Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Edikot Bible—Enyene Ufọn Onyụn̄ Ọnọ Inemesịt

Edikot Bible—Enyene Ufọn Onyụn̄ Ọnọ Inemesịt

Edikot Bible—Enyene Ufọn Onyụn̄ Ọnọ Inemesịt

“[Kot] enye ke uwemeyo ye ke okoneyo.”—JOSHUA 1:8.

1. Nso idi ndusụk ufọn ẹtode ukotn̄wed ke ofụri ofụri ye edikot Bible akpan akpan?

 NDIKOT n̄wed oro odotde edi edinam oro enyenede ufọn. Owo akwaifiọk mbre ukaraidem France oro Montesquieu (Charles-Louis de Secondat) ekewet ete: “Ye ami, kpukpru ini ukpepn̄kpọ esidi n̄kukụre usọbọ mfekuwem. Idụhe mfụhọ ekededi oro akanam n̄kopde oro edikot n̄wed ke hour kiet mîsibịnke ifep.” Ke n̄kponn̄kan udomo, emi edi ntre ye edikot Bible. Andiwet psalm eke odudu spirit ama ọdọhọ ete: “Ido Jehovah ẹfọn ẹma, ẹdemede ukpọn̄; item Jehovah edi akpanikọ, asian mme ọkọi. Mme ewụhọ Jehovah ẹnen, ẹdat owo esịt.”—Psalm 19:7, 8.

2. Ntak emi Jehovah etịmde Bible enịm ke ediwak isua, ndien nso ke enye oyom ikọt esie ẹda enye ẹnam?

2 Nte Andiwet Bible, Jehovah Abasi etịm enye enịm ke ediwak isua ikie emi mme asua esie eke ido ukpono ye eke ererimbot, ẹkenen̄erede ẹkọbọ enye. Sia edide uduak esie nte “kpukpru owo ẹnyene edinyan̄a, ẹnyụn̄ ẹsịm ifiọk akpanikọ,” enye okụt ete ke ẹnam Ikọ esie odu ọnọ ofụri ubonowo. (1 Timothy 2:4) Ẹnọ ekikere ẹte ke ẹkeme ndida usem 100 nnyene nneme ye n̄kpọ nte mbahade 80 eke ikie ke otu mme andidụn̄ isọn̄. Uwetn̄kpọ ofụri Bible odu ke usem 370, ndien ẹkeme ndikot ubak N̄wed Abasi ke ikpọ ye n̄kpri usem 1,860 efen efen. Jehovah oyom ikọt esie ẹkot Ikọ esie. Enye esidiọn̄ mme asan̄autom esie oro ẹkpan̄de utọn̄ ẹnọ Ikọ esie, ih, oro ẹkotde enye ke usen ke usen.—Psalm 1:1, 2.

Oyom Mme Esenyịn Ẹkot Bible

3, 4. Nso ke Jehovah okoyom oto ndidem Israel, ndien mme ntak ewe kaban̄a se ẹkeyomde emi ẹnyene n̄kpọ ndinam n̄ko ye mbiowo Christian mfịn?

3 Ke enyenede ini oro idụt Israel edinyenede edidem edide owo ke ekikere, Jehovah ama ọdọhọ ete: “Ama ekem ke adan̄aemi enye editiede ke ebekpo ubọn̄ esie, yak enye akan̄a n̄wed-ibet emi ke idem esie esịn ke n̄wed efen, asan̄a ye n̄wed emi odude ke iso mme oku, mme Levite: ndien n̄wed oro oyodu enye ke ubọk, enye onyụn̄ okot n̄wed kpukpru usen uwem esie: kpan̄ enye ekpekpep ndibak Jehovah Abasi esie, nnyụn̄ nnịm kpukpru ikọ n̄wed-mbet emi, ye mme ewụhọ emi, man enye anam mmọ: man enye okûmenede esịt esiemmọ akan nditọ-ete esie, okûnyụn̄ ọwọn̄ọde ọkpọn̄ mbet, odụk nnasia, m̀mê ufien.”—Deuteronomy 17:18-20.

4 Tịm fiọk mme ntak oro Jehovah okoyomde kpukpru ndidem Israel eke ini iso ẹkot n̄wed ibet Abasi ke usen ke usen: (1) “kpan̄ enye ekpekpep ndibak Jehovah Abasi esie, nnyụn̄ nnịm kpukpru ikọ n̄wed-mbet emi, ye mme ewụhọ emi, man enye anam mmọ”; (2) “man enye okûmenede esịt esiemmọ akan nditọ-ete esie”; (3) man enye ‘okûwọn̄ọde ọkpọn̄ mbet, odụk nnasia, m̀mê ufien.’ Nte iyomke mme esenyịn Christian mfịn ẹbak Jehovah, ẹnịm ibet esie, ẹfep edimenede idem ke enyọn̄ n̄kan nditọete mmọ, ẹnyụn̄ ẹfep ndiwọn̄ọde n̄kpọn̄ mme ewụhọ Jehovah? Edikot Bible eke usen ke usen enen̄ede edi akpan n̄kpọ ọnọ mmọ nte ekedide ọnọ ndidem Israel.

5. Nso ke Otu Ukara ekewet ndondo emi ọnọ ẹsọk mme andibuana ke Kọmiti N̄kọk Itieutom aban̄a edikot Bible, ndien ntak emi kpukpru mbiowo Christian ẹdinamde ọfọn nditiene utọ item oro?

5 Mbiowo Christian mfịn ẹnyene ndutịm oro ọyọhọde ye utom, anamde edikot Bible ke usen ke usen edi n̄kpọ-ata. Ke uwụtn̄kpọ, kpukpru mbon Otu Ukara eke Mme Ntiense Jehovah ye mme andibuana ke Kọmiti N̄kọk Itieutom ke ofụri ererimbot ẹdi iren oro ẹyọhọde ye utom. Edi, leta oro Otu Ukara ọkọnọde ẹsọk kpukpru Kọmiti N̄kọk Itieutom ke ndondo emi ama odori nsọn̄uyo aban̄a ufọn edikot Bible ke usen ke usen ye edinyene nti edu ukpepn̄kpọ. Leta oro ama osio owụt nte ke emi ayanam ima oro inyenede inọ Jehovah ye akpanikọ ọkọri, ndien enye “ayan̄wam nnyịn imụm mbuọtidem, idatesịt, ye ifịk nnyịn ikama tutu esịm ubọn̄ ubọn̄ utịt.” Oyom kpukpru mbiowo ke mme esop Mme Ntiense Jehovah ẹnam ukem oro. Ndikot N̄wed Abasi ke usen ke usen ayan̄wam mmọ ‘ẹtịm ẹnam’ n̄kpọ. (Joshua 1:7, 8) Ye mmọ, akpan akpan, edikot Bible “edi se ifọnde ndida n̄kpep owo n̄kpọ, nnyụn̄ nsua nnọ owo, nnyụn̄ nnam owo asan̄a nte enende, nnyụn̄ nteme owo edinen ido.”—2 Timothy 3:16.

Edi Se Ẹyomde Ẹto N̄kpri ye Ikpọ

6. Ntak emi Joshua okokotde kpukpru ikọ mbet Jehovah ọnọ mme esien Israel ye isenowo oro ẹkesopde idem?

6 Ke eset, idem N̄wed Abasi ikodụhe inọ owo ndida nnam n̄kpọ ọkpọkpọ, ntre ẹkesikot Bible ke iso akwa otuowo oro ẹsopde idem. Ke Jehovah ama akanam enye akan obio Ai, Joshua ama osop mme esien Israel ke Obot Ebal ye Obot Gerizim. Ekem, mbụk oro asian nnyịn ete: “Enye okot kpukpru ikọ mbet oro ye eke edidiọn̄ ye eke isụn̄i, ekem ke kpukpru se ẹwetde ke n̄wed ibet. Ndien ikọ ndomo kiet eke Joshua mîkotke ke iso ofụri esop Israel, ye iban, ye nditọwọn̄, ye isen owo emi ẹsan̄ade ke otu mmọ, idụhe ke otu kpukpru se Moses eketemede.” (Joshua 8:34, 35) Ama oyom n̄kpri ye ikpọ, amanaisọn̄ ye isenowo ẹwet edu uwem ekededi oro edidade edidiọn̄ Jehovah edi ye enye oro edidade unana unyịme esie edi ke esịt ye ekikere mmọ, yak idọhọ ntre. Edikot Bible ofụri ini eyenen̄ede an̄wam nnyịn ke afan̄ emi.

7, 8. (a) Mmanie mfịn ẹtie nte “isen owo,” ndien ntak oyomde mmọ ẹkot Bible ke usen ke usen? (b) Ke mme usụn̄ ewe ke “nditọwọn̄” ke otu ikọt Jehovah ẹkeme ndikpebe uwụtn̄kpọ Jesus?

7 Mfịn, ediwak miliọn asan̄autom Jehovah ẹtie nte “isen owo” oro ke usụn̄ifiọk eke spirit. Ini kiet ko, mmọ ẹkedu uwem nte ekemde ye mme idaha ererimbot, edi mmọ ẹmekpụhọde uwem mmọ. (Ephesus 4:22-24; Colossae 3:7, 8) Oyom mmọ ẹti idemmọ kpukpru ini ẹban̄a mme idaha Jehovah kaban̄a eti ye idiọk. (Amos 5:14, 15) Edikot Ikọ Abasi ke usen ke usen an̄wam mmọ ndinam emi.—Mme Hebrew 4:12; James 1:25.

8 Ata ediwak “nditọwọn̄” ẹdu n̄ko ke otu ikọt Jehovah oro mme ete ye eka mmọ ẹkpepde mmọ mme idaha Jehovah edi oro oyomde mmọ ẹkụt ke idemmọ nte uduak esie enende. (Rome 12:1, 2) Didie ke mmọ ẹkeme ndinam ntre? Ke Israel, ẹma ẹnọ mme oku ye mbiowo item ẹte: “Da mbet emi kot ke iso ofụri Israel sịn mmọ ke utọn̄. Bon kpukpru owo ọtọ kiet, iren-owo ye iban, ye nditọwọn̄, ye esen owo fo emi odude ke obio fo, man mmọ ẹkop, man mmọ ẹnyụn̄ ẹkpep, ẹnyụn̄ ẹbak Jehovah Abasi mbufo, ẹnyụn̄ ẹkpeme ndinịm kpukpru ikọ mbet emi: man nditọ mmọ emi mîkọfiọkke, ẹkop n̄ko-n̄ko, ẹnyụn̄ ẹkpep ndibak Jehovah Abasi mbufo.” (Deuteronomy 31:11-13) Sia okodude uwem ke idak Ibet, Jesus ama enyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ndifiọk mme ibet Ete esie ke edide isua 12 kpọt ke emana. (Luke 2:41-49) Ke ukperedem, ekedi ido esie ndikpan̄ utọn̄ nnọ nnyụn̄ mbuana ke edikot N̄wed Abasi ke synagogue. (Luke 4:16; Utom 15:21) N̄kpri owo mfịn ẹyenam ọfọn nditiene uwụtn̄kpọ Jesus ebe ke ndikot Ikọ Abasi ke usen ke usen ye ke ndidụk mme mbono esop oro ẹsikotde ẹnyụn̄ ẹkpepde Bible kpukpru ini.

Edikot Bible—Ebeiso N̄kpọ

9. (a) Ntak oyomde nnyịn isasat se nnyịn ikotde? (b) Nso ke akpa andiwet magazine emi ekewet aban̄a mme n̄wed un̄wam ukpep Bible?

9 Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ekewet ete: “Kop item: edinam ediwak n̄wed inyeneke edikụre; edikpep n̄kaha onyụn̄ esịn idem akpa mba.” (Ecclesiastes 12:12) Owo ekeme ndidian do nte ke ndikot ediwak n̄wed oro ẹsion̄ode mfịn inamke idem akpa mba kpọt edi, ke akpanikọ, edi n̄kpọndịk ọnọ ekikere. Ntre edi akpan n̄kpọ ndisasat. Ke adianade ye edikot mme n̄wed un̄wam ukpep Bible nnyịn, oyom nnyịn ikot Bible ke idemesie. Akpa andiwet magazine emi ekewet ọnọ mme andikot enye ete: “Ẹkûdede ẹfre ẹte ke Bible edi Udomon̄kpọ nnyịn ye nte ke inamke n̄kpọ m̀mê mme un̄wam ewe ke Abasi ọnọ nnyịn mmọ ẹdi ‘un̄wam’ inyụn̄ idịghe mme n̄kpọ ndida n̄kpụhọ ye Bible.” * Ntem, ke adan̄aemi mîfụmike mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible, oyom nnyịn ikot Bible ke idemesie.

10. Didie ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” odori nsọn̄uyo ke nte edikot Bible edide akpan n̄kpọ?

10 Ke ọfiọkde aban̄a se ẹyomde emi, ke ediwak isua idahaemi “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” esịn edikot Bible nte ubak ndutịm Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi ke esop kiet kiet. (Matthew 24:45) Ndutịm edikot Bible eke idahaemi esịne edikot ofụri Bible ke n̄kpọ nte ufan̄ isua itiaba. Ndutịm emi enyene ufọn ọnọ kpukpru owo edi enyene ufọn akpan akpan ọnọ mbufa owo oro akanam mîkotke ofụri Bible. Ẹsiyom mbon oro ẹdụkde Ufọkn̄wed Enyọn̄-Ukpeme Ukpep Bible eke Gilead eke mme isụn̄utom ye Ufọkn̄wed Unọ Mme Asan̄autom Ukpep ọkọrọ ye mbufa mbonubon Bethel ẹkot ofụri Bible ke isua kiet. Se ededi ndutịm oro afo etienede, nte owo kiet m̀mê nte ubon, man etiene enye oyom ete anam edikot Bible edi ebeiso n̄kpọ.

Nso ke Mme Edu Ukotn̄wed Fo Ẹyarade?

11. Didie ndien ntak emi nnyịn ikpokotde mme ikọ Jehovah kpukpru usen?

11 Edieke afo enyenede mfịna nditiene ndutịm edikot Bible fo, okpodot ndibụp idemfo: ‘Nso odudu ke mme edu ukotn̄wed m̀mê mme edu edise TV mi ẹnyene ke ukeme mi ndikot Ikọ Jehovah?’ Ti se Moses ekewetde—Jesus okonyụn̄ afiakde etịn̄—ete ke “idịghe uyo ikpọn̄ ke owo edida idu uwem, edi edida kpukpru ikọ eke ẹwọrọde Abasi ke inua odu.” (Matthew 4:4; Deuteronomy 8:3) Kpa nte oyomde ita uyo m̀mê orụk udia efen kpukpru usen uwem nnyịn man ibọk ikpọkidem nnyịn, kpasụk ntre ke oyom nnyịn ikpep mme ekikere Jehovah ke usen ke usen man imụm idaha eke spirit nnyịn ikama. Nnyịn imekeme ndikpep ekikere Abasi ke usen kiet kiet ebe ke ndikot N̄wed Abasi.

12, 13. (a) Didie ke apostle Peter anam udọn̄ oro nnyịn ikpenyenede inọ Ikọ Abasi an̄wan̄a? (b) Didie ke apostle Paul ada mmọn̄eba etịn̄ ikọ ke usụn̄ oro okpụhọrede ye eke Peter?

12 Edieke nnyịn iwụtde esịtekọm iban̄a Bible, ‘mîdaha enye nte ikọ owo, edi idade enye nte ikọ Abasi,’ nnyịn iyenyene udọn̄ ke enye kpa nte nsekeyen enyenede udọn̄ ke mmọn̄eba eka esie. (1 Thessalonica 2:13) Apostle Peter ekemen odomo ntre, ewetde ete: “Nte nsek-nditọ, ẹyom ata mmọn̄-eba Spirit, man mbufo ẹda enye ẹkọri ẹsịm edinyan̄a, edieke mbufo ẹma ẹketabi ẹfiọk ẹte Ọbọn̄ ọfọn ido.” (1 Peter 2:2, 3) Edieke nnyịn inen̄erede itabi ifiọk, ebe ke ọkpọkpọ ifiọk n̄kpọntịbe, ite ke “Ọbọn̄ ọfọn ido,” nnyịn iyenyene udọn̄ ndikot Bible.

13 Ẹkpenyene nditịm mfiọk nte ke Peter akada uwụtn̄kpọ mmọn̄eba etịn̄ ikọ ke usụn̄ oro okpụhọrede ye eke apostle Paul ke ubak udịmikọ emi. Ye obufa nsekeyen, mmọn̄eba esinọ kpukpru se enye oyomde ndida n̄kọri. Uwụtn̄kpọ Peter owụt ete ke Ikọ Abasi esịne kpukpru se nnyịn iyomde ndida ‘n̄kọri nsịm edinyan̄a.’ Ke n̄kan̄ eken, Paul ada udọn̄ edin̄wọn̄ mmọn̄eba ndinam idiọk edu udia udia eke ndusụk mbon oro ẹdọhọde nte idide ikpọ owo eke spirit an̄wan̄a. Ke leta oro enye ekewetde ọnọ ẹsọk mme Christian ẹdide mme Hebrew, Paul ekewet ete: “Ke ini mbufo ẹkpedide mme anditeme owo efen adan̄aemi, mbufo ẹtọn̄ọ ntak ẹyom owo ẹkpep mbufo akpa editọn̄ọ ukpep-n̄kpọ Abasi; ẹma ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mmọ emi mmọn̄eba ọfọnde ye mmọ, mîdịghe ata udia. Koro owo ekededi eke awapde eba anana ifiọk aban̄a ikọ edinen ido, koro enye edide kan̄a eyen nsek. Edi ọkpọsọn̄ udia enyene mmọ emi ẹma ẹkekon̄ ẹwọrọ idaha, kpa mmọ emi otode ke nnam-mehe mmọ ẹma ẹkọ ifiọk ndidiọn̄ọ se ifọnde ye se idiọkde.” (Mme Hebrew 5:12-14) Edikot Bible ye ntịn̄enyịn ekeme ndinam ekese ndifori ukeme ikike nnyịn nnyụn̄ ndemede udọn̄ nnyịn nnọ mme n̄kpọ eke spirit.

Nte Ẹkpekotde Bible

14, 15. (a) Nso ifet ke Andiwet Bible ọnọ nnyịn? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndibọ ufọn nto ọniọn̄ Abasi? (Nọ mme uwụtn̄kpọ.)

14 Edikot Bible oro enen̄erede enyene ufọn itọn̄ọke ke edikot, edi ọtọn̄ọ ke akam. Akam edi n̄wọrọnda ifet. Etie nte n̄kpọ eke afo ọtọn̄ọde ndidụn̄ọde n̄wed oro enemede nditụn̄ọ n̄kpọ ebe ke ndidọhọ andiwet edin̄wam fi ọfiọk se oyomde ndikot. Nso akwa ufọn ke oro ekpenyene ntem! Andiwet Bible, Jehovah, ọnọ fi ifet oro. Owo otu ukara akpa isua ikie ekewet ọnọ ẹsọk nditọete esie ete: “Edieke owo mbufo ekededi ananade eti ibuot, yak enye eben̄e Abasi, emi ọnọde kpukpru owo ke ntatubọk, mînyụn̄ itọhọke owo; ndien Abasi ọyọnọ enye. Edi yak enye eben̄e ke mbuọtidem, okûyok.” (James 1:5, 6) Otu Ukara eyomfịn esiteme nnyịn kpukpru ini ete ikot Bible ke akam.

15 Ọniọn̄ edi edida ifiọk nsịn ke edinam. Ntre mbemiso okụbọrede Bible fo, ben̄e Jehovah ete an̄wam fi ọfiọk mme akpan n̄kpọ ke ukotn̄wed fo oro oyomde ada esịn ke edinam ke uwem fo. Da mbufa n̄kpọ oro afo ekpepde buan ye akani ifiọk fo. Dọn̄ mmọ ke “nti ikọ” oro afo edide edifiọk. (2 Timothy 1:13) Tie kere mme n̄kpọntịbe ke uwem ikọt Jehovah eke eset, nyụn̄ bụp idemfo nte afo akpakanamde n̄kpọ ke mme ukem idaha oro.—Genesis 39:7-9; Daniel 3:3-6, 16-18; Utom 4:18-20.

16. Mme enyene-ufọn ekikere ewe ke ẹnọ ndin̄wam nnyịn inam edikot Bible nnyịn enen̄ede enyene ufọn?

16 Kûkot n̄kukụre man okụre ediwak ikpan̄wed. Da ini kot. Wụk ntịn̄enyịn ke se afo okotde. Ke ini n̄kpọ mîn̄wan̄ake, se mme itien̄wed en̄wen emi ẹtịn̄de n̄kpọ ẹtụk edieke Bible fo enyenede mmọ. Edieke n̄kpọ oro mîsụk in̄wan̄ake, wet enye nịm man anam ndụn̄ọde efen efen ke ukperedem. Nte afo okotde, dụri udịm ke mme itien̄wed oro afo oyomde nditi mîdịghe wet mmọ nịm. Afo emekeme n̄ko ndinyene mme ọkpọkpọ n̄wetnnịm n̄kpọ ye mme itien̄wed en̄wen emi ẹtịn̄de n̄kpọ ẹtụk ke mben. Kaban̄a mme itien̄wed oro afo ekerede ke ekeme ndidi oyoyom mmọ usen kiet ke utom ukwọrọikọ ye unọ ukpep fo, wet ọkpọ ikọ ke mmọ nịm nyụn̄ se mmọ ke index ikọ Bible ke edem Bible fo. *

Nam Edikot Bible Edi N̄kpọ Inemesịt

17. Ntak emi nnyịn ikpokopde inemesịt ndikot Bible?

17 Andiwet psalm ama etịn̄ aban̄a owo oro okopde inemesịt, oro ‘mbet Jehovah adatde enye esịt; emi onyụn̄ osụk ekerede mbet esie ke uwemeyo ye ke okoneyo.’ (Psalm 1:2) Edikot Bible nnyịn eke usen ke usen ikpenyeneke ndidi ọkpọsọn̄ utom, edi ekpenyene ndidi ata n̄kpọ inemesịt. Usụn̄ kiet ndinam enye edi n̄kpọ inemesịt edi ndifiọk nte mme n̄kpọ oro nnyịn ikpepde ẹsọn̄de urua. Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ekewet ete: “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịmede eti ibuot . . . Usụn̄ esie edi usụn̄ inemesịt, kpukpru ọkpọ-usụn̄ esie ẹnyụn̄ ẹdi ifụre. Enye edi eto uwem mmọ eke ẹmụmde enye ẹkama: onyụn̄ ọfọn ye mmọ eke ẹfatde enye.” (Mme N̄ke 3:13, 17, 18) Ukeme oro ẹyomde man ẹkọri eti ibuot enen̄ede odot, koro mme usụn̄ esie ẹdi usụn̄ inemesịt, emem, ndien ke akpatre, uwem.

18. Nso ke ẹyom ke adianade ye edikot Bible, ndien nso ke nnyịn idineme ke ibuotikọ oro etienede?

18 Ih, edikot Bible enyene ufọn onyụn̄ ọnọ inemesịt. Edi ndi oro ekem? Mbon ufọkabasi Christendom ẹmekot Bible ke ediwak isua ikie, ‘ẹtakde ke ndikpekpep kpukpru ini, edi ikemeke ndisịm ifiọk akpanikọ.’ (2 Timothy 3:7) Man edikot Bible enyene ufọn, nnyịn inyene ndikot enye ye ekikere ndida ifiọk oro inyenede ito enye nsịn ke edinam ke uwem nnyịn nnyụn̄ nda enye nnam n̄kpọ ke utom ukwọrọikọ ye unọ ukpep nnyịn. (Matthew 24:14; 28:19, 20) Emi oyom ukeme ye nti usụn̄ ukpepn̄kpọ, emi ekemede n̄ko ndidi inem inem ye se inọde utịp, nte nnyịn idikụtde ke ibuotikọ oro etienede.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

^ ikp. 9 Se Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, emi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., osiode, page 241.

^ ikp. 16 Se Enyọn̄-Ukpeme eke May 1, 1995, page 16-17, “Mme Ekikere Ẹnọde Ndifori Edikot Bible Fo.”

Mme Mbụme Ndụn̄ọde

• Ewe item oro ẹkenọde ndidem Israel enyene n̄kpọ ndinam ye mme esenyịn mfịn, ndien ntak-a?

• Mmanie mfịn ẹtie nte “isen owo” ye “nditọwọn̄,” ndien ntak oyomde mmọ ẹkot Bible ke usen ke usen?

• Ke mme enyene-ufọn usụn̄ ewe ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” an̄wam nnyịn ndikot Bible kpukpru ini?

• Didie ke nnyịn ikeme ndinyene ata ufọn ye inemesịt nto edikot Bible nnyịn?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 9]

Oyom mbiowo akpan akpan ẹkot Bible ke usen ke usen

[Ndise ke page 10]

Ekedi ido Jesus ndibuana ke edikot N̄wed Abasi ke synagogue