1-3. Ekere ke utọk Euodia ye Syntyche ọkọtọn̄ọ didie, ndien nso ke ikpanam mbak utọ mfịna emi edidu? (Se akpa ndise ibuotikọ emi.)

IKỌT Jehovah ẹnen̄ede ẹma edisana N̄wed Abasi, kpa Bible. Ẹsida n̄wed emi ẹnọ nnyịn item, sia nnyịn ndomokiet ifọnke ima. Edi isinam didie n̄kpọ ke ini ẹdade N̄wed Abasi ẹnọ nnyịn item? Da Euodia ye Syntyche ke uwụtn̄kpọ. Iban iba emi ẹkedide mme Christian oro ẹyetde aran mi, ẹma ẹtọhọ. Nso ikanam mmọ ẹtọhọ? Bible itịn̄ke.

² Edi yak idọhọ ke se iketịbede edi emi: Euodia okot nditọete ufọk, mmọ ẹdia udia ẹnyụn̄ ẹkop idem inem. Ke ini Syntyche okopde ke Euodia okot nditọete ufọk edi ikotke imọ, esịt ayat enye. Ekeme ndidi Syntyche ekere ke esịt esie ete: ‘N̄kpenịmke ke Euodia okposụk ọsọn̄ esịt okot nditọete ufọk, ikotke mi ata ata ufan esie.’ Syntyche ọtọn̄ọ ndikere ke Euodia idịghe eti ufan, ke enye ọsọsọn imọ. Ntre, Syntyche okot nditọete ufọk n̄ko, edi ikotke Euodia, man onyụn̄ abiak enye. Ekeme ndidi utọk iban iba emi ama esịn  mfịna ke esop. Kpa ye oro Bible mîtịn̄ke se iketịbede ke akpatre, etie nte iban iba emi ẹma ẹnam item emi apostle Paul ọkọnọde mmọ.—Phil. 4:2, 3.

³ Ndusụk ini, n̄kpọ ntem esisịn mfịna ke ndusụk esop ikọt Abasi mfịn. Edi, edieke inamde se ikpepde ke Ikọ Abasi, ekeme ndidi utọ mfịna emi ididụhe, idem edieke odude, iyekeme ndikọk enye. Edieke inen̄erede ima Ikọ Abasi, iyesinam item emi enye ọnọde nnyịn.—Ps. 27:11.

4, 5. Nso ke Bible ọdọhọ inam ke ini esịt ayatde nnyịn?

⁴ Isimemke ndimụm idem n̄kama ke ini ẹtụkde nnyịn m̀mê ẹnamde n̄kpọ emi abiakde nnyịn. Esịt esiyat nnyịn edieke ẹtịn̄de ikọ ye nnyịn ntịme ntịme m̀mê ẹfịkde nnyịn ke ntak ebiet emi itode m̀mê nte nnyịn itiede. Esịt esikam enen̄ede ayat nnyịn edieke edide eyenete nnyịn anam nnyịn n̄kpọ emi. Bible ọnọ nnyịn ediwak item emi ẹkemede ndin̄wam nnyịn edieke emi etịbede.

⁵ Jehovah ọfiọk nte mme owo ẹsinamde n̄kpọ edieke mmọ mîmụmke idem ikama ke ini esịt ayatde mmọ. Edieke owo mîmụmke idem ikama ke ini esịt ayatde enye, enye ekeme nditịn̄ m̀mê anam n̄kpọ emi enye edituade n̄kpọfiọk ke akpatre. Ntem, enen̄ede ọfọn isimụm idem ikama ikûnyụn̄ usọp ndiyat esịt, kpa nte Bible ọdọhọde. (Kot Mme N̄ke 16:32; Ecclesiastes 7:9.) Akpana isisọp ndifen nnọ owo, utu ke ndiyak ekpri se owo anamde ọsọp afịna nnyịn. Jehovah ye Jesus ẹyom nnyịn isifen inọ owo. (Matt. 6:14, 15) Ndi esisọn̄ fi ndisọp mfen nnọ owo m̀mê ndimụm idem n̄kama ke ini esịt ayatde fi? Edieke esisọn̄de fi, mbọk nam n̄kpọ ban̄a oro.

6. Ntak emi mîkpanaha isua inyụn̄ isịn eyenete nnyịn ke esịt?

⁶ Owo emi mîsimụmke idem ikama esisịn nditọete ke esịt onyụn̄ asua mmọ, ndien emi esinam mme owo ẹkûma ndidian idem ye enye. Utọ owo emi ekeme ndibiat nditọete, onyụn̄ anam mmọ ẹtiene enye ẹsua nditọete eken ke esop. Enye ekeme ndinam nte imọ inyeneke mfịna ye eyenete ndomokiet, edi “idiọkido esie” emi esịnede enye ke esịt “ayayarade ke otu mbon esop.” (N̄ke 26:24-26) Mbiowo ẹyeda Bible ẹdomo ndin̄wam enye okụt ke ikpanaha asan̄autom Abasi asua owo, esịn owo ke esịt m̀mê esịn ndifen nnọ eyenete esie. Bible ọdọhọ nnyịn ikûsịn owo ke esịt. (Lev. 19:17, 18; Rome 3:11-18) Ndi emenịm ke se Bible etịn̄de emi ọfọn?

7, 8. (a) Didie ke Jehovah ada ikpehe esop esie eke isọn̄ usụn̄ mfịn? (b) Tịn̄ ndusụk item emi Bible ọnọde nnyịn, ndien ntak emi ikpanamde mmọ?

⁷ Jehovah ada ikpehe esop esie eke isọn̄ usụn̄. Didie ke enye anam emi? Enye emek Christ edi “ibuot ọnọ esop,” ndien Christ emek “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ete ekpep ikọt esie Ikọ Abasi onyụn̄ ada mmọ usụn̄. (Matt. 24:45-47; Eph. 5:23) Ofụn emi enen̄ede ama Ikọ Abasi kpa nte mme apostle emi ẹkesidade ikọt Abasi usụn̄ ẹkemade. (Kot 1 Thessalonica 2:13.) Ewe item ke Bible ọnọ nnyịn, emi enen̄erede ọfọn ye nnyịn?

⁸ Bible ọdọhọ yak isisop idem ọtọkiet kpukpru ini (Heb. 10:24, 25); inyene ikọ inua kiet, oro edi, ikpep ukem n̄kpọ (1 Cor. 1:10); inam n̄kpọ Abasi edi akpa  ke uwem nnyịn (Matt. 6:33); ikwọrọ ikọ ke ufọk ke ufọk, ke ini inamde mbubehe idem nnyịn, ye ke ebiet ekededi emi mme owo ẹwakde. (Matt. 28:19, 20; Utom 5:42; 17:17; 20:20) Bible ọdọhọ n̄ko yak mbiowo ẹnam esop Abasi asana. (1 Cor. 5:1-5, 13; 1 Tim. 5:19-21) Ndien Jehovah onyụn̄ oyom kpukpru mbon emi ẹdude ke esop esie ẹsana ke kpukpru usụn̄.—2 Cor. 7:1.

9. Anie ke Christ emek ete anam Ikọ Abasi an̄wan̄a mme owo?

⁹ Ndusụk owo ẹkere ke imekeme nditie ke idem mmimọ n̄kot Bible an̄wan̄a mmimọ. Edi sụk “ofụn emi anamde akpanikọ” ke Jesus emek ete anam Ikọ Abasi an̄wan̄a mme owo. Toto ke 1919, Jesus Christ anam ofụn emi anam Ikọ Abasi an̄wan̄a ikọt Abasi. Edieke inamde item emi odude ke Bible, esop nnyịn ayasana, iyadiana kiet, inyụn̄ idu ke emem. Ntem, ọkpọfọn ibụp idem nnyịn ite, ‘Ndi mmesinam se ofụn emi anamde akpanikọ ọdọhọde ẹnam?’

10. Nso ke n̄wed Ezekiel etịn̄ aban̄a ikpehe esop Jehovah eke heaven?

¹⁰ Ikọ Abasi anam nnyịn ifiọk nte ikpehe esop Jehovah eke heaven etiede. Ke uwụtn̄kpọ, Jehovah ama owụt prọfet Ezekiel chariot eke enyọn̄ ke n̄kukụt. Chariot emi ada aban̄a ikpehe esop Jehovah eke heaven. (Ezek. 1:4-28) Jehovah awat chariot emi, ndien spirit esie ada chariot emi aka ebiet ekededi emi Jehovah amade. Ikpehe esop Jehovah eke heaven esisọp anam se Jehovah ọdọhọde, kpasụk ntre n̄ko ke edi ye ikpehe esop esie eke isọn̄. Ntak edi oro ẹkpụhọrede ediwak n̄kpọ ke esop Abasi ke isua duop emi ẹbede mi. Emi owụt ke chariot Jehovah ituakke-tuak ida. Akpana isiti ke Jehovah anam ẹkpụhọde mme n̄kpọ ke esop esie. Ibịghike, Jesus ye mme angel Abasi ẹyesobo idiọk ererimbot emi, ndien chariot Jehovah ke aka iso awat man anam enyịn̄ Abasi asana onyụn̄ owụt ke Jehovah ikpọn̄ enyene unen ndikara.

11, 12. Tịn̄ mme n̄kpọ emi esop Abasi anamde ke mme akpatre usen emi.

¹¹ Yak ineme mme n̄kpọ oro ikpehe esop Abasi eke isọn̄ anamde ke mme akpatre usen emi. Ọbọp mme n̄kpọ. Ata ediwak nditọete ẹkebọp ibuot itieutom nnyịn ke Warwick ke New York, U.S.A. Itieutom Emi Ẹsede Ẹban̄a Ubọpn̄kpọ ke Ofụri Ererimbot anam ẹbọp mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄, ye mbufa ufọk ke mme n̄kọk itieutom nnyịn. Esịt esinem nnyịn ndikụt ata ediwak nditọete nnyịn ẹnyịmede ndinam utom emi ke mfọn. Jehovah esidiọn̄ mme asuanetop ke ofụri ererimbot, emi ẹtịpde se ededi emi mmọ ẹnyenede ẹnọ ẹda ẹnam utom emi.—Luke 21:1-4.

 ¹² Ekpep nnyịn n̄kpọ. Esop Abasi enyene nsio nsio ufọkn̄wed emi ẹdade ẹkpep nnyịn Ikọ Abasi. (Isa. 2:2, 3) Nnyịn imenyene Ufọkn̄wed Mme Asiakusụn̄, Ufọkn̄wed Mme Ọkwọrọ Obio Ubọn̄, Ufọkn̄wed Gilead, Ufọkn̄wed Mbufa Mbon Bethel, Ufọkn̄wed Mme Esenyịn Circuit ye Iban Mmọ, Ufọkn̄wed Mbiowo Esop, Ufọkn̄wed Utom Obio Ubọn̄, ye Ufọkn̄wed Mbon Kọmiti N̄kọk Itieutom ye Iban Mmọ. Kpukpru emi owụt ke Jehovah esima ndikpep ikọt esie n̄kpọ! Ẹdọn̄ n̄ko mme n̄wed ikọ Abasi ke nsio nsio usem ke ikpehe Intanet nnyịn, jw.org. Ke jw.org, imenyene ikpehe emi ẹdọn̄de mme n̄kpọ nditọwọn̄, eke ubon, ye ikpehe emi ikemede ndikot nsio nsio mbụk emi aban̄ade ikọt Abasi ke ofụri ererimbot. Ndi emesida jw.org ọkwọrọ ikọ onyụn̄ ada se idude do enịm Utuakibuot Ubon mbufo?

13. Nso ke nnyịn emi ifiọkde se Jehovah amade inyene ndinam?

¹³ Edi ata n̄kpọ ukpono ndidu ke esop Jehovah nnyụn̄ mfiọk se enye amade! Sia ifiọkde se Jehovah amade ye se enye asuade, ana inam se inende inyụn̄ iwụt ke enye ikpọn̄ enyene unen ndikara. Nte ererimbot akade-ka iso ndiduọ nnyịne ke oburobụt ido, ana nnyịn ikọt Abasi ‘isua se idiọkde’ kpa nte Jehovah asuade. (Ps. 97:10) Nnyịn iditieneke mbon ererimbot idọhọ ke “eti edi idiọk, idiọk onyụn̄ edi eti.” (Isa. 5:20) Sia iyomde ndinem Jehovah esịt, imesidomo ndisana ke kpukpru usụn̄. (1 Cor. 6:9-11) Nnyịn imenen̄ede ima Jehovah inyụn̄ ibuọt idem ye enye, imesinyụn̄ inam item emi enye ọnọde nnyịn ke Bible man iwụt ke ida ye enye. Imesinam item esie ke ini idude ke ufọk, ke esop, ke itieutom, ke ufọkn̄wed, ye ke ebiet en̄wen ekededi emi idude. (N̄ke 15:3) Ẹyak ineme usụn̄ en̄wen emi ikemede ndiwụt ke ida ye Jehovah.

14. Didie ke mme ete ye eka emi ẹdide Mme Ntiense Jehovah ẹkeme ndiwụt ke ida ye Jehovah?

¹⁴ Ke ini ọbọkde nditọ. Mme ete ye eka emi ẹdude ke esop Abasi ẹsiwụt ke ida ye Jehovah ke ini mmọ ẹkpepde nditọ mmọ n̄kpọ nte n̄wed Abasi etemede. Mmọ isibọkke nditọ mmọ nte mbon ererimbot ẹsibọkde, sia mme Christian isinamke n̄kpọ nte mbon ererimbot. (Eph. 2:2) Ke uwụtn̄kpọ, eyenete emi ama akana Baptism ididọhọke ite: ‘Ke obio nnyịn, iban ẹsikpep nditọ n̄kpọ.’ Bible etịn̄ owo emi ekpekpepde nditọ n̄kpọ. Enye ọdọhọ ete: “Mme ete, . . . ẹka iso ẹkama [nditọ mbufo] ke ntụnọ ye ke item Jehovah.” (Eph. 6:4) Mme ete ye eka emi ẹmade Abasi ẹsiyom nditọ mmọ ẹnen̄ede ẹkpere Jehovah, kpa nte Samuel ekekperede Jehovah toto ke ini emi enye ekedide ekpri.—1 Sam. 3:19.

15. Didie ke ikeme ndiwụt ke ida ye Jehovah ke ini iyomde ndibiere akpan n̄kpọ?

¹⁵ Ke ini ibierede n̄kpọ. Nnyịn imesiwụt n̄ko ke ida ye Jehovah ke ini iyakde Ikọ Abasi ye Esop esie ẹda nnyịn usụn̄ ke ini iyomde ndibiere akpan n̄kpọ. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk mbon emi ẹwọrọde ẹka idụt en̄wen ẹsima ndinọ nseknditọ mmọ ẹsọk iman mmọ ke edem mmọ ẹbọk, man mmọ ẹkpekeme ndinyene ini n̄n̄wana okụk. Imọdiọn̄ọ ke owo kiet kiet enyene ndibiere se enye edinamde, edi ana iti ke nnyịn kiet kiet iyanam ibat iban̄a idem nnyịn inọ Abasi. (Kot Rome 14:12.) Ntre, ndi  ikpọfọnke ibem iso ise se Bible etịn̄de aban̄a n̄kpọ oro iyomde ndinam ke ubon m̀mê ke uwem nnyịn? Ntak oro ọfọnde inam emi edi ke iyom Jehovah ada nnyịn usụn̄, sia nnyịn ikemeke ndinen̄ede ikpatisan̄ nnyịn.—Jer. 10:23.

16. Nso ke n̄wan kiet ekebiere ndinam ke ini eyen esie akamanade, ndien nso ikan̄wam enye ebiere ndinam nnennen n̄kpọ?

¹⁶ N̄wan kiet emi ọkọwọrọde aka idụt en̄wen ama aman ediye eyen erenowo. N̄wan emi ama oyom ndinọ nsekeyen esie emi ẹsọk ete ye eka ebe esie ẹbọk. Ini oro n̄ko ke enye ọkọtọn̄ọ ndikpep Bible ye Mme Ntiense Jehovah. Se enye ekekpepde ama anam enye okpụhọde ekikere; enye ama edifiọk ke Abasi ọdọhọ imọ ibọk eyen imọ. (Ps. 127:3; N̄ke 22:6) Enye ama ọbọn̄ akam ke ofụri esịt ọnọ Jehovah nte Ikọ Abasi ọdọhọde inam. (Ps. 62:7, 8) Ekem, enye ama etịn̄ n̄kpọ emi ọnọ eyenete an̄wan emi esikpepde enye n̄kpọ ye nditọete ke esop. Kpa ye oro mme ufan ye iman esie ẹkekpakde enye ẹte ọnọ eyen esie ẹsọk ete ye eka ebe esie, enye ama ebiere ke imọ idinọhọ. Esịt ama enem ebe esie etieti ndikụt nte nditọete ke esop ẹken̄wamde n̄wan esie ye nte idem ọkọsọn̄de eyen oro. Enye ama enyịme ẹkpep imọ Bible onyụn̄ ọtọn̄ọ ndisidụk mbono esop ye n̄wan esie. Esịt ama enen̄ede enem n̄wan emi ndikụt nte Jehovah ọbọrọde akam esie.

17. Nso ke esop Abasi ọdọhọ inam ke ini ikpepde nditọ ukpepn̄kpọ nnyịn n̄kpọ?

¹⁷ Ke ini ẹdọhọde inam n̄kpọ. Usụn̄ en̄wen emi isiwụtde ke ida ye Jehovah edi ndinam se esop Abasi ọdọhọde inam. Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a se esop Abasi ọdọhọde isinam ke ini ikpepde nditọ ukpepn̄kpọ Bible nnyịn n̄kpọ. Ẹdọhọ isida minit ifan̄ inam mbon emi isikpepde n̄wed Nso ke Bible Ekpep Nnyịn? ẹfiọk esop Abasi. Imekeme ndida vidio Nso ke Ẹsinam ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄? ye ediye ekpri n̄wed Mmanie Ẹnam Uduak Jehovah Mfịn? nnam emi. Ke ima ikekpep eyen ukpepn̄kpọ nnyịn n̄wed Bible Ekpep Nnyịn ikụre, ẹma ẹdọhọ ikpep enye n̄wed “Ẹnịm Idem Mbufo ke Ima Abasi” ikụre n̄ko, ọkpọkọm enye ama ana baptism. Esop Abasi ọdọhọ inam emi man in̄wam mbufa mbet “ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem.” (Col. 2:7) Ndi ke etiene anam se esop Abasi ọdọhọde inam emi?

18, 19. Tịn̄ ndusụk ntak emi akpanade ikọm Jehovah.

¹⁸ Imenyene ata ediwak ntak ndikọm Jehovah! Enye ọnọ nnyịn uwem onyụn̄ enịm nnyịn uwem. (Utom 17:27, 28) Enye ọnọ nnyịn Bible emi edide ata ọsọn̄urua enọ. Esinenem nnyịn ndinam se ikpepde ke Bible, sia ida enye nte Ikọ Abasi kpa nte nditọete ke Thessalonica ẹkedade.—1 Thess. 2:13.

¹⁹ Nnyịn imenen̄ede ikpere Jehovah, enye n̄ko onyụn̄ enen̄ede ekpere nnyịn sia isikpepde Ikọ esie. (Jas. 4:8) Jehovah enen̄ede ama nnyịn, ntak edi oro enye emende nnyịn edisịn ke esop esie. Imenen̄ede ikọm Jehovah ke ndinam nnyịn idu ke esop esie! Etie nnyịn ke idem nte eketiede andiwet psalm ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ẹkọm Jehovah, koro enye ọfọnde: koro ima-mfọnido esie odude ke nsinsi.” (Ps. 136:1) Andiwet Psalm 136 etịn̄ ofụri utịm ike-26 ke ‘ima-mfọnido Abasi odu ke nsinsi.’ Ntem, edieke ikade iso ida ye Jehovah ye esop esie, nnyịn iyokụt ke se andiwet psalm emi eketịn̄de edi akpanikọ, koro Jehovah ayanam nnyịn idu uwem ke nsinsi!