Top Mbiomo Fo Nọ Jehovah Kpukpru Ini

EDIWAK owo mfịn ẹkụt mbiomo efịghede mmọ. Mme nsọn̄ọn̄kpọ ndutịm uforo, mme mfụhọ mfụhọ mfịna ubon, unana nsọn̄idem, ubiak ye ndutụhọ ẹmi ẹtode ufịk ye nsọn̄ido, ye ata ediwak ukụt eken ẹkọn̄ọ mmọ ke itọn̄ nte akamba mbiomo. Ke ẹsiode mme mfịghe ẹtode an̄wa mi ẹfep, ndusụk owo n̄ko ẹkop mfịghe ebe ke ndikere ke mmimọ iwọrọke n̄kpọ ye nte ke imokụt edikpu ke ntak unana mfọnmma idem mmọ. Ẹmi ẹsịn ediwak owo ke idomo nditre en̄wan ofụri ofụri. Didie ke afo ekeme ndiyọ ke ini mme mfịghe ẹtiede nte se owo mîkemeke ndibiom?

Ini kiet ko ama etie Edidem David eke Israel ke idem nte ke mfịghe oro ikokopde ama ekpere ndidi se owo mîkemeke ndibiom. Nte Psalm 55 ọdọhọde, enye ama okop ọkpọsọn̄ oyomonsia oto editịmede esịt ke ntak mme mfịghe ye usua ẹketode mme asua esie. Enye ama okop ọkpọsọn̄ iduọesịt ye ndịk. Enye n̄kukụre ekekeme ndimụm mmụm ke mfụhọ esie. (Psalm 55:2, 5, 17) Kpa ye kpukpru nnanenyịn esie oro, nte ededi, enye ama okụt usụn̄ ndiyọ. Didie? Enye ekese Abasi esie kaban̄a un̄wam. Item oro enye ọkọnọde mbon en̄wen oro ẹkemede nditie mmọ ke idem nte eketiede enye ekedi: “Top mbiomo fo nọ Jehovah.”—Psalm 55:22.

Ikọ esie oro “top mbiomo fo nọ Jehovah” ọkọwọrọ nso? Nte edi sụk edika mbịne Jehovah ke akam nnyụn̄ ntịn̄ editịmede esịt nnyịn? Mîdịghe nte nnyịn ke idem nnyịn imekeme ndinam n̄kpọ ndin̄wam ndisụhọde idaha oro odude? Nso edieke ikerede ke nnyịn idotke ke baba usụn̄ kiet ndika mbịne Jehovah? Nnyịn imekeme ndikụt se ikọ David ọkọwọrọde ke ndidụn̄ọde ndusụk ifiọk n̄kpọntịbe emi ekemede ndidi enye ama eti ke ini ekewetde mme ikọ oro.

Nam N̄kpọ ke Ukeme Jehovah

Nte afo emeti nte Goliath ekesịnde ndịk ke esịt irenowo Israel oro ẹken̄wanade ekọn̄? Anyan owo oro, emi ọkọniọn̄de ebe mita 2.7, ama esịn mmọ ndịk ke idem. (1 Samuel 17:4-11, 24) Edi ndịk ikanamke David. Ntak-a? Koro enye ikodomoke ndinam n̄kpọ ye Goliath ke ukeme idemesie. Toto ke ini oro ẹkeyetde enye aran nte edidem Israel ini iso, enye ama ayak spirit Abasi ada enye usụn̄ onyụn̄ ọsọn̄ọ enye idem ke kpukpru se enye akanamde. (1 Samuel 16:13) Ntre enye ama ọdọhọ Goliath ete: “Ami nda enyịn̄ Jehovah mme udịm, Abasi mbon-ekọn̄ Israel, emi afo esịnde ke ndek, ntiene fi. Mfịn emi Jehovah eyeda fi esịn mi ke ubọk.” (1 Samuel 17:45, 46) David ekedi owo oro ọfiọkde nditop ikan̄ ọkpọ, edi nnyịn imekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke edisana spirit Jehovah akada usụn̄ onyụn̄ anam itiat oro enye okotopde ọtọ Goliath ototịm edi n̄kpọ n̄kpa.—1 Samuel 17:48-51.

David ama ọyọ ata akamba n̄kpọ-ata emi onyụn̄ enyene edikan ebe ke ndinyene mbuọtidem nte ke Abasi eyen̄wam onyụn̄ ọsọn̄ọ imọ idem. Enye ama ọkọri eti itie ebuana oro enyenede ibetedem ye Abasi.  Emi nte eyịghe mîdụhe ekenyene nsọn̄idem oto usụn̄ nte Jehovah akanyan̄ade enye ke mbemiso. (1 Samuel 17:34-37) Nte David, afo emekeme ndinyene ọsọn̄-idem ọkpọkpọ itie ebuana ye Jehovah onyụn̄ enyene ọyọhọ mbuọtidem ke ukeme ye unyịme esie ndisọn̄ọ nnyụn̄ n̄n̄wam fi ke kpukpru idaha.—Psalm 34:7, 8.

Nam Se Afo Ekemede Ndikọk Mfịna

Nte ededi, emi iwọrọke ite ke tutu amama ini ọkpọsọn̄ ubiak, editịmede esịt, ye idem ndịk ididụhe, nte Psalm 55 owụtde in̄wan̄în̄wan̄. Ke uwụtn̄kpọ, ediwak isua ke enye ama okowụt uko uko mbuọtidem emi ke Jehovah, David ama okop ọkpọsọn̄ ndịk ke osobode mme asua esie. Edidem Saul ikamaha enye ndien ekenyene ndifehe kaban̄a uwem esie. N̄wana ndikere ndutịme oro emi akadade ọsọk David ke ntụk, mme mbụme oro anade edi emi ama edemede ke esịt esie aban̄a edisu uduak Jehovah. Kamse, ẹma ẹyet enye aran nte edidem ini iso ke Israel, edi mi enye ekenyene ndidu uwem nte nyon̄ ke wilderness, edide se ebịnede nte idiọk unam. Ke ini enye akan̄wanade ndiyom ubọhọ ke obio Gath, kpa obio emana Goliath, ẹma ẹdiọn̄ọ enye. Nso ikedi utịp? Mbụk oro ọdọhọ ke ‘ndịk ama anam enye etieti.’—1 Samuel 21:10-12.

Edi enye ikayakke ndịk ye ọkpọsọn̄ editịmede esịt esie etre enye ndiyom Jehovah kaban̄a un̄wam. Nte ekemde ye Psalm 34 (emi ekewetde nte utịp ifiọk n̄kpọntịbe emi), David ama ọdọhọ ete: “N̄koyom Jehovah, ndien enye eyere mi, onyụn̄ osio mi ke kpukpru se ndịghede. Eyen ukụt emi ekeseme, ndien Jehovah okop, onyụn̄ anyan̄a enye osio ke kpukpru nnanenyịn esie.”—Psalm 34:4, 6.

Ke akpanikọ, Jehovah ama an̄wam enye. Edi fiọk ete ke David ikọdọn̄ke-dọn̄ ubọk itie ibet Jehovah ndinyan̄a enye. Enye ama ọfiọk ete ke oyom imọ inam kpukpru se ikekeme ke mme utọ idaha ẹmi man iwọrọ ke ọkpọsọn̄ idaha oro. Enye ama ọfiọk ete ke ubọk Jehovah edinyan̄a imọ, edi enye ke idemesie ama anam n̄kpọ, anamde nte idi idat man edidem Gath ediwot enye. (1 Samuel 21:14–22:1) Oyom nnyịn n̄ko inam kpukpru se ikekeme ndiyọ mfịghe, utu ke ikpîkpu editie mbet Jehovah edinyan̄a nnyịn.—James 1:5, 6; 2:26.

Kûnam Mbiomo Fo Ototịm Odobi

David ama ọbọ ukpepn̄kpọ efen, ata ubiak ubiak, nte ini akade ke uwem esie. Nso ikedi oro? Nte ke ndusụk ini nnyịn imesinam mbiomo nnyịn ototịm odobi. Ke etienede edikan oro akakande mme Philistine, mme n̄kpọ ikobonoke ọfọn inọ David ke ini enye ekebierede ndimen ekebe ediomi nnyọn̄ Jerusalem. Mbụk oro asian nnyịn ete: “Ndien David ye kpukpru owo eke ẹdude ye enye ẹdan̄a ke Baale Judah, ẹka ndida ekebe Abasi do . . . Ndien mmọ ẹdori ekebe Abasi ke obufa ukpat-n̄kpọ, . . . ndien Uzzah ye Ahio, nditọ Abinadab, [ẹkpeme] obufa ukpat-n̄kpọ oro.”—2 Samuel 6:2, 3.

Ndida ukpat-n̄kpọ mmen Ekebe ama abiat kpukpru item oro Jehovah ọkọnọde aban̄a enye. Ẹma ẹtịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ẹte ke mbon oro ẹnọde odudu kpọt ndimen, mme Levite ubon Kohath, ẹnyene ndimen Ekebe ke afa ra mmọ, ẹdade nnyan eto ẹsịn ke mme ufan̄ oro ẹkenamde san̄asan̄a ke Ekebe oro. (Exodus 25:13, 14; Numbers 4:15, 19; 7:7-9) Ndifụmi item emi ama ada afanikọn̄ edi. Ke ini enan̄ oro okodụride ukpat-n̄kpọ okoyomde ndinam enye ọduọ, Uzzah, emi ekemede ndidi ekedi Levite edi emi ke akpanikọ mîkedịghe oku, ama anyan ubọk ndimụm Ekebe oro n̄kama ndien Jehovah ama ọtọ enye owot ke ntak unana ukpono esie.—2 Samuel 6:6, 7.

David nte edidem ama enyene ndusụk nduduọhọ kaban̄a emi. Nte enye akanamde n̄kpọ owụt nte ke idem mbon oro ẹnyenede eti itie ebuana ye Jehovah ẹkeme ndinam n̄kpọ ndusụk ini ke usụn̄ ọdiọkde ẹban̄a mme idaha oro ẹtiede idomo idomo. Akpa David ama ayat esịt. Ekem ndịk ama anam enye. (2 Samuel 6:8, 9) Ẹma ẹsịn itie ebuana mbuọtidem esie ke Jehovah ke ọkpọsọn̄ udomo. Emi ekedi idaha oro etiede nte enye ama okpu nditop mbiomo esie nnọ Jehovah, ke ini enye mîketieneke mme ewụhọ esie. Nte oro ekeme ndidi mme idaha oro nnyịn isisobode ke ndusụk ini? Nte akanam nnyịn imọduọhọ Jehovah ke mme mfịna oro inyenede ke ntak edifụmi mme item esie?—Mme N̄ke 19:3.

Ndiyọ Mfịghe Ubiomikpe

Ke ukperedem, David ama ada akaka mfịghe ubiomikpe ọsọk idem ebe ke ndinam akwa idiọkn̄kpọ mbiat mme idaha ido uwem Jehovah. Ke isan̄ enyeemi David ama ọkpọnọde mbiomo esie ndida mme owo n̄ka ekọn̄ enịm. Enye okodu ke Jerusalem ke adan̄aemi mmọ ẹkewọrọde ẹka ndin̄wana. Emi ama ada okosịm akamba mfịna.—2 Samuel 11:1.

Edidem David ama ada okụt ediye Bath-sheba eyerede mmọn̄. Enye ama enyene oburobụt ebuana idan̄ ye enye, ndien enye ama oyomo. (2 Samuel 11:2-5) Man ofụk idiọkn̄kpọ esie, enye ama odiomi ebe esie, Uriah, ndito an̄wa ekọn̄ nnyọn̄ ndi Jerusalem. Uriah ama esịn ndinyene ebuana idan̄ eke ndọ ye n̄wan esie ke adan̄aemi Israel okodude ke ekọn̄. (2 Samuel 11:6-11) David kemi ama ebiere ndida idiọk ye n̄kari n̄kari usụn̄ mfụk idiọkn̄kpọ esie. Enye ama anam ndutịm man ekemmọ mbonekọn̄ Uriah ẹnịm Uriah ke itie emi ekọn̄ ọsọn̄de man ẹwot enye. Ata oburobụt, akwa idiọkn̄kpọ!—2 Samuel 11:12-17.

Nte ededi, ke akpatre, ẹma ẹkot David edinam ibat, ndien ẹma ẹyarade enye. (2 Samuel 12:7-12) N̄wana ndikere nte mfụhọ ye ubiomikpe oro David ekenyenede okodobide enye ke idem ke ini enye ọkọfiọkde nte idiọkn̄kpọ oro enye akanamde ye Bath-sheba okokponde eketre. Enyene ndidi ekikere esie nte ke imọ imokụt edikpu ama akan enye ubọk, akpan akpan ke emi etiede nte enye ekedi owo ọkpọsọn̄ ntụk, emi n̄kpọ esisọpde otụk. Ekeme ndidi enye n̄ko ama ekere ke imọ iwọrọke n̄kpọ ndomokiet!

Nte ededi, David ama ọsọsọp enyịme idiọkn̄kpọ esie, ọdọhọde prọfet Nathan ete: “Mmanam idiọk ido ye Jehovah.” (2 Samuel 12:13) Psalm 51 asian nnyịn nte eketiede enye ke idem ye nte enye ekekpede Jehovah Abasi ubọk ndinam enye asana nnyụn̄ mfen enye. Enye ọkọbọn̄ akam ete: “Diọn̄ yet mme ukwan̄-n̄kpọ mi fep, nyụn̄ sio mi mme idiọk ido ke idem fep, nam ndi edisana. Koro mmọfiọk ndudue mi: idiọk ido mi onyụn̄ odu mi ke iso kpukpru ini.” (Psalm 51:2, 3) Koro enye akatuade n̄kpọfiọk ke esịt akpanikọ, enye ama ekeme ndifiak n̄kọri ọsọn̄-idem n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah. David ikayakke idem inọ mme ekikere ubiomikpe ye unana ediwọrọ n̄kpọ. Enye ama otop mbiomo esie ọnọ Jehovah ebe ke ndinyịme idiọkn̄kpọ esie ke nsụhọdeidem, owụtde ata edikabade esịt, onyụn̄ ọbọn̄de akam ifịk ifịk oyom edifen nnọ otode Jehovah. Enye ama afiak enyene mfọn Abasi.—Psalm 51:7-12, 15-19.

 Ndiyọ Abian̄a

Emi ada nnyịn edisịm mbụk oro akanamde David ewet Psalm 55. Enye okodu ke ata ọkpọsọn̄ mfịghe eke ntụk. Enye ekewet ete: “Esịt mi amian̄a mi ke idem: ndịk n̄kpa onyụn̄ ọduọ ofụk mi.” (Psalm 55:4) Nso ikedi ntak ubiak emi? Absalom, eyen David, ama aduak ndibọ David itie edidem. (2 Samuel 15:1-6) Abian̄a emi okotode eyen esiemmọ ama ọsọn̄ ndiyọ, edi se ikanamde enye ototịm ọdiọk ekedi nte ke owo emi ekekerede Ahithophel, akpan ibetedem David, emi ekedide ọnọitem esie, ama adiana ke ndidụk odu mban̄a David. Edi Ahithophel ke David etịn̄ aban̄a ke Psalm 55:12-14. Nte utịp odu ye abian̄a oro, David ekenyene ndifehe n̄kpọn̄ Jerusalem. (2 Samuel 15:13, 14) Nso mfụhọ ke anaedi emi ama ada ntem ọsọk enye!

Kpa ye oro, enye ikayakke ọkpọsọn̄ ntụk ye mfụhọ esie ẹnam ibetedem ye mbuọtidem esie ke Jehovah emem. Enye ama ọbọn̄ akam ọnọ Jehovah ndinam ekikere mbon odu oro ẹkpu. (2 Samuel 15:30, 31) Ini kiet efen nnyịn imokụt nte ke David ikakam idọn̄ke-dọn̄ ubọk itie ibet Jehovah ndinam kpukpru n̄kpọ. Ndondo oro ifet ekebererede, enye ama anam se enye ekekemede ndibiat odu oro ẹkedụkde ẹban̄a enye. Enye ama osio kiet ke otu mme ọnọitem esie efen, Hushai, ọdọn̄ afiak aka Jerusalem akanam nte ida ke odu oro, okposụkedi, ke akpanikọ, enye akakade ndibiat enye. (2 Samuel 15:32-34) Ye ibetedem otode Jehovah, ekikere emi ama enyene ufọn. Hushai ama abiat mmọ ini man David otịm otu onyụn̄ anam ndutịm ndinyan̄a idemesie.—2 Samuel 17:14.

Didie ke anaedi David ama owụt esịtekọm ntem ke ofụri uwem esie aban̄a ukpeme Jehovah ọkọrọ ye ime ye unyịme esie ndifen! (Psalm 34:18, 19; 51:17) Ekedi ke utọ idaha emi ke uwem ke David ekesịn udọn̄ ọnọ nnyịn uko uko ke ini ikopde mfụhọ ndiwọn̄ọde mbịne Jehovah kaban̄a un̄wam, ‘nditop mbiomo nnyịn ndori Jehovah.’—Men 1 Peter 5:6, 7 domo.

Kọri Nyụn̄ Nyene Ọsọn̄-Idem, Itie Ebuana Mbuọtidem ke Jehovah

Didie ke nnyịn inyene utọ itie ebuana oro David ekenyenede ye Jehovah, kpa itie ebuana oro okomụmde enye akama ke ini ọkpọsọn̄ idomo ye ukụt? Nnyịn ikọri utọ itie ebuana oro ebe ke ndidi ifịk ifịk nditọ ukpepn̄kpọ Ikọ Abasi, kpa Bible. Nnyịn iyak enye eteme nnyịn aban̄a mme ibet, mme edumbet, ye edu esie. (Psalm 19:7-11) Nte nnyịn itiede ikere Ikọ Abasi, nnyịn itotịm isịk ikpere enye ikan inyụn̄ ikpep ndibuọt idem ke enye ọyọhọ ọyọhọ. (Psalm 143:1-5) Nnyịn inam itie ebuana oro otụn̄ọ onyụn̄ ọsọn̄ idem nte nnyịn ibuanade ye ekemmọ mme andituak ibuot man Jehovah aka iso eteme nnyịn. (Psalm 122:1-4) Nnyịn inam itie ebuana nnyịn ye Jehovah ọsọn̄ idem ebe ke akam ofụri esịt.—Psalm 55:1.

Edi akpanikọ, David, ukem nte nnyịn, ama esikop mfụhọ ke ini itie ebuana esie ye Jehovah mîkọsọn̄ke idem nte ekpekedide. Ufịk ekeme ndinam nnyịn ‘idi ndisịme.’ (Ecclesiastes 7:7) Edi Jehovah okụt se itịbede, ndien enye ọfiọk se idude ke esịt nnyịn. (Ecclesiastes 4:1; 5:8) Oyom nnyịn inam utom ọkpọsọn̄ man inam itie ebuana nnyịn ye Jehovah ọsọn̄ idem. Do, se ededi mbiomo oro nnyịn inyenede ndibiom, nnyịn imekeme ndidori enyịn Jehovah ndisụhọde mfịghe oro m̀mê ndinọ nnyịn ukeme ndiyọ idaha nnyịn. (Philippi 4:6, 7, 13) Akam edi nnyịn ndisịk n̄kpere Jehovah. Ke ini David akanamde emi, enye ama odu ke ata ifụre.

Ke ntre, se ededi oro mme idaha fo ẹdide, David ọdọhọ ete, top mbiomo fo nọ Jehovah kpukpru ini. Adan̄aoro nnyịn iyekụt nte un̄wọn̄ọ emi edide akpanikọ: “Enye eyekama fi: enye idiyakke edinen owo esehede ke nsinsi.”—Psalm 55:22.