Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Ndi Jehovah akanam ediomi esie ye Abraham ke Ur m̀mê ke Haran?
Ẹkụt ata akpa mbụk aban̄ade ediomi oro Jehovah akanamde ye Abraham ke Genesis 12:1-3, emi ọdọhọde ete: “Jehovah ọdọhọ Abram, ete, Nam daha ke isọn̄ fo ye ke ebiet emana fo, ye ke ufọk usọ, ka ke isọn̄ eke ndiwụtde fi: ndien nyanam fi akabade edi akamba idụt, . . . ndien oto fi kpukpru orụk ererimbot ẹyekụt mfọn.” * Ekeme ndidi Jehovah akanam ediomi emi ye Abraham ke adan̄aemi enye okodude ke Ur ndien afiak ọsọn̄ọ emi ke ini Abraham okodude ke Haran.
Ke akpa isua ikie, Stephen ama etịn̄ aban̄a ewụhọ oro Jehovah ọkọnọde Abraham ete ọwọrọ aka Canaan. Ke etịn̄de ikọ ọnọ Sanhedrin, enye ama ọdọhọ ete: “Abasi emi enyenede ubọn̄ owụt ete nnyịn Abraham Idem Esie, ke ini enye odude ke Mesopotamia, ke enye mîdụn̄ke ke Haran kan̄a; onyụn̄ ọdọhọ enye ete, Nam daha ke isọn̄ emana fo ye orụk fo, nyụn̄ di ke isọn̄ eke ndiwụtde fi.” (Utom 7:2, 3, sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn.) Abraham okoto Ur, ndien nte Stephen okowụtde, edi do ke enye ekebem iso okop ewụhọ ediwọrọ n̄ka Canaan. (Genesis 15:7; Nehemiah 9:7) Stephen ikasiakke ediomi oro Abasi akanamde ye Abraham, edi ke Genesis 12:1-3, ẹyịri ediomi oro ye ewụhọ ediwọrọ n̄ka Canaan. Ntre owụt eti ibuot ndinịm ke akpanikọ nte ke Jehovah akanam ediomi oro ye Abraham ke Ur.
Nte ededi, edikot mbụk Genesis ye ntịn̄enyịn ọnọ ekikere nte ke Jehovah ama afiak etịn̄ ediomi esie ọnọ Abraham ke Haran, kpa nte enye akafiakde atat ndusụk ikpehe ediomi oro ke ediwak idaha ke Canaan. (Genesis 15:5; 17:1-5; 18:18; 22:16-18) Nte Genesis 11:31, 32 ọdọhọde, Terah ete Abraham, ama ọkpọn̄ Ur aka Canaan, asan̄ade ye Abraham, Sarah, ye Lot. Mmọ ẹma ẹdisịm Haran ẹnyụn̄ ẹdụn̄ do tutu Terah akpa. Abraham ama odụn̄ ke Haran ebịghi ekem ndikọ ediwak inyene. (Genesis 12:5) Ndien nte ini akakade, Nahor, eyeneka Abraham, ama ọwọrọ n̄ko edidụn̄ do.
Ke ama ekewet aban̄a n̄kpa Terah, Bible ọtọt se Jehovah eketịn̄de ọnọ Abraham onyụn̄ aka iso ete: “Ndien Abram adaha aka, nte Jehovah ọkọdọhọde enye.” (Genesis 12:4) Ntem, Genesis 11:31–12:4 enen̄ede ọnọ ekikere nte ke Jehovah eketịn̄ mme ikọ oro ẹwetde ke Genesis 12:1-3 ke Terah ama akakpa. Edieke oro edide ntre, Abraham ọkọkpọn̄ Haran aka isọn̄ emi Jehovah okowụtde enye ke n̄kopitem nnọ ewụhọ emi ẹnọde enye idahaemi, ọkọrọ ye enye oro ẹkenọde enye ke Ur ndusụk isua ke mbemiso.
Nte ekemde ye Genesis 12:1, Jehovah ọkọdọhọ Abraham ete: “Nam daha ke isọn̄ fo ye ke ebiet emana fo, ye ke ufọk usọ.” Ini kiet ko, “isọn̄” Abraham ekedi Ur, ndien “ufọk” ete esie okodu do. Nte ededi, ete Abraham ama atan̄ ikọtufọk esie ọwọrọ aka Haran, ndien Abraham ama edikot ebiet oro, isọn̄ oro n̄kotode. Ke ini enye ọkọdọn̄de akama-ukpọhọde esie aka ‘isọn̄ oro enye okotode, ye idụt emana esie’ okoyom n̄wan ọnọ Isaac, ke ama okodụn̄ ediwak isua ke Canaan, akama-ukpọhọde oro akaka “obio Nahor” (edide Haran m̀mê ebiet en̄wen emi okodude ekpere). (Genesis 24:4, 10) Do ke akama-ukpọhọde oro okokụt Rebekah ke otu iman Abraham, kpa akamba ubon Nahor.—Genesis 22:20-24; 24:15, 24, 29; 27:42, 43.
Ke ikọ oro enye eketịn̄de ọnọ Sanhedrin, Stephen ama etịn̄ aban̄a Abraham ete: “Ke ini ete esie ama akakpa, Abasi osio enye do, ada enye edi ke isọn̄ emi mbufo ẹdụn̄de ke esịt ke emi.” (Utom 7:4) Emi owụt ete ke Jehovah ama enyene nneme ye Abraham ke Haran. Owụt eti ibuot ndinịm nte ke idaha oro, Jehovah ama afiak ọsọn̄ọ ediomi esie ye Abraham nte ẹtọtde ke Genesis 12:1-3, sia ediomi oro ọkọtọn̄ọde ndinyene ufọn ke Abraham ama ọkọwọrọ edidụn̄ ke Canaan. Ntem, edikere mban̄a kpukpru ntọt ẹdude ada esịm ubiere oro nte ke anaedi Jehovah akanam ediomi esie ye Abraham ke Ur ndien afiak ọsọn̄ọ enye ke Haran.
[Ikọ idakisọn̄]
^ ikp. 3 Jehovah ama okpụhọde Abram enyịn̄ akabade okot Abraham ke Canaan ke ini Abraham ekedide isua 99.—Genesis 17:1, 5.