Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Mmọ Ẹka Iso Ndisan̄a ke Akpanikọ

Mmọ Ẹka Iso Ndisan̄a ke Akpanikọ

Mmọ Ẹka Iso Ndisan̄a ke Akpanikọ

“Nnyeneke idatesịt eke okponde akan edikop eke n̄kopde nte nditọ mi ẹsasan̄a ke akpanikọ.”—3 John 4.

1. “Akpanikọ gospel” ọkọn̄ọ ke nso?

 JEHOVAH enyịme sụk mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ enye “ke spirit ye ke akpanikọ.” (John 4:24) Mmọ ẹsụk ibuot ẹnọ akpanikọ, ẹnyịmede ofụri otu ukpepn̄kpọ Christian oro ẹkọn̄ọde ke Ikọ Abasi. “Akpanikọ gospel” emi aban̄a Jesus Christ ye edida Obio Ubọn̄ n̄wụt unen itie edikara Jehovah. (Galatia 2:14) Abasi esiyak ‘abian̄a anam utom ke esịt’ mbon oro ẹmade nsu, edi edinyan̄a ọkọn̄ọ ke ndinyene mbuọtidem ke eti mbụk nnyụn̄ nsan̄a ke akpanikọ.—2 Thessalonica 2:9-12; Ephesus 1:13, 14.

2. Apostle John ekenen̄erede adat esịt aban̄a nso, ndien nso orụk itie ebuana ke enye ekenyene ye Gaius?

2 Mme anditan̄a Obio Ubọn̄ ẹdi ‘mme nsan̄autom ke akpanikọ.’ (NW) Ukem nte apostle John ye ufan esie Gaius, mmọ ẹsọn̄ọ ẹyịre ke akpanikọ ẹnyụn̄ ẹsan̄a ke enye. Ke enyenede Gaius ke ekikere, John ama ewet ete: “Nnyeneke idatesịt eke okponde akan edikop eke n̄kopde nte nditọ mi ẹsasan̄a ke akpanikọ.” (3 John 3-8) Idem ọkpọkọm mîkedịghe John oro ama ọkọsọn̄ ekemen akpanikọ owụt Gaius, idaha isua emana apostle emi, enye ndikọkọri nsịm ọyọhọ idaha Christian, ye enye ndikenyene ima ebietde eke ete ẹma ẹdot ndinam ẹbat akparawa emi nte kiet ke otu nditọ John eke spirit.

Akpanikọ ye Utuakibuot Christian

3. Nso ikedi uduak ye ufọn oro akpa mme Christian ẹkesisopde idem ọtọkiet?

3 Man ẹkpep akpanikọ, akpa mme Christian ẹma ẹsisop idem nte esop, ediwak ini ke mme ufọk owo. (Rome 16:3-5) Nte utịp mmọ ẹma ẹsibọ nsịnudọn̄ ẹnyụn̄ ẹdemede kiet eken ẹnọ ima ye nti utom. (Mme Hebrew 10:24, 25) Kaban̄a mbon ukperedem ini emi ẹdọhọde nte idide Christian, Tertullian (n̄kpọ nte 155–​220 E.N.) ama ewet ete: “Nnyịn isisop idem man ikot mme n̄wed Abasi . . . Nnyịn imesida ndisana ikọ oro isọn̄ọ edinịm ke akpanikọ nnyịn, idemede idotenyịn nnyịn, inyụn̄ isọn̄ọ mbuọtidem nnyịn.”—Apology, ibuot 39.

4. Nso udeme ke ikwọ enyene ke mme mbono esop Christian?

4 Etie nte ikwọ ekedi ubak mbono esop akpa mme Christian. (Ephesus 5:19; Colossae 3:16) Prọfesọ Henry Chadwick ewet ete ke Celsus, okụt ndudue owo ọyọhọ isua ikie iba ama okụt nte mme ikwọ oro mbon oro ẹkedọhọde nte idide mme Christian ẹkesikwọde “ẹkenen̄erede ẹnem tutu enye asua nte mme ikwọ oro ẹketụkde enye ke idem.” Chadwick adian do ete: “Clement eke Alexandria edi ata akpa ewetn̄wed Christian nditịn̄ orụk ikwọ oro odotde mme Christian ndikwọ. Enye ọdọhọ ke enye ikpenyeneke ndidi orụk ikwọ unek oro edemerede udọn̄ idan̄.” (The Early Church, page 274-275) Nte an̄wan̄ade, kpa nte akpa mme Christian ẹkesikwọde ikwọ ke ini mmọ ẹsopde idem ọtọkiet, Mme Ntiense Jehovah ẹsiwak ndikwọ mme ikwọ oro ẹkọn̄ọde ke Bible oro ẹsịnede mme okopodudu ikwọ oro ẹtorode Abasi ye Obio Ubọn̄.

5. (a) Didie ke ẹkesinọ ndausụn̄ eke spirit ke mme akpa esop Christian? (b) Didie ke ata mme Christian ẹnam ikọ Jesus oro ẹwetde ke Matthew 23:8, 9?

5 Ke mme akpa esop Christian, mme esenyịn ẹma ẹsikpep akpanikọ, ndien mme asan̄autom unamutom ẹma ẹsin̄wam ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ke nsio nsio usụn̄. (Philippi 1:1) Otu ukara oro eberide edem ke Ikọ Abasi ye edisana spirit ama esinọ ndausụn̄ eke spirit. (Utom 15:6, 23-31) Owo ikesidaha mme udorienyịn̄ ido ukpono koro Jesus ama owụk mme mbet esie ete: “Ẹkûyak ẹkot mbufo, ẹte, Rabbi; koro Kiet edi Andikpep mbufo, kpukpru mbufo ẹnyụn̄ ẹdi nditọ-ete. Ẹkûnyụn̄ ẹkot ndomo owo kiet ke isọn̄, ẹte, Ete; koro Kiet edi Ete mbufo, kpa Enye emi odude ke heaven.” (Matthew 23:8, 9) Ke mme ikpehe emi ye ke ediwak ikpehe en̄wen, Mme Ntiense Jehovah ẹbiet akpa mme Christian.

Ẹkọbọ ke Ntak Ẹkwọrọde Akpanikọ

6, 7. Okposụkedi mmọ ẹtan̄ade emem emem etop, didie ke ẹnam n̄kpọ ye ata mme Christian?

6 Okposụkedi mmọ ẹketan̄ade emem emem etop Obio Ubọn̄, ẹma ẹkọbọ akpa mme Christian, idem kpa nte ẹkekọbọde Jesus. (John 15:20; 17:14) Ewetmbụk oro John L. von Mosheim okokot mme Christian akpa isua ikie “otu mbon emem oro mîbakke ibak, oro akanam mîkereke idiọk iban̄a mfọnọn̄kpọ ukara.” Dr. Mosheim ama etịn̄ ete ke se “ikanamde mbon Rome ẹyat esịt ye mme Christian, ekedi mmemmem usụn̄ utuakibuot mmọ, emi mîkebietke ndisana edinam mbon en̄wen ekededi.” Enye ama adian do ete: “Mmọ ikesiwaha uwa, ikenyeneke mme temple, ndisọi mbiet, mbiaidiọn̄, m̀mê mme ewụhọ oku; ndien emi ama ekem ndinam mme ọkọi, oro ẹkekerede ke ikpanaha ido ukpono ndomokiet odu oro mînamke mme n̄kpọ emi, ẹsụn̄i mmọ. Ntem ẹkese mmọ nte mbon oro mînịmke ke Abasi odu; ndien, nte ekemde ye Ibet Rome, ẹkedọhọ ke mbon oro mînịmke ke Abasi odu ẹdi mme andibiat n̄kaowo.”

7 Mme oku, mbon usọ, ye mbon en̄wen oro ẹkedude uwem ẹto ukpono ndem ẹma ẹsịn nsọk ẹnọ mme owo ndisua mme Christian, oro mîketieneke ibuana ke mme edinam ukpono ndem. (Utom 19:23-40; 1 Corinth 10:14) Tertullian ekewet ete: “Mmọ ẹkere ke mme Christian ẹdi ntak kpukpru afanikọn̄ oro ẹsisịmde Ukara, ye kpukpru ndiọkiso oro ẹsisịmde mme owo. Edieke Tiber ọtọde ofụk ibibene, edieke Nile mîtọhọ idọk ibịt in̄wan̄, edieke edịm mîdepke, m̀mê edieke unyekisọn̄ etịbede, edieke akan̄ odude, udọn̄ọ onyụn̄ odude, ẹyefiori inikiet inikiet ẹte: ‘Ẹtomo mme Christian ẹnọ anawụri ekpe!’” Inamke n̄kpọ m̀mê nso ikedi utịp, ata mme Christian ẹma “ẹkpeme idem ke ndem.”—1 John 5:21.

Akpanikọ ye Mme Usọrọ Ido Ukpono

8. Ntak emi mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ mîsidiaha usọrọ Christmas?

8 Mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ ẹsifep mme usọrọ oro mîkemke ye N̄wed Abasi koro ‘un̄wana mînyeneke ebuana ye ekịm.’ (2 Corinth 6:14-18) Ke uwụtn̄kpọ, mmọ isidiaha usọrọ Christmas, oro ẹsinịmde ke December 25. The World Book Encyclopedia enyịme ete: “Baba owo kiet ifiọkke nnennen usen oro Christ akamanade.” The Encyclopedia Americana (Nsiondi eke 1956) ọdọhọ ete: “Saturnalia, usọrọ mbon Rome oro ẹkesidiade ke ufọt ufọt December, ekedi uwụtn̄kpọ ọnọ ata ediwak ke otu mme ido udia usọrọ Christmas.” Cyclopædia eke M’Clintock ye Strong ọdọhọ ete: “Abasi iwụkke nnyịn ite idia usọrọ Christmas, usọrọ emi inyụn̄ itọn̄ọke ito O[bufa] T[estament].” Ndien n̄wed oro Daily Life in the Time of Jesus ọdọhọ ete: “Otuerọn̄ . . . esidu ke ufọkerọn̄ ke ini etuep; ndien ke ntak emi ikpọn̄ nnyịn imekeme ndikụt ke etie nte usenọfiọn̄ Christmas oro, ke ini etuep, idịghe nnennen, sia Gospel ọdọhọde ke mme ekpemerọn̄ ẹma ẹdu ke an̄wa.”—Luke 2:8-11.

9. Ntak emi mme asan̄autom Jehovah eke eset ye eke eyomfịn mîsidiaha usọrọ Easter?

9 Ẹdọhọ ke Easter edi usọrọ oro ẹdade ẹti ediset ke n̄kpa Jesus, edi mme n̄wed oro ẹkemede ndiberi edem ẹda enye ẹkebuan ye nsunsu utuakibuot. The Westminster Dictionary of the Bible ọdọhọ ke Easter “ke akpa ekedi usọrọ ini utọ oro ẹkesidiade ndikpono abasi-an̄wan un̄wana ye idịm mmọn̄ eke mbon Teuton ẹdiọn̄ọde ke Anglo-Saxon nte Eastre,” m̀mê Eostre. Ke idaha ekededi, Encyclopædia Britannica (Nsiondi ọyọhọ 11) ọdọhọ ete: “Idiọn̄ọ ndomokiet idụhe ke Obufa Testament ndiwụt nte ke ẹma ẹsidia usọrọ Easter.” Easter ikedịghe usọrọ akpa mme Christian ndien mfịn Mme Ntiense Jehovah isidiaha usọrọ emi.

10. Nso usọrọ ke Jesus ọkọtọn̄ọ, ndien mmanie ẹnịm enye nte enende?

10 Jesus ikowụkke mme anditiene enye ite ẹdia usọrọ usen emana m̀mê eke ediset ke n̄kpa imọ, edi enye ama ọtọn̄ọ usọrọ Editi n̄kpa uwa esie. (Rome 5:8) Ke akpanikọ, emi edi n̄kukụre usọrọ oro enye okowụkde mme mbet esie ete ẹnịm. (Luke 22:19, 20) Mme Ntiense Jehovah ke ẹka iso ndinịm usọrọ eke isua ke isua emi, oro ẹkotde n̄ko Udia Mbubịteyo Ọbọn̄.—1 Corinth 11:20-26.

Akpanikọ Oro Ẹtan̄ade ke Ofụri Isọn̄

11, 12. Didie ke mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ ẹsinọ utom ukwọrọikọ mmọ ibetedem kpukpru ini?

11 Mbon oro ẹfiọkde akpanikọ ẹbat ke edi akwa ifet ndiyak ini, odudu, ye mme inyene eken nsịn ke utom edikwọrọ eti mbụk. (Mark 13:10) Ẹkesida mme etịbe imaesịt ẹnọ utom ukwọrọikọ akpa mme Christian ibetedem. (2 Corinth 8:12; 9:7) Tertullian ekewet ete: “Idem ọkpọkọm ẹdiọk ekebe udọn̄ okụk, enye idịghe ekebe anade ẹsịn okụk mbemiso ẹbede ke enyịnusụn̄, nte n̄kpọ eke ido ukpono edide mbubehe. Ini kiet ke ọfiọn̄ kpukpru owo ẹsida ekpri okụk ẹdisịn—m̀mê ini ekededi oro owo amade, ndien n̄kukụre edieke owo amade, edieke owo onyụn̄ ekemede; koro owo isinyịkke-nyịk owo ndomokiet; enye edi enọ imaesịt.”—Apology, ibuot 39.

12 Ẹda mme etịbe imaesịt n̄ko ẹnọ utom ukwọrọikọ Obio Ubọn̄ ofụri ekondo eke Mme Ntiense Jehovah ibetedem. Ke ẹsiode Mme Ntiense ẹfep, mbon oro ẹnyenede udọn̄ ẹnyụn̄ ẹwụtde esịtekọm, ẹbat ke edi akwa ifet ndida mme etịbe okụk mmọ nnọ utom emi ibetedem. Mi, n̄ko, Mme Ntiense Jehovah ẹbiet akpa mme Christian.

Akpanikọ ye Ọkpọkpọ Edu Uwem

13. Kaban̄a edu uwem mmọ, ewe item Peter ke Mme Ntiense Jehovah ẹnam?

13 Nte mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ, akpa mme Christian ẹma ẹnam item apostle Peter emi: “Ẹkama idem nte odotde ke iso mme Gentile, man ke nde eke mmọ ẹtịn̄de n̄kpọ ẹbiat mbufo ẹte ẹdi mme anam-idiọk, mmọ ẹkpeda nti ido mbufo, emi ẹdikụtde ke ini eke ẹdide ndidomo mbufo nse, ẹnọ Abasi ubọn̄.” (1 Peter 2:12) Mme Ntiense Jehovah ẹda mme ikọ emi ẹsịn ke edinam.

14. Didie ke mme Christian ẹse oburobụt edinam unọ idem inemesịt?

14 Idem ke ini nsọn̄ibuot ama ọkọtọn̄ọ ndinyọni ndụk, mme inua-okot Christian ẹma ẹsifep mme oburobụt edinam. W. D. Killen, prọfesọ mbụk ufọkabasi, ekewet ete: “Ke ọyọhọ isua ikie iba ye ikie ita, ufọkmbre ke kpukpru ikpọ obio ẹkedi iwụk ebiet edinam; ndien okposụkedi mbon edinam ke ofụri ofụri ẹkedide ata mme oburobụt owo, mme mbre mmọ kpukpru ini ẹma ẹsiyụhọ mme oburobụt udọn̄ eyo oro. . . . Kpukpru ata mme Christian ẹma ẹsikop itekesịt ẹban̄a ufọkmbre oro. . . . Mmọ ẹma ẹfep oburobụt edinam esie; ndien eben̄e oro ẹkesinamde ndien ndien ẹnọ mme ndem ẹma ẹbiat mme edinịm ke akpanikọ ido ukpono mmọ.” (The Ancient Church, page 318-319) Mfịn ata mme anditiene Jesus ẹfep mme ndek ndek ye oburobụt orụk unọ idem inemesịt.—Ephesus 5:3-5.

Akpanikọ ye Mme “Enyene-Odudu Emi Ẹkarade”

15, 16. Mmanie ẹdi “mme enyene-odudu emi ẹkarade,” ndien mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ ẹse mmọ didie?

15 Kpa ye eti edu uwem akpa mme Christian, ata ediwak mme andikara Rome ẹma ẹnyene ukwan̄ ekikere ẹban̄a mmọ. Ewetmbụk oro E. G. Hardy ọdọhọ ke mme andikara ẹkeda mmọ nte “mmọemi ẹnyenede ifiopesịt emi mîdotke ye ido ukpono.” Mme leta oro Ekpri Pliny, andikara Bithynia ye Akwa Edidem Trajan ẹkesiwetde ẹwụt nte ke mme andikara ke ofụri ofụri ẹma ẹnana ifiọk ẹban̄a se Ido Ukpono Christ enen̄erede edi. Didie ke mme Christian ẹse Ukara?

16 Ukem nte akpa mme anditiene Jesus, Mme Ntiense Jehovah ẹsisụk ibuot ke ukeuke usụn̄ ẹnọ “mme enyene-odudu emi ẹkarade.” (Rome 13:1-7) Edieke ntuaha odude ke ufọt se owo oyomde ye se Abasi oyomde, mmọ ẹsinam se ẹwetde emi: “Nnyịn inyene ndikop uyo Abasi n̄kan uyo owo.” (Utom 5:29) N̄wed oro After Jesus—The Triumph of Christianity ọdọhọ ete: “Ke adan̄aemi ekemede ndidi mme Christian ikesituakke ibuot inọ mme andikara, mmọ ikedịghe mbon ntịme, ndien ke adan̄aemi ido ukpono mmọ eketiede esen esen ke ndusụk idaha okonyụn̄ edide n̄kpọ esuene ke ekikere mme okpono ndem, ikedịghe n̄kpọndịk inọ obio ukara oro.”

17. (a) Akpa mme Christian ẹkeda ẹnọ ewe ukara? (b) Didie ke ata mme anditiene Christ ẹda mme ikọ Isaiah 2:4 ẹsịn ke edinam?

17 Akpa mme Christian ẹkedi mme andida nnọ Obio Ubọn̄ Abasi, idem kpa nte mme ete-ekpụk oro Abraham, Isaac, ye Jacob ẹkenyenede mbuọtidem ke ‘obio oro Abasi ọbọpde’ okonyụn̄ ọn̄wọn̄ọde. (Mme Hebrew 11:8-10) Ukem nte Eteufọk mmọ, mme mbet Jesus ikedịghe “eke ererimbot.” (John 17:14-16) Ndien ke se iban̄ade ekọn̄ ye en̄wan oro mme owo ẹn̄wanade, mmọ ẹma ẹbịne emem ebe ke ‘ndida ofụt mmọ ndom n̄kpọ ufụn̄ isọn̄.’ (Isaiah 2:4) Ke owụtde edemede-owo-udọn̄ mbiet oro odude, Geoffrey F. Nuttall, ọnọ-ukpep ke mbụk ufọkabasi ọkọdọhọ ete: “Edu oro akpa mme Christian ẹkenyenede ẹban̄a ekọn̄ ekenen̄ede ebiet edu oro mme owo oro ẹkotde idemmọ Mme Ntiense Jehovah ẹnyenede ndien ọsọn̄ nnyịn ndinyịme emi.”

18. Ntak emi ukara ndomokiet mînyeneke ntak ekededi ndikop ndịk mban̄a Mme Ntiense Jehovah?

18 Nte mme owo oro ẹkedade san̄asan̄a ẹnyụn̄ ẹsụkde ibuot ẹnọ “mme enyene-odudu emi ẹkarade,” akpa mme Christian ikedịghe n̄kpọndịk inọ ukara ukaraidem ekededi, Mme Ntiense Jehovah inyụn̄ idịghe. Ewetn̄wed owo Edem Edere America ekewet ete: “Edi ekikere nsọn̄ido ye ekikere edinyene eyịghe mban̄a owo ndikere nte ke Mme Ntiense Jehovah ẹdi n̄kpọndịk ẹnọ ukara ukaraidem ekededi; mmọ idịghe mme abiat ukara ẹnyụn̄ ẹma emem nte akpanade edi ke otu ido ukpono.” Mme enyene-odudu oro ẹtatde enyịn ẹfiọk ẹte mmimọ inyeneke ntak ndikop ndịk mban̄a Mme Ntiense Jehovah.

19. Kaban̄a tax, nso ke ẹkeme nditịn̄ mban̄a akpa mme Christian ye Mme Ntiense Jehovah?

19 Usụn̄ kiet oro akpa mme Christian ẹkesiwụtde ukpono ẹnọ “mme enyene-odudu emi ẹkarade” ekedi ndisikpe tax mmọ. Ke ewetde n̄wed ọnọ ẹsọk andikara Rome oro Antoninus Pius (138-161 E.N.), Justin Martyr ọkọdọhọ ete ke mme Christian ẹma “ẹdu ke mben̄eidem ẹkan kpukpru owo” ndikpe tax mmọ. (First Apology, ibuot 17) Ndien Tertullian ama asian mme andikara Rome ete ke mme ọbọ a-tax mmọ ẹkama “mme Christian akamba isọn ediwụt esịtekọm” kaban̄a ifịk ifịk usụn̄ oro mmọ ẹsikpede tax. (Apology, ibuot 42) Mme Christian ẹma ẹbọ ufọn ẹto Pax Romana, m̀mê Emem Rome, oro ekenyenede ibet ye ewụhọ, nti usụn̄, ye ukeuke ifụre ukaisan̄ ke mmọn̄. Ke ẹfiọkde ke mmimọ imakama n̄kaowo isọn, mmọ ẹma ẹnam mme ikọ Jesus oro: “Ẹnọ Caesar se inyenede Caesar, ẹnyụn̄ ẹnọ Abasi se inyenede Abasi.” (Mark 12:17) Ikọt Jehovah mfịn ẹnam item emi ndien ẹtoro mmọ ke edinam akpanikọ mmọ, nte ke edikpe tax.—Mme Hebrew 13:18, NW.

Akpanikọ—Se Ibọp Idian Ọtọkiet

20, 21. Ke se iban̄ade emem emem itie nditọete, nso idi akpanikọ iban̄a akpa mme Christian ye mme asan̄autom Jehovah eyomfịn?

20 Sia mmọ ẹkesan̄ade ke akpanikọ, akpa mme Christian ẹma ẹdiana ọtọkiet ke emem emem itie nditọete, nte Mme Ntiense Jehovah ẹdianade mfịn. (Utom 10:34, 35) Leta oro ẹkemịn̄de ke The Moscow Times ọkọdọhọ ete: “Ẹtịm ẹdiọn̄ọ [Mme Ntiense Jehovah] nte ata nti mme owo oro ẹfọnde ido ẹnyụn̄ ẹsụhọrede idem, emi ẹdide mmemmem owo ndinam n̄kpọ ye mmọ, mîsifịkke mbon en̄wen ke usụn̄ ekededi ẹsinyụn̄ ẹyomde emem ke itie ebuana mmọ ye mbon en̄wen . . . Mme ọbọ ubọkedem, mme akpammịn, m̀mê mme enyene mbumehe uda n̄kpọsọn̄ ibọk idụhe ke otu mmọ, ndien ntak edi ata mmemmem: Mmọ ẹkam ẹdomo ndiyak mme edinịm ke akpanikọ mmọ oro ẹkọn̄ọde ke Bible ẹda mmọ usụn̄ ke kpukpru se mmọ ẹnamde m̀mê ẹtịn̄de. Edieke kpukpru owo ke ererimbot ke nsụhọde n̄kaha ẹkpedomode ndidu uwem ekekem ye Bible nte Mme Ntiense Jehovah ẹnamde, ererimbot nnyịn ikpetiehe ibak ibak ntem.”

21 Encyclopedia of Early Christianity ọdọhọ ete: “Akpa ufọkabasi akabat idemesie nte obufa n̄kaowo emi mme otu oro ẹkesuade idemmọ ke akpa, mme Jew ye mme Gentile, ẹkemede ndidụn̄ ọtọkiet ke emem.” Mme Ntiense Jehovah n̄ko ẹdi otu nditọete ofụri ererimbot oro ẹmade emem—ke akpanikọ, n̄ka obufa ererimbot. (Ephesus 2:11-18; 1 Peter 5:9; 2 Peter 3:13) Ke ini akwa esenyịn mbon ukpeme ke An̄wambre Pretoria Show ke South Africa okokụtde nte Mme Ntiense ẹtode kpukpru orụk ẹsopde idem do emem emem ke akamba mbono, enye ama ọdọhọ ete: “Kpukpru owo ẹma ẹnyene eti ido, mme owo ẹtịn̄de ikọ ye kiet eken ke eti usụn̄, edu oro ẹkewụtde ke usen ifan̄ emi ẹkebede—kpukpru ẹyarade ẹwụt orụk mme andibuana ke n̄ka mbufo, ye nte ke kpukpru owo ẹdu uwem ọtọkiet nte ubon emi okopde inemesịt.”

Ẹdiọn̄ Mmọ ke Ndikpep Akpanikọ

22. Nso itịbe ke ntak oro mme Christian ẹsiande akpanikọ an̄wan̄wa?

22 Paul ye mme Christian eken ‘ẹma ẹsian akpanikọ an̄wa-an̄wa’ ebe ke edu uwem ye utom ukwọrọikọ mmọ. (2 Corinth 4:2) Nte afo unyịmeke ke Mme Ntiense Jehovah ke ẹnam ukem oro ke ẹnyụn̄ ẹkpep kpukpru mme idụt akpanikọ? Mme owo ke ofụri isọn̄ ke ẹnyịme utuakibuot akpanikọ ke ẹnyụn̄ ẹbụn̄ọ ẹdọk ‘obot ufọk Jehovah’ ke ibat oro akade-ka iso ndikọri. (Isaiah 2:2, 3) Kpukpru isua, ediwak tọsịn owo ke ẹna baptism ke idiọn̄ọ uyakidem mmọ nnọ Abasi, osụn̄ọde ke editọn̄ọ ediwak mbufa esop.

23. Didie ke afo ese mbon oro ẹkpepde kpukpru mme idụt akpanikọ?

23 Okposụkedi ẹnyenede nsio nsio idaha ke uwem, Mme Ntiense Jehovah ẹdiana kiet ke utuakibuot akpanikọ. Ima oro mmọ ẹwụtde anam ẹdiọn̄ọ mmọ nte mme mbet Jesus. (John 13:35) Nte afo emekeme ndikụt ke “Abasi odu ke otu [mmọ] ke akpanikọ”? (1 Corinth 14:25) Nte afo ọmọsọn̄ọ ada ye mbon oro ẹkpepde kpukpru mme idụt akpanikọ? Edieke edide ọmọsọn̄ọ ada, afo akpakam aka iso owụt esịtekọm aban̄a akpanikọ onyụn̄ enyene akwa ifet ndisan̄a ke enye ke nsinsi.

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Ke se iban̄ade edu utuakibuot, didie ke Mme Ntiense Jehovah ẹbiet akpa mme Christian?

• Nso idi n̄kukụre usọrọ ido ukpono oro mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ ẹsinịmde?

• Mmanie ẹdi “mme enyene-odudu emi ẹkarade,” ndien didie ke mme Christian ẹse mmọ?

• Didie ke akpanikọ edi se ibọpde idian ọtọkiet?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 21]

Mme mbono esop Christian kpukpru ini ẹsidi edidiọn̄ ẹnọ mbon oro ẹsan̄ade ke akpanikọ

[Ndise ke page 23]

Jesus ama owụk mme anditiene enye ete ẹnịm usọrọ Editi n̄kpa uwa imọ

[Ndise ke page 24]

Ukem nte akpa mme Christian, Mme Ntiense Jehovah ẹwụt ukpono ẹnọ “mme enyene-odudu emi ẹkarade”