Afo Emekeme Ndika Iso Nsana ke Ido Uwem
Afo Emekeme Ndika Iso Nsana ke Ido Uwem
“Ndima Abasi edi emi, ete, nnyịn inịm mbet Esie.”—1 JOHN 5:3.
1. Nso ukpụhọde ke ẹkụt ke edu uwem mme owo mfịn?
KE ANYAN ini ko, ẹma ẹnọ prọfet Malachi odudu spirit ndibem iso ntịn̄ mban̄a ini oro edu uwem ikọt Abasi edidide ata isio ye eke mbon oro mînamke n̄kpọ Abasi. Prọfet oro ama ewet ete: “Mbufo ẹyetọn̄ọ ntak ẹkụt nte eti ye idiọk ẹsan̄ade isio, ye nte anam n̄kpọ Abasi ye owo eke mînamke n̄kpọ esie ẹsan̄ade isio.” (Malachi 3:18) Ntịn̄nnịm ikọ oro ke osu mfịn. Edinịm mme ewụhọ Abasi, esịnede mbon oro ẹyomde ẹte ẹsana ke ido uwem, edi usụn̄ edinam oro owụtde eti ibuot onyụn̄ enende ke uwem. Edi, enye isidịghe mmemmem usụn̄ edinam kpukpru ini. Ye eti ntak, Jesus ama ọdọhọ ete ke mme Christian ẹnyene ndin̄wana etieti man ẹnyene edinyan̄a.—Luke 13:23, 24.
2. Mme mfịghe ewe ẹtode an̄wa ẹnam edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndika iso nsana ke ido uwem?
2 Ntak edide ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndika iso nsana ke ido uwem? Ntak kiet edi nte ke mme mfịghe ẹtode an̄wa ẹdu. Usiakifia unọ idem inemesịt esiwụt oburobụt ido idan̄ nte se ikamade nduaidem, se inọde inemesịt, ye se inamde owo ọkọri, ke adan̄aemi ofụmide ndiọi utịp esie. (Ephesus 4:17-19) N̄wakn̄kan ke otu ntotụn̄ọ itie ebuana oro ẹsiwụtde ẹsidi ke ufọt eren ye n̄wan oro mîdịghe nsan̄a ndọ. Ediwak ini mme ndise senima ye ekebe ndise ẹsiwụt edinyene ebuana idan̄ nte mfefere n̄kpọ. Nte ido edide, ufiop ye ukpono edem mbiba isidụhe. Ẹmesio ediwak owo ẹnyan ẹnọ mme utọ etop oro toto ke uyen. Akan oro, ọkpọsọn̄ mfịghe ubọkn̄ka odu ndida n̄kekem ye anana-ukpan idaha ido uwem oro odude mfịn, ndien ẹsisak m̀mê ẹkam ẹsụn̄i mbon oro mîdaha ikekem ye enye.—1 Peter 4:4.
3. Nso idi ndusụk ntak oro ediwak owo ke ererimbot ẹbuanade ke oburobụt ido?
3 Mfịghe esịtidem anam edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ n̄ko ndika iso nsana ke ido uwem. Jehovah okobot owo ye udọn̄ idan̄, ndien mme udọn̄ oro ẹkeme ndinen̄ede nsọn̄ ubọk. Udọn̄ ẹnyene ekese ndinam ye se nnyịn ikerede, ndien ẹbuan oburobụt ido ye ekikere oro mîdụhe ke n̄kemuyo ye mme ekikere Jehovah. (James 1:14, 15) Ke uwụtn̄kpọ, nte ekemde ye ndụn̄ọde oro ẹkenamde ke ndondo emi oro ẹmịn̄de ke British Medical Journal, ediwak mbon oro ẹkenyenede ebuana idan̄ ke akpa ini ẹkenyene udọn̄ n̄kukụre ndifiọk nte idan̄ etiede. Mbon en̄wen ẹkenịm ke akpanikọ ẹte ke ediwak mbon oro ẹdide ubọkn̄ka mmimọ ke ẹfiop ke idan̄, ntre mmọ n̄ko ẹma ẹyom ndibiat edisana idaha mmọ. Ndien mbon efen ẹkedọhọ ẹte ke udọn̄ ama ekịm mmimọ enyịn m̀mê ke ima “in̄wọn̄ mmịn esisịt ini oro.” Edieke nnyịn iyomde ndinem Abasi esịt, nnyịn inyene ndikere n̄kpọ ke isio isio usụn̄. Nso utọ ekikere edin̄wam nnyịn ika iso isana ke ido uwem?
Nen̄ede Nịm Mme N̄kpọ ke Akpanikọ
4. Man ika iso isana ke ido uwem, nso ke nnyịn inyene ndinam?
4 Man ika iso isana ke ido uwem, nnyịn inyene ndifiọk nte ke nditiene utọ usụn̄ uwem oro odot. Emi odu ke n̄kemuyo ye se apostle Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mme Christian ke Rome ete: “Ẹdomo ẹfiọk se uduak Abasi edide, uduak Abasi eke edide eti, onyụn̄ enemde owo esịt, onyụn̄ ọfọnde ama.” (Rome 12:2) Ndifiọk nte ke ndisana ke ido uwem odot abuana se ikande sụk edifiọk nte ke ẹbiom oburobụt ido ikpe ke Ikọ Abasi. Enye abuana ndifiọk mme ntak oro ẹbiomde oburobụt ido ikpe ye nte nnyịn ibọde ufọn ke ndisọn enye. Ẹma ẹneme ndusụk ntak emi ke ibuotikọ oro ekebemde iso.
5. Ntak emi mme Christian akpan akpan ẹkpeyomde ndika iso nsana ke ido uwem?
5 Nte ededi, mme Christian ẹnyene mme ata okopodudu ntak ndifep oburobụt ido idan̄ ẹto itie ebuana mmọ ye Abasi. Nnyịn imekpep nte ke enye ọfiọk se ifọnde ikan inọ nnyịn. Ima oro nnyịn inyenede inọ enye ayan̄wam nnyịn ndisua idiọkido. (Psalm 97:10) Abasi edi Andinọ “kpukpru eti edinọ ye kpukpru enọ eke ẹfọnde ẹma.” (James 1:17) Enye ama nnyịn. Ebede ke nnyịn ndisụk ibuot nnọ enye, nnyịn iyowụt nte ke imama enye inyụn̄ iwụt esịtekọm ke kpukpru se enye anamde ọnọ nnyịn. (1 John 5:3) Nnyịn idehede iyom ndikpu Jehovah nnyụn̄ nnam enye ofụhọ ebe ke nnyịn ndibiat ndinen ibet esie. (Psalm 78:41) Nnyịn iyomke ndinam n̄kpọ ke usụn̄ oro edinamde ẹtịn̄ idiọk ẹdian edisana ye edinen usụn̄ utuakibuot esie. (Titus 2:5; 2 Peter 2:2) Ebede ke nnyịn ndika iso nsana ke ido uwem, nnyịn iyanam Enye Emi Edide Akakan adat esịt.—Mme N̄ke 27:11.
6. Didie ke ndinam mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ idaha ido uwem nnyịn enyene ufọn?
6 Ke ndondo oro ima ikebiere ndika iso nsana ke ido uwem, n̄kpọ ukpeme efen edi ndinam mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ ẹban̄a ubiere oro. Nam mme owo ẹfiọk ẹte ke afo edi asan̄autom Jehovah Abasi ye nte ke afo emebiere ndimụm mme n̄kokon̄ idaha esie n̄kama. Enye edi uwem fo, idem fo, edimek fo. Nso idu ke itiendịk? Ọsọn̄urua itie ebuana fo ye Ete fo eke heaven. Ntre, nam an̄wan̄a nte ke nsọn̄ọnda ido uwem fo ikemeke ndikpụhọde. Dat esịt ndida nnọ Abasi ebe ke ndisọn̄ọ mmụm mme edumbet esie n̄kama. (Psalm 64:10) Kûdede ukop bụt nditịn̄ nnọ mbon en̄wen mban̄a ubiere ido uwem fo. Nditịn̄ nnọ mbon en̄wen ekeme ndisọn̄ọ fi idem, ekpeme fi, onyụn̄ edi n̄kpọ nsịnudọn̄ ọnọ mbon efen nditiene uwụtn̄kpọ fo.—1 Timothy 4:12.
7. Didie ke nnyịn ikeme ndimụm ubiere nnyịn ndika iso nsana ke ido uwem n̄kama?
7 Ekem, ke ima ikebiere ndimụm n̄kokon̄ idaha ido uwem n̄kama ndien ke ima ikanam ẹdiọn̄ọ idaha nnyịn, ana nnyịn inam n̄kpọ ndisọn̄ọ nyịre ke ubiere nnyịn. Usụn̄ kiet ndinam emi edi ndidu ke ukpeme ke ini imekde mme ufan. Bible ọdọhọ ete: “Owo eke asan̄ade ye mme enyene-ibuot eyenyene ibuot.” Dụk nsan̄a ye mbon oro ẹnyenede ukem idaha ido uwem fo; mmọ ẹyesọn̄ọ fi idem. Itien̄wed Abasi emi ọdọhọ n̄ko ete: “Edi nsan̄a mbon ndisịme ọyọdiọn̄ ọdiọk.” (Mme N̄ke 13:20) Adan̄a nte ekekeme, fep mme owo oro ẹkemede ndinam ubiere fo emem.—1 Corinth 15:33.
8. (a) Ntak emi nnyịn ikpadade nti n̄kpọ ibọk ekikere nnyịn? (b) Nso ke nnyịn ikpefep?
8 Ke adianade do, oyom nnyịn ibọk ekikere nnyịn ke mme n̄kpọ oro ẹdide akpanikọ, ẹnyenede ukpono, ẹnende, ẹdide edisana, ẹdotde ẹte ẹma, ẹwọrọde eti etop, ẹnyenede eti ido, ẹnyụn̄ ẹdotde itoro. (Philippi 4:8) Nnyịn inam emi ebe ke ndisasat se nnyịn isede inyụn̄ ikotde ye ke mme ikwọ oro ikpan̄de utọn̄ inọ. Ndidọhọ ke mme oburobụt n̄wed ikemeke ndibiat owo etie nte ndidọhọ ke nti n̄wed inyeneke eti odudu. Ti, mme anana-mfọnmma owo ẹkeme ndiduọ mmemmem mmemmem ndụk oburobụt ido. Ntre mme n̄wed, mme magazine, ndise senima, ye ikwọ oro ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mme ekikere idan̄ ẹyeda ẹsịm edinyene ndiọi udọn̄, ndien ke akpatre mmọ emi ẹkeme ndida nsịm edinam idiọkn̄kpọ. Man imụm edisana idaha ido uwem ikama, nnyịn inyene ndida ọniọn̄ Abasi nyọhọ ekikere nnyịn.—James 3:17.
Mme Usio-Ukot Oro Ẹsidade Ẹsịm Oburobụt Ido
9-11. Nte Solomon obụkde, mme usio-ukot ewe ẹkeda akparawa kiet sụn̄sụn̄ ẹkesịn ke oburobụt ido?
9 Ediwak ini, mme in̄wan̄în̄wan̄ usio-ukot ẹsidu oro ẹsidade ẹkesịm oburobụt ido. Usio-ukot kiet kiet oro ẹnamde esinam ọdọdiọn̄ edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndifiak edem. Tịm fiọk nte ẹtịn̄de ẹban̄a emi ke Mme N̄ke 7:6-23. Solomon okụt “eyenọwọn̄ kiet emi ananade ibuot,” m̀mê eti uduak. Akparawa oro “asan̄a ke efak, ekpere ọtọ an̄wan [akpara] oro; ndien odụk usụn̄ ufọk esie, ke mfụn̄-mfụn̄ mbubịteyo, ke eyo okụtde.” Akpa ndudue esie edi oro. Ke mfụn̄-mfụn̄ mbubịteyo, “ibuot” esie ikam idaha enye ika efak ekededi, edi ada enye aka efak oro enye ọfiọkde ete ke akpara esidu.
10 Ekem nnyịn ikot ite: “Sese, n̄wan kiet osobo ye enye, esịne edisịne-n̄kpọ akpara, onyụn̄ enyene n̄kari ke esịt.” Ke emi enye okụt akpara! Enye ekpekeme ndifiak edem nnyọn̄ ufọk, edi emi enen̄ede edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ akan mbemiso, akpan akpan sia enye ememde ke n̄kan̄ ido uwem. N̄wan oro omụm enye onyụn̄ etịm enye inua. Ke ama ekenyịme ntịminua, enye akpan̄ utọn̄ idahaemi ke etabi etabi mbukpek esie: “Mme uwa emem ẹna ẹnọ mi,” ntem ke n̄wan oro ọdọhọ. “Mfịn emi ke nsio mme akan̄a mi.” Mme uwa emem ẹma ẹsisịne unam, ndomuyo, aran, ye wine. (Leviticus 19:5, 6; 22:21; Numbers 15:8-10) Ke ndisiak mmọ, ekeme ndidi enye ọkọnọ ekikere ete ke imọ inanake n̄kpọ eke spirit ndien, ke ukem ini oro, ekeme ndidi akanam enye ọfiọk ete ke ekese nti n̄kpọ ẹdu ndidia nnyụn̄ n̄n̄wọn̄ ke ufọk imọ. Enye eben̄e enye ete: “Yak nnyịn ika ndien, ikoyụhọ ima tutu eyo esiere: yak ima adat nnyịn esịt.”
11 Idịghe ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndibem iso ntịn̄ se utịp edidide. “Ada nneminua esie odụri enye aka.” Akparawa oro etiene enye aka ufọk “nte enan̄ akade ndikpa” ye “nte ntarusụn̄ ọsọpde odụk ke afia.” Solomon eberi ye mme ikọ oro ẹnamde owo ekere n̄kpọ mi: ‘Enye ifiọkke ite ẹyom uwem imọ.’ Uwem esie abuana koro “Abasi eyekpe ikpe ye mbon use ye mme esịn-efịbe.” (Mme Hebrew 13:4) Nso okopodudu ukpepn̄kpọ ke emi edi ntem ọnọ iren ye iban! Nnyịn ikpenyene ndifep ndikam ndodụk usụn̄ oro edidade esịm editaba mfọn Abasi.
12. (a) Nso ke ikọ oro ‘anana ibuot’ ọwọrọ? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndikọri ukeme eke ido uwem?
12 Tịm fiọk ete ke akparawa oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke mbụk oro ama ‘anana ibuot.’ Ikọ emi eti nnyịn ete ke mme ekikere, udọn̄, ima, ntụk, ye mme utịtmbuba esie ke uwem ikodụhe ke n̄kemuyo ye se Abasi enyịmede. Mmeme esie ke n̄kan̄ eke ido uwem ama ada ekesịm mme utịp oro ẹkamade mfụhọ. Ke ndiọkeyo “ukperedem ini” emi, oyom ukeme man ẹkọri ukeme eke ido uwem. (2 Timothy 3:1) Abasi anam ndutịm ndin̄wam nnyịn. Enye ọnọ mme mbono ke esop Christian man ẹsịn udọn̄ ẹnọ nnyịn ndisan̄a ke nnennen usụn̄ ẹnyụn̄ ẹnam nnyịn inyene ebuana ye mbon efen oro ẹnyenede ukem utịtmbuba oro nnyịn inyenede. (Mme Hebrew 10:24, 25) Mbiowo esop ẹdu oro ẹkpemede ẹnyụn̄ ẹkpepde nnyịn mme usụn̄ edinen ido. (Ephesus 4:11, 12) Nnyịn imenyene Ikọ Abasi, kpa Bible, nditeme nnyụn̄ nda nnyịn usụn̄. (2 Timothy 3:16) Ndien kpukpru ini, nnyịn imenyene ifet ndibọn̄ akam mben̄e edisana spirit Abasi ndin̄wam nnyịn.—Matthew 26:41.
Ndikpep N̄kpọ nto Mme Idiọkn̄kpọ David
13, 14. Didie ke Edidem David ekesịn idem ke akwa idiọkn̄kpọ?
13 Nte ededi, ke mfụhọ, idem mme n̄wọrọnda asan̄autom Abasi ẹma ẹkabade ẹsịn idem ke oburobụt ido idan̄. Utọ owo oro kiet ekedi Edidem David, oro ama akanam n̄kpọ Jehovah ke edinam akpanikọ ke ediwak isua. Eyịghe idụhe nte ke enye ama enen̄ede ama Abasi. Edi, enye ama ọduọ odụk edinam idiọkn̄kpọ. Kpa nte ekedide ye akparawa oro Solomon eketịn̄de aban̄a, mme usio-ukot ẹma ẹdu oro ẹkedade ẹkesịm idiọkn̄kpọ David ẹnyụn̄ ẹnamde enye etetịm ọdiọk.
14 David okodu ke ufọt ufọt isua uwem esie ini oro, eyedi ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 50 esie. Ke adade ke enyọn̄ ufọk esie, enye ama okụt ediye Bath-sheba nte eyerede mmọn̄. Enye ama obụp aban̄a onyụn̄ ọfiọk owo emi enye ekedide. Enye ama ọfiọk ete ke ebe esie, Uriah, ke akan̄wana ekọn̄ ke Rabbah, obio nditọ Ammon. David ama anam ẹda enye ẹdi okụre esie onyụn̄ enyene ebuana idan̄ ye enye. Ke ukperedem, mme n̄kpọ ẹma ẹkabade ẹwak n̄kukọhọ—n̄wan oro ama ọfiọk ke David esịn imọ idịbi. Ke enyenede idotenyịn nte ke Uriah ayadan̄ ye n̄wan esie ke okoneyo, David ama ọdọn̄ ẹkekot enye ke an̄waekọn̄. Ke usụn̄ oro, ekpeketie nte ke Uriah okobon eyen oro Bath-sheba edimande. Edi Uriah ikọnyọn̄ke ufọk esie. Ke anamde n̄kpọ ke mbrenyịn ndifụk idiọkn̄kpọ esie, David ama ọnọ Uriah leta ada ọsọk etubom ekọn̄ ke Rabbah ọdọhọde ete ẹnịm Uriah ke itie oro ẹdiwotde enye. Uriah ke ntem ama ataba uwem esie, ndien David ama ọdọ ebeakpa oro mbemiso mme owo ẹkefiọkde ẹte ke enye ama oyomo.—2 Samuel 11:1-27.
15. (a) Didie ke ẹkeyarade idiọkn̄kpọ David? (b) Didie ke David akanam n̄kpọ aban̄a usọ usọ nsuannọ Nathan?
15 Eketie nte ke edinam David ndifụk idiọkn̄kpọ esie ama okụt unen. Ediwak ọfiọn̄ ẹma ẹbe. Eyen oro—eyeneren—ama amana. Edieke edide David ekenyene n̄kpọntịbe emi ke ekikere ke ini ekewetde Psalm 32, do ana in̄wan̄în̄wan̄ nte ke ubieresịt ama afịna enye. (Psalm 32:3-5) Nte ededi, idiọkn̄kpọ oro ikedịbeke ke enyịn Abasi. Bible ọdọhọ ete: “N̄kpọ oro David akanamde ntre ayat Jehovah esịt.” (2 Samuel 11:27) Jehovah ama ọdọn̄ prọfet Nathan, oro ke usọ eketịn̄de ọnọ David se enye akanamde. David ama ọsọsọp enyịme onyụn̄ eben̄e Jehovah ete efen ọnọ imọ. Editua n̄kpọfiọk ofụri esịt ama anam enye afiak enyene emem ye Abasi. (2 Samuel 12:1-13) David ikayatke esịt iban̄a nsuannọ oro. Utu ke oro, enye ama owụt edu oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Psalm 141:5 ẹte: “Yak owo eti ido amia mi ke ima, onyụn̄ asua ọnọ mi: aran ibuot ke ibuot mi idisịnke.”
16. Nso ntọt ye item ke Solomon ọkọnọ kaban̄a idiọkn̄kpọ?
16 Ekeme ndidi Solomon, oro ekedide udọ David ye Bath-sheba, ama ekere aban̄a mfụhọ mfụhọ n̄kpọntịbe emi ke uwem ete esie. Enye ama ewet ke ukperedem ete: “Owo eke edịpde idiọk ido esie idikwe unen: edi owo eke ayararede, onyụn̄ ọkpọn̄de mmọ, oyokụt mbọm.” (Mme N̄ke 28:13) Edieke nnyịn iduọde idụk akwa idiọkn̄kpọ, nnyịn ikpenyene ndinam item odudu spirit emi, emi edide ntọt ye item. Nnyịn ikpenyene nditịn̄ nnọ Jehovah inyụn̄ ika ibịne mbiowo esop ikoyom un̄wam. Akpan mbiomo mbiowo edi ndin̄wam ke ndinen̄ede mbon oro ẹduọde ẹdụk idiọk edinam.—James 5:14, 15.
Ndiyọ Mme Utịp Idiọkn̄kpọ
17. Okposụkedi Jehovah esifende mme idiọkn̄kpọ, nso ke enye mîsikwihi nnyịn ibiọn̄ọ?
17 Jehovah ama efen ọnọ David. Ntak-a? Koro David ekedi owo nsọn̄ọnda, koro enye ama esiwụt mbon efen mbọm, koro edikabade esịt esie n̄ko ekedide ke ofụri esịt. Nte ededi, owo ikofụkke David man okûbọ mme enyene-ndịk utịp oro ẹketienede. (2 Samuel 12:9-14) Ntre ke edi mfịn. Okposụkedi Jehovah mîsidaha idiọkn̄kpọ itiene mbon oro ẹkabarede esịt, enye isikwihi mmọ ibiọn̄ọ mme ndammana utịp ẹtode ndiọi edinam mmọ. (Galatia 6:7) Ndusụk ke otu utịp oburobụt ido idan̄ ẹkeme ndidi usiondọ, uyomo idịbi oro owo mîyomke, udọn̄ọ oro ẹmende ẹto idan̄, ye editre ndidi se ẹbuọtde idem ẹnyụn̄ ẹkponode.
18. (a) Paul ọkọdọhọ esop Corinth ẹnam n̄kpọ didie ke ikpe kiet aban̄ade oburobụt ido idan̄? (b) Didie ke Jehovah esiwụt mme anamidiọk ima ye mbọm?
18 Edieke nnyịn ke idem nnyịn inamde akwa idiọkn̄kpọ, edi mmemmem n̄kpọ nnyịn ndikop mmemidem ke adan̄aemi ibọde mme utịp idiọkn̄kpọ oro nnyịn ikanamde. Nte ededi, nnyịn ikpayakke n̄kpọ ndomokiet akpan nnyịn ndikabade esịt nnyụn̄ nnam emem ye Abasi. Ke akpa isua ikie, Paul ama ewet ọnọ ẹsọk mbon Corinth ete ke mmọ ẹkpenyene ndisio eren oro akanamde use ye iman mfep ke esop. (1 Corinth 5:1, 13) Ke eren oro ama akatua n̄kpọfiọk ke ofụri esịt, Paul ama eteme esop oro ete: “Mbufo ẹkpekam ẹfen enye, ẹnyụn̄ ẹdọn̄ enye esịt [ẹnyụn̄] ẹnam ima eke mbufo ẹmade enye an̄wan̄a enye ke enyịn.” (2 Corinth 2:5-8) Ke item eke odudu spirit emi, nnyịn imokụt ima ye mbọm oro Jehovah esiwụtde mme anamidiọk oro ẹkabarede esịt. Mme angel ke heaven ẹsidara ke ini anamidiọk akabarede esịt.—Luke 15:10.
19. Ndifụhọ ke nnennen usụn̄ mban̄a idiọk edinam ekeme ndida n̄kosụn̄ọ ke mme ufọn ewe?
19 Okposụkedi idiọk edinam ekemede ndinam nnyịn ifụhọ, mfụhọ nnyịn ekeme ndin̄wam nnyịn ‘ikpeme idem, mbak ikûfiak ibịne idiọk ido.’ (Job 36:21) Ke akpanikọ, mme ndotndot utịp idiọkn̄kpọ ẹkpenyene ndibiọn̄ọ nnyịn ndifiak nnam idiọkn̄kpọ. Akan oro, David ama ada akama-mfụhọ ifiọk n̄kpọntịbe oro enye ekenyenede oto idiọk edinam esie ndinọ mbon efen item. Enye ọkọdọhọ ete: “Nyeteme mme edue-ibet usụn̄ fo; mme idiọk owo ẹyenyụn̄ ẹkabade ẹtiene fi.”—Psalm 51:13.
Inemesịt oto ke Ndinam N̄kpọ Jehovah
20. Mme ufọn ewe ẹsụn̄ọ ẹto nnyịn ndisụk ibuot nnọ ndinen idaha Abasi?
20 Jesus ọkọdọhọ ete: “Ọfọn akan ye mmọ emi ẹkopde ikọ Abasi, ẹnyụn̄ ẹkpemede ndinam.” (Luke 11:28) Ndisọn̄ọ nyịre ke ndinen idaha Abasi ada inemesịt edi idahaemi ye ke anana-utịt ini iso. Edieke edide imasana ke ido uwem, nnyịn ikpakam ika iso ke usụn̄ oro ebe ke ndida kpukpru ndutịm oro Jehovah anamde ndin̄wam nnyịn, nnam n̄kpọ. Edieke nnyịn ikọduọde idụk oburobụt ido, ẹyak nnyịn ibọ ndọn̄esịt ke ndifiọk nte ke Jehovah odu ke mben̄eidem ndifen nnọ mbon oro ẹtuade n̄kpọfiọk ke ofụri esịt, ẹnyụn̄ ẹyak nnyịn ibiere ite ke nnyịn idifiakke inam idiọkn̄kpọ oro.—Isaiah 55:7.
21. Ndida ewe item apostle Peter nsịn ke edinam ekeme ndin̄wam nnyịn ika iso isana ke ido uwem?
21 Ibịghike idiọk ererimbot emi eyebe efep, ọkọrọ ye kpukpru oburobụt ido ye edinam esie. Ebede ke nnyịn ndimụm edisana idaha eke ido uwem n̄kama, nnyịn iyọbọ ufọn idahaemi ye ke nsinsi. Apostle Peter ekewet ete: “Ndima, sia mbufo ẹtiede ẹbet mme n̄kpọ emi, ẹnyene ifịk ndien, man Enye ekpesịm mbufo nte ẹtiede ke emem, ẹnana ntọi, ẹnyụn̄ ẹnana ndo ke enyịn Esie. . . . Sia mbufo ẹma ẹkebem iso ẹfiọk emi, ẹkpeme mbak nduyo mme anam-idiọk edimen mbufo efep, onyụn̄ anam mbufo ẹkpọn̄ nsọn̄ọnda mbufo.”—2 Peter 3:14, 17.
Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?
• Ntak ekemede ndidi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndika iso nsana ke ido uwem?
• Nso idi ndusụk usụn̄ ndinam ubiere nnyịn nditiene n̄kokon̄ idaha ido uwem okụt unen?
• Mme ukpepn̄kpọ ewe ke nnyịn ikeme ndikpep nto mme idiọkn̄kpọ akparawa oro Solomon eketịn̄de aban̄a?
• Nso ke uwụtn̄kpọ David ekpep nnyịn aban̄a edikabade esịt?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 13]
Ndinam mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ idaha fo ke mme n̄kpọ ẹban̄ade ido uwem edi n̄kpọ ukpeme
[Mme ndise ke page 16, 17]
Ke ntak oro David akatuade n̄kpọfiọk ke ofụri esịt, Jehovah ama efen ọnọ enye