1. Nso ke ndusụk nti ikọt Jehovah ẹkeme ndikere?

 JEHOVAH enem esịt ye kpukpru nti ikọt esie. Kop nte ikọ oro ọsọn̄ọde nnyịn idem! Bible ọsọn̄ọ oro ke Psalm 149:4 ete: “Jehovah [enem] esịt aban̄a ikọt esie.” Edi ndusụk ini idem esimem ndusụk ikọt Jehovah tutu mmọ ẹkere ẹte, ‘Ndi Jehovah osụk enem esịt ye ami emi?’ Enyene mme ini emi ekesitiede ndusụk nti ikọt Jehovah ke eyo Bible ntre n̄ko.​—1 Sam. 1:6-10; Job 29:2, 4; Ps. 51:11.

2. Jehovah esinem esịt ye mmanie?

² Bible enen̄ede owụt ke Jehovah ekeme ndinem esịt ye mme owo kpa ye emi mmọ mîfọnke ima. Didie ke edi ntre? Ana iwụt ke imọbuọt idem ye Jesus Christ inyụn̄ ina baptism. (John 3:16) Ima inam ntre, mbon en̄wen ẹyekụt ke ima ikabade esịt ikpọn̄ mme idiọkn̄kpọ nnyịn inyụn̄ in̄wọn̄ọ inọ Abasi ke idinam uduak esie. (Utom 2:38; 3:19) Esinem Jehovah ima inam mme n̄kpọ emi man itetịm ikpere enye. Adan̄a nte ikade iso inam ofụri ukeme nnyịn man ikeme ndinam se ikọn̄wọn̄ọde ini ikayakde idem inọ Jehovah, enye eyenem esịt ye nnyịn onyụn̄ ada nnyịn nte ata ufan esie.​—Ps. 25:14.

3. Nso ke idineme idahaemi?

³ Edi ndusụk ini ekeme nditie ndusụk owo nte ke Abasi inemke esịt ye mmọ. Nso ikeme ndinam etie mmọ ntre? Didie ke Jehovah esiwụt ke imenem esịt ye nnyịn? Nso ikeme ndinam Christian enịm ke Abasi enem esịt ye enye?

SE IKEMEDE NDINAM NDUSỤK OWO ẸKERE KE JEHOVAH INEMKE ESỊT YE MMỌ

4-5. Nso ke ikeme ndinịm kpa ye emi ikerede ke nnyịn iwọrọke n̄kpọ?

⁴ Toto ke ekpri ke ediwak nnyịn ikọtọn̄ọ ndikere ke nnyịn iwọrọke n̄kpọ. (Ps. 88:15) Brọda Adrián ọdọhọ ete: “Idịghe mfịn ke n̄kọtọn̄ọ ndikere ke n̄wọrọke n̄kpọ. Ini ndide ekpri,  mmeti nte n̄kesibọn̄de akam ndọhọ Abasi anam mbonubon mi ẹdụk Paradise kpa ye edide mma nnịm ke ndotke ndidu do.” Tony emi ete ye eka esie mîdịghe Ntiense Jehovah ọdọhọ ete: “Akananam ete ye eka mi ikọdọhọke mi ke imama mi, m̀mê ke esịt enem mmimọ nte inyenede mi. Oro ama anam n̄kere ke inyeneke se n̄kanamde yak odụk mmọ enyịn.”

⁵ Ekpedi esitie nnyịn ndusụk ini nte ke nnyịn iwọrọke n̄kpọ, yak iti ke Jehovah ke idemesie ekemen nnyịn adian idem. (John 6:44) Enye okụt nti edu nnyịn emi edide ekeme ndinam nnyịn ke idem nnyịn ikwe, onyụn̄ enen̄ede ọdiọn̄ọ utọ owo emi idide. (1 Sam. 16:7; 2 Chron. 6:30) Ntre enye ama ọdọhọ ke imọsọn̄ urua ke enyịn esie, yak inịm.​—1 John 3:19, 20.

6. Ekesitie apostle Paul didie ke idem enye ama eti ndiọi n̄kpọ emi enye ekesinamde ke ini edem?

⁶ Mbemiso ndusụk nnyịn ikpepde akpanikọ, ima inam ndiọi n̄kpọ emi ekemede ndidi esịt ke afina nnyịn tutu emi. (1 Pet. 4:3) Ndusụk mbon emi ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ Jehovah ẹkeme ndinyene mme n̄kpọ emi mmọ ẹma ẹkesion̄o ubọk ẹkpọn̄ emi mmọ ẹsụk ẹtịmede man ẹdifiak ikanam. Afo-o? Ndi esịt esidọhọ fi ndusụk ini ke Jehovah ikemeke ndifen fi? Ekpedi ntre, afo ndidiọn̄ọ ke esitie nti ikọt Abasi eken ntre ke idem ekeme ndidọn̄ fi esịt. Ke uwụtn̄kpọ, ekedi apostle Paul eti ndiọi n̄kpọ emi enye ekesinamde ke ini edem enye ọdọhọ ke idi owo nditaha. (Rome 7:24) Imọdiọn̄ọ ke Paul ama akabade esịt ọkpọn̄ mme idiọkn̄kpọ esie onyụn̄ ana baptism. Kpa ye oro, enye ọkọdọhọ ke imọ ‘ikpri ikan ke otu mme apostle,’ afiak ọdọhọ ke imọ idi “akakan” anamidiọk.​—1 Cor. 15:9; 1 Tim. 1:15.

7. Ekpedi ima inam idiọkn̄kpọ ke ini edem, nso ke ana idiọn̄ọ?

⁷ Ete nnyịn ke heaven ọn̄wọn̄ọ ndifen nnyịn edieke ikabarede esịt. (Ps. 86:5) Ntre, ekpedi imenen̄ede itua n̄kpọfiọk ke ndiọi n̄kpọ emi ikanamde, yak inịm se Jehovah ọn̄wọn̄ọde oro, ida ke enye efen ọnọ nnyịn.​—Col. 2:13.

8-9. Ikpanam nso man itre ndikere ke inyeneke se ikpanamde yak enem Jehovah esịt?

⁸ Ọdọn̄ kpukpru nnyịn ndinam ofụri se ikekeme nnọ Jehovah. Edi ndusụk owo ẹkere ke inyeneke se mmimọ ikpanamde yak enem Jehovah esịt. Sista Amanda ọdọhọ ete: “Nsikere ke ami ndinam ofụri se n̄kemede nnọ Jehovah ọwọrọ ke kpukpru ini ke ana nnam n̄kan se nnamde idahaemi. Ntre mmesiwak ndinam se ikponde ikan mi. Ama ọbọhọ mi abiara, ami n̄kere ke n̄wọrọke n̄kpọ, ke Jehovah onyụn̄ ada mi ntre.”

⁹ Ikpanam nso man itre ndikere ke inyeneke se ikpanamde yak enem Jehovah esịt? Ti ke Jehovah isidịghe ọkpọdọhọ owo anam n̄kpọ ntem, ọkpọkọm owo oro oyom ndikpakpa enye ete ke ana osụk anam ntre. Akananam enye idọhọke yak inam se ikponde ikan nnyịn. Se ededi emi inamde, enye ama, ama akam edi inam ofụri ukeme nnyịn. Kere n̄ko mbụk mme owo ke Bible emi ẹkenamde n̄kpọ Jehovah ke ofụri esịt. Uwụtn̄kpọ kiet edi Paul. Enye ama esịn ibuot esịn itọn̄ anam n̄kpọ Abasi. Mme itie emi enye akakade ọkọkwọrọ ikọ, usụn̄ ikadaha mi; enye ama onyụn̄ asiak ediwak esop. Ini nsio nsio n̄kpọ mîkayakke enye ekeme ndikwọrọ ikọ aba nte ekesikwọrọde, ndi oro ọkọwọrọ ke Abasi inemke aba esịt ye enye? Ihih. Enye ama aka iso anam se enye ekekemede, Jehovah ama onyụn̄ ọdiọn̄ enye. (Utom 28:30, 31) Onyụn̄ edi ntre ye nnyịn. Se ikemede ndinam nnọ Jehovah mfịn ekeme ndiwak, n̄kpọn̄ iwakke. Edi se idide akpan n̄kpọ inọ Jehovah edi se inamde inam n̄kpọ inọ enye. Idahaemi imọn̄ ineme ndusụk usụn̄ emi Jehovah esiwụtde ke imenem esịt ye nnyịn.

 DIDIE KE JEHOVAH ESIWỤT KE IMENEM ESỊT YE NNYỊN?

10. Idinam didie ikop se Jehovah etịn̄de owụt ke imenem esịt ye nnyịn? (John 16:27)

¹⁰ Enye ọnọ nnyịn Bible. Jehovah esiyom nsio nsio usụn̄ ndiwụt ikọt esie ke imama mmọ inyụn̄ inem esịt ye mmọ. Ikaba ke Bible etịn̄ nte Jehovah ọdọhọde Jesus ke enye edi edima Eyen imọ, ke imenyịme enye, oro edi ke imenem esịt ye enye. (Matt. 3:17; 17:5) Ndi akpama ndikop Jehovah ọdọhọde fi ke imenem esịt ye afo? Jehovah isitiehe ke heaven itịn̄ ikọ ye nnyịn yak ikop ke utọn̄, esida Bible etịn̄. Ima ikot se Jesus etịn̄de ke Matthew, Mark, Luke, ye John, iyokop se Jehovah etịn̄de ndiwụt ke imenem esịt ye nnyịn. (Kot John 16:27.) Jesus ekedi eyen mbiet ete; enye ama ekpebe kpukpru nti edu Ete esie. Ima ikot se Jesus eketịn̄de ndiwụt ke enye ama enem esịt ye mme mbet esie emi ẹkesọn̄ọde ẹda ye enye kpa ye emi mmọ mîkọfọnke ima, yak ida nte ke Jehovah etịn̄ ikọ oro ye nnyịn.​—John 15:9, 15.

11. Ntak emi ikemede ndidọhọ ke n̄kpọ ndisọn̄ ye nnyịn iwọrọke ke Jehovah inemke esịt ye nnyịn aba? (James 1:12)

¹¹ Enye esin̄wam nnyịn. Esidọdọn̄ Jehovah ndin̄wam nnyịn. Usụn̄ kiet emi enye esin̄wamde nnyịn edi enye ndinọ nnyịn se idade idu uwem. Ndusụk ini Jehovah ekeme ndiyak ndiọi n̄kpọ ẹtịbe ẹnọ nnyịn ukem nte akayakde ẹtịbe ẹnọ Job emi ekedide edinen owo. (Job 1:8-11) Mfịna ndisịm nnyịn iwọrọke ke Jehovah inemke esịt ye nnyịn aba. Utu ke oro, ẹnam inyene ifet ndiwụt adan̄a nte inen̄erede ima enye inyụn̄ ibuọtde idem ye enye. (Kot James 1:12.) Nte Jehovah osụk an̄wamde nnyịn iyọ, iyokụt se iwụtde ke enye enen̄ede ama nnyịn, ke enye onyụn̄ ese aban̄a nnyịn.

12. Nso ke ikeme ndikpep nto mbụk Dmitrii?

¹² Kop se iketịbede inọ Brọda Dmitrii ke Asia. Ẹma ẹsio enye ke utom, enye onyụn̄ asan̄a ke ediwak ọfiọn̄ ikwe efen. Ntre enye ama ebiere ndikwọrọ ikọ n̄kan nte ekesikwọrọde. Enye akada oro owụt ke imọbuọt idem ye Jehovah. Ediwak ọfiọn̄ ẹma ẹbe enye isụk ikwe utom. Ekem enye ama ọdọn̄ọ tutu ikemeke ndidaha nda ke bed. Enye ama ọtọn̄ọ ndikere m̀mê idedi nso utọ ebe, m̀mê idedi nso utọ ete, m̀mê Jehovah akam ayat esịt ye imọ. Mbubreyo usen kiet, eyen esie an̄wan ama emịn̄ se idude ke Isaiah 30:15 emi ọdọhọde: “Mbufo ẹdikop odudu ke nditie sụn̄ nnyụn̄ nnyene mbuọtidem.” Enye ama  emen ọsọk ete esie ke bed onyụn̄ ọdọhọ enye ete: “Daddy, esịt mînemke fi mbọk ti itie Bible emi.” Dmitrii ama edikụt ke Jehovah ke an̄wam ubon imọ; mmimọ ke ikụt udia idia yak oyụhọ mmimọ, ke ikụt ọfọn̄ isịne, imenyụn̄ inyene itie udakibuot. Enye ọdọhọ ete: “Se akanade nnam ekedi nditie sụn̄ nnyụn̄ n̄ka iso mbuọt idem ke Abasi mi.” Ekpedi se ikọwọrọde Dmitrii ọwọrọ fi, nịm ke Jehovah ekere aban̄a fi, ke enye oyonyụn̄ an̄wam fi ọyọ.

13. Mmanie ke Jehovah esida owụt nnyịn ke imenem esịt ye nnyịn? Didie ke enye esinam oro?

¹³ Enye ọnọ nnyịn nditọete. Jehovah esida nditọete nnyịn owụt nnyịn ke imenem esịt ye nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, enye ekeme ndinam mbon en̄wen ẹtịn̄ ikọ ẹsọn̄ọ nnyịn idem ke ata nnennen ini. Se Abasi akanamde ọnọ sista kiet ke Asia ekedi oro ini enyịn ekenen̄erede anan enye. Ẹma ẹsio enye ke utom, enye ama onyụn̄ ọdọn̄ọ n̄kpa n̄kpa. Ekem ebe esie ama anam akwa idiọkn̄kpọ ndien ẹbọ enye ebiowo. Enye ọdọhọ ete: “N̄komụmke ibuot se inamde kpukpru n̄kpọ emi ẹtịbe ẹnọ mi. Mma n̄kere ke ekeme ndidi enyene idiọkn̄kpọ emi nnamde, ke Jehovah inemke esịt ye ami aba.” Sista nnyịn oro ama ekpe Jehovah ubọk ete anam imọ ikụt ke enye ke osụk enenem esịt ye imọ. Didie ke Jehovah akanam oro? Sista oro ọdọhọ ete: “Mbiowo esop nnyịn ẹma ẹdineme nneme ye ami ẹnyụn̄ ẹnam n̄kụt ke Jehovah ke amama mi.” Nte ini akade, enye ama afiak ọdọhọ Jehovah anam imọ ikụt ke enye osụk enenem esịt ye imọ. Enye ọdọhọ ete: “Kpa usen oro, mma mbọ leta emi mme brọda ye sista ifan̄ ke esop nnyịn ẹkediande ubọk ẹwet ẹnọ mi. Nte n̄kokotde se mmọ ẹkewetde ẹdọn̄ mi esịt do, mma n̄kụt ke Jehovah okop akam mi.” Emi owụt ke Jehovah esida nti ikọ emi mbon en̄wen ẹtịn̄de ye nnyịn owụt ke imenem esịt ye nnyịn.​—Ps. 10:17.

14. Nso idi usụn̄ en̄wen emi Jehovah esiwụtde ke imenem esịt ye nnyịn?

 ¹⁴ Usụn̄ en̄wen emi Jehovah esiwụtde ke imenem esịt ye nnyịn edi enye ndida nditọete nnyịn nnọ nnyịn item ke ini iyomde utọ item oro. Ke uwụtn̄kpọ, ke eyo mme apostle, Jehovah ama ọnọ apostle Paul spirit esie ewet leta 14 ọnọ nditọete esie. Ke mme leta oro, Paul ama etịn̄ mme n̄kpọ emi mmọ mîkanamke ọfọn, emi akanade mmọ ẹkpụhọde. Edi eketịn̄ ke usụn̄ emi owụtde ke enye ama mmọ. Nso ikanam Jehovah ọnọ Paul spirit esie man enye ọnọ nditọete utọ item oro? Jehovah edi eti Ete, ndien enye esitụnọ nditọ emi “[ẹnemde] enye esịt.” (N̄ke 3:11, 12) Ntre ẹkpeda Bible ẹnọ nnyịn item, yak ida ke Jehovah iyatke esịt ye nnyịn, ke akam enenem esịt. (Heb. 12:6) Nso ye nso efen iwụt ke Jehovah enem esịt ye nnyịn?

MME N̄KPỌ EN̄WEN EMI ẸWỤTDE KE JEHOVAH ENEM ESỊT YE NNYỊN

15. Mmanie ke Jehovah esinọ edisana spirit esie? Ntak emi oro ekemede ndisọn̄ọ nnyịn idem?

¹⁵ Mbon emi ẹnemde Jehovah esịt ke enye esinọ edisana spirit esie. (Matt. 12:18) Imekeme ndibụp idem nnyịn: ‘Ndi mmenyene ndusụk edu emi edisana spirit Abasi esinamde owo enyene?’ Ndi omokụt ke emenyene ime ye mme owo idahaemi akan nte ekenyenede mbemiso ọdiọn̄ọde Jehovah? Se idude edi ke adan̄a nte okụtde ke emenyene mme edu emi spirit Abasi esinamde owo enyene, ntre ke edinen̄ede ikụt ke Jehovah enem esịt ye afo!​—Se ekebe emi, “ Mbun̄wụm Spirit Edi . . . ”

16. Mmanie ke Jehovah esidọn̄ ẹkekwọrọ eti mbụk? Etie fi didie ke idem ndidiọn̄ọ oro? (1 Thessalonica 2:4)

¹⁶ Esinem Jehovah ndidọn̄ mbon emi ẹnemde enye esịt ẹkekwọrọ eti mbụk. (Kot 1 Thessalonica 2:4.) Se ufọn emi Sista Jocelyn akadiade ke ntak emi enye ọkọkwọrọde eti mbụk ọnọ mbon efen. Usen kiet Jocelyn ekedemede ye ọkpọsọn̄ mfụhọ. Enye ọdọhọ ete: “Ibifịk ikodụhe mi ke idem, okonyụn̄ etie mi nte ke inyeneke eti n̄kpọ ndomokiet emi ndikemede ndinam. Edi ndi asiakusụn̄, ndien usen ukwọrọikọ mi ekedi oro. Ntre mma mbọn̄ akam ndaha n̄ka ukwọrọikọ.” Usenubọk usen oro Jocelyn ama osobo ye Mary. Mary ama ọfọn uwem onyụn̄ enyịme ndikpep Bible. Ọfiọn̄ ifan̄ ekebe, Mary ama ọdọhọ Jocelyn ke ekedi imọ ke ibọn̄ akam idọhọ Abasi an̄wam imọ, Jocelyn ọkọn̄ usụn̄ ufọk imọ. Nso ke Jocelyn ekekpep oto se iketịbede oro? Enye ọdọhọ ete: “Eketie mi nte Jehovah ọdọhọ  mi ete, ‘Mmenem esịt ye afo.’” Imọdiọn̄ọ ke idịghe kpukpru owo ẹdima ndikop se ikwọrọde. Edi yak inịm ke edieke idomode ofụri ukeme nnyịn ndikwọrọ eti mbụk nnọ mbon en̄wen, ke Jehovah enem esịt ye nnyịn.

17. Se Vicky eketịn̄de aban̄a ufak ekpep fi nso? (Psalm 5:12)

¹⁷ Mbon emi ẹnemde Jehovah esịt ke enye esimen iyịp emi Eyen esie ọkọduọkde afak. (1 Tim. 2:5, 6) Edi idinam didie ekpedi esịt ke osụk ọdọhọ nnyịn ke Jehovah inemke esịt ye nnyịn kpa ye edide imenịm ke Jesus akakpa afak nnyịn, ima inyụn̄ ina baptism? Ti ke esịt ekeme ndibian̄a nnyịn ndusụk ini, edi tutu amama Jehovah idibian̄ake nnyịn. Enye ada mbon emi ẹnịmde ke Jesus ama akpa afak mmimọ nte ndinen owo onyụn̄ ọn̄wọn̄ọ ndidiọn̄ mmọ. (Kot Psalm 5:12; Rome 3:26) Vicky ndiketie n̄kere mban̄a ufak ama enen̄ede an̄wam enye. Usen kiet ke enye ama ekenen̄ede etie ekere aban̄a ufak, enyịn ama editara enye. Enye ọkọdọhọ ete: “Jehovah enyene ime ye ami ke ata anyanini. . . . Edi ke edinam mi etie nte n̄kpọ eke ndọhọde enye nte: ‘Ima fo ikponke ikem ndisịm utọ owo nte ami. N̄kpa eyen fo inyụn̄ ikemeke ndifụk idiọkn̄kpọ mi.’” Enye ndiketie n̄kere nte Jehovah ọkọnọde Eyen esie edikpa afak imọ ama anam enye ọtọn̄ọ ndikụt ke Jehovah ama imọ. Nnyịn n̄ko ima itie ikere iban̄a ufak, iyokụt n̄ko ke Jehovah ama nnyịn onyụn̄ enem esịt ye nnyịn.

18. Edieke ikade iso ima Ete nnyịn emi odude ke heaven, nso ke ikeme ndinịm?

¹⁸ Imekeme ndinen̄ede ndomo ndinam kpukpru se itịn̄de ke ibuotikọ emi edi ndusụk ini idem osụk ememem nnyịn, nnyịn inyụn̄ ikere ke Jehovah inemke esịt ye nnyịn. Ekpetịbe ntre, ti ke Jehovah enem esịt ye “mbon oro [ẹkade iso ẹma] enye.” (Jas. 1:12) Ka iso kpere Jehovah nyụn̄ kama enyịn yom nsio nsio n̄kpọ emi ẹwụtde ke enye enem esịt ye afo. Kûfre ke Jehovah “[iyomke] usụn̄ ikpọn̄ nnyịn owo kiet kiet.”​—Utom 17:27.