Nditoro Abasi ke Ikpọ Obot Philippine
Nditoro Abasi ke Ikpọ Obot Philippine
Edieke afo ekerede aban̄a Philippines nte idụt oro edide isuo, afo emenen. Edi enye n̄ko edi idụt oro enyenede ndiye obot. Ye Mme Ntiense Jehovah, ndikwọrọ ikọ ke mme obio ye mme ikpehe oro ẹdide unaisọn̄ emem utom onyụn̄ enyene uforo ke ndusụk udomo. Nte ededi, idịghe ntre ke mme ikpehe oro ẹdide obot.
NDIYE obot idụt oro ẹdi ata isio isio ye mme esụk utatan, udịm udịm itiat mbeninyan̄, ine, ye ikpọ obio oro ẹdude ke mme isuo emi ẹdide unaisọn̄. Ikpọ obot oro n̄ko ẹtie nte akwa n̄kpọ ubiọn̄ọ ẹnọ edikwọrọ “gospel” Obio Ubọn̄ Abasi.—Matthew 24:14.
Philippine Islands odu ke ebiet emi ubak ikpehe isọn̄ iba ẹsobode. Isọn̄ ndisobo ke ebiet emi anam mme ibombom ẹdu ke ikpọ isuo oro. Se iwakde ibe isuo 7,100 emi ẹnamde Philippines ẹdu ke n̄kan̄ edem usoputịn ikpehe Pacific Ring of Fire. Ntem, mmọ ẹyọhọ ye mme obot nsụn̄ikan̄, emi n̄ko ẹtịpde ẹsịn ke ndinam isọn̄ emi etie obot obot. Utọ n̄kpotụk n̄kpotụk ikpehe isọn̄ oro amanam mme andidụn̄ ke obot oro ẹdụn̄ọ nsannsan. Ọsọsọn̄ ndisịm mmọ koro ibat ibat usụn̄ ke ubomisọn̄ ekeme ndiwat.
Kpa ye mme n̄kpọ ubiọn̄ọ emi, Mme Ntiense Jehovah ẹfiọk ẹte ke oyom isịm “kpukpru owo.” (1 Timothy 2:4) Ntem, Mme Ntiense ke Philippines ẹmenam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye edu oro ẹwụtde ke Isaiah 42:11, 12: “Mme andidụn̄ akwa itiat ẹyefiori, mmọ ẹyetie ke enyọn̄ ikpọ obot ẹsio n̄kpo. Ẹyenịm ubọn̄ ẹnọ Jehovah, ẹnyụn̄ ẹbụk itoro esie ke otu mme isuo.”
N̄kpọsọn̄ ukeme ndinọ mme andidụn̄ ke obot oro ikọ ntiense ọkọtọn̄ọ ke se iwakde ikan isua 50 emi ẹkebede. Ke Ekọn̄ Ererimbot II ama okokụre, mme isụn̄utom ẹma ẹn̄wam ndisịn odudu ke utom oro. Ediwak mme andidụn̄ ke n̄kann̄kụk oro ẹma ẹnyịme akpanikọ Bible ndien, ekem, ẹn̄wam ndisuan akpanikọ emi ke mme obio-in̄wan̄ emi ẹdude ke ikpọ obot oro. Emi ama ada nti utịp edi. Ke uwụtn̄kpọ, ke obot Cordillera Central ke edem edere Luzon, se iwakde ibe mme asuanetop eti mbụk 6,000 ẹdu. Ediwak mmọ ẹdi mme amanaisọn̄, ẹsịnede Ibaloi, Ifugao, Igorot, ye Kalinga.
Nte ededi, mme ikpehe emi ẹsọn̄de owo ndisịm ẹsụk ẹdodu ke ikpọ obot oro. Owo ifreke iban̄a mme owo oro ẹdụn̄ọde do. Didie ke ẹsịm ndusụk mmọ, ndien didie ke mmọ ẹnam n̄kpọ?
Ata Mbuọtidem Ada Itie Ido Eset
Mbon Tinggia ẹdụn̄ọ ke mme ikpehe oro ẹdide obot obot ke edem edere isuo Luzon ke mbahade obio ukara Abra. Ekeme ndidi enyịn̄ emi okoto ikọ Malay eset oro tinggi, emi ọwọrọde “obot.” Enen̄ede odot ke akpanikọ! Mme owo oro n̄ko ẹkot idemmọ ye usem mmọ Itneg. Mmọ ẹnịm abasi emi ẹkotde Kabunian ke akpanikọ, ndien uwem ofụri usen mmọ enen̄ede ọyọhọ ye mme nsunsu edinịm ke akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, edieke owo emi aduakde ndika ebiet ekededi asiade isia, enye edi ndiọkiso. Ana enye ebet ke hour ifan̄ man ndiọkiso oro ebe efep.
Ke isua 1572, mbon Spain ẹma ẹda Ido Ukpono Catholic ẹdi, edi mmọ ẹma ẹkpu ndikpep mbon Tinggia ata Ido Ukpono Christ. Mbon oro ẹkekabarede ẹdi mbon Catholic ẹma ẹsọn̄ọ ẹnịm Kabunian ke akpanikọ ẹnyụn̄ ẹtiene mme ido n̄kann̄kụk. Nnennen ifiọk Bible ekesịm mme owo emi ke akpa ini ke iduọk isua 1930 ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹketọn̄ọde ndisuan etop Obio Ubọn̄ ke ikpọ obot oro. Ọtọn̄ọde ke ini oro ediwak mbon Tinggia oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹma ẹtọn̄ọ nditoro Jehovah “ke enyọn̄ ikpọ obot.”
Ke uwụtn̄kpọ, ke mbemiso Lingbaoan ekedi ọbọn̄ ekpụk emi ẹkesikponode ke n̄kann̄kụk oro. Enye ama enen̄ede abuana ke ido mbon Tinggia. “Mma nsinen̄ede ntiene ido edinam mbon Tinggia. Edieke ẹkewotde owo, nnyịn ima isinek unek ke ubụkowo okụrede, ndien nnyịn ima isibre oti. Nnyịn n̄ko ima isiwa mme unam. Nnyịn ikenịm Kabunian ke akpanikọ, ndien ami n̄kọfiọkke Abasi Bible.” Emi eketịbe kpa ye oro enye ekedide inua-okot owo Catholic.
Mme asan̄autom Ntiense Jehovah ẹma ẹdi
ndikwọrọ ikọ ke ikpehe oro. Mmọ ẹma ẹsobo ye Lingbaoan ẹnyụn̄ ẹsịn udọn̄ ẹnọ enye ndikot Bible. Enye eti ete: “Edi Bible akanam mi nnịm ke akpanikọ nte ke Jehovah edi ata Abasi.” Ekem Ntiense kiet ama ekpep Bible ye enye, ndien Lingbaoan ama anam ubiere ndinam n̄kpọ ata Abasi. Enye ama ọkpọn̄ n̄kani usụn̄ esie, esịnede itie esie nte ọbọn̄ ekpụk, kpa usio-ukot oro akayatde oku n̄kann̄kụk ye n̄kani nsan̄a Lingbaoan esịt. Nte ededi, Lingbaoan ama ebiere nditiene akpanikọ oro enye okokụtde ke Bible. Enye anam utom idahaemi nte ebiowo esop.Uwemeyo Itiaba ye Okoneyo Itiokiet
Okposụkedi ẹnen̄erede ẹkop eti mbụk kpukpru ini idahaemi ke ndusụk ikpehe Abra, mbon eken ẹdu nsannsan ndien ẹsinọ mmọ ikọ ntiense ke ini ke ini kpọt. Ke ndusụk ini emi ẹkebede, ẹma ẹsịn ukeme ndisịm kiet ke otu ikpehe emi. Otu Ntiense ekesịnede owo 35 ẹma ẹnam isan̄ ẹka ndikwọrọ ikọ ke efakutom oro owo mîbahakede inọ owo ke Tineg, Abra, ebiet emi owo mîkesịmke ke isua 27.
Ẹkenam isan̄ ukwọrọikọ emi ke ukot, ke se ibede usen itiaba. Kere ban̄a nte akpasan̄ade ebe mme ebọp oro ẹkọn̄ọde ufụm ye mme ntotụn̄ọ akpa onyụn̄ asan̄ade ediwak hour ebe mme ibombom obot ke adan̄aemi obiomde mme n̄kpọ udu uwem fo—kpukpru emi man ọkọkwọrọ eti mbụk ọnọ mbon oro mîsiwakke ndikop enye! Ke otu okoneyo itiokiet ke isan̄ oro, ẹkede idap ke an̄wa ke okoneyo inan̄.
Okposụkedi mme ọsọn̄ idem Ntiense oro ẹkenamde isan̄ oro ẹkekamade ndusụk udia, mmọ ikekemeke ndikama se ikemde ke ofụri isan̄ oro. Nte ededi, emi ikedịghe mfịna koro mme owo ẹma ẹnen̄ede ẹkop inemesịt ndida udia n̄kpụhọ ye mme n̄wed Bible. Mme Ntiense oro ẹma ẹbọ akpakịp mbun̄wụm in̄wan̄, iyak, ye unam okoyo. Okposụkedi ndusụk nsọn̄ọn̄kpọ ẹkedude, otu oro ọkọdọhọ ete: “Ẹma ẹnọ n̄waidem emi utịp ebe ke akwa idatesịt oro nnyịn ikenyenede.”
Ke usen itiaba oro, mme asan̄autom emi ẹma ẹnọ ikọ ntiense ke obio-in̄wan̄ duop, ẹnịmde n̄wed 60, magazine 186, ndiye uduot n̄kpri n̄wed 50, ye ediwak tract. Mmọ ẹma ẹnam nte ẹsinịmde ukpepn̄kpọ Bible ẹwụt otu owo 74. Ke obio Tineg, ke eben̄e ikpọ owo n̄kann̄kụk ye ndusụk mme ọwọrọiso nditọisọn̄, ẹma ẹnịm mbono esop ye owo 78 ẹdụkde. N̄wakn̄kan ibat mbon emi ẹkedụkde ẹkedi mme andikpep ye mme bodisi. Idotenyịn odu nte ke ediwak mbon Tinggia efen efen ẹyediana ye mbon oro ‘ẹfioride’ ẹnyụn̄ ẹtorode Jehovah ke enyọn̄ ikpọ obot.
N̄kpọ Emi Ọfọnde Akan Gold
Ke ata edem usụk Philippines, ndusụk isuo ẹdu emi mbon Spain ẹkekụtde gold. Emi ama anam ẹnọ enyịn̄ oro Mindoro, kpa ibio ibio usụn̄ ndikot ikọ Spanish oro mina de oro, m̀mê “ebiet udọk gold.” Nte ededi, ẹkụt n̄kpọ oro ọfọnde akan gold idahaemi ke mme isuo oro—mme owo oro ẹyomde ndinam n̄kpọ ata Abasi, Jehovah.
N̄kpọ nte amanaisọn̄ 125,000 oro ẹkotde mbon Mangya ẹdụn̄ọ ke nsannsan esịt akai Mindoro. Mmọ ẹdu mmemmem uwem, inen̄ekede iwak ndisobo ye mbon en̄wen, ẹnyụn̄ ẹnyene usem mmọ. Ata ediwak mmọ edi mbon oro ẹnịmde ke akpanikọ ẹte ke ukpọn̄ odu isio isio ẹnyụn̄ ẹnịmde ediwak abasi ke akpanikọ, ndien mmọ enịm nsio nsio edibotn̄kpọ eke spirit ke akpanikọ.
Ke ini ke ini, ke ini mmọ ẹnanade udia m̀mê mme n̄kpọ udu uwem eken, mbon Mangya kiet kiet ẹsisụhọde ẹka mme mbenesụk ndikoyom utom. Emi ekedi ntre ye Pailing, emi otode ekpri otu mbon Mangya ẹkotde Batanga. Enye ọkọkọri ọwọrọ owo ke otu ikọt esie ko ke mme akai emi ẹdude ke obot, ndien enye ama enyịme mme ukpepn̄kpọ ye mme edinam mbon Batanga. Ọsọ edisịnen̄kpọ ekedi ukeuke ọfọn̄isịn. Man ẹkụt ẹte ke ẹnyene eti mbun̄wụm, ido edinam mbon Batanga ama oyom ete mme andituak ibuot ẹsiwot unen, ẹyakde iyịp esie ọtọi ke mmọn̄ ke adan̄aemi mmọ ẹbọn̄de akam.
Pailing itieneke mme ido oro aba. Ntak mîtieneke? Ke ini enye akakade unaisọn̄, enye ama enyene utom ye mme ubon ẹdide Mme Ntiense Jehovah. Kiet ke otu mme ubon emi ama ada ifet emi ndimen akpanikọ Bible n̄wụt Pailing. Enye ama anam n̄kpọ mfọn mfọn aban̄a onyụn̄ enen̄ede ama ndikpep n̄kpọ mban̄a uduak Jehovah kaban̄a owo ye isọn̄. Mmọ ẹma ẹnam ndutịm ẹnọ enye ndika ufọkn̄wed praimari, ọkọrọ ye edikpep Bible. Pailing ama ana baptism nte kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah ke edide isua 24 ke emana. Ke esịmde isua 30 ke emana, enye okodu ke ọyọhọ isua iba esie ke ufọkn̄wed sekọndri, ndien enye ama anam ufọkn̄wed edi efakutom ukwọrọikọ esie. Idahaemi mmọ ẹsikot enye Rolando (enyịn̄ unaisọn̄).
Edieke afo osobode ye Rolando, afo oyokụt atuak-inua-imam asan̄autom oro etịmde esịne n̄kpọ emi anamde utom nte ọkwọrọikọ uyọhọ ini ye asan̄autom unamutom ke kiet ke otu esop ẹdude ke Mindoro. Rolando ama afiak aka ikpọ obot oro ke ndondo emi, idịghe ndikabuana ye mbon Batanga ke mme ido mmọ, edi ndikabuana ọnọ-uwem akpanikọ Bible ye mmọ.
Ọkpọsọn̄ Udọn̄ Ndinyene Ufọkmbono Obio Ubọn̄
Mbahade obio ukara Bukidnon—ọwọrọde “Mbon Obot” ke usem Cebuano—odu ke usụk usụk isuo Mindanao. Emi edi ikpehe oro ọyọhọde ye obot, ebeden̄, itịghede, ye mbatmbat obot. Eti isọn̄ oro an̄wam mme eyop mbakara, ibokpot, kọfi, edesi, ye mboro ndikọri. Mme ekpụk obot Talaandig ye Higaonon ẹdụn̄ọ do. Oyom mmọ emi n̄ko ẹkpep n̄kpọ ẹban̄a Jehovah. Ke ndondo emi, ifet emi ama eberede ke usụn̄ oro enen̄ede edemede owo udọn̄ ke n̄kpet n̄kpet obio Talakag.
Mme Ntiense oro ẹkedọkde obot oro ẹma ẹsobo mbịtmbịt idaha eyo edi ẹma ẹdara mmọ ufiop ufiop. Mbon n̄kann̄kụk oro ẹkedọhọ ke imenịm ata ọkpọsọn̄ Abasi, kpa Ete, ke akpanikọ, edi mmọ ikọfiọkke enyịn̄ esie. Sia mmọ ẹkebiatde ekese ini mmọ ke akai, emi ekedi akpa ini oro mmọ ẹkesobode Mme Ntiense Jehovah. Ẹma ẹsiak enyịn̄ Abasi ẹnọ mmọ, ọkọrọ ye utịbe utịbe uduak esie ke ebuana ye Obio Ubọn̄. Mme owo oro ẹma ẹkop idatesịt, ntre ẹma ẹbiere ẹte ke ẹkpenyene ndifiak n̄kese obio-in̄wan̄ mmọ.
Ediwak mfiakn̄ka ẹma ẹtiene. Nte utịp, mbon n̄kann̄kụk oro ẹma ẹnọ itie ndida mbọp “ufọk” Mme Ntiense Jehovah. Mme Ntiense oro ẹma ẹnyịme enọ oro ke idatesịt. Itie oro okodu ke enyọn̄ n̄kon̄n̄kan obot ke ikpehe oro, asakde iso ese ọkpọusụn̄. Ẹkeda eto, ọkọkọk, ye ndak eyop ẹbọp ufọk oro. Ẹkeda ọfiọn̄ ita ye usen duop ẹkụre ubọpufọk oro. Idiọn̄ọ oro “Kingdom Hall of Jehovah’s Witnesses” ama ọwọrọ ada ke iso ufọk oro. Kere ban̄a emi, ẹbọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄ mbemiso ẹsiakde esop!
Toto ke ini oro, ebiowo esop emi edide asan̄autom uyọhọ ini ama ọwọrọ okodụn̄ do, ndien asan̄autom unamutom kiet ama onyụn̄ anam ntre. Ke adianade ye Mme Ntiense ẹtode mbọhọ oro, mmọ ẹma ẹnam n̄kpọ ẹbịne utịtmbuba edisiak esop. Emi ama akabade edi ata idem n̄kpọ ke August 1998. Ekpri esop kiet ke ada Ufọkmbono Obio Ubọn̄ emi anam n̄kpọ ọyọhọ ọyọhọ, an̄wamde mme andidụn̄ ke obot oro ndikpep akpanikọ Bible.
Ke akpanikọ, Jehovah emenen̄ede ada mme unyịme unyịme asan̄autom esie anam n̄kpọ ke Philippines ke ndisuan akpanikọ Obio Ubọn̄ idem ke ikpọ obot emi ẹsọn̄de ndisịm. Ẹti nnyịn ẹban̄a Isaiah 52:7, emi ọdọhọde ete: “Ukot owo eti mbụk eye didie ke enyọn̄ ikpọ obot!”
[Mme ndise obio ke page 11]
(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)
ABRA
MINDORO
BUKIDNON
[Ebiet Ẹdade N̄kpọ Ẹto]
Ekondo: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.
[Mme ndise ke page 10]
Ndikwọrọ ikọ ke ikpọ obot abuana edisan̄a ediwak hour mbe n̄kpotụk n̄kpotụk ikpehe isọn̄
[Ndise ke page 10]
Edina baptism ke idịm odude ke obot