Ẹnam Ẹsana nte Mme Owo Kaban̄a Nti Utom
Ẹnam Ẹsana nte Mme Owo Kaban̄a Nti Utom
“Ẹyak nnyịn iyet kpukpru se isabarede obụkidem ye spirit ifep ke idem nnyịn, inam nti ido nnyịn ẹfọn ẹma ke edibak Abasi.”—2 CORINTH 7:1.
1. Nso ke Jehovah oyom oto mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye?
“ANIE edidọk obot Jehovah? Anie edinyụn̄ ada ke edisana ebiet esie?” Edidem David eke Israel eset okobụp mbụme oro anamde owo ekere n̄kpọ do aban̄a utuakibuot oro Jehovah enyịmede. Ekem enye ama ọnọ ibọrọ ete: “Enye emi ubọk asanade, esịt mînyụn̄ ideheke; emi mîmenekede ukpọn̄ esie inọ nsu, mînyụn̄ in̄wọn̄ọke inọ abian̄a.” (Psalm 24:3, 4) Man Jehovah, emi edide uwụtn̄kpọ edisana idaha, enyịme owo, ana owo oro asana. Ke mbemiso, Jehovah ama eti esop Israel ete: “Ẹnam idem mbufo ẹsana ndien, ẹnyụn̄ ẹdi edisana: koro ami nsanade.”—Leviticus 11:44, 45; 19:2.
2. Didie ke Paul ye James ẹsọn̄ọ ẹwụt nte edisana idaha edide akpan n̄kpọ ke utuakibuot akpanikọ?
2 Ediwak isua ikie ke ukperedem, apostle Paul ama ewet ọnọ ẹsọk ekemmọ mme Christian ke oburobụt obio Corinth ete: “Sia nnyịn imenyene mme un̄wọn̄ọ emi, ndima mi, ẹyak nnyịn iyet kpukpru se isabarede obụkidem ye spirit ifep ke idem nnyịn, inam nti ido nnyịn ẹfọn ẹma ke edibak Abasi.” (2 Corinth 7:1) Emi afiak ọsọn̄ọ owụt nte ke man owo enyene itie ebuana ye Abasi onyụn̄ ọbọ mme edidiọn̄ oro enye ọkọn̄wọn̄ọde, ana enye asana ọbọhọ se isabarede inyụn̄ ibiatde obụkidem ye spirit. Kpasụk ntre, ke ewetde aban̄a utuakibuot oro Abasi enyịmede, mbet oro James ọkọdọhọ ete: “Ido Abasi eke asanade, mînyụn̄ ideheke ke iso Abasi Ete nnyịn edi, ndisan̄a nse nditọ-akpa ye mme ebe-akpa ke ukụt mmọ, ndinyụn̄ n̄kpeme idem ke idiọk-n̄kpọ emi odude ke ererimbot.”—James 1:27.
3. Man Abasi enyịme utuakibuot nnyịn, nso ke ana nnyịn inen̄ede ikere iban̄a?
3 Sia ndidi ediden̄i, edisana, ndinyụn̄ nnana ndo ẹdide mme akpan n̄kpọ oro ẹyomde ke utuakibuot akpanikọ do, owo ekededi oro oyomde ndinyene unyịme Abasi ekpenyene ndinen̄ede n̄kere mban̄a ndidu uwem ekekem ke afan̄ emi. Nte ededi, sia mme owo mfịn ẹnyenede nsio nsio idaha ye ekikere ẹban̄a edisana idaha, oyom nnyịn ifiọk inyụn̄ idu uwem ekekem ye se Jehovah ọdọhọde ke asana onyụn̄ edi se imọ inyịmede. Oyom nnyịn idụn̄ọde ifiọk se Abasi oyomde oto mme andituak ibuot nnọ enye ke afan̄ emi ye se enye anamde ndin̄wam mmọ ẹdi edisana ẹnyụn̄ ẹka iso ndisana nnyụn̄ ndi se enye enyịmede.—Psalm 119:9; Daniel 12:10.
Ẹsana Kaban̄a Utuakibuot Akpanikọ
4. Nam ekikere Bible aban̄ade edisana idaha an̄wan̄a.
4 Ye ata ediwak owo, ndidi edisana ọwọrọ sụk edibọhọ ndek m̀mê se isabarede owo. Nte ededi, ediwak ikọ Hebrew ye Greek oro ẹwụtde ekikere Bible aban̄ade edidi edisana itịn̄ke iban̄a edisana idaha eke ikpọkidem kpọt edi ẹsiwak nditịn̄ mban̄a edisana idaha ido uwem ye eke spirit. Ntem, n̄wed ofụri orụk ifiọk Bible kiet ọdọhọ ete: “‘Edisana’ ye ‘edidehe’ ẹdi mme ikọ oro mîsiwakke ndinyene ebuana ye mme n̄kpọ ẹban̄ade usanaidem, edi ẹsinen̄ede ẹnyene n̄kpọ ndinam ye mme ekikere ido ukpono. Ke ntre edumbet ‘edisana idaha’ ekpere nditụk kpukpru ikpehe uwem.”
5. Ke nso udomo ke Ibet Moses aban̄ade edisana idaha okotụk uwem eyen Israel?
5 Ke akpanikọ, Ibet Moses ama esịne mme ibet ye mme ewụhọ ke ekperede ndidi ke kpukpru ikpehe uwem nditọ Israel, owụtde se ikedide edisana oro ẹkenyịmede ye se mîkedịghe. Ke uwụtn̄kpọ, nnyịn imokụt ọyọhọ ntọt aban̄ade se inamde owo asana ye se inamde owo edehe ke Leviticus ibuot 11 esịm 15. Ndusụk unam ẹkedi edidehe, ndien ikanaha nditọ Israel ẹta mmọ. Ediman eyen ama anam n̄wan edehe ke ndusụk ikpehe ini. Ndusụk udọn̄ọ ikpaidem, akpan akpan akpamfia, ye idem erenowo ndibọhọ nduọhọ ye uwọrọiyịp an̄wan ẹma ẹnam owo n̄ko edehe. Ibet ama owụt n̄ko se ẹkpenamde ke mme idaha ẹbuanade mme n̄kpọ oro ẹnamde owo edehe. Ke uwụtn̄kpọ, ke Numbers 5:2, nnyịn ikot ite: “Teme nditọ Israel, ete, ẹsion̄o kpukpru mbon akpa-mfia, ye kpukpru owo eke n̄kpọ ọwọrọde mmọ ke idem, ye kpukpru owo emi okpo asabarede mmọ, ke nna ẹfep.”
6. Nso ikanam ẹnọ ibet aban̄ade edisana idaha?
6 Nte eyịghe mîdụhe, mme Ibet emi ye mmọ eken oro Jehovah ọkọnọde ẹma ẹsịne mme ekikere ifiọk ibọkusọbọ ye eke nsọn̄idem ikpọkidem ata anyan ini mbemiso mbiausọbọ ẹkedide ẹdifiọk ẹban̄a mmọ, ndien mme owo ẹma ẹbọ ufọn ke ini ẹketienede mmọ. Edi, owo ikọnọhọ mme ibet emi n̄kukụre nte edumbet nsọn̄idem, m̀mê man ẹda enye ẹnam n̄kpọ n̄kukụre nte ndausụn̄ ibọkusọbọ. Mmọ ẹkedi ubak utuakibuot akpanikọ. Sia mmọ ẹketụkde uwem mme owo eke usen ke usen—edidia udia, ediman eyen, ebuana ndọ, ye ntre ntre eken—n̄kukụre ọsọn̄ọ nte ke Jehovah nte Abasi mmọ ama enyene unen ndibiere nnọ mmọ se inende ye se ikwan̄ade ke kpukpru ikpehe uwem mmọ, emi mmọ ẹkeyakde ofụri ofụri ẹnọ Jehovah.—Deuteronomy 7:6; Psalm 135:4.
7. Nso edidiọn̄ ke idụt Israel ẹkebọ ke ndinịm Ibet?
7 Ibet ediomi n̄ko ama ekpeme nditọ Israel ọbiọn̄ọ mme oburobụt edinam mme idụt oro ẹkekande mmọ ẹkụk. Ebede ke ndinịm Ibet oro ketket, esịnede kpukpru n̄kpọ oro ẹkeyomde man ẹka iso ẹsana ke enyịn Jehovah, nditọ Israel ẹma ẹdot ndinam n̄kpọ Abasi nnyụn̄ mbọ edidiọn̄ esie. Ke afan̄ emi, Jehovah ọkọdọhọ idụt oro ete: “Edieke mbufo mîditreke ndikop uyo mi, nnyụn̄ nnịm ediomi mi, mbufo ẹyedi ndien akpan inyene mi ẹkan kpukpru obio: koro ofụri ererimbot edide okịm. Mbufo ẹyenyụn̄ ẹnyene mi nte obio oku, ye nte edisana idụt.”—Exodus 19:5, 6; Deuteronomy 26:19.
8. Ntak emi mme Christian mfịn ẹkpenọde ntịn̄enyịn ke se ẹtịn̄de ke Ibet ẹban̄a edisana idaha?
8 Sia Jehovah ekesịnde utọ ọyọhọ ntọt oro ke Ibet man eteme nditọ Israel nte mmọ ẹkpedide ediden̄i, edisana, ye se enye enyịmede, nte idotke mme Christian mfịn ẹtịm ẹkere ẹban̄a nte mmọ ẹnamde n̄kpọ ke afan̄ emi? Idem okposụkedi mme Christian mîdụhe ke idak Ibet, ana mmọ ẹti, nte Paul akanamde an̄wan̄a, nte ke kpukpru n̄kpọ oro ẹkewetde ke Ibet “ẹdi ukpọn̄ n̄kpọ eke ẹdidide, edi idem n̄kpọ ẹsan̄a ye Christ.” (Colossae 2:17; Mme Hebrew 10:1) Edieke Jehovah Abasi, emi ọdọhọde ete ‘ami n̄kpụhọkede,’ akabatde edidi edisana nnyụn̄ ndi se n̄kpọ mîsabakede nte akpan n̄kpọ ke utuakibuot akpanikọ, ana nnyịn oro idude uwem mfịn ida edidi edisana ke n̄kan̄ eke ikpọkidem, eke ido uwem, ye eke spirit ke akpan n̄kpọ edieke iyomde ndinyene unyịme ye edidiọn̄ esie.—Malachi 3:6; Rome 15:4; 1 Corinth 10:11, 31.
Edisana Idaha eke Ikpọkidem Anam Ẹdiọn̄ọ Nnyịn
9, 10. (a) Ntak emi edisana idaha eke ikpọkidem edide akpan n̄kpọ ọnọ Christian? (b) Nso ke ẹsiwak nditịn̄ mban̄a ikpọ mbono Mme Ntiense Jehovah?
9 Nte edisana idaha eke ikpọkidem osụk ededi akpan ikpehe ke utuakibuot akpanikọ? Ke adan̄aemi edisana idaha eke ikpọkidem kpọt mînamke owo edi ata andituak ibuot nnọ Abasi, enen̄ede odot nte ata andituak ibuot asana ke ikpọkidem adan̄a nte mme idaha esie ẹyakde. Mme owo ẹsiwak ndidiọn̄ọ mbon oro ẹnamde idem mmọ, ọfọn̄ mmọ, m̀mê n̄kann̄kụk mmọ ẹsana akpan akpan mfịn, emi ediwak owo mînọhọ ntịn̄enyịn aba ke mme n̄kpọ emi. Emi ekeme ndida nti utịp ndi, kpa nte Paul eketịn̄de ọnọ mme Christian ke Corinth, ete: “Nnyịn inịmke ubiọn̄ọ baba kiet ke afan̄ mbufo, mbak owo editịn̄ n̄kpọ abiat utom eke inamde: edi ke kpukpru usụn̄ imowụt ite idi ata mme asan̄autom Abasi.”—2 Corinth 6:3, 4.
10 Ikpọ owo ukara ẹsitoro Mme Ntiense Jehovah ediwak ini kaban̄a usanaidem, edinam n̄kpọ ke nde ke nde, ye edu ukpono oro mmọ ẹnyenede, emi ẹsikụtde akpan akpan ke ikpọ mbono mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, n̄wedmbụk n̄kpọntịbe oro La Stampa ama etịn̄ aban̄a akamba mbono kiet oro ẹkenịmde ke mbahade obio ukara Savona, Italy, ete: “N̄wọrọnda n̄kpọ oro owo esisọpde okụt ke ini enye asan̄ade akanade mme ufọkmbono esidi usanaidem ye eti ndutịm mbon oro ẹdade mmọ ẹnam n̄kpọ.” Ke akamba mbono Mme Ntiense oro ẹkenịmde ke an̄wambre São Paulo, Brazil, ama akasuana, akwa owoutom an̄wambre oro ama ọdọhọ eseutom esie emi esede n̄kpọ aban̄a mbonutom oro ẹnamde ebiet asana ete: “Ọtọn̄ọde ke emi ka iso nnyịn iyom ẹnam an̄wambre emi asana ukem ukem nte Mme Ntiense Jehovah ẹkenamde.” Akwa owoutom efen kpasụk ke an̄wambre oro ọkọdọhọ ete: “Ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹyomde ndibọ an̄wambre emi ke ukpe okụk, usenọfiọn̄ kpọt ke nnyịn isikere iban̄a. Nnyịn isikereke n̄kpọ efen.”
11, 12. (a) Nso edumbet Bible ke nnyịn ikpeti kaban̄a usanaidem? (b) Mme mbụme ewe ke ẹkeme ndibụp mban̄a ido ye usụn̄ uwem nnyịn?
11 Edieke usanaidem ye eti ndutịm ke itie utuakibuot nnyịn ẹkemede ndida itoro nsọk Abasi oro nnyịn ituakde ibuot inọ, ke akpanikọ ndiwụt mme edu emi ke ọkpọkpọ uwem nnyịn edi akpan n̄kpọ n̄ko. Nte ededi, ke esịtufọk nnyịn, nnyịn imekeme ndikere ke imenyene unen nditre ndisana idem ndinyụn̄ nnam n̄kpọ nte imade-ma. Ndien kaban̄a usịnen̄kpọ ye ukamaidem, nnyịn ke akpanikọ imenyene ifụre ndimek se ikerede ke ọfọn ye nnyịn ke idem onyụn̄ eye! Edi, ke akamba udomo, kpukpru ifụre emi ẹnyene adan̄a. Ti ete ke enemede aban̄a ifụre oro owo enyenede ndidia ndusụk udia, Paul ama ọnọ ekemmọ mme Christian item ete: “Ẹtịm ẹkpeme ndien, mbak n̄kpọ eke esịt mbufo ayakde ọnọ mbufo edikabade edi n̄kpọ-iduọ ọnọ mbon mmem-mmem esịt.” Ekem enye ama etịn̄ edumbet oro enyenede ufọn: “Kpukpru n̄kpọ ẹnenen ndinam, edi idịghe kpukpru n̄kpọ ẹfọn. Kpukpru n̄kpọ ẹnenen ndinam, edi idịghe kpukpru n̄kpọ ẹnam owo ẹkọri ke nti ido.” (1 Corinth 8:9; 10:23) Didie ke item Paul abuana nnyịn ke n̄kpọ aban̄ade edisana idaha?
12 Owụt eti ibuot mme owo ndidori enyịn asan̄autom Abasi ndisana nnyụn̄ nnam n̄kpọ ke nde ke nde ke nte enye odude uwem. Ke ntre, nnyịn ikpenyene ndikụt ke nte ufọk nnyịn ye n̄kann̄kụk ẹtiede idịghe isio ye se nnyịn idọhọde nte idide, oro edi, mme asan̄autom Ikọ Abasi. Nso orụk ikọ ntiense ke ufọk nnyịn ọnọ aban̄a nnyịn ye mme edinịm ke akpanikọ nnyịn? Ndi enye owụt ke enen̄ede ọdọn̄ nnyịn ndidu uwem ke edisana ye emem emem obufa ererimbot eke edinen ido, oro nnyịn isọn̄ọde itoro inọ mbon en̄wen? (2 Peter 3:13) Kpasụk ntre, ukamaidem nnyịn—edide ke ini nduọkodudu m̀mê ke an̄wautom—ekeme ndinam udọn̄ oro mme owo ẹnyenede ke etop oro nnyịn ikwọrọde okpon m̀mê osụhọde. Ke uwụtn̄kpọ, tịm fiọk ikọ emi ọkọmbụk n̄wedmbụk n̄kpọntịbe kiet eketịn̄de ke Mexico: “Ke akpanikọ, n̄kparawa owo ẹwak ẹkan ke otu Mme Ntiense Jehovah, ndien n̄wọrọnda n̄kpọ aban̄ade mmọ edi nte mmọ ẹsifatde idet, ẹsisanade idem, ẹsinyụn̄ ẹsịnede ọfọn̄ nte odotde.” Edi n̄kpọ idatesịt didie ntem ndinyene utọ n̄kparawa owo oro ke otu nnyịn!
13. Nso ke nnyịn ikeme ndinam man ikụt ite ke kpukpru ikpehe uwem nnyịn eke usen ke usen ẹsana ẹnyụn̄ ẹye?
13 Nte ededi, idịghe mmemmem n̄kpọ ndinam idem, inyene, ye ufọk nnyịn ẹsana ẹnyụn̄ ẹye kpukpru ini. Iyomke mme ọsọn̄urua ye awak-n̄kukọhọ n̄kpọutom man ẹnam n̄kpọ ẹsana, edi se ẹyomde edi eti ndutịm ye ukeme ofụri ini. Ana isio ini inịm man inam idem nnyịn, ọfọn̄ nnyịn, ufọk nnyịn, ubomisọn̄ nnyịn, ye ntre ntre eken ẹsana. Ndinyene ekese ndinam ke an̄wautom, ndidụk mme mbono esop, ye ndinam ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ—ke adianade ye edise mban̄a mme mbiomo eken ke uwem eke usen ke usen—inọhọ nnyịn ntak nditre ndika iso nsana nnyụn̄ nnyene unyịme Abasi ye eke mme owo. Edumbet oro ẹtịmde ẹmehe do oro ọdọhọde ete “ẹmenịm ini ẹnọ kpukpru n̄kpọ” enen̄ede abuana ikpehe uwem enye emi n̄ko.—Ecclesiastes 3:1.
Esịt Oro N̄kpọ Mîsabakede
14. Ntak emi ẹkemede ndidọhọ ke edisana idaha eke ido uwem ye eke spirit ẹkam ẹdi akpan n̄kpọ ẹkan edisana idaha eke ikpọkidem?
14 Kpa nte edide akpan n̄kpọ ndinọ edisana idaha eke ikpọkidem ntịn̄enyịn, akam edi akpan n̄kpọ akan ndikere mban̄a edisana idaha eke ido uwem ye eke spirit. Nnyịn isịm ubiere emi ke nditi nte ke Jehovah ikesịnke idụt Israel koro mmọ ẹkedehede ke n̄kan̄ eke ikpọkidem, edi koro mmọ ẹma ẹbiara ke n̄kan̄ eke ido uwem ye eke spirit. Ebede ke prọfet Isaiah, Jehovah ama ọdọhọ mmọ ete ke ntak mmọ ẹdide “idụt emi anamde idiọk, mbio emi ẹbiomde idiọk ido,” uwa mmọ, edinịm obufa ọfiọn̄ ye sabbath, ih idem mme akam mmọ ẹma ẹkabade ẹdobi imọ. Nso ke mmọ ẹkpenam man ẹfiak ẹnyene mfọn Abasi? Jehovah ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹyet idem ẹnam ẹsana; ẹmen mme idiọk ido mbufo ke enyịn mi ẹfep; ẹtre ndinam idiọk.”—Isaiah 1:4, 11-16.
15, 16. Jesus ọkọdọhọ ke nso isabade owo, ndien didie ke nnyịn ikeme ndibọ ufọn nto mme ikọ Jesus?
15 Man itịm ifiọk nte edisana idaha eke ido uwem ye eke spirit ẹdide akpan n̄kpọ, ẹyak ikere iban̄a se Jesus eketịn̄de ke ini mme scribe ye Pharisee ẹkedọhọde ke mme mbet esie ẹma ẹdehe koro mmọ mîkeyetke ubọk mmọ mbemiso ẹdiade udia. Jesus ama enen̄ede mmọ ke ndidọhọ: “Idịghe se idụkde owo ke inua asabade owo, edi se iwọrọde owo ke inua, ke edi oro asabade owo.” Ekem Jesus ama anam an̄wan̄a ete: “N̄kpọ eke ẹwọn̄ọde owo ke inua ẹto ke esịt; ẹdi mmọ ẹsabade owo. Koro mme idiọk ekikere ẹto ke esịt ẹwọn̄ọ, ye obom, ye efịbe, ye use, ye inọ, ye ikọ ntiense nsu, ye isụn̄i. Mmọ emi ẹdi se isabarede owo; edi ndidia n̄kpọ ye ubọk eke mîyetke isabakede owo.”—Matthew 15:11, 18-20.
16 Nso ke nnyịn ikeme ndikpep nto mme ikọ Jesus? Jesus okowụt ete ke ndiọi, oburobụt, ye ndedehe udọn̄ oro ẹtode esịt ẹsibem ndiọi, oburobụt, ye ndedehe edinam iso. Nte mbet oro James ọdọhọde, “idomo iduọ esịm kpukpru owo ke adan̄aemi idiọk udọn̄ atapde enye odụri.” (James 1:14, 15) Ntem, edieke nnyịn mîyomke ndinam akwa idiọkn̄kpọ oro Jesus eketịn̄de aban̄a, ana nnyịn ision̄o ntụhọ ekededi ẹban̄ade mme utọ n̄kpọ oro ofụri ofụri ifep ke esịt. Oro ọwọrọ ke ana nnyịn ikpeme se ikotde, isede, inyụn̄ ikpan̄de utọn̄ inọ. Mfịn, ke ntak ifụre utịn̄ikọ ye unyịme oro ẹnọde mmọ, usiakifia unọ idem inemesịt ye usuanetop n̄kpọurua ke ẹsion̄o anana-ibat ikwọ ye ndise oro ẹyụhọde udọn̄ mmeme ikpọkidem. Nnyịn ikpenyene ndibiere nditre ndiyak mme utọ ekikere oro ekededi ẹdọn̄ n̄kam ke esịt nnyịn. Akpan n̄kpọ edi, man inem Abasi esịt enye onyụn̄ enyịme nnyịn, ana nnyịn idu ke ukpeme kpukpru ini man otodo inyene edisana esịt oro n̄kpọ mîsabakede.—Mme N̄ke 4:23.
Ẹnam Ẹsana Kaban̄a Nti Utom
17. Ntak emi Jehovah anamde ikọt esie ẹsana?
17 Ye un̄wam Jehovah, enen̄ede edi edidiọn̄ ye ukpeme nte ke nnyịn imekeme ndinyene edisana idaha ke iso esie. (2 Corinth 6:14-18) Edi, nnyịn imọfiọk n̄ko nte ke Jehovah anam ikọt esie ẹsana kaban̄a akpan uduak. Paul ọkọdọhọ Titus ete ke Christ Jesus ‘akayak Idem Esie ọnọ kaban̄a nnyịn, man Enye afak nnyịn osio ke kpukpru mme idiọk-n̄kpọ, onyụn̄ anam nnyịn asak-ubọk ikọt Esie, emi isịnde esịt inam nti utom.’ (Titus 2:14) Nte mbon oro ẹnamde ẹsana, nso utom ke nnyịn ikpesịn esịt inam?
18. Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke imesịn esịt inam nti utom?
18 Akpa ye akakan, nnyịn ikpesịn̄ede idem nditan̄a eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi an̄wan̄wa. (Matthew 24:14) Ke ndinam ntre, nnyịn inọ mme owo ke kpukpru ebiet idotenyịn edidu uwem nsinsi ke isọn̄ oro ẹdinamde ọbọhọ orụk usabaden̄kpọ ekededi. (2 Peter 3:13) Nti utom nnyịn ẹsịne n̄ko edision̄o mbun̄wụm spirit Abasi ke uwem nnyịn eke usen ke usen, ntem inọde Ete nnyịn eke heaven ubọn̄. (Galatia 5:22, 23; 1 Peter 2:12) Ndien nnyịn ifreke iban̄a mbon oro mîdụhe ke akpanikọ emi mme oto-obot afanikọn̄ m̀mê n̄kpọ mmọn̄eyet emi mme owo ẹdide ntak ẹnọmọde. Nnyịn imeti item Paul emi: “Mmọdo ndien, adan̄a nte ikụtde ifet, ẹyak nnyịn ifọn ido ye kpukpru owo, akpan-akpan ye mmọ emi ẹtode ke ufọk mme andinịm ke akpanikọ.” (Galatia 6:10) Kpukpru orụk utom oro, ẹdade edisana esịt ye eti uduakesịt ẹnam, ẹnem Abasi esịt.—1 Timothy 1:5.
19. Mme edidiọn̄ ewe ẹna ẹbet nnyịn edieke nnyịn ikade iso ndinyene n̄kokon̄, edisana idaha—eke ikpọkidem, eke ido uwem, ye eke spirit?
19 Nte mme asan̄autom Ata Edikon̄, nnyịn imanam item Paul emi: “Mmada mbọm Abasi n̄kpe mbufo ubọk, nditọ-ete mi, nte ẹda ikpọkidem mbufo ẹnọ Abasi nte odu-uwem uwa, emi asanade, emi onyụn̄ enemde Abasi ndibọ; koro emi edide uwa eke anade ọnọ mbufo ndiwa.” (Rome 12:1) Nnyịn ikpakam ika iso ndida ifet edidi se Jehovah anamde ẹsana ke ọsọn̄urua n̄kpọ inyụn̄ isịn ofụri ukeme nnyịn ndinyene n̄kokon̄, edisana idaha eke ikpọkidem, eke ido uwem, ye eke spirit. Ndinam ntre ididaha ukpono idemowo ye uyụhọ kpọt isọk nnyịn idahaemi edi n̄ko idotenyịn edikụt “ebe-iso n̄kpọ”—idiọk ye oburobụt editịm n̄kpọ oro odude ke emi—ebede efep ke ini Abasi ‘anamde kpukpru n̄kpọ ẹdi mbufa.’—Ediyarade 21:4, 5.
Nte Afo Emeti?
• Ntak emi ẹkenọde nditọ Israel ediwak ibet ẹban̄ade edisana idaha?
• Didie ke edisana idaha eke ikpọkidem anam udọn̄ oro ẹnyenede ẹban̄a etop oro nnyịn ikwọrọde okpon?
• Ntak emi edisana idaha eke ido uwem ye eke spirit ẹkam ẹdide akpan n̄kpọ ẹkan edisana idaha eke ikpọkidem?
• Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke idi mme owo oro “isịnde esịt inam nti utom”?
[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]
[Mme ndise ke page 21]
Edisana idaha eke ikpọkidem anam udọn̄ oro ẹnyenede ẹban̄a etop oro nnyịn ikwọrọde okpon
[Ndise ke page 22]
Jesus ama odụri owo utọn̄ ete ke ndiọi ekikere ẹsida ẹsịm ndiọi edinam
[Mme ndise ke page 23]
Nte mbon oro ẹnamde ẹsana, Mme Ntiense Jehovah ẹsịn esịt ẹnam nti utom