Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Mme Christian Ẹtuak Ibuot ke Spirit ye ke Akpanikọ

Mme Christian Ẹtuak Ibuot ke Spirit ye ke Akpanikọ

Mme Christian Ẹtuak Ibuot ke Spirit ye ke Akpanikọ

“Abasi edi spirit: ndien mme andituak ibuot nnọ Enye ẹnyene ndituak ibuot ke spirit ye ke akpanikọ.”—JOHN 4:24.

1. Nso orụk utuakibuot inem Abasi esịt?

 JESUS CHRIST, ikpọn̄-ikpọn̄ edibon eyen Jehovah, ama anam utuakibuot oro enemde Ete esie eke heaven esịt an̄wan̄a. Ke adan̄aemi ọkọnọde n̄wan Samaria inem inem ikọ ntiense ke obube mmọn̄ oro okodude ekpere obio Sychar, Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹtuak ibuot ẹnọ se mbufo mîfiọkke: nnyịn ituak ibuot inọ se ifiọkde: koro edinyan̄a otode mme Jew. Edi ini ke edi, omonyụn̄ ededi ama, eke ata mme andituak ibuot ẹdituakde ibuot ẹnọ Ete ke spirit ye ke akpanikọ: koro edi mmọ eke ẹtiede ntem ke Ete oyom ete ẹtuak ibuot ẹnọ Imọ. Abasi edi spirit: ndien mme andituak ibuot nnọ Enye ẹnyene ndituak ibuot ke spirit ye ke akpanikọ.” (John 4:22-24) Didie ke mme ikọ oro ẹkpen̄wan̄a nnyịn?

2. Utuakibuot mbon Samaria ọkọkọn̄ọ ke nso?

2 Mbon Samaria ẹma ẹnyene mme nsunsu ekikere ido ukpono. Mmọ ẹkenyịme akpa n̄wed ition eke Edisana N̄wed Abasi kpọt nte se ẹdade odudu spirit Abasi ẹwet—ndien mmọ emi ẹdi sụk mbon oro mmọ ẹkekabarede ke idemmọ ikpọn̄, emi ẹkotde Akpa N̄wed Ition Mbon Samaria. Ke adan̄aemi mbon Samaria mîketịmke ifiọk Abasi, ẹma ẹyak ifiọk N̄wed Abasi ẹnọ mme Jew. (Rome 3:1, 2) Mme Jew ye mbon en̄wen oro ẹkenamde akpanikọ ẹma ẹkeme ndinyene mfọn Jehovah. Edi nso ke emi okoyom oto mmọ?

3. Nso ke ẹyom man ẹtuak ibuot ẹnọ Abasi “ke spirit ye ke akpanikọ”?

3 Man ẹnem Jehovah esịt, nso ke mme Jew, mbon Samaria, ye mbon en̄wen eke ini edem ẹkenyene ndinam? Mmọ ẹkenyene ndituak ibuot nnọ enye “ke spirit ye ke akpanikọ.” Ntre ke ana nnyịn inam. Okposụkedi anade inam utom Abasi ke ofụri odudu m̀mê ye ifịk, inyụn̄ idi se esịt oro ọyọhọde ye ima ye mbuọtidem onụkde, ndituak ibuot nnọ Abasi ke spirit enen̄ede oyom ete nnyịn inyene edisana spirit esie inyụn̄ iyak enye ada nnyịn usụn̄. Ana inam edu, m̀mê idaha ekikere nnyịn, odu ke n̄kemuyo ye eke Abasi ebe ke ndikpep nnyụn̄ nda Ikọ Abasi nsịn ke edinam. (1 Corinth 2:8-12) Man Jehovah enyịme utuakibuot nnyịn, ana ituak ibuot inọ enye n̄ko ke akpanikọ. Ana utuakibuot emi odu ke n̄kemuyo ye se Ikọ Abasi, kpa Bible, ayararede aban̄a enye ye mme uduak esie.

Ẹkeme Ndikụt Akpanikọ

4. Didie ke ndusụk owo ẹse akpanikọ?

4 Ndusụk nditọ ukpepn̄kpọ akwaifiọk ẹkere nte ke ubonowo ikemeke ndikụt ata akpanikọ. Ke nditịm ntịn̄, ewetn̄wed owo Sweden oro Alf Ahlberg, ekewet ete: “Ediwak mbụme ukpepn̄kpọ akwaifiọk ẹdi orụk mbụme oro owo mîkemeke ndinyene nnennen ibọrọ nnọ mmọ.” Okposụkedi ndusụk owo ẹdọhọde ke sụk ukeuke akpanikọ odu, ndi oro enen̄ede edi ntre? Jesus Christ ikọdọhọke ntre.

5. Ntak emi Jesus akamanade odụk ke ererimbot?

5 Ẹyak ida nte ke nnyịn idi mme andida nse edinam oro etienede mi: Edi ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua 33 E.N., ndien Jesus ada ke iso Pontius Pilate andikara Rome. Jesus asian Pilate ete: “N̄konyụn̄ ndụk ke ererimbot kaban̄a n̄kpọ emi, man ndi ntiense nnọ akpanikọ.” Pilate obụp ete: “Nsidi akpanikọ?” Edi enye ibetke Jesus okụre ikọ esie.—John 18:36-38.

6. (a) Didie ke ẹkabade “akpanikọ”? (b) Nso utom ke Jesus okosio mme anditiene enye ọdọn̄?

6 Ẹkabade “akpanikọ” nte “otu ata idem n̄kpọ, mme n̄kpọntịbe, ye mme edinam.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Nte ededi, nte Jesus eketie ntiense ọnọ akpanikọ ke ofụri ofụri? Baba. Enye ekenyene san̄asan̄a akpanikọ ke ekikere. Enye ama osio mme mbet esie ọdọn̄ nditan̄a utọ akpanikọ oro, koro enye ọkọdọhọ mmọ ete: “Ẹka ẹkenam kpukpru mme idụt ẹdi mbet Mi, ẹnịm mmọ baptism ẹsịn ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit: ẹnyụn̄ ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Matthew 28:19, 20) Mbemiso utịt editịm n̄kpọ emi, ata mme anditiene Jesus ẹyetan̄a “akpanikọ gospel” ke ofụri isọn̄. (Matthew 24:3, NW; Galatia 2:14) Ẹdinam emi ke ndisu mme ikọ Jesus emi: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.” (Matthew 24:14) Ntre edi akpan n̄kpọ nte nnyịn idiọn̄ọ mbon oro ẹkpepde kpukpru mme idụt akpanikọ ebe ke ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄.

Nte Nnyịn Ikemede Ndifiọk Akpanikọ

7. Didie ke afo okpowụt ke Jehovah edi Ntọn̄ọ akpanikọ?

7 Jehovah edi Ntọn̄ọ akpanikọ eke spirit. Ke akpanikọ, David andiwet psalm okokot Jehovah “Abasi akpanikọ.” (Psalm 31:5; 43:3) Jesus ama enyịme ete ke ikọ Ete imọ edi akpanikọ, ndien enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Ẹma ẹwet ke mme prophet ẹte, Abasi eyekpep mmọ kpukpru n̄kpọ; kpukpru owo eke ẹkopde uyo Ete ẹnyụn̄ ẹbọde ukpep-n̄kpọ ẹtiene Mi.” (John 6:45; 17:17; Isaiah 54:13) Do, nte an̄wan̄ade, ana mbon oro ẹdụn̄ọrede ẹyom akpanikọ ẹdi mbon oro Jehovah, Akwa Anditeme ọnọde ukpep. (Isaiah 30:20, 21, NW) Oyom mme andiyom akpanikọ ẹnyene “ifiọk Abasi.” (Mme N̄ke 2:5) Ndien Jehovah ke ima ekpep m̀mê ọnọ akpanikọ ke nsio nsio usụn̄.

8. Ke mme usụn̄ ewe ke Abasi ekpep m̀mê ọnọ akpanikọ?

8 Ke uwụtn̄kpọ, Abasi akada mme angel ndinọ nditọ Israel Ibet. (Galatia 3:19) Enye ama ada ndap ọn̄wọn̄ọ mme edidiọn̄ ọnọ mme ete-ekpụk oro Abraham ye Jacob. (Genesis 15:12-16; 28:10-19) Abasi ama akam etie ke heaven etịn̄ ikọ, ke ini Jesus akanade baptism ndien ẹma ẹkop mme aduai-owo-idem ikọ emi ke isọn̄: “Emi edi edima Eyen Mi, emi esịt enemde Mi eti-eti ye Enye.” (Matthew 3:17) Nnyịn imekeme ndikop inemesịt n̄ko nte ke Abasi ama ọnọ akpanikọ emi ebe ke ndinọ mme andiwet Bible odudu spirit esie. (2 Timothy 3:16, 17) Do, ke ndikpep n̄kpọ nto Ikọ Abasi, nnyịn imekeme ‘ndibuọt idem ke akpanikọ.’—2 Thessalonica 2:13.

Akpanikọ ye Eyen Abasi

9. Didie ke Abasi ada Eyen esie ndiyarade akpanikọ?

9 Abasi ada Jesus Christ, Eyen esie, akpan akpan ndiyarade akpanikọ nnọ ubonowo. (Mme Hebrew 1:1-3) Ke akpanikọ, Jesus ama etịn̄ akpanikọ ke usụn̄ oro akananam owo baba kiet mîtịn̄ke. (John 7:46) Idem ke enye ama ọkọdọk ke heaven, enye ama ayarade akpanikọ otode ete esie. Ke uwụtn̄kpọ, apostle John ama ọbọ “ikọ ediyarade Jesus Christ, emi Abasi ọkọnọde Enye, ete owụt ikọt Esie, kpa n̄kpọ eke enyenede ndisu ke ekpri ibio ini.”—Ediyarade 1:1-3.

10, 11. (a) Akpanikọ oro Jesus eketiede ntiense ọnọ enyene ebuana ye nso? (b) Didie ke Jesus akanam akpanikọ akabade edi ata idem n̄kpọ?

10 Jesus ọkọdọhọ Pontius Pilate ke imọ ikedi isọn̄ man iditie ntiense inọ akpanikọ. Ke ini utom ukwọrọikọ esie, Jesus ama ayarade nte ke utọ akpanikọ oro ama enyene ebuana ye ediwụt unen itie edikara Jehovah ebe ke Obio Ubọn̄ Abasi ye Christ nte Edidem. Edi nditie ntiense nnọ akpanikọ ama oyom n̄kpọ efen efen oto Jesus akan edikwọrọ ikọ ye edinọ ukpep. Jesus ama anam akpanikọ oro akabade edi ata idem n̄kpọ ebe ke ndinam enye osu. Nte asan̄ade ekekem, apostle Paul ama ewet ete: “Ẹkûyak baba owo kiet ekpe ikpe ọnọ mbufo ke se mbufo ẹdiade, ye ke se mbufo ẹn̄wọn̄de, ye ke ido eke mbufo ẹnịmde usọrọ ye obufa ọfiọn̄ ye sabbath. Mme n̄kpọ oro ẹdi ukpọn̄ n̄kpọ eke ẹdidide; edi idem n̄kpọ ẹsan̄a ye Christ.”—Colossae 2:16, 17.

11 Usụn̄ kiet oro akpanikọ akakabarede edi ata idem n̄kpọ ekedi Jesus ndikamana ke Bethlehem nte ẹkebemde iso ẹtịn̄. (Micah 5:2; Luke 2:4-11) Akpanikọ ama akabade n̄ko edi ata idem n̄kpọ ke ini mme ntịn̄nnịm ikọ Daniel ẹban̄ade Messiah ndidi ke utịt ‘urua 69 eke isua’ ẹkesude. Oro akada itie ke ini Jesus ọkọnọde Abasi idemesie ke ndina baptism ẹkenyụn̄ ẹyetde enye aran ke edisana spirit, ke nnennen ini, ke isua 29 E.N. (Daniel 9:25; Luke 3:1, 21, 22) Akpanikọ ama aka iso ndidi ata idem n̄kpọ ebe ke atat-owo-enyịn utom ukwọrọikọ oro Jesus akanamde nte anditan̄a Obio Ubọn̄. (Isaiah 9:1, 2, 6, 7; 61:1, 2; Matthew 4:13-17; Luke 4:18-21) N̄kpa ye ediset ke n̄kpa esie n̄ko ẹma ẹnam akpanikọ akabade edi ata idem n̄kpọ.—Psalm 16:8-11; Isaiah 53:5, 8, 11, 12; Matthew 20:28; John 1:29; Utom 2:25-31.

12. Ntak emi Jesus ekekemede ndidọhọ, ‘Ami ndi akpanikọ’?

12 Sia akpanikọ oro ọkọkọn̄ọde ke Jesus Christ, enye ama ekeme ndidọhọ ete: “Ami ndi usụn̄ ye akpanikọ ye uwem: owo baba kiet itieneke Ete, ibọhọke ebe ke Ami.” (John 14:6) Ẹnam mme owo ẹwọrọ ufụn ke n̄kan̄ eke spirit ke ini mmọ “ẹdade ke n̄kan̄ akpanikọ” ebe ke ndinyịme udeme oro Jesus enyenede ke uduak Abasi. (John 8:32-36; 18:37, NW) Sia mbon mbieterọn̄ ẹnyịmede akpanikọ ẹnyụn̄ ẹtienede Christ ke mbuọtidem, mmọ ẹyenyene nsinsi uwem.—John 10:24-28.

13. Ewe ikpehe ita ke nnyịn idida ididụn̄ọde akpanikọ N̄wed Abasi?

13 Otu akpanikọ oro Jesus ye mme mbet esie oro ẹnọde odudu spirit ẹkenọde, ẹnam mme edinịm ke akpanikọ Christian. Mbon oro ‘ẹsụkde ibuot ẹnọ akpanikọ’ ke ntem “ẹsasan̄a ke akpanikọ.” (Utom 6:7; 3 John 3, 4) Ntre, ndien, mmanie mfịn ẹsan̄a ke akpanikọ? Mmanie ẹnen̄ede ẹkpep kpukpru mme idụt akpanikọ? Man ibọrọ mme utọ mbụme emi, nnyịn iyowụk ntịn̄enyịn ke idem akpa mme Christian inyụn̄ idụn̄ọde akpanikọ N̄wed Abasi oro enyenede ebuana ye (1) mme edinịm ke akpanikọ, (2) edu utuakibuot, ye (3) ọkpọkpọ edu uwem.

Akpanikọ ye Mme Edinịm ke Akpanikọ

14, 15. Nso ke afo ekpetịn̄ aban̄a edu akpa mme Christian ye edu Mme Ntiense Jehovah kaban̄a N̄wed Abasi?

14 Akpa mme Christian ẹkeda Ikọ Jehovah oro ẹwetde-wet ke ata ọsọn̄urua n̄kpọ. (John 17:17) Enye ekedi idaha mmọ kaban̄a mme edinịm ke akpanikọ ye mme edinam. Clement eke Alexandria eke ọyọhọ isua ikie iba ye ikie ita ọkọdọhọ ete: “Mbon oro ẹnen̄erede ẹnam n̄kpọ ndinyene eti ido iditreke ndidụn̄ọde nyom akpanikọ, tutu mmọ ke idemmọ ẹnyene uyarade ẹto N̄wed Abasi ẹban̄a se mmọ ẹnịmde ke akpanikọ.”

15 Ukem nte akpa mme Christian, Mme Ntiense Jehovah ẹda Bible ke ata ọsọn̄urua n̄kpọ. Mmọ ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke “kpukpru n̄wed, eke ẹdade odudu Spirit Abasi ẹwet, ẹnyụn̄ ẹdi se ifọnde ndida n̄kpep owo n̄kpọ.” (2 Timothy 3:16) Ntre ẹyak nnyịn ikere iban̄a ibat ibat edinịm ke akpanikọ eke akpa mme Christian inyụn̄ ikere iban̄a se mme asan̄autom Jehovah eke eyomfịn ẹkpepde ke ntak mmọ ẹdade Bible nte akpan n̄wed ukpepn̄kpọ mmọ.

Akpanikọ Aban̄ade Ukpọn̄

16. Nso idi akpanikọ aban̄ade ukpọn̄?

16 Sia mmọ ẹkenịmde se ẹtịn̄de ke N̄wed Abasi, akpa mme Christian ẹma ẹkpep akpanikọ aban̄ade ukpọn̄. Mmọ ẹma ẹfiọk ẹte ke ‘owo ama akabade edi ukpọn̄ eke odude uwem’ ke ini Abasi okobotde enye. (Genesis 2:7) Akan oro, mmọ ẹma ẹnyịme ẹte ke ukpọn̄ owo esikpa. (Ezekiel 18:4; James 5:20) Mmọ ẹma ẹfiọk n̄ko ẹte ke ‘mme akpan̄kpa ifiọkke baba n̄kpọ kiet.’—Ecclesiastes 9:5, 10.

17. Didie ke afo akpanam idotenyịn mme akpan̄kpa an̄wan̄a?

17 Edi, mme akpa mbet Jesus ẹma ẹnyene ata idotenyịn nte ke ẹyenam mme akpan̄kpa oro ẹdude ke ibuot uti n̄kpọ Abasi ẹset ke n̄kpa, m̀mê ẹfiak ẹdidu uwem. Paul ama etịm etịn̄ aban̄a edinịm ke akpanikọ oro onyụn̄ ọdọhọ ete: “Mmonyụn̄ ndori enyịn ke Abasi . . . nte, nti owo ye mme idiọk owo ẹyeset ke n̄kpa.” (Utom 24:15) Idem ke ukperedem, Minucius Felix oro ọkọdọhọde ke idi Christian ama ewet ete: “Anie esịme m̀mê anana ibuot tutu oyom ndisọn̄ọ ntịn̄ nte ke Abasi emi okobotde owo ke akpa, ikemeke ndifiak mbot enye obufa?” Ukem nte akpa mme Christian, Mme Ntiense Jehovah ẹsọn̄ọ ẹyịre ke akpanikọ N̄wed Abasi oro aban̄ade ukpọn̄ owo, n̄kpa, ye ediset ke n̄kpa. Ẹyak nnyịn idahaemi ikere iban̄a owo emi Abasi ye Christ ẹdide.

Akpanikọ ye Abasi-Ita-ke-Kiet

18, 19. Ntak ẹkemede ndidọhọ ke Abasi-Ita-ke-Kiet idịghe ukpepn̄kpọ N̄wed Abasi?

18 Akpa mme Christian ikadaha Abasi, Christ, ye edisana spirit nte Abasi-Ita-ke-Kiet. The Encyclopædia Britannica ọdọhọ ete: “Ikọ oro Abasi-Ita-ke-Kiet m̀mê in̄wan̄-in̄wan̄ ukpepn̄kpọ ntre idụhe ke Obufa Testament, m̀mê Jesus ye mme anditiene enye ndikodomo ndisịn ntuaha ke Shema [akam mme Hebrew] ke Akani Testament: ‘Kop, O Israel: Ọbọn̄ Abasi nnyịn edi Ọbọn̄ kiet’ (Deut. 6:4).” Mme Christian ikatuakke ibuot inọ adiana-ita Abasi mbon Rome m̀mê mme abasi en̄wen ekededi. Mmọ ẹma ẹnyịme ikọ Jesus nte ke ana ẹtuak ibuot ẹnọ Jehovah ikpọn̄-ikpọn̄. (Matthew 4:10) Akan oro, mmọ ẹma ẹnịm mme ikọ Christ emi ke akpanikọ: “Ete omokpon akan Mi.” (John 14:28) Mme Ntiense Jehovah ẹnyene mme ukem ekikere oro mfịn.

19 Akpa mme anditiene Jesus ẹma ẹwụt in̄wan̄-in̄wan̄ ukpụhọde oro odude ke ufọt Abasi, Christ, ye edisana spirit. Ke akpanikọ, mmọ ẹkenịm mme mbet baptism (1) ke enyịn̄ Ete, (2) ke enyịn̄ Eyen, ye (3) ke enyịn̄ edisana spirit, idịghe ke enyịn̄ Abasi-Ita-ke-Kiet. Kpasụk ntre, Mme Ntiense Jehovah ẹkpep akpanikọ N̄wed Abasi ndien ke ntre ẹwụt ukpụhọde oro odude ke ufọt Abasi, Eyen esie, ye edisana spirit.—Matthew 28:19.

Akpanikọ ye Baptism

20. Nso ifiọk ke oyom mbon oro ẹyomde ndina baptism ẹnyene?

20 Jesus ọkọdọn̄ mme anditiene enye ete ẹnam mme mbet ebe ke ndikpep mme owo akpanikọ. Man ẹdot ndina baptism, mmọ ẹyom akpan ifiọk N̄wed Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, ana mmọ ẹnyịme idaha ye odudu oro Ete ye Eyen esie, Jesus Christ, ẹnyenede. (John 3:16) Oyom mbon oro ẹyomde ndina baptism ẹfiọk n̄ko nte ke edisana spirit idịghe owo edi edi anamutom odudu Abasi.—Genesis 1:2, ikọ idakisọn̄ NW.

21, 22. Ntak emi afo ọkpọdọhọde ke baptism enyene mbon oro ẹnịmde ke akpanikọ?

21 Akpa mme Christian ẹkesinịm sụk mbon oro ẹnyenede ifiọk ẹnyụn̄ ẹkabarede esịt ẹyak idemmọ ofụri ofụri ẹnọ Abasi ndinam uduak esie, baptism. Mme Jew ye mme okpono Abasi ke ido mme Jew oro ẹkesopde idem ke Pentecost isua 33 E.N. ẹma ẹnyenyene ifiọk N̄wed Abasi Usem Hebrew. Ke ẹkopde apostle Peter etịn̄de aban̄a Jesus kpa Messiah, n̄kpọ nte owo 3,000 ‘ẹma ẹnyịme ikọ esie ke ofụri esịt ẹnyụn̄ ẹna baptism.’—Utom 2:41; 3:19–4:4; 10:34-38.

22 Baptism Christian enyene mbon oro ẹnịmde ke akpanikọ. Mbon Samaria ẹma ẹnyịme akpanikọ, ndien “ke adan̄aemi mmọ ẹnịmde eti etop Philip emi enye ọkwọrọde aban̄a Ubọn̄ Abasi ye enyịn̄ Jesus Christ ke akpanikọ, mmọ ẹna baptism, irenowo ye iban n̄ko.” (Utom 8:12) Nte enyene-ifịk okpono Abasi ke ido mme Jew oro ekenyenede ifiọk Jehovah, eunuch owo Ethiopia ama ebem iso enyịme se Philip eketịn̄de aban̄a edisu ntịn̄nnịm ikọ aban̄ade Messiah, ndien ekem ana baptism. (Utom 8:34-36) Ke ukperedem, Peter ama asian Cornelius ye mme Gentile eken ete ke “[Abasi] adadara owo ekededi eke abakde Enye onyụn̄ anamde nti ido” ye nte ke owo ekededi eke ọbuọtde idem ye Jesus Christ ọbọ edifen mme idiọkn̄kpọ. (Utom 10:35, 43; 11:18) Kpukpru emi ẹdu ke n̄kemuyo ye ewụhọ Jesus ‘ndinam mme mbet, ndikpep mmọ ẹnam kpukpru se enye eketemede.’ (Matthew 28:19, 20; Utom 1:8) Mme Ntiense Jehovah ẹsọn̄ọ ẹmụm ukem idaha emi ẹkama, ẹnyịmede sụk mbon oro ẹnyenede akpan ifiọk N̄wed Abasi ẹnyụn̄ ẹyakde idem ẹnọ Abasi, ẹna baptism.

23, 24. Nso idi nnennen usụn̄ ndinịm baptism Christian?

23 Edibụk ofụri ofụri ke mmọn̄ edi nnennen usụn̄ ndinịm mme andinịm ke akpanikọ baptism. Ke Jesus ama akana baptism ke Akpa Jordan, enye ama ‘ọwọrọ ke mmọn̄ ọdọk.’ (Mark 1:10) Eunuch owo Ethiopia akana baptism ke “mmọn̄.” Enye ye Philip ẹma “ẹsụhọde ẹdụk ke mmọn̄” ndien ekem ẹto do “ẹwọrọ ẹdọk.” (Utom 8:36-40) N̄wed Abasi ndida baptism n̄kabuan ye ndamban̄a ubụkowo owụt n̄ko edibụk ofụri ofụri ke mmọn̄.—Rome 6:4-6; Colossae 2:12.

24 The Oxford Companion to the Bible ọdọhọ ete: “Nte ẹtịn̄de ẹban̄a mme akpan baptism ke Obufa Testament owụt nte ke ẹkesinyenyịni owo oro anade baptism ke mmọn̄.” Nte n̄wed France oro Larousse du XXe Siècle (Paris, 1928) ọdọhọde, “akpa mme Christian ẹkena baptism ebe ke ndibụhọ ke mmọn̄ ke kpukpru ebiet oro mmọn̄ okodude.” Ndien n̄wed oro After Jesus—The Triumph of Christianity ọdọhọ ete: “Ke ata ata se enye edide, [baptism] ama esiyom owo oro oyomde ndina baptism owụt mbuọtidem, ndien ekem ẹbụk enye ofụri ofụri ke mmọn̄ ke enyịn̄ Jesus.”

25. Nso ke ẹdineme ke ibuotikọ oro etienede?

25 Se ẹnemede ke enyọn̄ emi ẹban̄a mme edinịm ke akpanikọ ye mme edinam akpa mme Christian oro ẹkọn̄ọde ke Bible ẹdi sụk mme uwụtn̄kpọ. Ẹkeme ndiwụt mme mbiet efen oro ẹdude ke ufọt mme edinịm ke akpanikọ mmọ ye eke Mme Ntiense Jehovah. Ke ibuotikọ oro etienede, nnyịn iyeneme mme usụn̄ efen efen ndida ndiọn̄ọ mbon oro ẹkpepde mme owo akpanikọ.

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Nso orụk utuakibuot ke Abasi oyom?

• Didie ke Jesus Christ akanam akpanikọ akabade edi ata idem n̄kpọ?

• Nso idi akpanikọ aban̄ade ukpọn̄ ye n̄kpa?

• Didie ke ẹsinịm baptism Christian, ndien nso ke ẹsiyom ẹto mbon oro ẹyomde ndina baptism?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 16]

Jesus ama ọdọhọ Pilate ete: ‘N̄kedi man nditie ntiense nnọ akpanikọ’

[Ndise ke page 17]

Nte afo emekeme ndinam an̄wan̄a ntak emi Jesus ọkọdọhọde ete: ‘Ami ndi akpanikọ’?

[Ndise ke page 18]

Nso idi akpanikọ aban̄ade baptism Christian?