“Edieke Abasi Adade ye Nnyịn, Anie Edikeme Ndibiọn̄ọ Nnyịn?”
“Edieke Abasi Adade ye Nnyịn, Anie Edikeme Ndibiọn̄ọ Nnyịn?”
“Nso ke ididọhọ ndien iban̄a n̄kpọ emi? Edieke Abasi adade ye nnyịn, anie edikeme ndibiọn̄ọ nnyịn?”—ROME 8:31.
1. Mmanie ẹketiene nditọ Israel ẹwọn̄ọ ke Egypt, ndien nso ikonụk mmọ ndinam ntre?
KE INI nditọ Israel ẹkewọn̄ọde ke Egypt ke ẹma ẹkedu do isua 215, n̄wakn̄kan ikpehe ini oro ke itie ufụn, “mbuaha udịm owo [ẹma] ẹsan̄a ye mmọ ẹdọk.” (Exodus 12:38) Mbon oro mîkedịghe nditọ Israel mi ẹma ẹkụt enyene-ndịk ufen duop oro ẹkesịnde akwa nsobo ke Egypt ẹnyụn̄ ẹnamde mme nsunsu abasi esie ẹdi n̄kpọ nsahi. Ke ukem ini oro, mmọ ẹma ẹkụt ukeme Jehovah ndikpeme ikọt esie—akpan akpan ọtọn̄ọde ke ọyọhọ ufen inan̄ ka iso. (Exodus 8:23, 24) Okposụkedi ẹkenyenede esisịt ifiọk ẹban̄a mme uduak Jehovah, mmọ ẹma ẹtịm ẹfiọk n̄kpọ kiet: Mme abasi Egypt ẹma ẹkpu ndikpeme nditọ Egypt, ke adan̄aemi Jehovah okowụtde odudu esie ndikpeme nditọ Israel.
2. Ntak emi Rahab akan̄wamde mbon uyep nditọ Israel, ndien ntak emi enye mîkanamke ndudue ke ndikọbuọt idem ke Abasi mmọ?
2 Isua 40 ke ukperedem, ata esisịt ini mbemiso nditọ Israel ẹkedụkde Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, Joshua, andida itie Moses, ama ọdọn̄ iren iba ẹkeyep isọn̄ oro. Do mmọ ẹma ẹsobo Rahab, andidụn̄ Jericho. Otode se enye okokopde aban̄a mme okopodudu edinam oro Jehovah akanamde ndikpeme nditọ Israel ke isua 40 tọn̄ọ nte mmọ ẹkewọn̄ọ ke Egypt, enye ama ọfiọk ete ke edieke imọ iyomde edidiọn̄ Abasi, ana imọ in̄wam ikọt esie. Ke ntak ọniọn̄ ọniọn̄ ubiere esie, ẹma ẹnyan̄a enye ye ubon esie ke ini nditọ Israel ẹkesobode obio oro ke ukperedem. Utịbe utịbe usụn̄ emi ẹkenyan̄ade mmọ ekedi in̄wan̄-in̄wan̄ uyarade ke idemesie nte ke Abasi ama odu ye mmọ. Ntem, Rahab ikanamke ndudue ke ndikọbuọt idem ke Abasi nditọ Israel.—Joshua 2:1, 9-13; 6:15-17, 25.
3. (a) Nso utịben̄kpọ ke Jesus akanam ekpere obio Jericho oro ẹkefiakde ẹbọp, ndien didie ke mme adaiso ido ukpono ẹdide mme Jew ẹkenam n̄kpọ ẹban̄a? (b) Nso ke ndusụk mme Jew, ndien ke ukperedem ediwak mbon oro mîdịghe mme Jew, ẹkedifiọk?
3 Isua 1,500 ke ukperedem, Jesus Christ ama atat eben̄e eben̄e edide nnan enyịn ekpere Jericho emi ẹkefiakde ẹbọp. (Mark 10:46-52; Luke 18:35-43) Eren emi ama eben̄e Jesus ete atua imọ mbọm, owụtde ete ke enye ama ọfiọk ete ke Abasi ama ada ye Jesus. Ke n̄kan̄ eken, mme adaiso ido ukpono ẹdide mme Jew ye mme anditiene mmọ ke ofụri ofụri ẹma ẹsịn ndinyịme mme utịben̄kpọ oro Jesus akanamde nte uyarade nte ke enye akanam utom Abasi. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹkụt ndudue ẹnọ enye. (Mark 2:15, 16; 3:1-6; Luke 7:31-35) Idem ke ini ẹkefiọkde akpanikọ oro nte ke ẹma ẹnam Jesus eset ke mmimọ ima ikowot enye, mmọ ikenyịmeke ke emi ekedi ubọkutom Abasi. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹda usụn̄ ke ndikọbọ mme anditiene Jesus, ẹdomode ndikpan utom mmọ eke ‘edikwọrọ Ọbọn̄ Jesus.’ Edi ndusụk mme Jew, ndien ke ukperedem ediwak mbon oro mîdịghe mme Jew, ẹma ẹtịn̄ enyịn ke mme n̄kpọntịbe emi ẹnyụn̄ ẹfiọk nnennen se mmọ ẹwọrọde. Ama an̄wan̄a mmọ nte ke Abasi ama esịn mme adausụn̄ ẹdide mme Jew oro ẹkekụtde idem ke edinen ke okonyụn̄ ada ye mme anditiene Jesus Christ oro ẹkesụhọrede idem.—Utom 11:19-21.
Abasi Ada ye Mmanie Mfịn?
4, 5. (a) Didie ke ndusụk owo ẹkere ẹban̄a edimek ido ukpono? (b) Nso idi akpan mbụme ke ini iyomde ndifiọk ido ukpono akpanikọ?
4 Ke mbụme aban̄ade m̀mê ewe edi ido ukpono akpanikọ, ọkwọrọ ederi kiet ọkọdọhọ ke ndụn̄ọde TV ke ndondo emi ete: “Nyọsọn̄ọ ntịn̄ nte ke ido ukpono edi eke akpanikọ edieke enye anamde owo emi anamde item esie edi eti owo.” Edi akpanikọ, ido ukpono akpanikọ esinam mme owo ẹfọn. Edi nte ido ukpono ndinam mme owo ẹfọn ke idemesie edi uyarade nte ke Abasi ada ye enye? Nte oro edi n̄kukụre n̄kpọ ndida mfiọk m̀mê ido ukpono edi eke akpanikọ?
5 Kpukpru owo ẹsima edieke ẹkemede ndinam mme ọkpọkpọ edimek, esịnede edimek ido ukpono. Edi ndinyene ifụre edimek inọhọ ubiọn̄ nte ke owo ayanam nnennen edimek. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹmek ido ukpono ẹtiene nte mme owo ẹwakde ke enye, inyene, uwouwo usọrọ, m̀mê ke ntak ẹmade ubon mmọ. Ke usụn̄ ekededi, n̄kpọ emi ndomokiet idịghe akpan n̄kpọ ke ndibiere m̀mê ido ukpono edi eke akpanikọ m̀mê idịghe. Akpan mbụme ke n̄kpọ emi edi: Ewe ido ukpono esịn udọn̄ ọnọ mme andidu ke enye ndinam uduak Abasi onyụn̄ ọnọ ọkpọsọn̄ uyarade nte ke Abasi ada ye enye, man mme andidu ke enye ẹkeme ndidọhọ uko uko ẹte, “Abasi [ada] ye nnyịn”?
6. Mme ikọ Jesus ewe ẹsịn un̄wana ke n̄kpọ aban̄ade ido ukpono akpanikọ ye nsunsu ido ukpono?
6 Jesus ama ọnọ edumbet ndida mfiọk utuakibuot akpanikọ ye nsunsu utuakibuot ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ẹkpeme idem ẹbak prophet abian̄a emi ẹfọrọde ikpa erọn̄ ẹdi ke ọtọ mbufo, kpa ke ini mmọ ẹdide anawụri-ekpe ke esịt mmọ. Mbufo ẹyeda mfri mmọ ẹfiọk mmọ.” (Matthew 7:15, 16, sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn; Malachi 3:18) Ẹyak nnyịn idụn̄ọde ndusụk ke otu “mfri,” m̀mê se ẹdade ẹfiọk, ido ukpono akpanikọ man nnyịn ke ofụri akpanikọ ikpekeme ndifiọk m̀mê Abasi ada ye mmanie mfịn.
Mme N̄kpọ Ndida Mfiọk Mbon Oro Abasi Ọnọde Ibetedem
7. Nso ke ndikpep se isịnede ke Bible kpọt ọwọrọ?
7 Mmọ ẹkọn̄ mme ukpepn̄kpọ mmọ ke Bible. Jesus ọkọdọhọ ete: “Ukpepn̄kpọ eke nnọde idịghe Okịm, edi edi eke Andidọn̄ Mi. Edieke owo enyịmede ndinam se Enye amade, owo oro ọyọfiọk aban̄a se n̄kpepde, m̀mê oto Abasi, m̀mê Ami ntịn̄ ikọ oto Idem Mi.” Ndien n̄ko: “Enye eke edide owo Abasi okop ikọ Abasi.” (John 7:16, 17; 8:47) Nte owụtde ifiọk, man enyene ibetedem Abasi ana owo ekpep se Abasi ayararede ke Ikọ esie kpọt; onyụn̄ esịn mme ukpepn̄kpọ oro ẹkọn̄ọde ke ifiọk m̀mê item owo.—Isaiah 29:13; Matthew 15:3-9; Colossae 2:8.
8. Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndikot enyịn̄ Abasi ke utuakibuot?
8 Mmọ ẹkot ẹnyụn̄ ẹtan̄a enyịn̄ Abasi, Jehovah. Isaiah ama ebem iso etịn̄ ete: “Mbufo ẹyedọhọ ke usen oro, ẹte, Mbufo ẹkọm Jehovah, ẹseme ẹkot enyịn̄ esie, ẹmen se enye anamde ẹtan̄a ẹnọ mme idụt, ẹti owo ẹte ke enyịn̄ esie okon̄. Ẹbre ẹnọ Jehovah, koro enye anamde ikpọ n̄kpọ: ẹmefiọk emi ke ofụri ererimbot.” (Isaiah 12:4, 5) Jesus ama ekpep mme anditiene enye ndibọn̄ akam nte: “Ete nnyịn emi odude ke heaven: yak ikpono enyịn̄ Fo.” (Matthew 6:9) Mmọdo, edide mmọ ẹkedi mme Jew m̀mê ikedịghe, mme Christian ẹkenyene ndinam n̄kpọ nte ‘ikọt enyịn̄ Abasi.’ (Utom 15:14) Nte an̄wan̄ade, Abasi enem esịt ndida ye mbon oro ẹdatde esịt ndidi ‘ikọt enyịn̄ Esie.’
9. (a) Ntak emi mme andidu ke ido ukpono akpanikọ ẹkopde idatesịt? (b) Didie ke Isaiah owụt ukpụhọde ke ufọt ido ukpono akpanikọ ye nsunsu ido ukpono?
9 Mmọ ẹwụt idara idara edu Abasi. Nte enye emi “eti mbụk” otode, Jehovah edi “Abasi inemesịt.” (1 Timothy 1:11, NW) Ntre didie ke mme andituak ibuot nnọ enye ẹkpetre ndikop inemesịt m̀mê ẹkpetie mfụhọ mfụhọ kpukpru ini? Kpa ye nnanenyịn ye mme ọkpọkpọ mfịna ke ererimbot, mme ata Christian ẹka iso ndidat esịt koro mmọ ẹdiade ọkpọmiọk udia eke spirit kpukpru ini. Isaiah owụt nte mmọ ẹkpụhọrede ye mbon oro ẹnamde nsunsu ido ukpono: “Ntem ke Ọbọn̄ Jehovah ọdọhọ, ete, Sese, ikọt mi ẹyedia n̄kpọ, edi biọn̄ ọyọdọn̄ mbufo: sese, ikọt mi ẹyen̄wọn̄, edi itọn̄ ayasat mbufo: sese, ikọt mi ẹyedat esịt, edi bụt ayanam mbufo: sese, ikọt mi ẹyekwọ ke idatesịt, edi mbufo ẹyeseme ke ubiak esịt, ẹnyụn̄ ẹtuan̄a ke ndutụhọ spirit.”—Isaiah 65:13, 14.
10. Didie ke mbon oro ẹnamde ido ukpono akpanikọ ẹfep ndikpep n̄kpọ nto ndomonse?
10 Mmọ ẹkọn̄ edu uwem ye mme ubiere mmọ ke mme edumbet Bible. Andiwet Mme N̄ke eteme nnyịn ete: “Buọt idem fo ye Jehovah ke ofụri esịt fo; ndien kûberi edem ke asian fo. Diọn̄ọ enye ke kpukpru usụn̄ fo, ndien enye eyenen̄ede usụn̄ fo enịm.” (Mme N̄ke 3:5, 6) Abasi ada ye mbon oro ẹyomde ndausụn̄ esie utu ke ndida ye mbon oro ẹfụmide ọniọn̄ Abasi. Adan̄a nte owo enyịmede ndinam uwem esie ekekem ye Ikọ Abasi, enye eyefep ndikpep n̄kpọ nto ndomonse.—Psalm 119:33; 1 Corinth 1:19-21.
11. (a) Ntak emi mme andibuana ke ido ukpono akpanikọ mîbahakede idemmọ idọn̄ ke otu mme ọkwọrọ ederi ye usụhọde mbon ido ukpono? (b) Nso uwụtn̄kpọ ke mbon emi ẹdade usụn̄ ke otu ikọt Abasi ẹnyene ndinịm nnọ mme erọn̄?
11 Ẹtịm mmọ ke ido emi ẹketịmde esop Christian akpa isua ikie. Jesus ama ọnọ edumbet emi: “Ẹkûyak ẹkot mbufo, ẹte, Rabbi; koro Kiet edi Andikpep mbufo, kpukpru mbufo ẹnyụn̄ ẹdi nditọ-ete. Ẹkûnyụn̄ ẹkot ndomo owo kiet ke isọn̄, ẹte, Ete; koro Kiet edi Ete mbufo, kpa Enye emi odude ke heaven. Ẹkûnyụn̄ ẹyak ẹkot mbufo, ẹte, Mbọn̄; koro Kiet edi Ọbọn̄ mbufo, kpa Christ. Edi enye emi okponde akan ke otu mbufo edidi asan̄autom mbufo.” (Matthew 23:8-11) Inaha esop nditọete enyene atan̄-idem otu mme ọkwọrọ ederi oro ẹnọde idemmọ ikpọ udorienyịn̄ oro ẹmenerede mmọ ẹkan usụhọde mbon ido ukpono. (Job 32:21, 22) Ẹdọhọ mbon emi ẹkpemede erọn̄ Abasi ẹte “ẹkûyak etie nte ẹnyenyịk mbufo; ẹkûnam emi ẹban̄a mbukpo udori, edi ẹnam ke edinyịme esịt; ẹkûnyụn̄ ẹbre odudu ye mmọ emi ẹkeyakde ẹsịn mbufo ke ubọk, edi ẹnịm idem nte uwụt-n̄kpọ ẹnọ mme erọn̄.” (1 Peter 5:2, 3) Mme ata Christian ekpemerọn̄ isidomoke ndidi mme andikara mbuọtidem mbon efen. Nte mme ekemmọ mbonutom ke utom Abasi, mmọ n̄kukụre ẹdomo ndinịm eti uwụtn̄kpọ.—2 Corinth 1:24.
12. Nso ekikere oro adade ukem ukem kaban̄a mme ukara owo ke Abasi oyom mbon oro ẹyomde ibetedem imọ ẹnyene?
12 Mmọ ẹsụk ibuọt ẹnọ ukara owo edi ẹda san̄asan̄a. Owo emi ‘mîsụkke ibuot inọ mme enyene-odudu emi ẹkarade’ ikemeke ndidori enyịn Abasi ndida ye imọ. Ntak-a? Koro “mme enyene-odudu emi ẹdude kemi, edi Abasi ekenịm mmọ. Mmọdo owo eke an̄wanade ye odudu emi an̄wana ye se Abasi ekenịmde.” (Rome 13:1, 2) Nte ededi, Jesus ama ọfiọk ete ke ntuaha ekeme ndidu ke se kiet m̀mê eken oyomde ke ini ọkọdọhọde ete: “Ẹnọ Caesar se inyenede Caesar, ẹnyụn̄ ẹnọ Abasi se inyenede Abasi.” (Mark 12:17) Ana mbon emi ẹyomde Abasi ada ye mmimọ “ẹbem iso ẹyom Obio Ubọn̄ [Abasi] ye edinen ido Esie,” ke adan̄aemi ke ukem ini oro ẹsụkde ibuot ẹnọ mme ibet idụt emi ẹdude ke n̄kemuyo ye n̄kokon̄ mbiomo emi mmọ ẹnyenede ke iso Abasi. (Matthew 6:33; Utom 5:29) Jesus ama ọsọn̄ọ etịn̄ aban̄a edida san̄asan̄a ke ini eketịn̄de aban̄a mme mbet esie ete: “Mmọ idịghe eke ererimbot, kpa nte Ami mmendịghe eke ererimbot.” Ekem enye ama adian do ete: “Obio Ubọn̄ Mi idịghe eke ererimbot emi.”—John 17:16; 18:36.
13. Nso udeme ke ima enyene ke ndinam ẹfiọk ikọt Abasi?
13 Mmọ inamke asari ke ‘ndifọn ido ye kpukpru owo.’ (Galatia 6:10) Ima Christian inamke asari, enyenyịme kpukpru owo, ikereke uduot ikpọkidem, idaha ke ndutịm uforo m̀mê ifiọkn̄wed, idụt, m̀mê usem mmọ. Edifọn ido ye kpukpru owo, akpan akpan mme andito ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ an̄wam ke ndinam ẹfiọk mbon oro Abasi ọnọde ibetedem. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹma ẹma kiet eken, kpukpru owo ẹyeda oro ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet Mi.”—John 13:35; Utom 10:34, 35.
14. Nte mme owo ke ofụri ofụri ẹsima mbon oro ẹnyenede unyịme Abasi? Nam an̄wan̄a.
14 Mmọ ẹnyịme ndikụt ndutụhọ ke ntak edinam uduak Abasi. Jesus ama ebem iso ọtọt mme anditiene enye ete: “Edieke mmọ ẹkesịnde Mi enyịn, ẹyesịn mbufo enyịn n̄ko: edieke mmọ ẹkenịmde uyo Mi, mmọ ẹyenịm uyo mbufo n̄ko.” (John 15:20; Matthew 5:11, 12; 2 Timothy 3:12) Owo isimaha mbon oro Abasi ọnọde ibetedem, nte owo mîkamaha Noah, emi okobiomde ererimbot ikpe oto mbuọtidem esie. (Mme Hebrew 11:7) Mfịn, mbon emi ẹyomde Abasi ada ye mmimọ isidehede isiak mmọn̄ ke ikọ Abasi m̀mê ndibiat mme edumbet Abasi man ẹbọhọ ukọbọ. Adan̄a nte mmọ ẹnamde n̄kpọ Abasi ke edinam akpanikọ, mmọ ẹfiọk ẹte ke ‘idem ayakpa mme owo, mmọ ẹyenyụn̄ ẹsụn̄i’ mmimọ.—1 Peter 2:12; 3:16; 4:4.
Ini Ndinam Ndụn̄ọde
15, 16. (a) Mme mbụme ewe ẹdin̄wam nnyịn ndifiọk otu ido ukpono emi Abasi ọnọde ibetedem? (b) Nso ubiere ke ediwak miliọn owo ẹsịm, ndien ntak-a?
15 Bụp idemfo, ‘Ewe otu ido ukpono ke ẹdiọn̄ọ nte enen̄erede ọsọn̄ọ eyịre ke Ikọ Abasi, idem ke ini mme ukpepn̄kpọ esie ẹkpụhọrede ye mme edinịm ke akpanikọ ata ediwak owo? Mmanie ẹsọn̄ọ ẹtịn̄ nte ọkpọkpọ enyịn̄ Abasi edide akpan n̄kpọ, idem ẹdade enye ẹsio idemmọ? Mmanie ẹnyan ubọk ẹwụt Obio Ubọn̄ Abasi ye ọyọhọ idotenyịn nte n̄kukụre usọbọ ke kpukpru mfịna ubonowo? Mmanie ẹsọn̄ọ ẹmụm mme idaha ido uwem Bible ẹkama, okposụkedi emi anamde ẹda mmọ nte mbon eset? Ewe otu ke ẹfiọk nte mînyeneke ọkwọrọ ederi oro ẹkpede okụk, emi kpukpru mme andibuana ke enye ẹdide mme ọkwọrọ ikọ? Mmanie ke ẹsitoro sia ẹdide nditọisọn̄ oro ẹnịmde ibet, idem okposụkedi mmọ ẹsịnde ndibuana ke mbre ukara? Mmanie ẹbiat ini ye okụk ke ntak ima ndin̄wam mbon en̄wen ẹkpep ẹban̄a Abasi ye mme uduak esie? Ndien kpa ye kpukpru nti edinam emi, mmanie ke ẹsụk ẹse ke usụhọde, ẹda ẹnam n̄kpọ imam, ẹnyụn̄ ẹkọbọ?’
16 Ediwak miliọn owo ke ofụri ererimbot ẹdụn̄ọde mme akpanikọ ẹnyụn̄ ẹnyịme ẹte ke Mme Ntiense Jehovah kpọt ẹnam ido ukpono akpanikọ. Se Mme Ntiense Jehovah ẹkpepde ye nte mmọ ẹdude uwem, ọkọrọ ye mme ufọn oro ido ukpono mmọ adade edi, ẹnam mmọ ẹsịm ubiere emi. (Isaiah 48:17) Ke nditịm ntịn̄, ediwak miliọn owo ke ẹdọhọ, nte ẹkebemde iso ẹtịn̄ ke Zechariah 8:23, ẹte: “Ẹyak nnyịn ika ye mbufo: koro nnyịn imokop ite ke Abasi odu ye mbufo.”
17. Ntak emi Mme Ntiense Jehovah ndidọhọ ke mmimọ inyene ido ukpono akpanikọ mîdịghe ntan̄idem?
17 Nte Mme Ntiense Jehovah ndidọhọ ke Abasi ada ye mmimọ ikpọn̄ edi ntan̄idem? Ke akpanikọ, se mmọ ẹdọhọde edi ukem nte ini nditọ Israel ke Egypt ẹkedọhọde ke Abasi ada ye mmimọ kpa ye se mbon Egypt ẹkenịmde ke akpanikọ, m̀mê ini mme Christian akpa isua ikie ẹkedọhọde ke Abasi ada ye mmimọ utu ke ndida ye mbon ido ukpono mme Jew. Mme akpanikọ ẹwụt ke se mmọ ẹtịn̄de enen. Ke idụt 235, Mme Ntiense Jehovah ke ẹnam utom emi Jesus ekebemde iso etịn̄ ete ke mme ata anditiene imọ ẹyenam ke utịt ini: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.”—Matthew 24:14.
18, 19. (a) Ntak emi Mme Ntiense Jehovah mînyeneke ntak ndomokiet nditre utom ukwọrọikọ mmọ, idem okposụkedi ẹbiọn̄ọde mmọ? (b) Didie ke Psalm 41:11 ọsọn̄ọ akpanikọ oro nte ke Abasi ada ye Mme Ntiense?
18 Mme Ntiense Jehovah ẹyeka iso ndinam utom emi, idiyakke ukọbọ m̀mê ubiọn̄ọ etre utom mmọ tutu amama. Ana ẹnam ẹnyụn̄ ẹkụre utom Jehovah. Kpukpru ukeme emi mbon efen ẹsịnde ke isua ikie emi ẹbede ndikpan Mme Ntiense Jehovah ndinam utom Abasi ẹkpu ofụri ofụri, koro Jehovah ama ọn̄wọn̄ọ ete: “Baba n̄kpọ ekọn̄ kiet eke ẹbotde ẹban̄a fi idikwe unen; afo oyonyụn̄ anam ikọ etịp kpukpru edeme eke ẹdahade ẹda ẹnam ikọ ye afo. . . . Emi edi udeme ikọt Jehovah, edinen ido mmọ onyụn̄ oto ye ami.”—Isaiah 54:17.
19 Mme Ntiense Jehovah ndinen̄ede nsọn̄ idem nnyụn̄ nsịn ifịk idahaemi n̄kan nte akanam ẹsịnde—ndien ẹnam emi kpa ye ubiọn̄ọ ofụri ererimbot—edi uyarade nte ke Jehovah okop inemesịt ke se mmọ ẹnamde. Edidem David ọkọdọhọ ete: “Nda emi mfiọk nte nnemde fi esịt, koro mme asua mi mîdidarake iban̄a mi.” (Psalm 41:11; 56:9, 11) Mme asua Abasi ididarake iban̄a ikọt Jehovah tutu amama, koro Adausụn̄ mmọ, Jesus Christ, ke asan̄a ebịne akpatre edikan!
Nte Afo Emekeme Ndibọrọ?
• Nso idi ndusụk uwụtn̄kpọ eset ẹban̄ade mme owo oro Abasi ọkọnọde ibetedem?
• Nso idi ndusụk n̄kpọ ẹdade ẹfiọk ido ukpono akpanikọ?
• Ntak emi afo ke idemfo enịmde ete ke Abasi ada ye Mme Ntiense Jehovah?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Ndise ke page 13]
Mbon emi ẹyomde Abasi ada ye mmimọ ẹkọn̄ mme ukpepn̄kpọ mmọ ofụri ofụri ke Ikọ esie
[Ndise ke page 15]
Mbiowo Christian ẹdi uwụtn̄kpọ ẹnọ otuerọn̄