YAK idọhọ ke ese fim. Fim oro aban̄a owo emi enen̄erede ọwọrọ etop, utọ nte ọkwọ-ikwọ emi afo amade. Fim oro ọtọn̄ọ ke ini enye ekedide eyenọwọn̄, ekem ẹwụt nte enye ekpepde ikwọ, ini enye ọtọn̄ọde ndisikwọ ikwọ ke itie usọrọ, ye nte enye akade nsio nsio idụt ọkọkwọ ikwọ tutu ẹdiọn̄ọ enye ke ediwak idụt. Ndien ẹsio ini emi enye ọsọn̄de, ekem akpa. Fim oro okụre.

Se okụtde ke fim oro idịghe ekọn̄-n̄ke, eketịbe ọnọ owo. Onyụn̄ ekeme nditịbe nnọ owo ekededi—ọkwọ-ikwọ, ataifiọk, owo mbre-mbuba, m̀mê owo en̄wen ekededi emi ọwọrọde etop. Ekeme ndidi owo oro ama ananam ediwak n̄kpọ, edi kere adan̄a ediwak n̄kpọ en̄wen emi enye akpakanamde ekpedi enye ikọsọn̄ke inyụn̄ ikpa.

Imekeme ndifụhọ ke ini itide ke emi ekeme nditịbe nnọ nnyịn, edi nte uwem emi etiede edi oro. (Ecclesiastes 9:5) Ọkpọkọm itịme didie, nnyịn ikemeke ndibọhọ usọn̄ ye n̄kpa. Se idiọkde-diọk ikan edi ke udọn̄ọ m̀mê aksiden ekeme ndiwot owo ke unana idotenyịn. Bible ọdọhọ ke nnyịn itie nte ntụhube usenubọk “emi ọwọrọde ke esisịt ini ndien ekem ebe efep.”—James 4:14.

Sia edide owo ekeme ndikpa ini ekededi, ndusụk owo ẹsidu uwem nte n̄kpọ eke ẹdọhọde “ẹyak nnyịn idia inyụn̄ in̄wọn̄, koro nnyịn iyakpa n̄kpọn̄.” (1 Corinth 15:32) Nte mmọ ẹdude uwem owụt ke mmọ inyeneke idotenyịn. Edi ọkpọkọm mme owo ẹdu uwem ntem, ebebịghi awawara, mmọ ẹyebụp m̀mê uwem okụre ke emi, akpan akpan ke ini mmọ ẹnyenede akamba mfịna. Ndi odu nte ikemede ndifiọk m̀mê uwem okụre ke se ikụtde emi?

Ediwak owo mfịn ẹdori enyịn ke ntaifiọk. Ntaifiọk ye mbiausọbọ ẹsion̄o ndusụk n̄kpọ ẹdi emi anamde mme owo ẹdu uwem ẹbịghi esisịt. Ndusụk ntaifiọk ke ẹtịme ndinam mme n̄kpọ oro ẹdinamde mme owo ẹnen̄ede ẹdu uwem ẹbịghi. M̀mê mmọ ẹyekeme ndinam oro m̀mê idikemeke, mbụme edi: Ntak emi mme owo ẹsisọn̄de ẹnyụn̄ ẹkpade? Ndi ini oyodu emi mme owo mîdikpaha aba? Ẹyeneme mme n̄kpọ emi ke mme ibuotikọ oro ẹtienede ẹnyụn̄ ẹbọrọ mbụme emi, Ndi uwem okụre ke emi?