“Ọfọfọn ọnọ Owo Eke Esịmede Eti Ibuot”

ENYE ekedi ewet uto, ewet mbuwed ufọk, edidem. Sia ekesinyenede se ibede miliọn dollar 200 ke isua, enye ama enyene inyene akan edidem efen ekededi ke isọn̄. Owo oro n̄ko ama ọwọrọ etop ke ntak eti ibuot esie. Ama enen̄ede otụk ọbọn̄ an̄wan oro akakade ekese tutu enye ọdọhọ ete: “Sese, iketịn̄ke ibio inọ mi; eti ibuot ye inyene ẹmebe etop oro n̄kokopde.” (1 Ndidem 10:4-9) Oro ekedi idaha Edidem Solomon eke Israel eset.

Solomon ama enyene inyene ye eti ibuot. Ndien oro akpan akpan ama anam enye ekeme ndibiere m̀mê ewe ke otu iba oro ekenen̄ede edi akpan n̄kpọ. Enye ekewet ete: “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịmede eti ibuot, ye owo eke okụtde asian. Koro udori esie ọfọnde akan udori silver, mbun̄wụm esie onyụn̄ ọfọn akan eti gold. Enye ọsọn̄ urua akan pearl; kpukpru n̄kpọ-uto fo inyụn̄ ikemke ukem ye enye.”—Mme N̄ke 3:13-15.

Nte ededi, m̀mọ̀n̄ ke ẹkeme ndikụt eti ibuot? Ntak emi enye ọsọn̄de urua akan inyene? Nso idi mme ikpehe esie oro ẹdemerede owo udọn̄? Ọyọhọ ibuot 8 ke n̄wed Mme N̄ke eke Bible, emi Solomon ekewetde, ọbọrọ mme mbụme emi ke usụn̄ oro akamade nduaidem. Ẹtịn̄ ẹban̄a eti ibuot nte owo ke ebiet oro, nte n̄kpọ eke enye ekemede nditịn̄ ikọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ. Ndien eti ibuot ke idemesie ayarade se inamde ẹma enye ọkọrọ ye ufọn esie.

“Enye Ọkwọrọ”

Mme N̄ke ibuot 8 ọtọn̄ọ ye mbụme oro mîyomke ibọrọ: “Nte eti ibuot ikotke? Nte mbufiọk isioroke uyo esie?” * Ih, eti ibuot ye mbufiọk ẹka iso ndikot, edi ibietke oburobụt n̄wan emi edịbede ke mme n̄kịmn̄kịm ebiet onyụn̄ etịn̄de mme ikọ etabi ke sụn̄sụn̄ uyo ọnọ eyenọwọn̄ emi asan̄ade ikpọn̄ onyụn̄ ananade ifiọk. (Mme N̄ke 7:12) “Enye ada ke mbuot edikon̄ ebiet, ke mben ọkpọ-usụn̄, ke ufọt usụn̄. Ke edem enyịn-usụn̄, ke inua-otop obio, ke ọtọ udụk enyịn-usụn̄ ke enye ọkwọrọ.” (Mme N̄ke 8:1-3) Ẹkop ọkpọsọn̄ ye uko uko uyo eti ibuot in̄wan̄-in̄wan̄ ke eferife—ke enyịn usụn̄, ke ufọt usụn̄, ke inuaotop obio. Mme owo ẹkeme ndikop uyo oro mmemmem mmemmem nnyụn̄ nnam n̄kpọ mban̄a.

Anie ekeme ndifan̄a nte ke eti ibuot Abasi oro ẹwetde ke Ikọ Abasi eke odudu spirit, kpa Bible, idụhe inọ se ikperede ndidi kpukpru owo ke isọn̄ emi ẹyomde ndinyene enye? The World Book Encyclopedia ọdọhọ ete: “Bible edi n̄wed oro ẹkotde atara akan ke mbụk.” Enye adian do ete: “Ẹmesuan Bible awak akan n̄wed efen ekededi. Ẹkabade Bible n̄ko awak ini akan, ẹnyụn̄ ẹkabade ẹsịn ke mme usem efen efen, ẹkan n̄wed efen ekededi.” Ye emi ofụri Bible m̀mê mme ubak esie ẹdude ke se  iwakde ibe usem 2,100, se ibede mbahade 90 eke ikie ke otu ubonowo ẹnyene ke nsụhọde n̄kaha ubak Ikọ Abasi ke usem emana mmọ.

Mme Ntiense Jehovah ke ẹtan̄a etop Bible an̄wan̄wa ke kpukpru ebiet. Ke idụt 235, mmọ ke ẹkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi ifịk ifịk ke ẹnyụn̄ ẹkpep mme owo akpanikọ oro odude ke Ikọ Abasi. Ẹsuan n̄wed Bible mmọ oro Enyọn̄-Ukpeme, emi ẹmịn̄de ke usem 140, ye Awake!, oro ẹmịn̄de ke usem 80, ẹbe idem miliọn 20 ke kiet kiet. Ke akpanikọ, eti ibuot ke ọkwọrọ ke eferife!

“Mmenede Uyo Mi nnọ Nditọ Owo”

Eti ibuot emi ẹwụtde nte owo ọtọn̄ọ nditịn̄ ikọ, ọdọhọde ete: “Edi mbufo owo ke n̄kot; mmonyụn̄ mmenede uyo mi nnọ nditọ owo. Mbufo, mbon ọkọi, ẹtịm ẹfiọk ọniọn̄: mbufo mbon ndisịme n̄ko, ẹnyene ata esịt ifiọk.”—Mme N̄ke 8:4, 5.

Ẹkop uyo eti ibuot ke ofụri ererimbot. Enye ọnọ ofụri ubonowo ikot. Enye akam okot mbon ọkọi ete ẹnyene ọniọn̄, m̀mê mbufiọk, onyụn̄ okot mbon ndisịme ete ẹnyene ifiọk. Ke akpanikọ, Mme Ntiense Jehovah ẹnịm ẹte ke Bible edi n̄wed ofụri owo ẹnyụn̄ ẹdomo ndisịn udọn̄ ye unana asari nnọ kpukpru owo oro mmọ ẹsobode ndidụn̄ọde enye man ẹkụt mme ikọ ọniọn̄ oro ẹdọn̄ọde ke enye.

‘Nsịn̄ Mi Etịn̄ Akpanikọ’

Ke osụk ọnọde ikot esie, eti ibuot aka iso ete: “Mbufo ẹkop: koro nyọdọhọ ata eti n̄kpọ: ndien ke n̄kụbọrede n̄kpọk-inua mi nyetịn̄ se inende. Koro nsịn̄ mi eyetie ekere akpanikọ; ndien n̄kpọk-inua mi ese idiọk ke mbubiam. Kpukpru ikọ inua mi ẹdi se inende; baba kiet eke akwan̄ade, eke onyụn̄ oyụrọde, idụhe ke otu mmọ.” Ih, mme ukpepn̄kpọ eti ibuot ẹdi ata nti ẹnyụn̄ ẹnen, ẹdi akpanikọ ye ndinen. Idụhe n̄kpọ oro akwan̄ade m̀mê oyụrọrede ke mmọ. “Kpukpru mmọ ẹtara asian owo ke idem, ẹnyụn̄ ẹnen ẹnọ mmọ eke ẹnyenede ifiọk.”—Mme N̄ke 8:6-9.

Nte odotde, eti ibuot akpak ete: “Mbufo ẹbọ item mi, ẹkûbọ silver; ẹbọ ifiọk ẹkan ata edimek gold.” Eben̄e emi esịne ifiọk, “koro eti ifiọk ọfọnde akan pearl; ndien kpukpru n̄kpọ-uto ikemke ukem ye enye.” (Mme N̄ke 8:10, 11) Edi ntak-a? Nso inam eti ibuot ọfọn akan inyene?

“Mfri Mi Ọfọn Akan Gold”

Mme enọ oro eti ibuot ọnọde mme andikpan̄ utọn̄ nnọ enye ẹsọn̄ urua ẹkan gold, silver, m̀mê pearl. Ke asiakde se mme enọ emi ẹdide, eti ibuot ọdọhọ ete: “Ami eti ibuot ndụn̄ ye ọniọn̄, nnyụn̄ nyarade ifiọk ye ikike. Uten̄e Jehovah edi ndisua idiọk, ye iseri, ye isen̄, ye idiọk ido: ami nnyụn̄ nsua abak inua.”—Mme N̄ke 8:12, 13.

Eti ibuot ọnọ andinyene enye ọniọn̄ ye  ikike. Owo emi enyenede ọniọn̄ Abasi enyene n̄ko mbak ye uten̄e Abasi, koro “editọn̄ọ eti ibuot edi uten̄e Jehovah.” (Mme N̄ke 9:10) Ntem, enye asua se Jehovah asuade. Enye idịghe owo iseri, isen̄, idiọkido, ye abak inua. Enye ndisua se idiọkde ekpeme enye osio ke edida odudu nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄. Edi akpan n̄kpọ didie ntem nte mbon oro ẹkamade itie ke esop Christian, ọkọrọ ye mme ibuot ubon, ẹyom eti ibuot!

Eti ibuot aka iso ete: “Item ye ata ọniọn̄ ẹdi okịm: ndi asian; mmenyene odudu. Oto mi ndidem ẹda ubọn̄, mbọn̄ ẹnyụn̄ ẹwụk se inende. Oto mi ikpọ owo ẹkara, ye n̄kwa owo, kpukpru mme ebiereikpe ererimbot.” (Mme N̄ke 8:14-16) Mfri eti ibuot esịne ikike, ifiọk, ye odudu—mme n̄kpọ oro mbọn̄, ye ikpọ owo ukara ẹnen̄erede ẹyom. Eti ibuot edi ata akpan n̄kpọ ọnọ mbon oro ẹkamade odudu ye mbon oro ẹsinọde mbon efen item.

Ata eti ibuot odu ọnọ kpukpru owo, edi idịghe kpukpru owo ẹkụt enye. Ndusụk owo ẹsịn m̀mê ẹfụmi enye, idem ke ini enye odude ekpere mmọ. Eti ibuot ọdọhọ ete: “Ami mmama mmọ eke ẹmade mi; ndien mmọ eke ẹbakde ẹyom mi ẹyekụt mi.” (Mme N̄ke 8:17) Mbon oro ẹyomde eti ibuot ifịk ifịk kpọt ẹkeme ndisịme enye.

Mme usụn̄ eti ibuot ẹdi nti ye ndinen. Enye ọnọ mme andiyom enye utịp. Eti ibuot ọdọhọ ete: “Inyene ye ukpono ẹdu ye ami, inyene eke ebịghide ye ido eke enende. Mfri mi ọfọn akan gold, idem ata eti gold; mbun̄wụm mi onyụn̄ ọfọn akan edimek silver. Nsasan̄a ke usụn̄ eke enende, ke ufọt ọkpọ-usụn̄ ikpe; man nnam mmọ eke ẹmade mi ẹda n̄kpọ ẹnyene; nyonyụn̄ nyọhọ ubet unịm-n̄kpọ mmọ.”—Mme N̄ke 8:18-21.

Ke adianade ye utọ nti edu nte mbufiọk, ukeme ukere n̄kpọ, nsụhọdeidem, ikike, ata ọniọn̄, ye ifiọk, mme enọ eti ibuot ẹsịne inyene ye ukpono. Owo eti ibuot ekeme ndikọ inyene ke eti usụn̄, ndien enye oyoforo ke n̄kan̄ eke spirit. (3 John 2) Eti ibuot esida n̄ko ukpono ọsọk owo. Akan oro, enye okop uyụhọ oto se enye enyenede, ndien enye enyene ifụre ekikere ye edisana ubieresịt ke iso Abasi. Ih, ọfọfọn ọnọ owo eke esịmede eti ibuot. Ke akpanikọ, mfri eti ibuot ọfọn akan ata eti gold ye edimek silver.

Item emi edi ekemini didie ntem ọnọ nnyịn, sia nnyịn idude uwem ke ererimbot uma inyene obụkidem emi ẹdoride nsọn̄uyo ke edinyene inyene ke usụn̄ ekededi inamke n̄kpọ m̀mê nso itak! Akpakam nnyịn idehede ifre nte eti ibuot ọfọnde m̀mê ndiwọn̄ọde ntiene idiọk usụn̄ ukọ inyene. Ẹyak nnyịn ikûdede ifụmi mme ndutịm oro ẹnamde nnyịn inyene eti ibuot—mme mbono esop Christian nnyịn ye ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible ye mme n̄wed oro “asan̄autom emi  anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọde—n̄kukụre man ikọ inyene.—Matthew 24:45-47.

“Ke Eyo Oko ke Ẹkeyet Mi Aran Ẹnịm”

Uwụtn̄kpọ eti ibuot oro ẹwetde ke Mme N̄ke ọyọhọ ibuot 8 idịghe sụk usụn̄ ndinam mme edinam oro mîdịghe ata idem n̄kpọ ẹn̄wan̄a. Enye n̄ko ke ndamban̄a usụn̄ etịn̄ aban̄a ata akpan edibotn̄kpọ Jehovah. Eti ibuot aka iso ọdọhọ ete: “Jehovah ekenyene mi ke akpa editọn̄ọ usụn̄ esie, ke enye mîka-inamke n̄kpọ esie, ke ata eset. Ke eyo oko ke ẹkeyet mi aran ẹnịm, ke editọn̄ọ, ke ererimbot mîka-idụhe. N̄kamana ke ini mme udem mîka-idụhe kan̄a; ke ini mme idịm eke mmọn̄ awakde mîka-idụhe kan̄a. N̄kamana ke ini ikpọ obot mîka-iwụhọke, ke ini n̄kpri obot mîka-idụhe: Ke adan̄aemi enye mîka-inamke kan̄a isọn̄ ye mme desert, ye idem akpa n̄kukụk ntan.”—Mme N̄ke 8:22-26.

Nte ẹtịn̄de ẹban̄a eti ibuot emi ẹwụtde nte owo ke enyọn̄ emi etịm ekem didie ntem ye se ẹtịn̄de ẹban̄a “Ikọ” ke N̄wed Abasi! Apostle John ekewet ete: “Ikọ okodu ke editọn̄ọ, Ikọ okonyụn̄ odu ye Abasi, Ikọ onyụn̄ edi [abasi].” (John 1:1) Eti ibuot emi ẹwụtde nte owo ada aban̄a Eyen Abasi, Jesus Christ, ke ini edidu esie mbemiso edide owo. *

Jesus Christ edi “Akpan ke kpukpru se ẹbotde; koro ẹkebot kpukpru n̄kpọ ke enyọn̄ ye ke isọn̄ ebe ke enye, se enyịn owo okụtde ye se enyịn owo mîkwe.” (Colossae 1:15, 16, NW) Eti ibuot emi ẹwụtde nte owo aka iso ete: “Ami n̄kodu do ke adan̄aemi [Jehovah] owụkde enyọn̄: ke ini enye ewetde ekara ke iso inyan̄. Ke ini enye emende afia enyọn̄ owụk ke ikpa-enyọn̄: ke ini enye anamde enyịn idịm inyan̄ ẹsọn̄ọ: Ke ini enye owụkde akamba mmọn̄ ewụhọ esie, ete mmọn̄ okûbe mben esie: ke ini enye ewetde itie isọn̄: Ndien ndu enye ke n̄kan̄, eyen emi enye ọkọde: n̄konyụn̄ ndi se idatde enye esịt ofụri usen; ndara ke iso esie kpukpru ini: Ndara mban̄a edem isọn̄ esie emi owo odụn̄de: ndien idatesịt mi odu ke otu nditọ owo.” (Mme N̄ke 8:27-31) Akpa edibon Eyen Jehovah okodu Ete esie ke n̄kan̄, anamde utom ifịk ifịk ye enye—Andibot enyọn̄ ye isọn̄ emi mînyeneke n̄ka. Ke ini Jehovah Abasi okobotde akpa owo, Eyen Esie ama abuana ye enye ke utom oro nte Etubom Anamutom. (Genesis 1:26) Eyịghe idụhe Eyen Abasi enen̄erede enyene udọn̄ aban̄a, idem amade, ubonowo!

“Ọfọfọn ye Owo Eke Okopde Uyo Mi”

Nte eti ibuot oro ẹwụtde nte owo, Eyen Abasi ọdọhọ ete: “Mbufo nditọwọn̄, ẹkop ndien uyo mi: ndien ọfọfọn ye mmọ eke ẹkpemede usụn̄ mi. Ẹkop item, ẹnyụn̄ ẹnyene ibuot, ndien ẹkûsịn enye. Ọfọfọn ye owo eke okopde uyo mi, onyụn̄ etiede ke enyịn-usụn̄ mi kpukpru usen ebet, onyụn̄ etiede ke inua-otop mi ekpeme. Koro owo eke okụtde mi okụt uwem, oyonyụn̄ ọbọ Jehovah mfọn. Edi owo eke eduede mi abiat ukpọn̄ esiemmọ: kpukpru mmọ eke ẹsuade mi, ẹma n̄kpa.”—Mme N̄ke 8:32-36.

Jesus Christ edi ata uwụtn̄kpọ ọniọn̄ Abasi. ‘Ofụri inyene ọniọn̄ ye ifiọk ẹdịbe Enye ke idem.’ (Colossae 2:3) Do, ẹyak nnyịn itịn̄ enyịn ikop uyo esie inyụn̄ itiene nde ikpat esie ketket. (1 Peter 2:21) Ndifụmi enye edi ndibiat ukpọn̄ nnyịn ye ndima n̄kpa, koro ‘edinyan̄a itoho ke baba owo kiet efen.’ (Utom 4:12) Ke akpanikọ, ẹyak nnyịn inyịme Jesus nte enye emi Abasi ọnọde kaban̄a edinyan̄a nnyịn. (Matthew 20:28; John 3:16) Ntem nnyịn iyenyene inemesịt oro otode ‘edikụt uwem ye edibọ Jehovah mfọn.’

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Mme ndise ke page 26]

Eti ibuot edi akpan n̄kpọ ọnọ mbon oro ẹkamade itie

[Mme ndise ke page 27]

Kûfụmi mme ndutịm oro ẹnamde nnyịn inyene eti ibuot