1. Nso ke Jesus eketịn̄ aban̄a n̄kpọuto ke heaven?

IDỊGHE kpukpru n̄kpọuto ke ẹkeme ndikụt ke enyịn. Owo ikam ikemeke ndikụt mme n̄kpọuto emi ẹsọn̄de urua ẹkan. Ini Jesus ọkọkwọrọde ikọ ke obot, enye ama asiak mme n̄kpọuto ke heaven emi ẹnen̄erede ẹfọn ẹkan okụk m̀mê inyene, onyụn̄ ọdọhọ ete: “Ebiet emi n̄kpọuto fo odude, do ke esịt fo edidu n̄ko.” (Matt. 6:19-21) Ima ikụt n̄kpọ emi idade ke n̄kpọuto m̀mê ke ata ọsọn̄urua, ọyọdọn̄ nnyịn ndinyene n̄kpọ oro. Mme n̄kpọuto ke heaven emi Jesus eketịn̄de aban̄a ẹdi nnyịn ndinyene eti enyịn̄ ke iso Abasi. Ima ibon utọ n̄kpọuto oro inọ idem nnyịn ke heaven, tutu amama owo ikemeke ndibiat m̀mê ndiyịp mmọ.

2. (a) Ke 2 Corinth 4:17, 18, Paul ọkọdọhọ idọn̄ enyịn ke nso? (b) Nso ke idineme ke ibuotikọ emi?

² Apostle Paul ọkọdọhọ “idọn̄ enyịn ke mme n̄kpọ oro owo mîkwe ke enyịn.” (Kot 2 Corinth 4:17, 18.) Mme n̄kpọ oro owo mîkwe ke enyịn mi ẹsịne kpukpru nti n̄kpọ emi idinyenede ke ini iso ke Obio Ubọn̄ Abasi. Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme n̄kpọuto inan̄ oro enyịn mîkwe, emi inyenede idahaemi. Mmọ ẹdi, ndidi ufan Abasi, akam, edisana spirit Abasi, ye nte Jehovah, Jesus, ye mme angel ẹsin̄wamde nnyịn ikwọrọ ikọ. Iyeneme n̄ko nte ikemede ndiwụt ke imama mme enọ emi enyịn mîkwe mi.

3. Ewe edi akakan ke otu kpukpru n̄kpọuto emi enyịn mîkwe? Nso inam ikeme ndinyene n̄kpọuto emi?

³ Ke otu kpukpru n̄kpọuto emi enyịn mîkwe, akakan edi ndidi ufan Jehovah Abasi. (Ps. 25:14) Abasi anam didie edi ufan ye mme owo emi mîfọnke ima, edi osụk aka iso edi ata edisana? Uwa emi Jesus akawade ada ‘emen idiọkn̄kpọ  ererimbot efep’ anam. (John 1:29) Idem mbemiso Jesus akpade, Jehovah ama ọdiọn̄ọ ke Jesus ọyọsọn̄ọ ada ye imọ esịm akpatre onyụn̄ anyan̄a ubonowo. Oro akanam Abasi ekeme ndidi ufan ye mme owo emi ẹkedude uwem mbemiso Christ akpade.—Rome 3:25.

4. Siak ndusụk irenowo emi ẹkedide ufan Abasi mbemiso Christ edi isọn̄.

⁴ Yak ineme iban̄a ndusụk irenowo emi ẹkedide ufan Abasi mbemiso Christ edi isọn̄. Abraham ama enen̄ede ọbuọt idem ye Abasi. Ke n̄kpọ nte isua 1,000 ama ekebe tọn̄ọ Abraham akakpa, Jehovah okokot enye “ufan mi.” (Isa. 41:8) Ọwọrọ idem ke owo ama akakpa, Jehovah osụk adada enye nte ata ufan esie. Jehovah ifreke Abraham. (Luke 20:37, 38) Owo efen edi Job. Jehovah ama otoro Job ke iso kpukpru mme angel emi ẹkesopde idem ke iso Esie. Enye ọkọdọhọ ke Job “inyeneke nduduọhọ, enen onyụn̄ abak Abasi onyụn̄ ọwọn̄ọde ọkpọn̄ idiọk.” (Job 1:6-8) Jehovah akada didie Daniel emi ọkọsọn̄ọde ada anam n̄kpọ esie ke n̄kpọ nte isua 80 emi enye okodude ke idụt emi owo mîkponoke Jehovah? Utịm ikata, mme angel ẹma ẹdọhọ Daniel emi ama ọkọsọn̄ ke enye edi owo emi Abasi ‘amade etieti.’ (Dan. 9:23; 10:11, 19) Imenịm ke enen̄ede ọdọn̄ Jehovah ndinam ndima ufan esie ẹset.—Job 14:15.

5. Nso ke ana inam man idi ata ufan Jehovah?

⁵ Owo ifan̄ emi mîfọnke ima ẹdi ata ufan Jehovah mfịn? Ẹdi ke miliọn ke miliọn. Se inamde idiọn̄ọ emi edi ke ata ediwak irenowo ye iban ye nditọwọn̄ ke ofụri ererimbot ẹdu uwem emi owụtde ke mmọ ẹyom ndidi ufan Abasi. Jehovah “edi ata ufan ye ndinen owo.” (N̄ke 3:32) Jesus ndikakpa mfak nnyịn anam ikeme ndidi ufan ye Jehovah. Ufak oro anam Jehovah ayak nnyịn iyak idem inọ imọ inyụn̄ ina baptism. Ima inam akpan n̄kpọ iba emi, imetiene isịne ke otu ediwak miliọn mme Christian emi ẹma ẹkena baptism ẹnyụn̄ ẹdide “ata ufan” n̄kponn̄kan Owo ke ofụri ekondo!

6. Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte idide ufan Abasi?

⁶ Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte idide ufan Abasi? Kpa nte Abraham ye Job ẹkesọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ Abasi ẹbe isua ikie, ana nnyịn n̄ko isọn̄ọ ida inam n̄kpọ Abasi inamke n̄kpọ m̀mê ebịghi didie ikọtọn̄ọ ndinam n̄kpọ Jehovah ke idiọk ererimbot emi. Ana ima nte idide ufan Abasi ikan nte imade uwem nnyịn, ukem nte Daniel. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Iyekeme ndiyọ se ededi emi isobode inyụn̄ ika iso idi ufan Jehovah sia enye ke an̄wam nnyịn.—Phil. 4:13.

7. (a) Mme N̄ke 15:8 owụt ke Jehovah esida didie akam nnyịn? (b) Didie ke Jehovah esibọrọ akam nnyịn?

⁷ N̄kpọuto efen emi enyịn mîkwe edi akam. Owo iba emi ẹdide ata ufan ẹsitịn̄ nte etiede mmọ ke idem ye se mmọ ẹkerede ẹnọ kiet eken. Ndi ntre ke edi ye nnyịn ye Jehovah? Ih! Jehovah esida Bible emi edide Ikọ esie etịn̄ ikọ ọnọ nnyịn, onyụn̄ anam idiọn̄ọ se enye ekerede ye nte enye adade n̄kpọ. Akam ke isida ineme nneme ye enye, inyụn̄ idọhọ enye nte enen̄erede etie nnyịn ke idem ye se inen̄erede isịne nnyịn esịt. Esinenem Jehovah ndikop akam nnyịn. (Kot Mme N̄ke 15:8.) Sia Jehovah edide Ufan emi amade nnyịn etieti, enye isikopke-kop akam nnyịn kpọt, enye esibọrọ. Ndusụk ini, enye isibiatke ini ndibọrọ. Edi ndusụk ini,  ekeme ndiyom ibọn̄ akam iban̄a n̄kpọ kiet ediwak ini. Kpa ye oro, imenịm ke enye ọyọbọrọ akam nnyịn ke nnennen ini ye ke mfọnn̄kan usụn̄. Imọdiọn̄ọ ke nte Abasi ọbọrọde akam nnyịn ekeme ndikpụhọde ye nte ikekerede. Ke uwụtn̄kpọ, utu ke enye nditre mfịna emi idọhọde enye etre, enye ekeme ndinọ nnyịn odudu ye ọniọn̄ ida ‘iyọ’ mfịna oro.—1 Cor. 10:13.

8. Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte ikemede ndibọn̄ akam?

⁸ Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte ikemede ndibọn̄ akam? Usụn̄ kiet edi nnyịn ndinam item Jehovah emi ọdọhọde “[ikûdop] ndibọn̄ akam.” (1 Thess. 5:17) Jehovah isinyịkke-nyịk nnyịn ibọn̄ akam. Enye ọnọ nnyịn ifụre ndibọn̄ akam ini ekededi emi iyomde onyụn̄ ọdọhọ “[ikọbọ] ke akam.” (Rome 12:12) Ntre nnyịn ndibọn̄ akam ediwak ini ke usen ke usen owụt ke imama nte ikemede ndibọn̄ akam. Edi ikpanaha ifre ndikọm Jehovah nnyụn̄ ntoro enye ke akam nnyịn.—Ps. 145:2, 3.

9. Brọda kiet ada didie akam? Afo ada didie?

⁹ Adan̄a nte inamde n̄kpọ Jehovah ibịghi inyụn̄ ikụtde nte enye ọbọrọde nsio nsio akam nnyịn, ntre ke ikpenen̄ede ima ndibọn̄ akam. Ke uwụtn̄kpọ, Brọda Chris emi ama akanam utom ofụri ini ọnọ Abasi ke isua 47 idahaemi ọdọhọ ete: “Mmesima nte nsinyenede ini tụhi-tụhi usenubọk nda mbọn̄ akam nnọ Jehovah mbịghi. Esinem mi etieti ndibọn̄ akam nnọ Jehovah ke usenubọk ini uyom mîdụhe, utịn onyụn̄ ọtọn̄ọde ndisiaha! Emi esinam n̄kọm enye ke kpukpru nti enọ emi enye ọnọde nnyịn, esịnede akam. Ndien mma mbọn̄ akam okoneyo mma, esịt esina mi sụn̄, nnyụn̄ nde idap ọfọn.”

10. Ntak emi ikpadade edisana spirit Abasi ke n̄kpọuto?

¹⁰ Enọ efen emi enyịn mîkwe emi ikpadade ke n̄kpọuto edi edisana spirit Abasi. Jesus ọkọdọhọ ikûkpa mba ndibọn̄ akam mben̄e edisana spirit. (Luke 11:9, 13) Jehovah  esida spirit esie ọnọ nnyịn odudu; enye esikam ada spirit oro ọnọ nnyịn “odudu eke ebede ukeme owo.” (2 Cor. 4:7; Utom 1:8) Edisana spirit Abasi ekeme ndin̄wam nnyịn iyọ se ededi emi ọwọrọde nnyịn.

11. Didie ke edisana spirit ekeme ndin̄wam nnyịn?

¹¹ Edisana spirit ekeme ndin̄wam nnyịn inam utom emi Abasi ọdọn̄de nnyịn. Spirit Abasi ekeme ndin̄wam nnyịn idiọn̄ọ ndinam se ededi emi ikemede ndinam idahaemi ọfọn akan nte isinamde. Enye esinam ikeme ndinam utom emi ẹnọde nnyịn inam ke esop Abasi. Imọdiọn̄ọ ke nti utom ekededi emi inamde ke esop Abasi itoho odudu nnyịn, oto spirit Abasi.

12. Psalm 139:23, 24 owụt ke ikpọbọn̄ akam iben̄e Abasi ọnọ nnyịn edisana spirit inam nso?

¹² Usụn̄ en̄wen emi ikemede ndiwụt ke ida edisana spirit ke ọsọn̄urua edi ndibọn̄ akam ndọhọ Jehovah an̄wam nnyịn ikụt m̀mê idiọk ekikere ekededi esịne nnyịn ke esịt, m̀mê idiọk n̄kpọ ekededi onyụn̄ ọdọn̄ nnyịn. (Kot Psalm 139:23, 24.) Edieke ibọn̄de utọ akam oro, Jehovah ayada spirit esie anam ikụt se ikerede emi mîfọnke m̀mê se idọn̄de nnyịn emi mîfọnke. Edieke inyụn̄ ikụtde ke imekere ndiọi n̄kpọ m̀mê ke ndiọi n̄kpọ ọdọn̄ nnyịn, akpana ibọn̄ akam iben̄e Abasi spirit esie man an̄wam nnyịn isio utọ ndiọi n̄kpọ oro ifep ke esịt. Oro ediwụt ke imebiere ke nnyịn iyomke ndinam n̄kpọ ekededi emi edinamde Jehovah etre ndida edisana spirit esie n̄n̄wam nnyịn.—Eph. 4:30.

13. Nso ikeme ndinam inen̄ede ima nte Abasi ọnọde nnyịn edisana spirit?

¹³ Ima ikere se edisana spirit anamde ke eyo nnyịn, iyenen̄ede ima enọ Abasi emi. Mbemiso Jesus ọkọnyọn̄de heaven, enye ama ọdọhọ mbet esie ete: “Mbufo ẹyebọ odudu ke ini edisana spirit edide edidoro mbufo ke idem, ndien mbufo ẹyetie ntiense ẹban̄a mi . . . tutu esịm ata utịt ikpehe isọn̄.” (Utom 1:8) Ikọ emi osu ke utịbe utịbe usụn̄ mfịn. Spirit Jehovah anam se ibede owo miliọn itiaita ye ubak  emi ẹtode kpukpru itụn̄ ye inụk ke ererimbot ẹdituak ibuot ẹnọ Jehovah. N̄kpọ efen edi ke nnyịn ikọt Abasi imadiana kiet inyụn̄ idu ke emem nte nditọeka sia spirit Abasi an̄wam nnyịn inyene utọ nti edu nte ima, idatesịt, emem, anyanime, mfọnido, eti ido, mbuọtidem, ifụre ifụre ido, ye mfara ke idem. Mme edu emi ke Bible okot “mbun̄wụm spirit.” (Gal. 5:22, 23) Edisana spirit edi ata ọsọn̄urua enọ!

14. Mmanie ẹsin̄wam nnyịn ini ikwọrọde ikọ inyụn̄ ikpepde mme owo Bible?

¹⁴ N̄kpọuto efen emi enyịn mîkwe edi nnyịn ndidiana kiet ye Jehovah, Jesus, ye mme angel nnam utom. (2 Cor. 6:1) Isinam utom ye mmọ ini ekededi emi ikwọrọde ikọ inyụn̄ ikpepde mme owo Bible. Paul ọkọdọhọ ke imọ ye mbon emi ẹtienede ẹnam utom emi “idi nsan̄autom Abasi.” (1 Cor. 3:9) Idi nsan̄autom Jesus n̄ko ini ikwọrọde ikọ inyụn̄ ikpepde mme owo Bible. Ti ke ekedi Jesus ọdọhọ mbet esie “ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet [imọ]” enye adian do ete: “Ami ndodu ye mbufo.” (Matt. 28:19, 20) Nso kaban̄a mme angel? Mme angel ẹsida nnyịn usụn̄ ke ini ikwọrọde ‘nsinsi eti mbụk inọ mbon emi ẹdụn̄de ke isọn̄.’ Edidiọn̄ Abasi edi emi!—Edi. 14:6.

15. Tịn̄ uwụtn̄kpọ kiet ke Bible emi anamde ikụt akpan n̄kpọ emi Jehovah esinamde ini ikwọrọde ikọ.

¹⁵ Nso ke ikeme ndinam sia Jehovah, Jesus, ye mme angel ẹn̄wamde nnyịn? Nte isụk ikwọrọde etop Obio Ubọn̄, se itịn̄de esidụk esịt mbon emi ẹmade ikọ Abasi, mmọ ẹsinyụn̄ ẹnam se mmọ ẹkopde. (Matt. 13:18, 23) Anie esinam mmọ ẹnam se mmọ ẹkopde ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mbet? Jesus ọkọdọhọ ke baba owo kiet ikemeke ndidi mbet imọ ibọhọke “Ete . . . odụri enye edi.” (John 6:44) Bible ọnọ uwụtn̄kpọ owo kiet ntre. Ndi emeti ini emi Paul ọkọkwọrọde ikọ ọnọ iban emi ẹkesopde idem ke edem obio ke Philippi? Bible ọdọhọ ntem aban̄a n̄wan kiet ke otu mmọ, emi ekekerede Lydia: ‘Jehovah ama eberede enye esịt anam ọnọ ntịn̄enyịn ke mme n̄kpọ emi Paul etịn̄de.’ (Utom 16:13-15) Jehovah odụri ediwak miliọn owo edi esop esie ukem nte enye okodụride Lydia.

16. Anie ke ikpotoro ini ekededi emi in̄wamde owo ọdiọn̄ọ Abasi?

¹⁶ Anie edi akpan owo emi esin̄wamde nnyịn ini ekededi emi in̄wamde owo ọdiọn̄ọ Abasi? Se Paul ekewetde ọnọ esop ke Corinth ọbọrọ mbụme oro. Enye ọkọdọhọ ete: “Ami n̄kọtọ, Apollos ọduọk mmọn̄, edi Abasi anam enye ọkọri; ntre ndien idịghe anditọ edi n̄kpọ, inyụn̄ idịghe andiduọk mmọn̄, edi edi Abasi emi anamde enye ọkọri.” (1 Cor. 3:6, 7) Akpana isitoro Jehovah ini ekededi emi ikemede ndin̄wam owo ọdiọn̄ọ enye.

17. Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte idianade kiet ye Abasi, Christ, ye mme angel inam utom?

¹⁷ Didie ke ikeme ndiwụt ke imama nte idianade kiet ye Abasi, Christ, ye mme angel inam utom? Edi nnyịn ndinam se ikekeme man ikwọrọ eti mbụk inọ mme owo. Awawak usụn̄ se ikeme ndinam emi, utọ nte ndikwọrọ ikọ “an̄wan̄wa ye ke ufọk ke ufọk.” (Utom 20:20) Ediwak nditọete nnyịn ẹsikwọrọ ikọ n̄ko ini mmọ ẹkade mbubehe idemmọ. Mmọ ẹma ẹsobo esenowo, mmọ ẹsikọm enye ufan ufan ẹnyụn̄ ẹdomo nditọn̄ọ nneme ye enye. Owo oro ọkpọnọ mmọ iso, mmọ ẹyeda usọ ẹtop ikọ Abasi ẹsịn ke nneme oro.

18-19. (a) Didie ke isin̄wam owo emi ikọkwọrọde ikọ inọ? (b) Tịn̄ nte Jehovah akan̄wamde owo kiet emi ẹkekpepde Bible.

 ¹⁸ Sia idide “nsan̄autom Abasi,” inaha edi ima ikwọrọ ikọ inọ mme owo nnyịn itre do, ana ifiak ikese mmọ. Owo ama ama se ikọkwọrọde, ana idomo nte ikekeme ndifiak n̄ka mbịne enye mîdịghe inam owo efen aka ebịne enye onyụn̄ odomo nditọn̄ọ ukpepn̄kpọ Bible ye enye. Nte ukpepn̄kpọ oro osụk akade iso, esịt esidat nnyịn ima ikụt nte Jehovah an̄wamde enye okpụhọde nte enye esikerede n̄kpọ onyụn̄ adade n̄kpọ.

¹⁹ Ke uwụtn̄kpọ, Raphalalani emi ekedide abiaibọk ke South Africa ama ama se ẹkekpepde enye ke Bible. Edi ama enen̄ede ọsọn̄ enye ndinyịme se Bible etịn̄de aban̄a ndineme nneme ye mme akpan̄kpa. (Deut. 18:10-12) Sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄, enye ama ayak Abasi an̄wam enye okpụhọde nte enye esikerede n̄kpọ. Ndien nte ini akakade, enye ama etre utom abiaibọk, kpa ye edide n̄kukụre se enye ekesikamade adia n̄kpọ ekedi oro. Raphalalani emi edide isua 60 idahaemi ọdọhọ ete: “Mmenen̄ede n̄kọm Mme Ntiense Jehovah nte mmọ ẹn̄wamde mi ke ediwak usụn̄, utọ nte ndin̄wam mi n̄kụt utom nnam. N̄kọm Jehovah n̄kan nte enye an̄wamde mi n̄kpụhọde. Oro anam n̄keme nditiene n̄kwọrọ ikọ, nna baptism, nnyụn̄ ndi Ntiense esie.”

20. Nso ke afo ebiere ndinam?

²⁰ Ke ibuotikọ emi, imeneme n̄kpọuto inan̄ emi enyịn mîkwe. Akakan ke otu oro edi nte Jehovah edide n̄kpere-n̄kan Ufan nnyịn. Oro anam ikeme ndibọn̄ akam nnọ enye, ikụt nte edisana spirit esie an̄wamde nnyịn, inyụn̄ ikụt nte enye ye Jesus ye mme angel ẹn̄wamde nnyịn ini ikwọrọde ikọ. Ẹyak ibiere ndinen̄ede mma mme n̄kpọuto oro enyịn mîkwe, ikûnyụn̄ utre ndisikọm Jehovah nte enye edide ata eti Ufan nnyịn.