Owoekọn̄ emi ama akan̄wana ekọn̄ ebịghi ọdiọn̄ọ ke imọ ikemeke ndida ikpọn̄ n̄n̄wana n̄kan akamba udịmekọn̄, ke imoyom mbonekọn̄ en̄wen ẹn̄wam imọ. Ntre n̄ko ke edi ye nnyịn. Nnyịn ikemeke ndida ikpọn̄ n̄n̄wana n̄kan Satan ye mbon esie; imoyom nditọete nnyịn ẹn̄wam nnyịn. Jehovah ọnọ nnyịn “nditọete” ke ofụri ererimbot, mmọ ẹnyụn̄ ẹben̄e idem ndin̄wam nnyịn.—1 Pet. 2:17.

13. Mme Hebrew 10:24, 25 owụt ke nso ufọn ke mbono esop esinam ọnọ nnyịn?

¹³ Usụn̄ kiet emi nditọete ẹsin̄wamde nnyịn edi ima idụk mbono esop. (Kot Mme Hebrew 10:24, 25.) Idụhe owo nnyịn ndomokiet emi idem mîsimemke ndusụk ini. Idem ama emem nnyịn, mbono esop ekeme ndisọn̄ọ nnyịn idem. Ndinem ibọrọ emi nditọete ẹsibọrọde ke mbono esop ẹsisọn̄ọ nnyịn idem. Mme nnamn̄wụt ye ikọ Abasi emi mmọ ẹsikpepde nnyịn ẹsinam ọdọn̄ nnyịn ndika iso nnam n̄kpọ Jehovah. Nneme emi isinyụn̄ inemede ye mmọ mbemiso mbono esop ọtọn̄ọde ye ke mbono esop ama akasuana ẹsisọn̄ọ nnyịn idem. (1 Thess. 5:14) Imesin̄wam mbon en̄wen ima ika mbono esop, esịt esinyụn̄ enem nnyịn ima in̄wam mmọ. (Utom 20:35; Rome 1:11, 12) Usụn̄ en̄wen emi mbono esop esin̄wamde nnyịn edi ndinam inen̄ede idiọn̄ọ ndikwọrọ ikọ nnyụn̄ n̄kpep mme owo Bible, nte n̄kpọ eke ẹkpepde nnyịn ndinen̄ede ndiọn̄ọ un̄wana ekọn̄. Ke uwụtn̄kpọ, ẹsikpep nnyịn nte ikpadade Mme Akpan N̄kpọ Isidade Ikpep Owo Bible ikwọrọ ikọ ọfọn. Ntre mbemiso akade mbono esop, nen̄ede tịm idem. Ama esịm do, nen̄ede kpan̄ utọn̄. Ama ọnyọn̄, kanam se ekekpepde. Akpanam kpukpru emi, afo eyedi “eti owoekọn̄ Christ Jesus.”—2 Tim. 2:3.

14. Mmanie en̄wen ẹsin̄wam nnyịn?

¹⁴ Imenyene mme okopodudu angel ke miliọn ke miliọn emi ẹsin̄wamde nnyịn. Utịghi se angel kiet kpọt akanamde? (Isa. 37:36) Men oro ndien domo ye se udịmekọn̄ mme angel ẹkemede ndinam. Idụhe owo m̀mê demon ndomokiet emi odudu esie emende udomo ye eke okopodudu udịmekọn̄ Jehovah. Ọkpọkọm mme asua ẹwak  nte ntan ẹka en̄wan ye Ntiense Jehovah kiet emi Jehovah adade ye enye, Ntiense oro edikan. (Judg. 6:16) Ata akpanikọ edi oro! Siti se itịn̄de emi owo itieutom mbufo, eyen ufọkn̄wed mbufo, m̀mê owo mbufo emi mîdịghe Ntiense Jehovah ama etịn̄ ikọ mîdịghe anam n̄kpọ emi anamde idem enyek fi. Ti n̄ko ke udaha ikpọn̄ un̄wana. Jehovah ayan̄wam fi sia anam se enye etịn̄de.

15. Isaiah 54:15, 17 owụt ke nso inam n̄kpọ ndomokiet mîdikemeke nditre ikọt Abasi ndikwọrọ ikọ?

¹⁵ Awak se inamde ererimbot Satan ẹsua nnyịn. Nnyịn isisịnke ubọk ke mbubehe ukara ekededi, isinyụn̄ itieneke ika ekọn̄. Imesinam mme owo ẹdiọn̄ọ enyịn̄ Abasi, ikwọrọ ke ukara Abasi kpọt edinam emem odu ke ererimbot, inyụn̄ idu uwem nte enye ọdọhọde. Imanam mme owo ẹkụt ke Satan edi owotowo, esinyụn̄ osu ibak ibak nsu. (John 8:44) Imonyụn̄ isan̄a ikwọrọ ke ẹmọn̄ ẹsosobo ererimbot Satan emi. Kpa ye oro, Satan ye ikọt esie ikemeke-keme nditre nnyịn ndikwọrọ ikọ. Iyosụk ika iso itoro Jehovah ke usụn̄ ekededi emi ikemede! Kpa ye ofụri odudu emi Satan enyenede, enye ikemeke ndikpan nnyịn ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi nnọ mme owo ke ofụri ererimbot. Mîkpedịghe emi Jehovah ekpemede nnyịn, oro ikpetịbeke.—Kot Isaiah 54:15, 17.

16. Didie ke Jehovah edinyan̄a ikọt esie ke ini akwa ukụt?

¹⁶ Nso ke Jehovah edinam ke ini iso? Enyene utịbe utịbe usụn̄ iba emi Jehovah edinyan̄ade nnyịn ke ini akwa ukụt. Akpa, enye ayanyan̄a nti ikọt esie ini enye edinamde ndidem ererimbot ẹsobo Akwa Babylon emi adade aban̄a kpukpru nsunsu ido ukpono. (Edi. 17:16-18; 18:2, 4) Ekem enye ayafiak anyan̄a ikọt esie ini enye edidade Armageddon isobo mbon ererimbot Satan emi ẹsụhọde.—Edi. 7:9, 10; 16:14, 16.

17. Nso ufọn ke idibọ nnyịn mîdian̄akede ikpọn̄ Jehovah?

¹⁷ Nnyịn mîdian̄akede ikpọn̄ Jehovah, idụhe se Satan ekemede ndinam nnyịn yak ọnọmọ nnyịn ke nsinsi. Enye ke ẹdikam ẹsobo ẹfep ke nsinsi. (Rome 16:20) Ntre kûyak ndomokiet ke otu n̄kpọekọn̄ ye se isịnede in̄wana ekọn̄ emi Jehovah ọnọde nnyịn unịm! Kûdomo ndida ikpọn̄ n̄n̄wana. N̄wam nditọete fo nyụn̄ nam n̄kpọ nte Jehovah ọdọhọde ẹnam. Akpanam mme n̄kpọ emi, idụhe nte edima Ete fo ke heaven mîdisọn̄ọke fi idem inyụn̄ ikpeme fi.—Isa. 41:10.