Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Nam Ẹkụt N̄kọri Fo

Nam Ẹkụt N̄kọri Fo

Nam Ẹkụt N̄kọri Fo

“Tịn̄ enyịn nam mme n̄kpọ emi; sịn idem ke esịt ofụri-ofụri; man kpukpru owo ẹkụt n̄kọri fo ke eti ido.”—1 TIMOTHY 4:15.

1. Afo ekeme didie ndifiọk ini emi mfri adatde ekem se ẹdiade?

 KERE ban̄a mfri emi afo amade akan—sokoro, eben, man̄ko, m̀mê mfri efen. Nte afo emekeme ndifiọk ini emi enye adatde ekem se ẹdiade? Ke akpanikọ emekeme. Ufuọn̄ esie, uduot esie, ye nte enye etiede ke ubọk kpukpru ẹnam fi ọfiọk ke enye eyenen̄ede enem. Ndondo oro afo odomde mfri oro, afo emekeme nditịn̄ nte enye etiede. Enyene mmọn̄ tutu! Enịn̄e tutu! Enye ọnọ fi ekese inemesịt.

2. Didie ke owo owụt ke imọkọri isịm ọyọhọ idaha, ndien nso utịp ke oro enyene ke mme ọkpọkpọ itie ebuana?

2 Mmemmem, inem inem edinam emi ebiet mme ikpehe eken ke uwem. N̄kpọ kiet edi, ukem nte ẹsikụtde mfri oro adatde, ẹsikụt n̄ko ini emi owo ọkọride esịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit ke nsio nsio usụn̄. Nnyịn imesifiọk ke owo ọkọri esịm ọyọhọ idaha ke ini ikụtde nte owo oro owụtde mbufiọk, ikike, ọniọn̄, ye ntre ntre eken. (Job 32:7-9) Ke akpanikọ edi n̄kpọ idatesịt ndidụk nsan̄a nnyụn̄ nnam utom ye mme owo oro ẹwụtde mme utọ edu oro ke mme edinam mmọ.—Mme N̄ke 13:20.

3. Nso ke se Jesus eketịn̄de aban̄a mbon eyo esie owụt kaban̄a edikọri nsịm ọyọhọ idaha?

3 Ke n̄kan̄ eken, owo ekeme ndikọri nsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ ikpọkidem, edi usụn̄ oro enye etịn̄de ikọ onyụn̄ anamde n̄kpọ ekeme ndiwụt nte ke enye ikọrike isịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke ntụk ye ke n̄kan̄ eke spirit. Ke uwụtn̄kpọ, ke etịn̄de aban̄a otụtutọn̄ emana eyo esie, Jesus Christ ọkọdọhọ ete: “Koro John ekedi, idiaha n̄kpọ inyụn̄ in̄wọn̄ke; ndien mmọ ẹte, Enye enyene demon. Eyen Owo emedi, adia n̄kpọ onyụn̄ ọn̄wọn̄: ndien mmọ ẹte, Sese, owo udia ye amammịn.” Idem okposụkedi mme owo oro ẹma ẹkekọri ẹsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ ikpọkidem, Jesus ama ọdọhọ ete ke mmọ ẹkenam n̄kpọ nte “nditọwọn̄”—ikọkọrike isịm ọyọhọ idaha. Ntem, enye ama adian do ete: “Edi ubọk-utom Eti Ibuot owụt ete Eti Ibuot enen.”—Matthew 11:16-19.

4. Ke mme usụn̄ ewe ke ẹkeme ndinam ẹkụt n̄kọri ye edikọri nsịm ọyọhọ idaha?

4 Otode se Jesus eketịn̄de, nnyịn imekeme ndikụt nte ke ẹda utom oro owo anamde ye utịp utom oro ẹdiọn̄ọ m̀mê owo enyene ata ọniọn̄—in̄wan̄-in̄wan̄ idiọn̄ọ edikọri nsịm ọyọhọ idaha. Kaban̄a emi, tịm fiọk item oro apostle Paul ọkọnọde Timothy. Ke ama akabat mme n̄kpọ oro Timothy ekpebịnede, Paul ama ọdọhọ ete: “Tịn̄ enyịn nam mme n̄kpọ emi; sịn idem ke esịt ofụri-ofụri; man kpukpru owo ẹkụt n̄kọri fo ke eti ido.” (1 Timothy 4:15) Ih, ‘ẹsikụt’ n̄kọri oro Christian anamde in̄wan̄-in̄wan̄. Edikọri nsịm ọyọhọ idaha Christian, ukem nte un̄wana, idịghe edu esịtidem m̀mê ndedịbe edu oro owo mîkemeke ndikụt. (Matthew 5:14-16) Ke ntre, nnyịn iyodụn̄ọde akpan usụn̄ iba oro ẹkemede ndinam ẹkụt n̄kọri ye edikọri nsịm ọyọhọ idaha: (1) ndikọri ke ifiọk, asian, ye ọniọn̄; (2) ndision̄o mbun̄wụm spirit.

Ndidi Kiet ke Mbuọtidem ye ke Ifiọk

5. Didie ke ẹkeme ndikabade edikọri nsịm ọyọhọ idaha?

5 Ata ediwak n̄wed ukabadeikọ ẹkabade edikọri nsịm ọyọhọ idaha nte idaha ọyọhọ n̄kọri, idaha edikọri n̄wọrọ owo, ye nte edikọri nsịm akpatre idaha m̀mê idaha oro ẹyomde. Nte ẹkebemde iso ẹtịn̄, mfri esikọri esịm ọyọhọ idaha, m̀mê adat, ke ama okokụre oto-obot n̄kọri esie ndien nte enye etiede, uduot esie, ufuọn̄, ye inem esie ẹnam enye esịm se ẹdade nte idaha oro ẹyomde. Ke ntre, edikọri nsịm ọyọhọ idaha edi ukem n̄kpọ ye edidi ata eti, ọyọhọ, idem edifọn mma.—Isaiah 18:5; Matthew 5:45-48; James 1:4.

6, 7. (a) Nso iwụt ke Jehovah enen̄ede enyene udọn̄ ndinam kpukpru mme andituak ibuot nnọ enye ẹkọri ẹsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit? (b) Edikọri nsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit enyene n̄kpet n̄kpet ebuana ye nso?

6 Jehovah Abasi enen̄ede enyene udọn̄ ndinam kpukpru mme andituak ibuot nnọ enye ẹkọri ẹsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit. Man anam oro, enye ọnọ mme utịbe utịbe enọ ke esịt esop Christian. Apostle Paul ekewet ọnọ ẹsọk mme Christian ke Ephesus ete: “Enye ọkọnọ ndusụk owo nte mme apostle; onyụn̄ ọnọ ndusụk owo nte mme asiak-uduak Abasi, onyụn̄ ọnọ ndusụk owo nte mme ọkwọrọ-gospel, onyụn̄ ọnọ ndusụk owo nte mme andikpeme ye mme anditeme; man oto do ẹnam ikọt Abasi ẹfọn ẹma, ẹnyụn̄ ẹnam utom Abasi okụt unen, ẹnyụn̄ ẹnam Idem Christ ọkọri: tutu kpukpru nnyịn ikabade idi kiet ke mbuọtidem ye ke ifiọk Eyen Abasi, ikọri ikpon iwọrọ owo, isịm ofụri idaha uyọhọ Christ: man nnyịn ikûdi aba nditọwọn̄, emi ukpep-n̄kpọ ẹtode ke nsio-nsio edem ẹbara nte ofụm ẹmen ẹtop ẹduọk, ẹda nnyịn ẹdiyo ke n̄kari owo eke ẹfiọkde nditịbi usụn̄ abian̄a.”—Ephesus 4:11-14.

7 Ke mme ufan̄ikọ emi, Paul anam an̄wan̄a nte ke ndusụk ke otu ntak oro ẹnamde Abasi ọnọ utọ akpakịp enọ eke spirit oro ke esop ẹdi man kpukpru owo ‘ẹdi kiet ke mbuọtidem ye ke ifiọk,’ ‘ẹkọri ẹkpon ẹwọrọ owo,’ ẹnyụn̄ ẹsịm ‘idaha uyọhọ Christ.’ Adan̄aoro kpọt ke nnyịn idibọhọ ndidi se mme nsunsu ekikere ye ukpepn̄kpọ ẹberide ẹka iso ye edem nte nseknditọ eke spirit. Ntem nnyịn imokụt n̄kpet n̄kpet ebuana oro odude ke ufọt edikọri nsịm ọyọhọ idaha Christian ye ‘edidi kiet ke mbuọtidem ye ke ifiọk Eyen Abasi.’ Ediwak akpan n̄kpọ ẹdu ke item Paul oro nnyịn ikpanamde ọfọn ndida nnam n̄kpọ.

8. Nso ke ‘ndidi kiet’ ke mbuọtidem ye ke ifiọk oyom?

8 Akpa, sia anade ‘idi kiet,’ Christian oro ọkọride esịm ọyọhọ idaha enyene ndidiana kiet nnyụn̄ ndu ke ọyọhọ n̄kemuyo ye mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ ke mbuọtidem ye ke ifiọk. Enye inyeneke ndida nnọ m̀mê ndisọn̄ọ nyịre ke mme ọkpọkpọ ekikere esie m̀mê ndisụk nnyene mme ọkpọkpọ ekikere ke esịt ke ini edide edisịm ndifiọk Bible. Utu ke oro, enye enyene ọyọhọ mbuọtidem ke akpanikọ oro Jehovah Abasi ayararede ebe ke Eyen esie, Jesus Christ, ye “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄.” Ebede ke ndidia udia eke spirit oro ẹnọde “ke edikem ini” kpukpru ini—ebe ke mme n̄wed Christian, mme mbono esop, n̄kpri mbono, ye ikpọ mbono—nnyịn imekeme nditịm nnịm nte ke nnyịn ‘idi kiet’ ye mme ekemmọ Christian ke mbuọtidem ye ke ifiọk.—Matthew 24:45.

9. Nam an̄wan̄a se ikọ oro “mbuọtidem” ọwọrọde nte Paul adade enye etịn̄ ikọ ke leta oro enye ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Ephesus.

9 Ọyọhọ iba, ikọ oro “mbuọtidem” iban̄ake se Christian kiet kiet enịmde ke akpanikọ, edi aban̄a ofụri edinịm ke akpanikọ nnyịn, kpa “ubom ye uniọn̄ ye ukon̄ ye utụn̄ọ” esie. (Ephesus 3:18; 4:5; Colossae 1:23; 2:7) Ke akpanikọ, didie ke Christian ekeme ndidi kiet ye mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ edieke enye enịmde m̀mê enyịmede “mbuọtidem” oro ubak ubak? Emi ọwọrọ ete ke ikpanaha nnyịn iyụhọ ye edifiọk sụk mme akpan ukpepn̄kpọ Bible m̀mê ndinyene ubak ubak ifiọk akpanikọ. Utu ke oro, nnyịn ikpenyene ndinyene udọn̄ ke ndida kpukpru ndutịm oro Jehovah anamde ebe ke esop esie nnam n̄kpọ ke ndidụn̄ọde Ikọ esie ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ. Nnyịn ikpenyene ndidomo nte ikekeme ndinyene nnennen ye ọyọhọ ifiọk mban̄a uduak Abasi. Emi esịne ndida ini n̄kot nnyụn̄ n̄kpep Bible ye mme n̄wed Bible, ndibọn̄ akam nnọ Abasi mben̄e un̄wam ye ndausụn̄ esie, ndidụk mme mbono esop Christian kpukpru ini, ye ndinyene ọyọhọ ebuana ke utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ye edinam mbet.—Mme N̄ke 2:1-5.

10. Nso ke ikọ oro “tutu kpukpru nnyịn ikabade,” oro ẹdade ẹtịn̄ ikọ ke Ephesus 4:13, ọwọrọ?

10 Ọyọhọ ita, Paul akada ikọ oro “tutu kpukpru nnyịn ikabade,” mbemiso asiakde utịtmbuba ita oro. Kaban̄a ikọ oro “kpukpru nnyịn,” n̄wed ndụn̄ọde Bible kiet etịn̄ se enye ọwọrọde ete ke “idịghe kpukpru owo nte owo kiet kiet, edi kpukpru owo nte otu.” Ke ikọ efen, owo nnyịn kiet kiet ekpenyene ndisịn ọkpọsọn̄ ukeme ndidiana ye ofụri otu nditọete mbịne utịtmbuba eke edikọri nsịm ọyọhọ idaha Christian. The Interpreter’s Bible ọdọhọ ete: “Owo kiet ikemeke ndida ikpọn̄ nsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit, kpa nte mbak idem kiet mîkemeke ndikọri nsịm ọyọhọ idaha ibọhọke enye adiana ye ofụri ikpọkidem anam n̄kọri.” Paul ama eti mme Christian ke Ephesus ete ke mmọ ẹkpenyene ndisan̄a ye “kpukpru ikọt Abasi” ndomo nditịm mfiọk se mbuọtidem ọwọrọde ọyọhọ ọyọhọ.—Ephesus 3:18a.

11. (a) Nso ke ndinam n̄kọri eke spirit mîwọrọke? (b) Nso ke oyom man nnyịn inam n̄kọri?

11 Ikọ Paul anam an̄wan̄a nte ke ndinam n̄kọri eke spirit iwọrọke ikpîkpu edida ifiọk ye akwa ukpepn̄kpọ nyọhọ ekikere nnyịn. Christian oro ọkọride esịm ọyọhọ idaha idịghe enye oro owụtde ke imọfiọk n̄kpọ ikan mbon en̄wen. Utu ke oro, Bible ọdọhọ ete: “Usụn̄ nti owo ebiet un̄wana eke asiahade, aka iso ayama, tutu esịm ufọt uwemeyo.” (Mme N̄ke 4:18) Ih, edi “usụn̄” owo oro “aka iso ayama,” idịghe owo oro ke idemesie. Edieke nnyịn ikade iso isịn ukeme ndisan̄a ikpat kiet ye un̄wana ifiọk Ikọ Abasi oro akade-ka iso ayama oro Jehovah ọnọde ikọt esie, nnyịn iyanam n̄kọri eke spirit. Ke idaha emi, ndisan̄a ikpat kiet ọwọrọ ndisan̄a n̄ka iso, ndien oro edi n̄kpọ oro kpukpru nnyịn ikemede ndinam.—Psalm 97:11; 119:105

Sion̄o “Mbun̄wụm Spirit”

12. Ntak oro edision̄o mbun̄wụm spirit edide akpan n̄kpọ ke nnyịn ndiyom ndinam n̄kọri eke spirit?

12 Ke adan̄aemi edide akpan n̄kpọ ete ‘idi kiet ke mbuọtidem ye ke ifiọk,’ edi akpan n̄kpọ n̄ko ete nnyịn ision̄o mbun̄wụm spirit Abasi ke kpukpru ikpehe uwem nnyịn. Ntak-a? Nte nnyịn ima ikokụt, emi edi koro edikọri nsịm ọyọhọ idaha idịghe ndedịbe edu oro owo mîkemeke ndikụt, edi ẹda mme edu oro ẹkemede ndikụt in̄wan̄-in̄wan̄ oro ẹkemede ndinyene ufọn nnyụn̄ mbọp mbon en̄wen ẹdiọn̄ọ enye. Nte ededi, nnyịn ndiyom ndinam n̄kọri eke spirit idịghe sụk ndisịn ukeme ndimen enyọn̄ enyọn̄ edu nsịne m̀mê nditan̄ idem. Utu ke oro, nte nnyịn ikọride ke n̄kan̄ eke spirit, itienede ndausụn̄ spirit Abasi, edu uwem ye edinam nnyịn ẹyenen̄ede ẹkpụhọde. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Ẹsan̄a ke Spirit, ndien mbufo idinamke se idọn̄de obụkidem.”—Galatia 5:16.

13. Ukpụhọde ewe idi in̄wan̄-in̄wan̄ idiọn̄ọ n̄kọri?

13 Paul ama aka iso ndisiak “ubọk-utom obụkidem,” emi ẹdide ata ediwak ẹnyụn̄ ‘ẹyararede.’ Mbemiso owo edide edifiọk mme n̄kpọ oro Abasi oyomde, uwem esie asan̄a ekekem ye usụn̄ uwem ererimbot onyụn̄ ekeme ndiyọhọ ye ndusụk ke otu mme n̄kpọ oro Paul akasiakde: “use, ye mbubiam ido, ye obukpo ido, ye edikpono-ndem, ye edibre-idiọn̄, ye usua, ye utọk, ye ufụp, ye iyatesịt, ye ndomo-idem, ye ubahade, ye edisiak isio n̄ka, ye udu, ye ediyụhọ mmịn, ye etịme-etịme ido, ye mme ido eke ẹtiede ntre.” (Galatia 5:19-21) Edi nte owo oro anamde n̄kọri eke spirit, enye akan ndiọi “ubọk-utom obụkidem” emi nsịtnsịt onyụn̄ ayak itie ọnọ “mbun̄wụm spirit.” Ukpụhọde oro ẹkemede ndikụt mi edi in̄wan̄-in̄wan̄ idiọn̄ọ nte ke owo oro ke ọkọri ebịne ọyọhọ idaha Christian.—Galatia 5:22.

14. Nam ikọ iba emi “ubọk-utom obụkidem” ye “mbun̄wụm spirit,” ẹn̄wan̄a.

14 Nnyịn ikpenyene nditịm mfiọk ikọ iba emi, “ubọk-utom obụkidem” ye “mbun̄wụm spirit.” “Ubọk-utom” edi utịp edinam owo. Ke ikọ efen, mme n̄kpọ oro Paul akasiakde nte ubọk-utom obụkidem ẹdi utịp n̄koinnam m̀mê utịp mmeme ikpọkidem owo. (Rome 1:24, 28; 7:21-25) Ke n̄kan̄ eken, ikọ oro “mbun̄wụm spirit” ọnọ ekikere nte ke mme edu oro ẹsiakde itoho inua-okot ukeme edifori edu, edi oto utom oro spirit Abasi anamde ke idem owo. Kpa nte eto esin̄wụmde ke ini ẹtịmde ẹkpeme, ntre ke owo esision̄o mbun̄wụm spirit ke ini edisana spirit anamde utom ifụre ifụre ke uwem esie.—Psalm 1:1-3.

15. Ntak edide akpan n̄kpọ ndinọ ntịn̄enyịn ke kpukpru ikpehe “mbun̄wụm spirit”?

15 Akpan n̄kpọ efen ndikere mban̄a edi nte Paul akadade ikọ oro “mbun̄wụm” etịn̄ ikọ ndisịne kpukpru nti edu oro enye akasiakde. * Spirit in̄wụmke nsio nsio mfri man nnyịn imek enye emi nnyịn imade ikan. Kpukpru edu oro Paul akasiakde—ima, idatesịt, emem, ime, mfọn-ido, eti ido, edinam akpanikọ, ifụre ifụre ido, ye mfara ke idem—ẹdi akpan n̄kpọ ukem ukem, ndien mmọ ẹdiana kiet ẹnam obufa edu Christian. (Ephesus 4:24; Colossae 3:10) Ke ntre, ke adan̄aemi nnyịn ikemede ndikụt ke nnyịn imenen̄ede iwụt ndusụk ke otu mme edu emi ọkọn̄ọde ke ọkpọkpọ edu ye ntụhọ nnyịn, edi akpan n̄kpọ ete nnyịn inọ ntịn̄enyịn ke kpukpru ikpehe oro Paul akasiakde. Ke ndinam ntre, nnyịn imekeme nditịm n̄wụt mbiet edu Christ ke uwem nnyịn.—1 Peter 2:12, 21.

16. Nso idi uduak nnyịn ke ndibịne edikọri nsịm ọyọhọ idaha Christian, ndien didie ke ẹkeme ndinam enye?

16 Akpan n̄kpọ oro ikemede ndikpep nto nneme Paul edi nte ke ndibịne edikọri nsịm ọyọhọ idaha Christian, uduak nnyịn idịghe ndinyene akwa ifiọk m̀mê ndikọri enyọn̄ enyọn̄ edu. Uduak nnyịn edi ndinam spirit Abasi anam utom ifụre ifụre ke uwem nnyịn. Adan̄a nte iyakde spirit Abasi ada nnyịn usụn̄ ke ekikere ye edinam nnyịn, ntre ke nnyịn idikọri isịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit. Didie ke nnyịn ikeme ndinam emi? Ana nnyịn iyak spirit Abasi akara esịt ye ekikere nnyịn. Emi abuana nnyịn ndidụk nnyụn̄ ntiene mbuana ke mme mbono esop Christian kpukpru ini. Nnyịn n̄ko ikpenyene ndikpep nnyụn̄ ntie n̄kere Ikọ Abasi kpukpru ini, iyakde mme edumbet esie ẹkara edinam nnyịn ye mbon en̄wen ye mme edimek ye ubiere oro nnyịn inamde. Ndien, ke akpanikọ, ẹyenen̄ede ẹkụt n̄kọri nnyịn.

Nam N̄kọri Nọ Abasi Ubọn̄

17. Didie ke ndinam n̄kọri enyene ebuana ye edinọ Ete nnyịn eke heaven ubọn̄?

17 Ke akpatre, ndinam ẹkụt n̄kọri nnyịn idaha ubọn̄ ye itoro isọk nnyịn, edi ada ọsọk Ete nnyịn eke heaven, Jehovah, oro anamde nnyịn ikeme ndikọri nsịm ọyọhọ idaha eke spirit. Ke okoneyo oro mbemiso ẹkewotde Jesus, enye ama ọdọhọ mme mbet esie ete: “Ete mi ada ubọn̄ ke edin̄wụm emi mbufo ẹn̄wụmde mfri ekese; ntem ke mbufo ẹdidi mbet mi.” (John 15:8) Ebede ke mbun̄wụm eke spirit oro mmọ ẹsion̄ode ye mbun̄wụm Obio Ubọn̄ eke utom ukwọrọikọ mmọ, mme mbet ẹma ẹda ubọn̄ ẹsọk Jehovah.—Utom 11:4, 18; 13:48.

18. (a) Nso idara idara idọk ida itie mfịn? (b) Mme n̄kpọ-ata ewe ke idọk emi akama?

18 Mfịn, Jehovah ke ọdiọn̄ ikọt esie nte mmọ ẹbuanade ke idọk eke spirit ke ofụri ererimbot. Ke ediwak isua idahaemi, n̄kpọ nte mbufa owo 300,000 ẹsiyak idemmọ ẹnọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹyarade uyakidem mmọ ke mmọn̄ baptism kpukpru isua. Emi anam nnyịn ikop inemesịt ndien nte eyịghe mîdụhe adat Jehovah esịt n̄ko. (Mme N̄ke 27:11) Nte ededi, man emi aka iso ndidi ntak idatesịt ye itoro ọnọ Jehovah, oyom kpukpru utọ mbufa owo oro ‘ẹka iso ẹsan̄a ke Christ, ẹmụm n̄kam, ẹnyụn̄ ẹkọri ẹdaha ẹda ke Enye, ẹnyụn̄ ẹdọdiọn̄ ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem.’ (Colossae 2:6, 7) Emi akama adiana-iba n̄kpọ-ata ọnọ ikọt Abasi. Ke n̄kan̄ kiet, ke edide afo ana baptism obufa, nte afo eyenyịme n̄kpọ-ata edinam utom ọkpọsọn̄ man “kpukpru owo ẹkụt n̄kọri fo”? Ke n̄kan̄ eken, edieke edide afo omodu ke akpanikọ ke ndusụk ini, nte afo eyenyịme n̄kpọ-ata edibiom mbiomo edise mban̄a mfọnọn̄kpọ eke spirit mbufa owo? Ke idaha mbiba, ufọn edikọri nsịm ọyọhọ idaha ana in̄wan̄-in̄wan̄.—Philippi 3:16; Mme Hebrew 6:1.

19. Ifet ye mme edidiọn̄ ewe ẹkeme ndidi okwo edieke afo anamde ẹkụt n̄kọri fo?

19 Mme utịbe utịbe edidiọn̄ ke ẹna ẹbet kpukpru owo oro ẹnamde utom ọkpọsọn̄ ndinam ẹkụt n̄kọri mmọ. Ti akama-nsịnudọn̄ ikọ oro Paul eketịn̄de ke ama eketeme Timothy ete anam n̄kọri: “Tịm kpeme idem fo, ye se afo ekpepde owo. Yịre ke edinam utom emi; koro ke edinam ntem afo ayanyan̄a idem fo ye mmọ emi ẹkopde uyo fo.” (1 Timothy 4:16) Ebede ke ndisịn ifịk nnam ẹkụt n̄kọri fo, afo n̄ko emekeme nditiene mbuana ke ifet edinọ enyịn̄ Abasi ubọn̄ ye ifet edidara mme edidiọn̄ esie.

[Ikọ idakisọn̄]

^ ikp. 15 Ke akpasarade usem, ikọ oro “mbun̄wụm” ọwọrọ “mfri.”—Galatia 5:22, Kingdom Interlinear Translation.

Nte Afo Emeti?

• Ke mme usụn̄ ewe ke ẹkeme ndinam ẹkụt edikọri nsịm ọyọhọ idaha eke spirit?

• Nso orụk ifiọk iwụt edikọri nsịm ọyọhọ idaha?

• Didie ke edision̄o “mbun̄wụm spirit” owụt n̄kọri eke spirit?

• Mme n̄kpọ-ata ewe ke nnyịn ikpenyịme nte nnyịn ibịnede edikọri nsịm ọyọhọ idaha?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 13]

Ẹkeme ndikụt edidat, m̀mê edikọri nsịm ọyọhọ idaha, in̄wan̄-in̄wan̄

[Ndise ke page 15]

Nnyịn inam n̄kọri eke spirit ebe ke ndisan̄a ikpat kiet ye akpanikọ oro ẹyararede

[Ndise ke page 17]

Akam esin̄wam nnyịn ndision̄o “mbun̄wụm spirit”