1. Esitie ndusụk owo didie ke idem ẹma ẹsio owo mmọ ẹfep ke esop?

NDI akanam ẹsio owo ndomokiet ke ubon mbufo ẹfep ke esop? Utọ n̄kpọ oro ekeme ndibụn̄ owo esịt tutu! Sista Hilda * ọdọhọ ete: “Ebe mi akakpa ke ima ikọdọ ndọ ke isua 41. Ini enye akakpade, n̄kekereke ke enyene se idibiakde mi ke ererimbot emi nte n̄kpa esie. Edi ini ẹkesiode eyen mi ke esop yak enye atan̄ n̄kpọ ọwọrọ ọkpọn̄ n̄wan esie ye nditọ mmọ iba, mma ndikụt ke ubiak n̄kpa ebe mi ekedi mben.”

2-3. Psalm 78:40, 41 owụt ke esitie Jehovah didie ke idem mme asan̄autom esie ẹma ẹkpọn̄ enye?

² Kere ise nte ekenen̄erede abiak Jehovah ini ndusụk mme angel emi ẹkesịnede ke otu ubon Esie ke heaven ẹkekpọn̄de enye! (Jude 6) Kere n̄ko nte akabiakde enye ndisikụt nditọ Israel emi enye akamade etieti ẹsọn̄de ibuot ye enye kwa ini kwa ini. (Kot Psalm 78:40, 41.) Nen̄ede nịm ke esitiene abiak edima Ete nnyịn emi odude ke heaven owo fo ama ọkpọn̄ enye. An̄wan̄a enye nte n̄kpọ oro abiakde fi eketre. Mbọm fo anam enye, ntre enye ọyọdọn̄ fi esịt onyụn̄ ọsọn̄ọ fi idem.

³ Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme se ikemede ndinam man Jehovah an̄wam nnyịn ke ini owo nnyịn ọkpọn̄de enye. Iyeneme n̄ko nte ikemede ndin̄wam nditọete nnyịn emi utọ n̄kpọ emi ọwọrọde n̄ko. Edi yak ibem iso kan̄a ineme utọ mme n̄kpọ emi nnyịn mîkpesikereke n̄kpọ ntem ama etịbe.

4. Esitie ediwak ete ye eka didie ke idem eyen mmọ ama ọkpọn̄ Jehovah?

⁴ Ke ini eyen ọkpọn̄de Jehovah, ete ye eka ẹsiwak ndikere ke etie nte enyene se mmimọ ikpakanamde yak edima eyen mmimọ oro osụk ọsọn̄ọ esịne ke esop. Ini ẹkesiode eyen Brọda Luke ẹfep ke esop, brọda oro ọkọdọhọ ete: “N̄kọdọhọ ke ami ndi ntak, mma nsinyụn̄ ndaba ndiọi ndap mban̄a n̄kpọ oro. Ndusụk ini  mma nsitua eyet, esịt onyụn̄ ọduọ mi.” Sista Elizabeth emi ẹkesiode eyen esie n̄ko ẹfep ke esop ọdọhọ ke ima isiwak ndibụp idem imọ m̀mê enyene se eka akpanamde ọnọ eyen emi imọ mîkanamke, inyụn̄ ikere ke etie nte imọ ikenen̄ekede ikpep eyen imọ oro ndima Jehovah.

5. Owo ama ọkpọn̄ Jehovah, anie ke ẹkpeduọhọ?

⁵ Ọfọn iti ke Jehovah ayak kpukpru nnyịn imek ke idem nnyịn se idinamde. Oro ọwọrọ ke nnyịn idimek m̀mê iyokop uyo inọ enye m̀mê idikopke. Ndusụk nditọwọn̄ ẹma ẹbiere ke idemmọ ndinam n̄kpọ Jehovah nnyụn̄ nsọn̄ọ nda ye enye kpa ye emi uwem mme ete ye eka mmọ mîkedịghe se mmọ ẹkpekpebede. Edi nditọ en̄wen mmọdo emi ẹdide mme ete ye eka mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹda ini ẹkpep mmọ ndima Jehovah, edi mmọ ẹma ẹkpọn̄ Jehovah ke mmọ ẹma ẹkekpon owo. Uwụtn̄kpọ mbiba emi ẹnam ikụt ke owo nnyịn kiet kiet enyene ndibiere m̀mê imọ iyanam n̄kpọ Jehovah. (Josh. 24:15) Ntre mbọk, mme ete ye eka emi ẹsụk ẹfụhọde ke ntak emi eyen mbufo ama ọkọkpọn̄ Jehovah, ẹkûkere ke mbufo ẹdi ntak!

6. Ete m̀mê eka owo ọkpọkpọn̄ Jehovah, ekeme nditie eyen mmọ didie ke idem?

⁶ Ndusụk ini, ete m̀mê eka owo ekeme ndikpọn̄ esop, onyụn̄ ọkpọn̄ ufọk adian do. (Ps. 27:10) Sia nditọ esie ẹkekponode-kpono enye ẹnyụn̄ ẹdade enye nte owo emi mmimọ ikpekpebede, se enye anamde oro ekeme ndinam uwem ọsọn̄ ye nditọ oro. Sista Esther emi ẹkesiode ete esie ke esop ẹfep ọdọhọ ete: “Mma nsiwak nditua sia mma ndikụt ke idịghe nte ke ete mi ọkọfiọrọ sụn̄sụn̄ ọkpọn̄ Jehovah. Enye okokokoi ọdọhọ ke imọ idinamke n̄kpọ Jehovah aba. Mmama ete mi, oro anam ini ẹkesiode enye ẹfep ke esop, mma nsikere m̀mê n̄kpọ editetie didie ye enye. Ama esidu ini emi ndide mma ntie ntie, idem ọtọn̄ọ nditịmede mi, esịt ọduọ mi idiọk idiọk nte mmọn̄ n̄kpa.”

7. Jehovah esida didie eyen emi ẹsiode ete m̀mê eka esie ẹfep ke esop?

⁷ Nditọ nnyịn, ekpedi ẹsio ete m̀mê eka mbufo ẹfep ke esop, abiak nnyịn n̄ko! Mbọk ẹnịm n̄ko ke Jehovah enen̄ede ọdiọn̄ọ nte n̄kpọ oro abiakde mbufo. Enye ama mbufo, onyụn̄ enem enye nte mbufo ẹsọn̄ọde ẹda ye enye. Enem nnyịn n̄ko nte mbufo mîkpọn̄ke enye. Ẹti n̄ko ke ubọk mbufo ye ukot mbufo isan̄ake ke se ete m̀mê eka mbufo ekebierede ndinam oro. Ima inyụn̄ itetịn̄ ke ikpehe ition ke Jehovah ayak owo nnyịn kiet kiet emek m̀mê iyanam n̄kpọ inọ enye m̀mê idinamke. N̄kpọ efen edi ke ana kpukpru mbon emi ẹma ẹkeyak idem ẹnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹna baptism ‘ẹbiom mbiomo idemmọ.’—Gal. 6:5.

8. Ini owo emi ẹsiode ẹfep ke esop mînyọn̄ke kan̄a ibịne Jehovah, nso ke mbon ubon esie emi ẹsụk ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ẹkeme ndinam? (Se n̄ko ekebe emi “ Fiak Tiene Jehovah.”)

⁸ Owo fo ọkpọkpọn̄ Jehovah, eyekere ke usen kiet usen kiet ke enye ekeme ndifiak nnyọn̄ mbịne Enye. Uduehe ndikere ntre. Edi akpanam nso ini enye mînyọn̄ke idi do kan̄a? Nam kpukpru se ekemede man afo ke idemfo enen̄ede ọbuọt idem ye Jehovah. Ama anam ntre, eyenịm eti uwụtn̄kpọ ọnọ mbon eken ke ubon, idem ye owo emi ẹkesiode ẹfep do. Oyonyụn̄ enyene odudu ọyọ ubiak emi n̄kpọ oro adade ọsọk fi. Yak ineme ndusụk n̄kpọ emi akpanamde man aka iso ọbuọt idem ye Jehovah.

9. Nso ye nso ke akpanam man aka iso ọbuọt idem ye Jehovah? (Se n̄ko ekebe oro “ Mme Itie Bible Emi Ẹkemede Ndidọn̄ Fi Esịt Ekpedi Owo Fo Ọkpọn̄ Jehovah.”)

⁹ Nam kpukpru se ekekeme man aka iso ọbuọt idem ye Jehovah. Ata akpan n̄kpọ kiet emi akpanamde edi ndinam se idisọn̄ọde fi ye mbon ubon mbufo eken idem. Nso ye nso idi oro? Sikot Ikọ Abasi kpukpru ini, tie kere se okotde, kûnyụn̄ ufiak mbono esop. Mme n̄kpọ emi ke Jehovah edida isọn̄ọ fi idem. Sista Joanna emi ete esie ye eyeneka esie an̄wan ẹkekpọn̄de esop ọdọhọ ete: “Ke ini n̄kotde mbụk mme owo nte Abigail, Esther, Job, Joseph, ye Jesus ke Bible, esịt isinen̄ekede itịmede mi aba. Mbụk mmọ esisọn̄ọ mi idem onyụn̄ anam n̄kere nti n̄kpọ. Mbufa ikwọ nnyịn ẹsisọn̄ọ mi idem n̄ko.”

10. Nso ke Psalm 32:6-8 etịn̄ emi ekemede ndin̄wam nnyịn ke ini enyịn anande nnyịn?

¹⁰ Tịn̄ se ededi emi afịnade fi nọ Jehovah. Ka iso bọn̄ akam nọ enye idem ke ini enyịn anande fi. Kpe edima Ete nnyịn ubọk ete an̄wam fi ada se itịbede inọ fi oro nte enye adade, ‘anam fi enyene ikike onyụn̄ eteme fi usụn̄ eke afo edisan̄ade.’ (Kot Psalm 32:6-8.) Imọdiọn̄ọ ke ekeme ndinen̄ede mbiak fi ini etịn̄de ofụri ofụri nte etiede fi ke idem ọnọ Jehovah. Edi diọn̄ọ ete ke enen̄ede an̄wan̄a Jehovah. Enye ama fi etieti onyụn̄ ọdọhọ yak afo an̄wan̄a esịt fo ọnọ imọ.—Ex. 34:6; Ps. 62:7, 8.

11. Mme Hebrew 12:11 owụt ke nso ikpanam nnyịn ikûyat esịt ke ini Jehovah otụnọde owo? (Se n̄ko ekebe oro “ Ndisio Owo Mfep ke Esop Owụt ke Jehovah Ama Nnyịn.”)

¹¹ Kûyat esịt ke se mbiowo ẹbierede. Jehovah ọdọhọ yak ẹsisio anamidiọk emi mîkabakede esịt ẹfep ke esop. Ima anam enye ọdọhọ yak ẹnam ntre, onyụn̄ edi ke ufọn kpukpru owo, idem ye anamidiọk oro. (Kot Mme Hebrew 12:11.) Edieke okopde nte ẹdọhọde ke mbiowo ẹma ẹdue nte ẹkesiode owo ke esop, anaedi owo emi eketịn̄de ikọ oro itịn̄ke n̄kpọ emi edide  mme owo ẹkpekop mmọ ẹdiọn̄ọ ke owo emi ẹkesiode do ikanamke ọfọn. Nnyịn idiọn̄ọke kpukpru se iketịbede. Ntre, nnennen n̄kpọ edi nnyịn ndinịm ke mbiowo emi ẹkekpede ikpe oro ẹma ẹdomo ofụri ukeme mmọ nditiene se Bible etịn̄de, ke mmọ ẹnyụn̄ ẹkpe ikpe “ẹnọ Jehovah.”—2 Chron. 19:6.

12. Ndusụk mbon emi ẹkenyịmede ntụnọ emi Jehovah okotụnọde owo mmọ ẹkebọ nso utọ ufọn?

¹² Mbiowo ẹkpesio owo fo ke esop, afo unyụn̄ uyatke esịt ke se mmọ ẹnamde oro, emekeme ndin̄wam owo fo oro afiak ọnyọn̄ ebịne Jehovah. Sista Elizabeth emi ima iketetịn̄ iban̄a ọdọhọ ete: “Ama ọsọn̄ nnyịn nditre ndụk ye eyen nnyịn emi ẹkesiode ẹfep ke esop do. Edi ke enye ama akafiak ọnyọn̄ ebịne Jehovah, enye ama ọdọhọ ke ama ọfọn nte ẹkesiode imọ ẹfep ke esop. Ekem enye ama ọdọhọ ke se iketịbede inọ imọ ama ekpep imọ ediwak n̄kpọ. Ami ke idemmi mma ndikụt ke akananam Jehovah iduehe nte enye otụnọde owo.” Mark ebe esie ọdọhọ ete: “Nte ini akakade, eyen nnyịn ama ọdọhọ mi ke ntak kiet emi akanamde imọ iyom ndifiak nnyọn̄ ndi ekedi ke nnyịn ima itre ndụk ye enye ofụri ofụri. Esịt enem mi etieti nte Jehovah akan̄wamde nnyịn inam se enye etịn̄de.”

13. Nso idin̄wam fi ọyọ ke ini esịt etịmerede fi?

¹³ Tịn̄ nte etiede fi ke idem nọ mme ufan fo emi afo ọdiọn̄ọde ke ayan̄wan̄a mmọ. Siwak ndidu ye nditọete emi ẹkemede ndin̄wam fi yak idem okûmem fi. (N̄ke 12:25; 17:17) Sista Joanna emi iketịn̄de iban̄a ke ikpehe usụkkiet ọdọhọ ete: “Eketie nte mbiom mfịna mi ikpọn̄. Edi ami ndisineme nneme ye mme ufan mi emi n̄kemede nditịn̄ ikọ idịbi nnọ ama enen̄ede an̄wam mi.” Edi nso ke akpanam edieke se ndusụk nditọete ẹtịn̄de ẹban̄a n̄kpọ oro anamde enen̄ede abiak fi?

14. Nso ikpanam ‘ika iso iyọ kiet eken inyụn̄ ifen kiet eken ke ofụri esịt’?

¹⁴ Nyene ime ye nditọete fo. Kûdori enyịn ke kpukpru owo ẹyetịn̄ se idinemde fi. (Jas. 3:2) Idụhe owo nnyịn ndomokiet emi ọfọnde ama, ntre kûyak idem akpa fi owo mîmụmke ibuot se enye etịn̄de, mîdịghe owo edue etịn̄ se iyatde fi. Ti item apostle Paul emi: “Ẹka iso ẹyọ kiet eken ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken ke ofụri esịt edieke owo ekededi enyenede ntak nditọhọ ye owo.” (Col. 3:13) Sista kiet emi ẹkesiode eyen esie ẹfep ke esop ọkọdọhọ ete: “Jehovah an̄wam mi mfen nditọete emi ẹkeyomde ndisọn̄ọ mi idem edi ẹtịn̄ se ibiakde mi.” Didie ke nditọete ẹkeme ndin̄wam mbon eken ke ubon emi ẹsụk ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah?

15. Didie ke ikeme ndin̄wam mbon ubon owo emi ẹsiode ndondo emi ke esop?

¹⁵ Fọn uwem nyụn̄ tie ufan ufan ye mbon eken ke ubon emi ẹsụk ẹsọn̄ọde ẹsịne ke esop. Sista Miriam ọdọhọ ke idem ekesinyenyek imọ ndika mbono esop ini ẹkesiode eyeneka imọ ẹfep ke esop. Enye ọdọhọ n̄ko ete: “Mma nsikere m̀mê nso ke mme owo ẹditịn̄. Edi, nte ẹkesiode eyeneka mi ẹfep ke esop ama abiak ediwak nditọete n̄ko. Kpa ye oro, mmọ iketịn̄ke idiọk  ikọ iban̄a enye. Nte mmọ ẹkenamde n̄kpọ ikayakke etie nte ntua ikpọn̄.” Sista en̄wen ọkọdọhọ ete: “Ke ẹma ẹkesio eyen nnyịn ẹfep ke esop, mme ufan nnyịn ẹma ẹdi ndidọn̄ nnyịn esịt. Ndusụk mmọ ẹma ẹdọhọ nnyịn ke mmimọ idiọn̄ọke se mmimọ ikpetịn̄de. Ndusụk mmọ ẹma ẹtiene mi ẹtua, ndusụk ẹwet leta ẹdọn̄ mi esịt. Se mmọ ẹkenamde oro ama enen̄ede an̄wam mi!”

16. Didie ke nditọete ẹkeme ndika iso n̄n̄wam mbon emi ẹsiode owo mmọ ẹfep ke esop?

¹⁶ Ẹka iso ẹn̄wam mbon eken ke ubon emi ẹsọn̄ọde ẹsịne ke esop. Idahaemi ke mmọ ẹnen̄ede ẹyom mbufo ẹdọn̄ mmimọ esịt ẹnyụn̄ ẹwụt ke imama mmimọ. (Heb. 10:24, 25) Se idude edi ke ndusụk ini, mbon emi ẹkesiode owo mmọ ẹfep ke esop ẹsikụt ke ndusụk nditọete imaha nditịn̄ ikọ ye mmimọ aba nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke mmimọ ke ẹkekam ẹsio ẹfep. Mbọk ẹkûnam mmọ utọ n̄kpọ oro! Enen̄ede oyom itoro inyụn̄ isọn̄ọ nditọ emi mme ete ye eka mmọ ẹma ẹkekpọn̄ esop idem. Ẹma ẹsio ebe Sista Maria ẹfep ke esop, enye ama onyụn̄ atan̄ n̄kpọ ọwọrọ ke ufọk. Sista oro ọdọhọ ete: “Ndusụk mme ufan mi ẹma ẹdi ufọk ẹdin̄wam mi ẹtem udia ẹnyụn̄ ẹkpep nditọ mi Bible. Mbọm mi ama anam mmọ, mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹtiene mi ẹtua. Ini ẹkesan̄ade ẹtịn̄ ndiọi n̄kpọ ẹban̄a mi, mmọ ẹma ẹnam mme owo ẹdiọn̄ọ ke se ẹtịn̄de oro edi nsu. Mmọ ẹma ẹsọn̄ọ mi idem tutu!”—Rome 12:13, 15.

17. Didie ke mbiowo ẹkeme ndin̄wam mbon eken ke ubon emi ẹsụk ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah?

¹⁷ Mbiowo, ẹda ifet ekededi emi mbufo ẹnyenede ndinam n̄kpọ ye mbon eken emi ẹsụk ẹsọn̄ọde ẹda ye Jehovah ke ubon, ẹsọn̄ọ mmọ idem. Akpan utom kiet emi mbufo ẹnyenede edi ndidọn̄ nditọete emi mbon mmọ ẹkpọn̄de Jehovah esịt. (1 Thess. 5:14) Ẹsika nneme ye mmọ mbemiso mbono esop ọtọn̄ọde ye ke mbono esop ama akasuana man ẹsọn̄ọ mmọ idem. Ẹka ẹkese mmọ ke ufọk ẹnyụn̄ ẹbọn̄ akam ye mmọ. Ẹsan̄a ye mmọ ẹkwọrọ ikọ, mîdịghe anam anam, mbufo ẹdọhọ mmọ ẹditiene mbufo ẹdụk Utuakibuot Ubon. Erọn̄ Jehovah ama ofụhọ, ana mme ekpemerọn̄ ẹn̄wam enye, ẹwụt ke imama enye inyụn̄ ikere iban̄a enye.—1 Thess. 2:7, 8.

18. Udiana Peter 3:9 owụt ke Abasi oyom mbon emi mîdụhe aba ke esop ẹnam nso?

¹⁸ Jehovah “[iyomke] baba owo kiet atak edi oyom kpukpru owo ẹkabade esịt.” (Kot 2 Peter 3:9.) Kpa ye oro owo anamde akwa idiọkn̄kpọ, uwem esie osụk ọsọsọn̄ urua ke enyịn Abasi. Ti ke Jehovah akayak edima Eyen esie edikpa afak mme anamidiọk, ata akamba n̄kpọ ke Jehovah akanam oro. Mbọm esinam Jehovah odomo ndin̄wam mme anamidiọk ẹfiak ẹtiene enye. Uwụtn̄kpọ idiọk udọ emi Jesus ọkọnọde owụt ke Jehovah enịm ke mme anamidiọk oro ẹyenam ntre. (Luke 15:11-32) Ediwak mbon emi ẹkekpọn̄de esop ẹma ẹfiak ẹnyọn̄ ẹbịne edima Ete mmọ eke heaven. Nditọete ẹma ẹnyụn̄ ẹnem esịt nte mmọ ẹkenyọn̄de ẹdi. Ini ẹkefiakde ẹda eyen Sista Elizabeth emi ima iketetịn̄ iban̄a, esịt ama enem sista oro etieti. Enye ọdọhọ ete, “Mmenen̄ede n̄kọm mbon emi ẹkedọhọde yak nnyịn ikûduọk idotenyịn.”

19. Ntak emi ikpakade iso ndibuọt idem ye Jehovah?

¹⁹ Ẹyak ika iso ibuọt idem ye Jehovah. Akananam enye inọhọ nnyịn item emi mîdifọnke ye nnyịn. Jehovah edi Ete emi esimade ndin̄wam nditọ esie nnyụn̄ ntua mmọ mbọm; enye enen̄ede ama kpukpru mbon emi ẹmade enye ẹnyụn̄ ẹtuakde ibuot ẹnọ enye. Nen̄ede nịm ke enye idikpọn̄ke fi ke ini nnanenyịn. (Heb. 13:5, 6) Mark emi iketịn̄de iban̄a ke ikpehe 12 ọdọhọ ete: “Ofụri ini oro, Jehovah ikọkpọn̄ke nnyịn. Ima ikụt ke enye iditreke ndin̄wam nnyịn ini ekededi emi inyenede mfịna.” Jehovah ayaka iso ọnọ fi “odudu eke ebede ukeme owo.” (2 Cor. 4:7) Afo emekeme ndika iso nsọn̄ọ nda ye Jehovah nnyụn̄ nnịm ke owo fo emi ọkọkpọn̄de enye ekeme ndifiak nnyọn̄ mbịne enye.