Biọn̄ Utọn̄ ke Ntịn̄nnịm Ikọ Abasi Enyenede Eyo Nnyịn
Biọn̄ Utọn̄ ke Ntịn̄nnịm Ikọ Abasi Enyenede Eyo Nnyịn
“Eyen owo, tịm fiọk ete ke n̄kukụt emi aka ekperedem ini.”—DANIEL 8:17.
1. Nso ke Jehovah oyom ofụri ubonowo ẹfiọk ẹban̄a eyo nnyịn?
JEHOVAH imụmke ifiọk aban̄ade mme n̄kpọntịbe ini iso ikama ke idemesie. Utu ke oro, enye edi Andiyarade ndịben̄kpọ. Ke akpanikọ, enye oyom kpukpru nnyịn ifiọk ke nnyịn idu ke ata “ekperedem ini.” Nso akpan mbụk ke oro edi ntem ọnọ biliọn owo itiokiet ẹmi ẹdụn̄de ke isọn̄ idahaemi!
2. Ntak emi mme owo ẹnyenede udọn̄ ẹban̄a ini iso ubonowo?
2 Ndi edi n̄kpọ n̄kpaidem nte ke ererimbot emi emekpere utịt esie? Owo ekeme ndisan̄a ke ọfiọn̄, edi ke ediwak itie enye ikemeke ndisan̄a ke mme efak ke ekondo emi ye unana ndịk. Enye ekeme ndidọn̄ mme n̄kpọ eyomfịn nyọhọ ufọk, edi enye ikemeke ndikpan ubon ndiwụre. Ndien enye ekeme ndisio usụn̄ ubọ ntọt ndi, edi enye ikemeke ndinam mme owo ẹdụn̄ ọtọkiet ke emem. Mme edikpu ẹmi ẹsọn̄ọ akpakịp uyarade N̄wed Abasi oro nte ke nnyịn idu uwem ke ekperedem ini.
3. Ini ewe ke ẹkebem iso ẹda mme ikọ oro “ekperedem ini” ke isọn̄?
3 Angel Gabriel ekebem iso ada mme n̄wọrọnda ikọ oro—“ekperedem ini”—n̄kpọ nte isua 2,600 ẹmi ẹkebede ke isọn̄. Prọfet Abasi emi okokopde ndịk ama okop Gabriel ọdọhọde ete: “Eyen owo, tịm fiọk ete ke n̄kukụt emi aka ekperedem ini.”—Daniel 8:17.
Emi Edi “Ekperedem Ini”!
4. Ke mme usụn̄ en̄wen ewe ke Bible etịn̄ aban̄a ukperedem ini?
4 Ikọ oro “ekperedem [m̀mê, utịt] ini” ye “edimek ini” (NW) ẹdu utịm ikotiokiet ke n̄wed Daniel. (Daniel 8:17, 19; 11:35, 40; 12:4, 9) Mmọ ẹban̄a “ukperedem ini” emi apostle Paul ekebemde iso etịn̄. (2 Timothy 3:1-5) Jesus Christ ama etịn̄ aban̄a ukem ini emi nte “edidu” esie nte Edidem emi ẹdoride ke ebekpo ke heaven.—Matthew 24:37-39, NW.
5, 6. Mmanie ‘ẹyọrọ ẹdi, ẹyọrọ ẹka’ ke ukperedem ini, ndien ye nso utịp?
5 Daniel 12:4 ọdọhọ ete: “Afo, Daniel, dịp ikọ emi, nyụn̄ nịm seal ke n̄wed, tutu esịm ke utịt ini. Ediwak owo ẹyeyọrọ ẹdi, ẹyọrọ ẹka, ndien ifiọk oyokpon aka iso.” Ẹma ẹdịp ẹnyụn̄ ẹnịm seal ke ekese n̄kpọ oro Daniel ekewetde man owo okûfiọk ke ediwak isua ikie. Edi nso kaban̄a mfịn?
6 Ke ukperedem ini emi, ediwak mme anam-akpanikọ Christian ke ‘ẹyọrọ ẹdi, ẹyọrọ ẹka’ ke mme uwetn̄kpọ Ikọ Abasi, kpa Bible. Nso idi utịp? Ye edidiọn̄ Jehovah ke ukeme mmọ, ata ifiọk omokpon aka iso. Ke uwụtn̄kpọ, ẹnọ Mme Ntiense Jehovah oro ẹyetde aran ikike, anamde mmọ ẹfiọk nte ke Jesus Christ ama akabade edi Edidem eke heaven ke isua 1914. Ke n̄kemuyo ye mme ikọ apostle oro ẹwetde ke 2 Peter 1:19-21, mme utọ mbon oro ẹyetde aran mi ye mme enyene-nsọn̄ọnda nsan̄a mmọ ke ‘ẹbiọn̄ utọn̄ ke ntịn̄nnịm ikọ’ ẹnyụn̄ ẹtịm ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke emi edi ukperedem ini.
7. Nso idi ndusụk mbụk oro ẹnamde n̄wed Daniel edi n̄wọrọnda?
7 N̄wed Daniel edi n̄wọrọnda ke ediwak usụn̄. Ke mme mbụk esie, edidem edịghe ndiwot mme ọfiọkn̄kpọ owo esie koro mmọ mîkemeke nditịn̄ nnyụn̄ nsiak ọkpọsọn̄ ndap esie, edi prọfet Abasi asiak ndap oro. Ẹtop n̄kparawa ita ẹmi ẹsịnde ndituak ibuot nnọ edikon̄ mbiet ẹdọn̄ ke akwa ikan̄ emi asakde, edi mmọ ẹbọhọ ye unana ikan̄ ndifri mmọ. Ke ini idara idara usọrọ, ediwak owo ke mme itie ikie ẹkụt nnuenubọk ewetde n̄kpọ oro owo mîdiọn̄ọke ke ibibene ufọk ubọn̄. Idiọk mbon odu ẹnam ẹtop akanieren kiet ẹsịn ke obube mme lion, edi enye ọwọrọ n̄kpọ ndomokiet inamke enye. Ẹkụt unam inan̄ ke n̄kukụt, ndien se mmọ ẹwọrọde ke ntịn̄nnịm ikọ ebe esịm ukperedem ini.
8, 9. Didie ke n̄wed Daniel ekeme ndinọ nnyịn ufọn, akpan akpan idahaemi, ke ukperedem ini emi?
8 Nte an̄wan̄ade, n̄wed Daniel esịne ata nsio nsio ikpehe iba. Kiet edi mbụk, enye eken edi ntịn̄nnịm ikọ. Mbiba ẹkeme ndibọp mbuọtidem nnyịn. Ikpehe oro edide mbụk owụt nnyịn nte ke Jehovah Abasi esidiọn̄ mbon oro ẹmụmde nsọn̄ọnda ẹkama ke enye. Ndien mme ikpehe eke ntịn̄nnịm ikọ ẹbọp mbuọtidem ke ndiwụt nte ke Jehovah ọfiọk nte n̄kpọ edisan̄ade ke mbụk ke ediwak isua ikie—idem ke ediwak tọsịn isua—ke mbemiso.
9 Nsio nsio ntịn̄nnịm ikọ ẹmi Daniel ekewetde ẹdụri ntịn̄enyịn ẹwụt Obio Ubọn̄ Abasi. Nte nnyịn ikụtde nte mme utọ ntịn̄nnịm ikọ oro ẹsude, ẹsọn̄ọ mbuọtidem ye edinịm ke akpanikọ nnyịn nte ke nnyịn idu uwem ke ukperedem ini. Edi ndusụk mme okụt-ndudue ẹfan̄a ye Daniel, ẹdọhọde ẹte ke ẹkewet mme ntịn̄nnịm ikọ ẹmi ẹdude ke n̄wed oro ekerede enyịn̄ esie ke mme n̄kpọntịbe oro ẹtiede nte ẹma ẹnam mmọ ẹsu ẹma ẹketetịbe. Edieke mme utọ ikọ oro ẹdide akpanikọ, oro eyedemede n̄kpọsọn̄ mbụme aban̄a se n̄wed Daniel ekebemde iso etịn̄ aban̄a ukperedem ini. Mbon eyịghe n̄ko ẹneni se n̄wed oro obụkde. Ntre ẹyak idụn̄ọde ise.
Ke Ikpe!
10. Ke nso usụn̄ifiọk ke n̄wed Daniel odu ke ikpe?
10 Kere nte afo odude ke esopikpe, okopde nte ẹkpede ikpe. Ekpeibet emi adade ọnọ okotikpe ọsọn̄ọ etịn̄ ete ke akan̄idem emi enyene ubiomikpe udia n̄wo. Ọfọn, n̄wed Daniel owụt idemesie nte idide n̄wed akpanikọ oro prọfet Hebrew emi okodude uwem ke ọyọhọ isua ikie itiaba ye ikie itiokiet M.E.N., ekewetde. Nte ededi, mme okụt-ndudue ẹdọhọ ke n̄wed emi edi abian̄a. Ntre ẹyak nnyịn ibem iso ise m̀mê ikpehe oro edide mbụk ke n̄wed emi odu ke n̄kemuyo ye mbụkeset.
11, 12. Nso iketịbe inọ edori ikọ oro nte ke Belshazzar ekedi sụk owo n̄ke?
11 Yak idọhọ ke nnyịn ineme iban̄a se ẹkemede ndikot ndụn̄ọde aban̄ade edidem oro owo mîkwe enyịn̄ esie ke mbụk. Daniel ibuot 5 owụt ete ke Belshazzar akakara nte edidem ke Babylon ke ini ẹkekande obio oro ke 539 M.E.N. Mme okụt-ndudue ẹma ẹfan̄a n̄kpọ emi koro owo ikekwe enyịn̄ Belshazzar ke ebiet efen ekededi ke ẹsiode Bible ẹfep. Utu ke oro, mme ewetmbụk eset ẹkewụt Nabonidus nte akpatre edidem Babylon.
12 Nte ededi, ke isua 1854, ẹma ẹbụhọde ndusụk n̄kpri nnyan otu mbat ke n̄wụre Ur eke obio Babylon eset ke Iraq eyomfịn. Mme uwetn̄kpọ ẹmi abisi ẹbietde ikpafak mi ẹma ẹsịne akam emi Edidem Nabonidus ọkọbọn̄de aban̄a “Bel-sar-ussur, akpan mi.” Idem mme okụt-ndudue ẹkenyene ndinyịme ẹte: Emi ekedi Belshazzar eke n̄wed Daniel. Ntre edidem emi owo mîkwe enyịn̄ ke mbụk ama odu, akam edi nte ke owo ikekwe kan̄a ke mme n̄wed ererimbot. Emi edi kiet kpọt ke otu ediwak uyarade nte ke mme uwetn̄kpọ Daniel ẹnen̄ede ẹdi akpanikọ. Utọ uyarade oro owụt nte ke n̄wed Daniel enen̄ede edi ubak Ikọ Abasi oro odotde nnyịn nditịm nnọ ntịn̄enyịn ata idahaemi, ke ukperedem ini emi.
13, 14. Anie ekedi Nebuchadnezzar, ndien ewe nsunsu abasi ke enye akatuak ibuot ọnọ akpan akpan?
13 Akpan ubak n̄wed Daniel edi mme ntịn̄nnịm ikọ ẹban̄ade nte mme ukara ererimbot ẹkesan̄ade ye mme edinam ndusụk mme andikara mmọ. Ẹkeme ndikot kiet ke otu mme andikara ẹmi an̄wana-ekọn̄ emi ọkọbọpde obio ukara. Nte adiakpa ebekpo Babylon, enye ye mbonekọn̄ esie ẹma ẹsuan udịmekọn̄ Pharaoh Necho eke Egypt ke Carchemish. Edi etop kiet ama onụk ọbọn̄ Babylon emi ekenyenede edikan mi ndiyak mme edinam edikan esie nsịn ke ubọk mme etubom ekọn̄ esie. Ke ọfiọkde ke ete esie, Nabopolassar, ama akpa, ekpri akparawa emi ekerede Nebuchadnezzar ama ọbọ ebekpo ke 624 M.E.N. Ke ini ukara esie oro ekedide isua 43, enye ama ọbọp obio ukara oro ekesịnede mme ikpehe ẹmi Assyria ekenyenede inikiet ko, ndien enye ama atat ikpehe ukara esie esịm Syria ye Palestine tutu esịm adan̄a Egypt.
14 Nebuchadnezzar akatuak ibuot akpan akpan ọnọ Marduk, n̄wọrọnda abasi Babylon. Edidem oro ọkọnọ Marduk itoro ke kpukpru edikan esie. Ke Babylon, Nebuchadnezzar ama ọbọp onyụn̄ abana mme temple Marduk ye eke ata ediwak abasi Babylon eken. Ekeme ndidi ẹkeyak mbiet o-gold oro edidem Babylon emi okowụkde ke unaisọn̄ Dura ẹnọ Marduk. (Daniel 3:1, 2) Onyụn̄ etie nte Nebuchadnezzar ekenen̄ede eberi edem ke ubreidiọn̄ ke nditịm mme edinam ekọn̄ esie.
15, 16. Nso ke Nebuchadnezzar akanam ọnọ Babylon, ndien nso iketịbe ke ini enye ọkọkpọtde inua aban̄a ubom Babylon?
15 Ebede ke ndikụre ikpọ adiana-iba ibibene Babylon emi ete esie ọkọtọn̄ọde ndibọp, Nebuchadnezzar ama anam ibuot obio etie nte se owo mîkemeke ndikan. Man anam esịt enem ọbọn̄ an̄wan esie emi ekedide eyen Media, emi mme obot ye mme akai isọn̄ emana esie ẹkedọn̄de enye, ẹdọhọ ke Nebuchadnezzar ama ọbọp in̄wan̄ ufụmenyọn̄—kiet ke otu n̄kpọ ndyọ itiaba eke ererimbot eset. Enye ama anam Babylon edi n̄kponn̄kan obio ibibene eke ini oro. Ndien enye akatan̄ idem didie ntem aban̄a iwụk ebiet nsunsu utuakibuot oro!
16 Nebuchadnezzar ama ọkpọt inua usen kiet ete: “Nte idịghe emi edi akamba Babylon emi ndade akwa odudu mi mbọp?” Nte ededi, nte ekemde ye Daniel 4:30-36, ke “adan̄aemi uyo emi osụk ododu edidem ke inua,” ibuot ebe enye. Ke mîdotke ndikara ke isua itiaba, enye ama ata mbiet, kpa nte Daniel ekebemde iso etịn̄. Ekem ẹma ẹfiak ẹyak obio ubọn̄ esie ẹnọ enye. Nte afo ọmọfiọk se kpukpru ẹmi ẹwọrọde ke ntịn̄nnịm ikọ? Nte afo emekeme ndinam an̄wan̄a nte akpan edisu esie adade nnyịn edisịm ukperedem ini?
Nditan̄ Mme Ikpehe ke Ntịn̄nnịm Ikọ Mbok
17. Didie ke afo akpanam ntịn̄nnịm ndap oro Abasi akanamde Nebuchadnezzar adaba ke ọyọhọ isua ukara esie iba an̄wan̄a?
17 Ẹyak nnyịn idahaemi itan̄ ndusụk ikpehe ke ntịn̄nnịm ikọ n̄wed Daniel ibok. Ke ọyọhọ isua ukara Nebuchadnezzar iba nte andikara ererimbot eke ntịn̄nnịm ikọ Bible (606/605 M.E.N.), Abasi ama anam enye adaba enyene-ndịk ndap. Nte ekemde ye Daniel ibuot 2, ndap oro ama abuana akwa mbiet emi enyenede ibuot gold, ikpanesịt ye ubọk silver, idịbi ye ifụhi okpoho, idịbi ukot ukwak, ye ikpatukot abuahade ukwak ye mbateso. Nso ke nsio nsio ikpehe ke mbiet emi ẹkeda ẹban̄a?
18. Nso ke ibuot gold, ikpanesịt ye ubọk ẹmi ẹdide silver ke mbiet eke ndap oro ẹkeda ẹban̄a?
18 Prọfet Abasi ama asian Nebuchadnezzar ete: “Afo, O edidem . . . edi ibuot o-gold oro.” (Daniel 2:37, 38) Nebuchadnezzar ekedi ibuot ke udịm ubọn̄ oro akakarade Obio Ukara Babylon. Media ye Persia, ẹmi ikpanesịt ye ubọk ẹmi ẹdide silver ẹkedade ẹban̄a, ẹma ẹkan enye. Obio Ukara Greece, emi idịbi ye ifụhi edide okpoho ẹkedade ẹban̄a ama etiene. Didie ke ukara ererimbot oro ọkọtọn̄ọ?
19, 20. Anie ekedi Akwa Alexander, ndien nso udeme ke enye ekenyene ke ndinam Greece edi ukara ererimbot?
19 Ke ọyọhọ isua ikie inan̄ M.E.N., akparawa kiet ama enyene akpan udeme ke edisu ntịn̄nnịm ikọ Daniel. Enye akamana ke 356 M.E.N., ndien ererimbot ẹkedikot enye Akwa Alexander. Ke ẹma ẹkewot ete esie, Philip, ke 336 M.E.N., Alexander emi ekedide isua 20 ama ọbọ ebekpo Macedonia ada enyene.
20 Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ May 334 M.E.N., Alexander ama ọtọn̄ọ ubịnikọt edikan. Enye ama enyene ekpri ọsọn̄idem udịmekọn̄ emi ekesịnede mbonekọn̄ 30,000 ẹmi ẹsan̄ade ke ukot ye mme awat enan̄-mbakara 5,000. Ke Akpa Granicus ke edere edere n̄kan̄ edem usoputịn Asia Minor (idahaemi edide Turkey), Alexander ama akan ke akpa ekọn̄ emi enye akan̄wanade ye mbon Persia ke 334 M.E.N. Etisịm 326 M.E.N., enyene-ifịk andikan emi ama akan mmọ onyụn̄ aka anyan oyom usụn̄ ke edem usiahautịn ekesịm Akpa Indus, emi odude ke Pakistan eyomfịn. Edi ẹma ẹkan Alexander ke akpatre ekọn̄ esie ke adan̄aemi odude ke Babylon. Ke June 13, 323 M.E.N., ke ama okodu uwem ke isua 32 ye ọfiọn̄ 8 kpọt, n̄kpa, akakan asua, ama ada enye. (1 Corinth 15:55) Nte ededi, ebede ke mme edikan esie, Greece ama akabade edi ukara ererimbot, nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke ntịn̄nnịm ikọ Daniel.
21. Ke adianade ye Obio Ukara Rome, ewe ukara ererimbot en̄wen ke idịbi ukot edide ukwak ke mbiet eke ndap oro akada aban̄a?
21 Nso ke idịbi ukot edide ukwak ke akwa mbiet emi ada aban̄a? Ọfọn, edi Rome emi ekebietde ukwak okobom onyụn̄ anuak Obio Ukara Greece. Ke mîwụtke ukpono inọ Obio Ubọn̄ Abasi emi Jesus Christ akatan̄ade, mbon Rome ẹma ẹwot enye ke eto ndutụhọ ke 33 E.N. Ke esịnde ukeme ndinuak ata Ido Ukpono Christ, Rome ama ọkọbọ mme mbet Jesus. Nte ededi, idịbi ukot edide ukwak ke mbiet eke ndap Nebuchadnezzar ikadaha iban̄a Obio Ukara Rome kpọt edi n̄ko ukara efen emi okotode enye—kpa Ukara Ererimbot eke Britain ye America.
22. Didie ke mbiet eke ndap oro an̄wam nnyịn ndikụt ke nnyịn idu ke ata ukperedem ini?
22 Edikpep n̄kpọ ye ntịn̄enyịn ọsọn̄ọ nte ke nnyịn idu ke ata ukperedem ini, koro nnyịn imedisịm ikpatukot abuahade ye ukwak ye mbateso ke mbiet eke ndap oro. Ndusụk ukara eyomfịn ẹbiet ukwak m̀mê ẹtie ufịk ufịk, ke adan̄aemi mbon eken ẹbietde mbateso. Kpa ye oro mbat emi ẹdade ẹbot “ubon owo” edide mmemmem, idaha odude esinam mme ukara oro ẹbietde ukwak ẹyak mme usụhọde owo ẹsioro uyo ke mme ukara oro ẹkarade mmọ. (Daniel 2:43; Job 10:9) Edi akpanikọ, ukara ufịk ye mme usụhọde owo ikemeke ndibuaha kpa nte ukwak ye mbateso mîkemeke ndibuaha. Edi ibịghike Obio Ubọn̄ Abasi ayada utịt ọsọk ererimbot emi abaharede ke n̄kan̄ ukaraidem mi.—Daniel 2:44.
23. Didie ke afo akpanam ndap ye n̄kukụt oro Daniel okokụtde ke akpa isua ukara Belshazzar an̄wan̄a?
23 Ọyọhọ ibuot 7 ke edemede-owo-udọn̄ ntịn̄nnịm ikọ Daniel ada nnyịn n̄ko edisịm ukperedem ini. Enye obụk se iketịbede ke akpa isua Edidem Belshazzar eke Babylon. Ke odude ke iduọk isua 70 esie ini oro, Daniel okụt “ndap kiet ye n̄kukụt ibuot esie ke bed esie.” Mme n̄kukụt ẹmi ẹnam enye ndịk didie ntem! Enye ofiori ete: “Sese, mme ofụm ikpaenyọn̄ mbinan̄ ẹbụmede ẹwọrọ ke akwa inyan̄. Ndien unam inan̄ ẹto ke inyan̄ ẹdọk, kiet etie isio ye kiet.” (Daniel 7:1-8, 15) Nso n̄wọrọnda unam ke mmọ ẹdi ntem! Akpa edi lion emi enyenede mba, udiana onyụn̄ ebiet bear. Ekem ekpe emi enyenede mba inan̄ ye mbuot inan̄ edi! Ọyọhọ unam inan̄ emi enyenede odudu etieti enyene ikpọ edet ukwak ye nnụk duop. Ke otu nnụk duop esie “ekpri” nnụk kiet ọwọrọ edi emi enyenede “enyịn eke ebietde enyịn owo” ye “inua n̄ko eke etịn̄de ikpọ n̄kpọ.” Nso etikwo etikwo edibotn̄kpọ ke mmọ ẹdi ntem!
24. Nte ekemde ye Daniel 7:9-14, nso ke Daniel okụt ke heaven, ndien nso ke n̄kukụt emi anyan ubọk owụt?
24 Mme n̄kukụt Daniel ẹkabade ẹda itie ke heaven. (Daniel 7:9-14) Ẹkụt nte “Andisọn̄ọ Usen,” Jehovah Abasi, etiede ubọn̄ ubọn̄ ke ebekpo nte Ebiereikpe. “Tọsịn tọsịn ke itie tọsịn ẹnam n̄kpọ ẹnọ enye; tọsịn duop ke itie tọsịn duop ẹnyụn̄ ẹda enye ke iso.” Ke obiomde mme unam ẹmi ikpe, Abasi ọbọ mmọ ukara onyụn̄ osobo ọyọhọ unam inan̄ oro. Ẹyak ukara oro edikarade “kpukpru mme idụt ye obio ye usem” ke nsinsi ẹnọ “owo eke ebietde eyen owo.” Emi anyan ubọk owụt ukperedem ini ye edidori Eyen owo, Jesus Christ, ke ebekpo ke isua 1914.
25, 26. Mme mbụme ewe ẹkeme ndidemede ke ini nnyịn ikotde n̄wed Daniel, ndien ewe n̄wed ekeme ndin̄wam ke ndibọrọ mmọ?
25 Mme andikot n̄wed Daniel itreke ndinyene mme mbụme ndibụp. Ke uwụtn̄kpọ, nso ke unam inan̄ oro ke Daniel ibuot 7 ẹda ẹban̄a? Didie ke ẹnam ntịn̄nnịm ikọ aban̄ade “urua ata ye duop” eke Daniel 9:24-27 an̄wan̄a? Nso kaban̄a Daniel ibuot 11 ye ntịn̄nnịm en̄wan ke ufọt “edidem edem edere” ye “edidem edem usụk”? Nso ke nnyịn ikeme ndidori enyịn ndidem ẹmi ndinam ke ukperedem ini?
26 Jehovah ayak ikike ke mme utọ n̄kpọ oro ọnọ mme asan̄autom esie ẹmi ẹyetde aran ke isọn̄, kpa “edisana ikọt Ata Edikon̄” nte ẹkotde mmọ ke Daniel 7:18. Akan oro, “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” amanam ndutịm ọnọ nnyịn ndinyene n̄kaiso ikike ke mme uwetn̄kpọ eke odudu spirit oro prọfet Daniel ekewetde. (Matthew 24:45) Emi odu idahaemi ebe ke n̄wed Nọ Ntịn̄enyịn ke Prọfesi Daniel! emi ẹkesiode ndondo emi. N̄wed emi edide page 320, emi enyenede ndiye ndise mi, eneme kpukpru ikpehe ke n̄wed Daniel. Enye eneme ntịn̄nnịm ikọ kiet kiet ẹmi ẹbọpde mbuọtidem ye kpukpru mbụk oro edima prọfet Daniel ekewetde.
Se Enen̄erede Ọwọrọ ọnọ Eyo Nnyịn
27, 28. (a) Nso idi akpanikọ kaban̄a edisu mme ntịn̄nnịm ikọ n̄wed Daniel? (b) Nso ini ke nnyịn idu uwem, ndien nso ke nnyịn ikpanam?
27 Kere ban̄a akpan n̄kpọ emi: Ibọhọke ibat ibat ọyọhọ ntọt, kpukpru ntịn̄nnịm ikọ n̄wed Daniel ẹma ẹsu. Ke uwụtn̄kpọ, idahaemi nnyịn imokụt idaha ererimbot oro ikpatukot ke mbiet eke ndap Daniel ibuot 2 akadade aban̄a. Ẹma ẹtat ubọpn̄kpọ ke etak eto eke Daniel ibuot 4 ke ini ẹkedoride Edidem Messiah, Jesus Christ, ke ebekpo ke isua 1914. Ih, nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Daniel ibuot 7, Andisọn̄ọ Usen ama ọnọ Eyen owo ukara ke ini oro.—Daniel 7:13, 14; Matthew 16:27–17:9.
28 Usen 2,300 eke Daniel ibuot 8 ọkọrọ ye usen 1,290 ye 1,335 eke Da ibuot 12 ẹma ẹbebe—ata anyanini ke edem. Edikpep Daniel ibuot 11 owụt nte ke en̄wan ke ufọt “edidem edem edere” ye “edidem edem usụk” esịm akpatre ikpehe esie. Kpukpru ẹmi ẹsọn̄ọ uyarade N̄wed Abasi oro nte ke nnyịn idahaemi idu ke ata ukperedem ini. Ke ikerede iban̄a n̄wọrọnda itie nnyịn ke ubatini, nso ke nnyịn ikpebiere ndinam? Ye unana mfan̄a, nnyịn ikpenyene ndibiọn̄ utọn̄ ke ntịn̄nnịm ikọ Jehovah Abasi.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Nso ke Abasi oyom ofụri ubonowo ọfiọk aban̄a eyo nnyịn?
• Didie ke n̄wed Daniel ekeme ndibọp mbuọtidem nnyịn?
• Mbiet eke ndap Nebuchadnezzar ekenyene mme nso ikpehe, ndien nso ke mmọ ẹmi ẹkeda ẹban̄a?
• Nso idi n̄wọrọnda kaban̄a edisu mme ntịn̄nnịm ikọ ẹdude ke n̄wed Daniel?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]