Usọbọ Oro Afo Emekde—Nte Enye Anam N̄kpọ?
Usọbọ Oro Afo Emekde—Nte Enye Anam N̄kpọ?
UDỌN̄Ọ ye unan ẹnen̄ede ẹdi ọsọ n̄kpọ ẹnọ ubonowo. Ke ini mme asua mfọnọn̄kpọ emi ẹsịmde mmọ, ediwak owo ẹsiyom un̄wam ebe ke usọbọ. Jesus Christ ama ọfiọk mme ufọn oro utọ ukeme oro ẹkemede ndinyene, ọdọhọde ete ke “mmọ emi ẹnyenede nsọn̄idem iyomke abia-ibọk; edi mmọ emi ẹdọn̄ọde ẹyom.”—Luke 5:31.
Luke ke idemesie, andiwet Bible emi ekewetde mme ikọ emi, ekedi abia-ibọk. (Colossae 4:14) Eyedi apostle Paul ama ọbọ ufọn oto usọ usọbọ Luke ke ini mmọ ẹkesikade isan̄ ọtọkiet. Edi nte N̄wed Abasi ọnọ mme ndausụn̄ ẹban̄ade utọ usọbọ oro mme Christian ẹkpebọde? Nte usọbọ oro afo emekde anam n̄kpọ?
Mme Ndausụn̄ N̄wed Abasi
Bible ekeme ndinọ owo ndausụn̄ ndinam nti ubiere ke se iban̄ade usọbọ. Ke uwụtn̄kpọ, Deuteronomy 18:10-12 anam an̄wan̄a nte ke mme utọ edinam nte ubreidiọn̄ ye mfọni ẹdi “mbubiam” ke enyịn Jehovah. “Edibre-idiọn̄,” oro Paul okodụride owo utọn̄ aban̄a, ama esịne mme edinam oro ẹkpande mi. (Galatia 5:19-21) Ntem, mme ata Christian ẹfep ido udiọn̄ọ uduot udọn̄ọ m̀mê ido unọ usọbọ ekededi oro nte an̄wan̄ade, abuanade ubụpekpo.
Bible n̄ko ayarade nte Andibot adade uwem ye iyịp ke ata ọsọn̄urua n̄kpọ. (Genesis 9:3, 4) Sia ẹbierede ndinịm item ‘edibet iyịp,’ Mme Ntiense Jehovah ẹsịn mme usọbọ oro ẹtuahade ye ewụhọ Bible ọdọhọde ete ẹbet iyịp. (Utom 15:28, 29) Emi iwọrọke ite ke mmọ ẹsesịn kpukpru usọbọ. Utu ke oro, mmọ ẹyom mfọnn̄kan usọbọ oro ekemede ndidu ẹnọ idemmọ ye nditọ mmọ. Edi mmọ ẹben̄e nta ọnọ usọbọ ẹte ẹnọ usọbọ oro odude ke n̄kemuyo ye mme edinịm ke akpanikọ ido ukpono mmimọ.
Kpeme Usụn̄ Fo
Edidem Solomon ama odụri owo utọn̄ ete ke “ọkọi ese kpukpru ikọ ke akpanikọ: edi ọniọn̄ etịm ese ikpat isan̄ esiemmọ.” (N̄ke 14:15) Idem ke ini ubiere ẹnamde ẹban̄a usọbọ mîtuahake nnennen nnennen ye mme edumbet Bible, owo ekpenyene ‘nditịm nse ikpat esie.’ Idịghe kpukpru orụk usọbọ ẹfọn. Ke ini Jesus ọkọdọhọde ete ke ‘mmọ emi ẹdọn̄ọde ẹyom abia-ibọk,’ enye ikọnọhọ unyịme ke kpukpru usọbọ oro ẹkedude ke eyo esie. Enye ama ọfiọk ete ke ndusụk orụk usọbọ ẹma ẹfọn ye nte ke ndusụk ẹkedi abian̄a. *
Kpasụk ntre mfịn, ndusụk usọbọ ẹkeme ndidi se mînyeneke ufọn, idem ẹdide abian̄a. Unana eti ubiere ekeme ndisio owo nnyan nnọ mme n̄kpọndịk nte mîdotke. Ẹkpenyene n̄ko ndifiọk nte ke usọbọ oro ọfọnde ye owo kiet ekeme nditre ndifọn ye owo en̄wen—idem ọnọde enye unan. Ke ini anade anam ubiere aban̄ade usọbọidem, owo oro enyenede ọniọn̄ eyetịm odomo mme ifet oro enye enyenede ese utu ke ‘ndise kpukpru ikọ ke akpanikọ,’ idem ke ini ọbọde item oto mme ufan oro ẹnyenede nti uduak. Enye oyowụt “eti ibuọt” ebe ke ndiyom ntọt oro ẹkemede ndiberi edem man otodo ekeme ndidu ke idaha ndinam edimek oro ọkọn̄ọde ke ifiọk.—Titus 2:12, NW.
Nyịme Ata Idem N̄kpọ Nyụn̄ Nyene Eti Ibuot
Enen owo ndikere mban̄a idaha nsọn̄idem esie. Ndinọ ntịn̄enyịn oro adade ukem ukem mban̄a nsọn̄idem owụt esịtekọm oro owo enyenede aban̄a enọ uwem ye Ntọn̄ọ esie. (Psalm 36:9, NW) Okposụkedi ẹyomde ndibọ eti usọbọ, oyoyom mme Christian ẹda ukem ukem ke se iban̄ade nsọn̄idem. Ke uwụtn̄kpọ, edieke owo oro enyenede uke uke nsọn̄idem ekerede akaha aban̄a nsọn̄idem, emi ekeme ndinam enye efre enyịn aban̄a se “ifọnde ikan.”—Philippi 1:10; 2:3, 4.
Anana-un̄wam n̄wan kiet oro ọkọdọn̄ọde ke eyo Jesus ama “[abiat] kpukpru se enye enyenede” ndiyom un̄wam nto mbiaibọk man ẹsọbọ uyịre uyịre udọn̄ọ esie. Nso ikedi utịp? Utu ke ndinyene usọbọ, idaha esie eketetịm ọdiọk, anade edi ama anam enye etetịm okụt edikpu. (Mark 5:25, 26) Enye ama anam kpukpru se enye ekekemede man enyene un̄wam, edi ufọn ikodụhe. Ifiọk n̄kpọntịbe esie owụt udomo se ifiọk ibọkusọbọ eke eyo esie ekekemede ndinam. Idem mfịn, kpa ye mme n̄kọri ke ndụn̄ọde ibọkusọbọ ye ifiọk ubotn̄kpọ, ediwak owo ẹdu ke ukem idaha oro. Ntre edi akpan n̄kpọ ndinyene in̄wan̄ in̄wan̄ ekikere mban̄a se ifiọk ibọkusọbọ ekemede ndinam. Owo ikemeke ndinyene mfọnmma nsọn̄idem idahaemi. Mme Christian ẹfiọk ẹte ke ini Abasi “[ndikọk] mme idụt udọn̄ọ” osụk odu ke iso. (Ediyarade 22:1, 2) Ke ntre, ana nnyịn inyene edu oro adade ukem ukem ke se iban̄ade usọbọ.—Philippi 4:5.
Nte an̄wan̄ade, mme edimek oro nnyịn inamde ẹnam n̄kpọ. Ke ntak oro, ke ini anade inam mme ubiere ẹban̄ade usọbọ, edimek nnyịn ekpenyene ndiwụt udọn̄ oro inyenede iban̄a nsọn̄idem ye udọn̄ nnyịn ndika iso nnyene eti itie ebuana ye Abasi. Nte nnyịn inamde ntre, nnyịn imekeme ndika iso nnyene mbuọtidem nte ke un̄wọn̄ọ Jehovah oro nte ke ubọn̄ ubọn̄ obufa ererimbot oro edidide, “andidụn̄ ididọhọke ite, Ndọdọn̄ọ,” oyosu.—Isaiah 33:24.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 8 Ke uwụtn̄kpọ, ke n̄wed ofụri orụk ifiọk ibọkusọbọ Dioscorides eke akpa isua ikie, ẹkedọhọ ke usọbọ utoenyịn ekpo edi edin̄wọn̄ wine oro ẹbuakde ifuọ ebot! Nte ededi, nnyịn imọfiọk idahaemi nte ke utọ item ibọk oro akpakam adadian mfịna ọnọ owo udọn̄ọ oro.